واكنش ایران و عراق در قبال تصویب قطعنامه 598 چه بود؟
هر یك از دو كشور ایران و عراق واكنش مختلفی راجع به قطعنامه 598 نشان دادند كه در زیر به بررسی آن می‌پردازیم.
پس از تصویب قطعنامه 598، سعید رجایی‌خراسانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد فوراً قطعنامه 598 را به عنوان "مانور دیپلماتیك ننگین امریكا" محكوم كرد و خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران نیز این قطعنامه را پوچ و بی‌اعتبار اعلام نمود. در ماه‌های پس از آن، ایران به طور رسمی مخالفتی با قطعنامه ابراز نكرد، اما با برقراری فوری آتش‌بس موافقت نكرد و كمافی‌السابق بر موضع برحق خود مبنی بر لزوم تعیین متجاوز قبل از برقراری آتش‌بس تأكید داشت.
در تاریخ 11 اوت 1987 (20 مرداد 1366) ایران پاسخ جامع و رسمی خود را برای دبیركل سازمان ملل ارسال نمود كه در آن آمده بود: امریكا قطعنامه 598 را به منظور مداخله آشكار در خلیج‌فارس و منطقه، حمایت از عراق در جنگ و انحراف افكار عمومی از مسائل داخلی امریكا، تدوین و اتخاذ كرده است و هیچ یك از این مقاصد با هدف مشروع رسیدن به راه‌حلی عادلانه برای مناقشه همسویی ندارد. در این نامه ایران تأكید كرد شورای امنیت بدون مشورت با ایران قطعنامه را تهیه كرده و ایران به عنوان قربانی تجاوز، باید چگونگی پایان یافتن جنگ را تعیین كند. همچنین در این نامه آمده بود كه شورا باید توضیح دهد كه چرا پس از هفت سال جنگ موضوع تهدید علیه صلح را مطرح نموده است.
گفتنی است كه ایران خواستار تفكیك بحران خلیج‌فارس (جنگ نفتكش‌ها و حضور نظامی امریكا در خلیج‌فارس) از جنگ ایران و عراق بود و به حل و فصل مسائل خلیج‌فارس، به ویژه مخالفت با استقرار نیروهای نظامی امریكا در منطقه و ضرورت توقف حملات به كشتی‍رانی اولویت می‌داد و اعلام كرد عراق باید متجاوز شناخته شود و مسئولیت پرداخت غرامت جنگی را به عهده بگیرد و همچنین یكی از مهم‌ترین اقدامات شورای امنیت باید معرفی علنی عراق به عنوان متجاوز باشد.
در مجموع ایران با توجه به برتری نظامی‌ای كه در جبهه‌ها داشت، صدور قطعنامه را مطابق سیاست قدرت‌های بزرگ و قبول آن را در آن موقعیت، چشم‌پوشی از حقوق مسلم خویش می‌پنداشت. گرچه این قطعنامه نسبت به قطعنامه‌های قبلی از امتیازات خوبی برخوردار بود، اما ایران معتقد بود باید در بندهای آن جابه‌جایی‌هایی صورت پذیرد.
عراق، برعكس ایران، در نامه‌ای كه در تاریخ 23 ژوئیه 1987 به دبیركل سازمان ملل متحد ارسال كرد، اظهار نمود كه عراق از قطعنامه 598 استقبال و همكاری خود را برای اجرای آن اعلام می‌نماید. مع‌هذا عراق پذیرش قطعنامه را منوط به اجرای این شرایط نمود:
1ـ ایران باید آمادگی خود را برای اجرای تعهدات مقید در قطعنامه اعلام كند.
2ـ قطعنامه باید به صورت توافقی كه بندهای آن مكمل یكدیگر و غیرقابل تفكیك باشند، مورد بررسی قرار گیرد.
3ـ عبارت آتش‌بس بدون تأخیر و به معنای تكمیل عقب‌نشینی نیروها طی مدت ده روز پس از برقراری آتش‌بس است و زندانیان جنگی باید طی هشت هفته پس از آتش‌بس آزاد و به كشور خود بازگردانده شوند و اجرای قطعنامه باید در مدت كوتاهی صورت گیرد تا از تعلل و تأخیر احتمالی جلوگیری به عمل آید.
دولت عراق در سفری كه دبیركل پس از تصویب قطعنامه به بغداد كرد نیز بار دیگر اعلام نمود كه قطعنامه 598 را پذیرفته است. صدام حسین نیز درخواست كرد كه شورای امنیت به دلیل مخالفت ایران با آتش‌بس و عقب‌نشینی نیروها، اقدامات تنبیهی را علیه این كشور اتخاذ كند.
لازم به توضیح است كه پذیرش قطعنامه از طرف عراق تاكتیكی بیش نبود زیرا عراق به این دلیل این قطعنامه را پذیرفت تا به واسطه آن، جنگی را كه در آن به اهدافش نرسیده بود، به پایان برساند. این كشور در عمل در قبول مفاد قطعنامه، به صورت گزینشی عمل كرد و به رغم ادعای خود مبنی بر اجرای كامل قطعنامه، هیچ وقت حاضر به اجرای كامل قطعنامه نبود و گذشت زمان نیز این امر را به اثبات رساند.
