چهارمین مراسم «یادها و نام‌ها» با حضور فرمانده کل سپاه، جمعی از فرماندهان دوران دفاع مقدس، خانواده شهدا، راویان، نویسندگان و پژوهشگران امروز یکشنبه دهم مهرماه 1401 در سالن خلیج فارس باغ موزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی برگزار شد.
سردار دکتر علی‌محمد نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس در چهارمین مراسم «یادها و نام‌ها» ضمن خیرمقدم به همه حضار پیشکِسوتان و فرماندهان دوران دفاع مقدس، خانواده مکرم شهیدان، راویان، نویسندگان و پژوهشگران، گفت: امروز مفتخر به میزبانی شش خانواده مکرم سرداران عزیز سپاه و یک سردار بزرگ جهاد سازندگی در دوران دفاع مقدس هستیم که در یک سال اخیر، از نعمت وجود آنان محروم شدهایم؛ سرداران عزیز، مهدی مهدوینژاد، محمّدهادی رزم‌زن، محمّدتقی عصار، میرزامحمدسلگی، باب‌اله کیاشمشکی، مسعود موحدی و مهندس مهدی ورشابی.
ثبت و ضبط تاریخ شفاهی 60 نفر از فرماندهان شاخص و مدیران عالی دوران دفاع مقدس در طول یک سال گذشته
وی به ارائه گزارش مختصری از چشم‌انداز و رویکرد و فعالیت‌های یک‌ساله مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس پرداخت و اظهار کرد: در سالی که گذشت، همکاران پرتلاش ما در ادامه تاریخ‌نگاری مستند حوادث دوران هشت‌ساله دفاع مقدس و تحولات انقلاب اسلامی و در راستای ارائه روایت‌های صحیح و منطبق با معیارهای اصولی تاریخ‌نگاری، موفق شدند بستر مناسب برای ثبت و ضبط تاریخ شفاهی 60 نفر از فرماندهان شاخص و مدیران عالی دوران دفاع مقدس را فراهم سازند.
مشاور فرمانده کل سپاه افزود: در این مراسم، از این فرماندهان و مدیران عزیز که اهتمام ورزیدند و ما را در افزودن خاطرات و روایت‌های شفاهی‌شان به گنجینه مرکز یاری کردند، تجلیل خواهد شد.
وی ضمن بیان اینکه در یک سال اخیر، علاوه‌بر برگزاری جلسات تاریخ شفاهی چهارصد نفر از فرماندهان و مدیران ارشد حوزه‌های تخصصی در سطوح عالی جنگ، تاریخ شفاهی دو هزار نفر از فرماندهان گردان‌های رزمی در دستور کار مرکز قرار گرفت و از چهارصد نفر از قهرمانان خط‌شکن، در سوم خرداد امسال تجلیل گردید، در ادامه بیان کرد: بخشی از کار تاریخ شفاهی مرکز، گفت‌وگو با روحانیون شاخص در سال‌های دفاع مقدس است که در مسئولیت‌های گوناگون، به‌ویژه فرماندهی گردان ایفای نقش کرده‌اند. در یک سال اخیر، چند پروژه این عزیزان نیز به سرانجام رسیده است.
سردار نائینی تاریخ شفاهی فرماندهان را به عنوان یک منبع منحصربه‌فرد در پژوهش‌های دفاع مقدس، علاوه‌بر گنجینه ارزشمند و بی‌مانند اسناد برشمرد و گفت: معتقدیم به‌پایان‌رساندن تاریخ شفاهی 400 فرمانده شاخص و 2 هزار فرمانده گردان رزمی، بیبدیلترین گنجینه تاریخی را فراهم خواهد کرد.
رونمایی از ۲۳۳ اثر پژوهشی، اسنادی و صوتی جدید
در ادامه رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با اظهار به اینکه در چهارمین مراسم «یادها و نام‌ها»، تعداد ۲۳۳ اثر پژوهشی، اسنادی و صوتی جدید رونمایی خواهد شد، عنوان کرد: آثار پژوهشی جدید که در مراسم امروز رونمایی می‌شود، شامل ۵۱ جلد کتاب است که عبارت‌اند از: ده اثر جدید از مجموعه کتاب‌های تاریخ‌شفاهی فرماندهان دفاع مقدس شامل: تاریخ‌شفاهی سرداران محسن رفیق‌دوست، احمد غلامپور، حسین علایی، محمدنبی رودکی، یعقوب زهدی، محمود چهارباغی، مجید بحرینی، صادق رجایی و محمدعلی احمدی میاندشتی.
وی افزود: ده جلد روزشمار جدید شامل روزشمارهای ۱۲، 25، ۲۶، ۲۹، ۳۴، ۴۸ و ۵۵ مربوط به دوران دفاع‌مقدس و سه جلد از روزشمارهای پس از جنگ از آثاری است که در حوزه روزشمار رونمایی خواهند شد.
سردار نائینی به آثار در حوزه مطالعات نظامی اشاره و بیان کرد: اطلس‌های لشکر۱۴ امام حسین(ع) و واحدهای زرهی و مخابرات و کتاب‌های کارنامه نبردهای والفجرمقدماتی، والفجر1، کربلای2 و میمک، و شناسنامۀ لشکرهای ۱۹، ۱۷ و ۵ و تیپ۴۰ و همچنین کارنامه دوجلدی جهاد سازندگی در دفاع مقدس و کتاب دوجلدی مسائل اساسی جنگ در حوزه مطالعات نظامی جدیدترین آثاری است که منتشر شده و در این مراسم از آنها رونمایی خواهد شد.
وی افزود: یازده عنوان کتاب در حوزه اجتماعی شامل پنج اثر ترجمه‌شده نیز جزو آثار جدید مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس هستند.
رونمایی از چهل کتاب صوتی و 142 کتاب سندی جدید
مشاور فرمانده کل سپاه اظهار کرد: همچنین امروز از چهل کتاب صوتی و 142 کتاب سندی جدید که شامل 19 گزارش عملیات و 123 دفتر راوی است، رونمایی خواهد شد.
سردار نائینی با بیان اینکه دفاع مقدس مظهر ایستادگی، مقاومت، تدبیر، حکمت و معنویت است، تاکید کرد: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس تلاش کرده است که در آثار تولیدشده در این مرکز، به این اصول توجه کافی شود و جنبه‌های گوناگون آن در همه حوزهها به‌خوبی روایت و تبیین گردد. درواقع، علاوه‌بر شرح دقیق و جزئی حوادث، معنی و باطن دفاع مقدس که ایستادگی و مقاومت بود، موردتوجه قرار گیرد.
سبک و روش تولید آثار و اعتبارسنجی روایت‌های شفاهی و اسنادی در مرکز، ویژه و خاص است
وی با بیان اینکه از تأکید موکد رهبر معظم انقلاب اسلامی روایت صحیح است، اظهار کرد: سبک و روش تولید آثار و اعتبارسنجی روایت‌های شفاهی و اسنادی در مرکز، ویژه و خاص است؛ پژوهشگران مرکز برای اینکه روایت مستند و معتبر عرضه کنند، از سه منبع منحصربه‌فرد این مرکز شامل گنجینۀ اسنادی، روایت شفاهی فرماندهان شاخص و روایت مستند راویان، توأمان و محققانه بهره می‌برند.
رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس ادامه داد: تاکنون، سه جلد از فصلنامه نگین به آسیب‌شناسی روایت پرداخته است و این موضوع همچنان در دستور کار است.
وی با اشاره به اینکه در چند سال اخیر، مرکز علاوه‌بر رویکرد توصیف تاریخی حوادث، بر تبیین و چرایی جنگ، پاسخ به شبهات و روایت‌های مخدوش، اشتباه و دروغ متمرکز بوده است، گفت: افزون بر توصیف و تبیین، تلاش شده است که تاحدودی به حوزه تولید دانش، درس‌ها و دستاوردها و آموزه‌های دفاع مقدس نیز پرداخته شود.
2 هزار و 75 پروژه در نقشه جامع پژوهشی مرکز تعریف‌شده است
سردار نائینی خبر از 2 هزار و 75 پروژه تعریف‌شده در نقشه جامع، ۸۵۰ پروژه فعال و جاری در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس داد و بیان کرد: امروز، مرکز یک نقشه راه، در چارچوب مقاطع و مراحل دفاع مقدس و برگرفته از نظام مسائل و موضوعات در اختیار دارد. نقشه جامع پژوهشی مرکز در همین چارچوب تعریف شده است.
وی با بیان اینکه هرچند کار اصلی و اساسی مرکز، تاریخ‌نگاری دفاع مقدس است، پژوهش در مرکز، متوقف در هشت سال جنگ نبوده است، گفت: به طور نمونه بسط تاریخ شفاهی فرماندهان به سایر موضوعات، انتشار روزشمارهای پس از جنگ و پرداختن به سوژه پرکشش «جبهه مقاومت» است که هم‌اکنون در حوزه ادبیات اجتماعی جنگ مرکز، حدود دویست عنوان پروژه فعال دارد.
مشاور فرمانده کل سپاه با اظهار به اینکه متناظر بر فرصت‌های فضای جدید ارتباطی، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس تمهیداتی برای معرفی آثار خود اندیشیده است، عنوان کرد: مرکز هم‌زمان با تولید آثار چاپی، به انتشار نسخه الکترونیکی و صوتی آثار نیز اهتمام می‌ورزد.
گنجینه اسنادی و روایت شفاهی فرماندهان مبنایی برای اعتبارسنجی روایت‌های دفاع مقدس است
وی با تأکید بر اینکه گنجینه اسنادی و روایت شفاهی فرماندهان به‌طورقطع، مبنایی برای اعتبارسنجی روایت‌های دفاع مقدس است، در عین حال متذکر شد: در مقابل روایت‌سازی با اغراض سیاسی و روایت‌سازی از روی غفلت و فراموشی، این گنجینه، نقش بازدارندگی دارد.
سردار نائینی سرعت بیشتر برای ازدست‌نرفتن زمان را به عنوان راهبرد مرکز در گویاسازی اسناد و ثبت و ضبط تاریخ شفاهی فرماندهان، بیان کرد و گفت: 70 درصد آثار مرکز با بهره‌گیری و استخراج از گنجینه اسنادی بی‌مانند مرکز تولید می‌شود که این اسناد به‌طور مرتب پیاده و گویاسازی می‌شود و به‌صورت کتب اسنادی در اختیار پژوهشگران قرار می‌گيرد.
وی اظهار کرد: امروز هیچ مشکلی برای دسترسی پژوهشگران به اسناد و کمک به تولید آثار هنری، ادبی و علمی وجود ندارد و به‌طورجاری، این ارتباط با مجموعه‌های مختلف برقرار است و آنها از مرکز، خدمات اسنادی دریافت می‌کنند.
راه‌اندازی سامانه جامع هوشمند ثبت، سازماندهی و بازیابی اسناد صوتی، ویدئویی و متنی گنجینه دفاع‌مقدس
رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس از راه‌اندازی سامانه جامع هوشمند ثبت، سازماندهی و بازیابی اسناد صوتی، ویدئویی و متنی گنجینه دفاع‌مقدس خبر داد و توضیح داد: این سامانه با هدف تسهیل در جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و خدمات اسنادی به پژوهشگران طراحی و راه‌اندازی شده است.
وی افزود: «دانشنامه جامع روزشمار دفاع مقدس» در هفته پژوهش و هم‌زمان با دوسالانه جشنواره انتخاب پژوهشگران برتر «جایزه شهید سلیمانی» رونمایی خواهد شد.
