اکبر خوردچشم گفت: وقتی به مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس مراجعه کردم؛ کتابی در زمینه اشغال خرمشهر به من اهدا شد. من وقتی دو سوم این کتاب را مطالعه کردم، از یک طرف خوشحال بودم که این کتاب به دست من رسید و از طرف دیگر ناراحت بودم که چرا دیر به دست من رسید؛ یعنی اگر این کتاب، آن زمان دست من رسیده بود، قطعا آن نمایشنامه ای که من نوشته بودم و از رادیو پخش شد، قویتر و مستند تر بود.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدت های سپاه؛ اکبر خوردچشم از فرهنگیان و پژوهشگران علاقمند به کاوش در حوزه دفاع مقدس و مقاومت است که چندین اثر در زمینه دفاع مقدس تولید کرده و یا در دست تولید دارد که از جمله آنها عبارتند از:
نمایشنامه رادیویی بیست قسمتی فرمانده شهر، یکی من یکی تو، از ام الرصاص تا خرمشهر، مادر عراقی، جوان ترین شهید مدافع حرم، تفنگ برنو ...
در حاشیه سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، فرصتی پیش آمد تا با وی، مصاحبه ای را در غرفه مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دقاع مقدس و مجاهدت های سپاه به عمل آوریم که متن آن منتشر می شود:
۱-به عنوان اولین سوال بفرمایید که هدف از برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران چیست؟
نمایشگاه محل نمایش دادن است، همانطور که از اسم آن بر می آید...نمایشگاه بین المللی کتاب جایی است که دستاوردهای ناشران مختلف که در طول سالها ی مختلفی به چاپ رسیده نمایش داده می شود و مثلا من نوعی که دنبال کتاب خاص با موضوع خاصی هستم، با حضور در نمایشگاه می توانم هم کتاب و هم ناشر آن را پیدا کنم.
بنابراین بودن چنین فضا و مکانی، نه تنها خوب است، بلکه لازم است. امسال که به نمایشگاه آمدیم، مثل سالهای قبل با همان شور و هیجان و استقبال مواجه شدیم و دیدیم که خیلی خوب و عالی بود.
۲-حضور ناشرین دفاع مقدس را در نمایشگاه بین المللی کتاب، چطور ارزیابی می کنید؟
نکته قابل توجه حضور پر رنگ ناشران دفاع مقدس می باشد که از سالهای قبل خیلی بیشتر می باشند؛ یعنی هر راهرویی که ما می رویم، یک یا دو ناشر دفاع مقدس حضور دارد که این را ما به فال نیک می گیریم. این یعنی اینکه بحث دفاع مقدس نه تنها کمرنگ نشده بلکه پررنگ تر نیز شده است، چون نیاز جامعه است و جامعه باید بداند که در آن هشت سال چه اتفاقاتی و چه حوادثی رخ داد، بویژه این برای نسل جوان مهم است.
در سرکلاس درس، یکی از مطالبه های دانش آموزان از من این است که ما می خواهیم راجع به دفاع مقدس زیاد بدانیم، چون آنچه که می دانیم خیلی کم است؛ مثلا می گویند فلان شهید را ما اسمش را شنیدیم ولی نمی دانیم چه ویژگی هایی داشت. یا می گویند راجع به خرمشهر حرف زیاد شنیدیم اما نمی دانیم کی اشغال شد، آیا روز اول اشغال شد؟ مدافعان آن ارتش بود یا سپاه، یا مردم بودند و ...و این مطالبه نسل جوان کنجکاو است.
اگر ما نتوانیم پاسخ این جوانان را به صورت مستند و دقیق بدهیم، آن کسانی که آن سوی آبها هستند، اطلاعات غلط و مغرضانه به این جوانان خواهد داد و این باعث می شود که اولا افراد موثر در آن زمان به واسطه اطلاعات غلط، ترور شخصیت شوند، ثانیا: خدایی ناکرده، انقلاب و نظام نیز با این اطلاعات غلط و مغرضانه زیر سوال برده شود، پس لازم است که روح کنجکاو این نسل جوان را ما با اطلاعات دقیق خود سیراب کنیم.
۳-وجود و حضور نهادهای دفاع مقدسی همچون مرکز اسناد، تحقیقات ونشر معارف دفاع مقدس و مجاهدت های سپاه را در نمایشگاه بین المللی کتاب چطور ارزیابی می کنید؟
فعالیت چنین نهادها و مراکزی از این حیث اهمیت دارد که اگر نباشند خیلی از اتفاقات تلخ همچون تحریف جنگ رخ خواهد داد؛ مثلا یک فیلمساز زمانی که می خواهد فیلمی را در زمینه دفاع مقدس بسازد باید یک مرجع و مرکزی باشد تا اطلاعات دقیق را به او بدهد که فردا روزی که خواست فیلم خود را اکران کند، کسی به او نگوید که اینجا را اشتباه کردی.
چند سال پیش یک فیلمی ساخته شد که در مورد ورود منافقین به کشور از مرزهای غربی بود که مربوط به همان عملیات مرصاد بود.
فیلمساز آمده بود صحنه هایی را در فیلم پیش بینی کرده بود که بعدا مشخص شد که چنین صحنه هایی در این عملیات ایجاد نشده است و زائیده ذهن او بوده است.
چند سال پیش من می خواستم یک نمایشنامه ۲۰ قمسمتی در مورد ۳۵ روز مقاومت در خرمشهر بنویسم و مجاهدت هایی که شهید جهان آرا و دیگران داشتند را نقل کنم، دروغ نباشد من شاید بیشتر از یک ماه دنبال منبع بودم، به خیلی از کتاب فروشی ها مراجعه کردم و اغلب کتابها در این زمینه، خاطرات شفاهی بود.
من نمایشنامه را نوشتم و از رادیو هم پخش و هرسال نیز به مناسبت فتح خرمشهر این نمایشنامه پخش می شود؛ اما بعدا متوجه شدم که در یک جاهایی در آن نمایشنامه، ما نه اطلاعات غلط بلکه اطلاعات ناقص به مخاطب داده ایم.
روزی که به مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس مراجعه کردم؛ کتابی در همین زمینه (خرمشهر در نبرد طولانی) به من اهدا شد. من وقتی دو سوم این کتاب را مطالعه کردم، از یک طرف خوشحال بودم که این کتاب به دست من رسید و از طرف دیگر ناراحت بودم که چرا دیر به دست من رسید؛ یعنی اگر این کتاب، آن زمان دست من رسیده بود، قطعا آن نمایشنامه ای که من نوشته بودم و از رادیو پخش شد، قویتر و مستند تر بود و به بسیاری از سوالات مطرح شده پاسخ می داد.
و یا اینکه برای چاپ یکی از کتاب هایم به اطلاعات یکی از کتب مرکز به نام دست های خالی، پاهای خونین مراجعه کردم که کمک زیادی به من کرد.
بنابراین، اینکه می‌گویم وجود نهادهایی همچون مرکز استاد، به‌عنوان مراکز رسمی و متقن و معتبر اهمیت دارد؛ بدین خاطر است که عرض کردم.
نسل آینده ما و حتی نسل فعلی ما مطلع می‌شود که جنگی اتفاق افتاده، اما اینکه در این جنگ چه شد، چه اتفاقاتی افتاد، جایی مثل مرکز اسناد باید باشد که بیاید تحقیق کند، اطلاعات طبقه‌بندی‌شده و دقیق ارائه دهد که مثلاً فردا روز در مورد تعداد اسرای یک عملیات نقل‌قول‌های مختلفی نباشد و ...این مسئولیت بر عهده نهادهایی همچون مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس است.
مثلاً من فیلمساز که می‌خواهم در مورد عملیات بیت‌المقدس فیلمی تهیه کنم، اطلاعات من در حد گوگل و فضای مجازی است که قطعاً اطلاعات کاملاً دقیقی نیست؛ بنابراین بهترین نهاد و مرجع برای من، نهادهای تخصصی همچون مرکز اسناد است تا بر اساس منابع متقن آن، فیلم‌نامه خود را تدوین کنم و اگر در جشنواره‌ای هم این فیلم اکران شد و ایراداتی بر آن وارد شد، من می‌توانم به منابع و کتب استفاده‌شده از مرکز استناد کنم. پس اطلاعات و منابع مرکز اسناد برای تدوین نمایشنامه‌ها و فیلم‌نامه‌ها اهمیت بسزایی دارد.
۴-به‌عنوان آخرین سؤال اگر پیشنهاد یا انتقاداتی دارید بیان فرمایید.
ضمن تشکر از زحمات همه عزیزان در مرکز یک خواسته و پیشنهاد دارم و آن این است که مرکز حیطه فعالیت‌های خود را از چارچوب کتاب گسترده‌تر کند و در زمینه اینفوگرافی، کلیپ‌های کوتاه در زمینه دفاع مقدس و نشر آن در فضای مجازی نیز وارد شود و قطعاً نسل جوان به دنبال این آثار خواهد رفت.
