روز 13 آبان 1358، گروهی متشکل از انجمن‌های اسلامی دانشجویان برخی از دانشگاه‌های تهران، موسوم به "دانشجویان پیرو خط امام"،در اعتراض به عملکرد دولت آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران، سفارتخانه آمریکا در تهران را اشغال و کارمندان سفارت را به گروگان گرفتند.
به گزارش تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، روز 13 آبان 1358، سفارتخانه آمریکا در تهران، که حدود نه ماه پیش از آن، در روز 25 بهمن 1357 به‌وسیله اعضای دو سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران و مجاهدین خلق ایران برای چند ساعت تصرف‌شده و با دخالت دولت موقت از اشغال درآمده بود، دوباره و این بار به‌وسیله گروهی متشکل از انجمن‌های اسلامی دانشجویان برخی از دانشگاه‌های تهران، موسوم به "دانشجویان پیرو خط امام"، در اعتراض به عملکرد دولت آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران، در یک اقدام 5 ساعته اشغال گردید و کارمندان سفارت به گروگان گرفته شدند.
در این مقاله با نگاهی تحلیلی و با استفاده از روش پژوهشی «کرونولوژی مطلق» و شیوه مطالعه کتابخانه‌ای با اسناد و مدارک دست‌اول مربوطه، خلاصه‌ای از وقایع روز 13 آبان 1358 موردبررسی قرارگرفته است. به همین منظور، ابتدا شرح کامل تسخیر سفارت در روز 13 آبان مرور و سپس موضع دولت آمریکا، دولت موقت، حضرت امام خمینی، طیف روحانیون، احزاب و گروه‌های سیاسی داخل کشور و ایرانیان مقیم آمریکا بررسی‌شده است. لازم به ذکر است که شرح کامل واقعه 13 آبان در کتاب جلد پنجم جنگ ایران و عراق (مقطع 8/13 تا 10/14/ 1358) با عنوان «انقلاب دوم علیه آمریکا؛ پیامدهای داخلی و جهانی اشغال سفارت آمریکا در تهران» توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس تدوین گردیده و به‌زودی به چاپ خواهد رسید.
در این مقاله شرح وقایع زیر را می‌خوانید:
- تسخیر محوطه سفارت با نظمی چشمگیر و طرح قبلی
- بستن درب‌ها و شناساندن هویت و انگیزه‌های اشغال سفارت
- تقسیم‌کار بین دانشجویان و تلاش برای تسخیر کامل سفارت
- سازمان‌دهی مجدد دانشجویان و کنترل کامل سفارتخانه
- اطلاعیه‌های 7 گانه و تشریح دلایل اقدام توسط دانشجویان
- نخستین مصاحبه مطبوعاتی نماینده دانشجویان پیرو خط امام
- موضع دولت آمریکا: جدی نگرفتن اشغال سفارت و سیاست رصد واقعه و بررسی دقیق و محتاطانه
- موضع دولت موقت: مذاکره با دانشجویان برای آزادسازی سفارت اشغال شده
- پیام پشتیبانی امام خمینی از تسخیر سفارت
- حمایت صریح موسوی‌خوئینی‌ها، منتظری و خلخالی از اقدام دانشجویان
- تأیید اقدام دانشجویان و پشتیبانی از آن توسط سازمان‌ها و نهادهای انقلابی
- حمایت احزاب و گروه‌های داخل کشور و عموم مردم از تسخیر سفارت
- اعتراض در داخل خاک آمریکا به پذیرش شاه مخلوع
برای مطالعه این مقاله می‌توانید بر روی فایل ضمیمه کلیک کنید.
