آیا برخورداری عراق از تجهیزات و تسلیحات نظامی فراوان، سبب پیشروی سریع اولیه آنها در خاك ایران شد؟
ارتش صدام با برنامهریزی قبلی و تلاش برای كسب آمادگی جهت حمله به ایران، توانست ظرفیت و استعداد نیروهای مسلح و تجهیزات خود را سریعاً افزایش دهد و با ارتقاء كیفیت آموزش نیروهای نظامی خود، اجرای مانورهای آزمایشی و جمعآوری و كسب آخرین اخبار و اطلاعات نیروهای نظامی ایران، آماده حمله به ایران شود. یكی از فرماندهان عراقی میگوید: اطلاعات بسیار دقیقی از اوضاع اقتصادی، سیاسی و مشكلات داخلی و درگیریهای سیاسی گروههای مخالف حكومت ایران به عراق داده شده بود. همچنین عراق به دقیقترین جزئیات وضعیت نظامی (حجم نیروهای نظامی) و از هم گسیختگی بدنة ارتش بر اثر انفصال از خدمت هزاران نظامی، اعم از افسر و درجهدار دست یافته بود و از عدم انضباط و آشفتگی در داخل یگانهای نظامی اطلاع كامل داشت.
از سوی دیگر، یك امر طبیعی و بدیهی در اجرای هر گونه عملیات و اقدام نظامی در یك ارتش كلاسیك، آمادگی كامل در تجهیزات و نیروی انسانی است و ارتش كلاسیك عراق نیز از این قاعده مستثنی نبود و با خرید تجهیزات و تسلیحات نظامی و انعقاد قراردادهای تسلیحاتی، در این خصوص گام برداشت؛ ولی نمیتوان گفت كه تنها همین عامل موجب پیشروی سریع اولیه آنها در خاك ایران شد. در اعترافات فرماندهان و مسئولان عراقی به وضوح وضعیت نابسامان داخلی ارتش ایران در آن زمان و عدم امكان مقابله با تهاجم عراق مشاهده میشود. طارق عزیز وزیر خارجه وقت عراق در تابستان 1359 درست سه ماه قبل از شروع جنگ، تحلیل خود را از وضعیت ارتش ایران بیان میكند: «امروز ارتش ایران از هم پاشیده است.» و یا مجله ایتدیز در 29/4/1359 مینویسد: «به نظر پنتاگون، ارتش ایران به دلیل نبود منبع تسلیحات نابود خواهد شد.»
ناتوانی نیروهای نظامی، عدم آمادگی برای مقابله با تهاجم عراق، وضعیت نابسامان سیاسی و اجتماعی داخل كشور و ... عواملی هستند كه زمینهساز پیشروی اولیه ارتش عراق در خاك ایران شدند. اما با تمام این آمادگیها و
به رغم زمینهسازیهای بینالمللی، به خواست خداوند و همت و ایستادگی مردم، ارتش عراق نتوانست به اهداف خود دست یابد.