فیلم‌های تلویزیونی (سریال، داستان كوتاه) درباره وقایع جنگ چقدر مستند و واقعی هستند؟
از فیلم‌های تلویزیونی كه در قالب سریال و داستان كوتاه ارائه می‌شود، نمی‌توان به عنوان تصویر مستند و واقعی از جنگ نام برد. دست‌اندركاران تلویزیونی در این امر آن طور كه شایسته جنگ بود موفق نبوده‌اند، زیرا اكثر ساخته‌های تلویزیونی به دور از واقعیت و یك‌طرفه و در برخی موارد اغراق‌آمیز بوده است. از نظر گریم و چهره‌پردازی در فیلم‌ها گرفته تا گفت‌وگوها و متون و مضامین آن با اصل مراوده و محاورات رزمندگان در جبهه‌ها و نیز طنزهایی كه در جبهه‌ها مطرح بوده با آنچه كه در فیلم‌ها به تصویر كشیده می‌شود تفاوت‌های زیادی وجود دارد كه یكی از دلایل آن تدوین نشدن سیاست واحدی در این زمینه یا نبودن شورای سیاست‌گذاری‌یی است كه بتواند این متون و فیلمنامه‌ها را ارزش‌گذاری و هدایت و حمایت نماید. دلیل دیگر، عدم آشنایی كافی و ملموس اكثر فیلم‌سازان تلویزیونی با فضای جبهه و جنگ بوده است. همچنین بسنده كردن به ظواهر و بی‌توجهی و غفلت از عمق و معانی سلوك رزمندگان و مقاومت جانانه آنان، در تدوین سناریوی فیلم‌ها موجب ساختن فیلم‌هایی سبك و كم‌محتوا می‌شود.
البته عده معدودی از سازندگان فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی كوشیده‌اند تا همگون‌سازی با واقعیات را رعایت كنند. در چنین فیلم‌هایی، نكته‌ای از وقایع دوران جنگ مدنظر قرار گرفته و فیلمنامهنویس با قدرت تخیل و ذهن خلاق خودش آن را می‌پروراند تا بتواند یك ایده و پیامی را به مخاطبین خود بدهد؛ لذا لزوماً تمام قسمت‌های فیلم مبتنی بر واقعیت نیست بلكه یك گوشه‌ای از واقعیت را دستمایه نوشتن فیلم داستانی نموده‌اند و از سایر روش‌های تبلیغی در فیلم استفاده كرده‌اند تا بر مخاطب تأثیر گذاشته و آن فیلم را جذاب نمایند. توجه به این نكته لازم است كه حتی فیلم‌های داستانی و سریالی كه در به تصویر كشیدن فضای جبهه و جنگ تا حدی موفق بودند، این‌طور نیست كه تمام جزئیات آنها واقعی و مستند باشد، بلكه یك نكته واقعی كوچك به دست فیلمنامهنویس تبدیل به یك فیلم شده است و بیشتر جنبه هنری و سمبولیك دارد. لذا تنها فیلم‌های مستند كه منطبق با واقعیت بوده و مستقیماً از جبهه‌های جنگ و رزم آنها گرفته شده است می‌تواند به عنوان سند واقعی از جنگ دستمایه كار هنرمندان و سایر اقشار جامعه قرار بگیرد. با همه این تفاصیل نباید زحمات فیلم‌سازانی كه خود زمانی رزمنده بوده و توانسته‌اند بخشی از حقایق جبهه‌ها را به مردم پشت جبهه و نسل‌های بعدی منتقل بكنند، فراموش نمود.
