روزشمــــار
شنبه
28 بهمن 1357
19 ربيع‌الاول 1399
17 فوريه 1979
71
از طرف سرلشكر محمد ولي‌الله قره‌ني رئيس ستاد كل ارتش ملي ايران ، دريادار احمد مدني به سمت فرماندهي نيروي دريايي منصوب شد . به نوشته روزنامه اطلاعات وي از افسران مخالف رژيم شاه بود كه در سال 1350 با تنزل دو درجه در درجه سرهنگ دومي بازنشسته شد و پس از بركناري از ارتش به تدريس در دانشگاه پرداخت . ( 1 )
از سوي ديگر احمد صدر حاج‌سيدجوادي وزير كشور ، سرهنگ ستاد ناصر مجللي ( ضميمه دارد ) را به عنوان رئيس شهرباني كل كشور و سرهنگ ستاد عزت‌الله ممتاز ( ضميمه دارد ) را به سمت رئيس ژاندارمري كشور منصوب كرد . وي به هنگام معرفي رؤساي شهرباني و ژاندارمري گفت : به نظر من اين دو افسر لايق و كارآمد از مبارزان شايسته‌اي هستند كه شايستگي احراز اين پست را دارند . ( 2 )
72
به دستور سرلشكر قره‌ني گارد شاهنشاهي و گارد جاويدان از تاريخ 28/11/57 منحل اعلام شد و كليه افسران ، درجه‌داران ، كارمندان ، سربازان به همراه اماكن و تأسيسات اين يگانها در اختيار نيروي زميني قرار گرفتند . بر اساس اين گزارش ، لشكر گارد سابق به صورت يك لشكر پياده تجديد سازمان خواهد شد و مركز آموزش آن با عنوان مركز ( 06 ) به نيروي زميني منتقل مي‌گردد . سرلشكر قره‌ني درباره ادامه پاكسازي در ارتش گفت : عده‌اي از امراي ارتش كه در رژيم سابق مصدر امور ارگانهاي مختلف ارتش بودند ، بازنشسته و از كار بركنار شدند ؛ از جمله امراي بركنار شده مي‌توان از سپهبد سياوش بهزادي رئيس اداره دادرسي ارتش نام برد .
رئيس ستاد كل ارتش در باره برنامه‌هاي آينده بازسازي ارتش گفت : ارتش ملي ايران مطالعات وسيعي را در زمينه كاهش دورة نظام به عمل مي‌آورد و بزودي در اين خصوص تصميم قطعي گرفته خواهد شد . وي تشريح كرد : دوره آموزش نظامي كه اكنون شش ماه است به چند هفته تقليل خواهد يافت و از سوي ديگر مطالعاتي در دست است كه دوره دوساله نظام وظيفه نيز كوتاه شود و به تعداد مورد نياز سرباز گرفته شود . در اين دوره كوشش خواهد شد كه سربازگيري كمتري انجام پذيرد . ( 3 )
73
تعدادي از يگانهاي ارتش مؤمن به انقلاب ، همبستگي خود را با امام خميني اعلام داشتند . در اين ارتباط گروه كثيري از افسران ، درجه‌داران و سربازان چترباز تيپ هوابرد پادگان باغشاه و عده زيادي از سربازان و كادر هوانيروز از ميدان بهارستان به سوي اقامتگاه امام خميني به راه افتادند و با شعار «ما همه سرباز توييم خميني ، گوش به فرمان توييم خميني» همبستگي خود را با امام خميني و مردم مبارز اعلام داشتند . ( 4 ) از سوي ديگر در پي فرمان امام خميني در مورد شكستن اعتصابات ، صبح امروز كاركنان صنايع نظامي در محل كار خود واقع در قورخانه حاضر شدند و مجسمه شاه سابق را پايين كشيده و آتش زدند . ( 5 )
74
در اين روزها گروهي از پرسنل وظيفه و كادر تحت عنوان "پرسنل انقلابي نيروهاي مسلح" به برپايي اجتماعات مختلف و بازگو كردن مواضعي انتقادي در بارة وضع جديد ارتش اقدام مي‌كنند ؛ از جمله تعداد زيادي از اين پرسنل امروز در مقابل پادگان قلعه‌مرغي اجتماع كردند و خواستار انحلال ارتش و تشكيل ارتش خلقي شدند . اين گروه پلاكاردهايي با خود داشتند كه بر روي آنها اين شعارها به چشم مي‌خورد : "ارتش مزدور شاه دشمن خلق ايران" ؛ "ارتش امريكايي نابود بايد گردد ، ارتش انقلابي ايجاد بايد گردد . " اين گروه با صدور قطعنامه‌اي آمادگي خود را براي تشكيل يك ارتش ملي كه در برگيرندة همه پرسنل نظامي ـ انقلابي باشد ، اعلام داشته و تأكيد كردند : ما براي تحصن به امام‌زاده حسن مي‌رويم و شب هم براي اعتراض و تأمين خواسته‌هايمان به اقامتگاه امام خميني خواهيم رفت . ( 6 )
علاوه بر اين ، گروهي كه خود را "پرسنل نيروهاي سه‌گانه مسلح و رزمندگان خلق" مي‌ناميدند ، با گردهمايي در دانشكده نفت آبادان ضمن تاييد قطعنامه مصوبه 26/11/57 پرسنل نظامي در تهران اعلام داشتند : با توجه به ماهيت ارتجاعي و استعماري ارتش شاه فراري كه طبيعتاً حافظ منافع مفتخوران و مزدوران امپرياليستي مي‌باشد و مي‌دانيم كه چنين ارتشي بدون تغيير بنيادي و زيربنايي نمي‌تواند خلقي گردد ، پيشنهادهاي زير را به عنوان برقراري و ايجاد يك ارتش خلقي به دولت مردمي بازرگان ارائه مي‌دهيم : 1ـ انحلال كامل ارتش كنوني ؛ 2ـ سران ارتش و كليه مزدوران نظامي در هر رده‌اي كه باشند ، محاكمه و مجازات انقلابي شوند ؛ 3ـ ايجاد كميته‌هاي انقلابي توسط رزمندگان خلق ؛ 4ـ ارتش خلق مركب از كليه پرسنل ميهن‌پرست ارتشي سابق و رزمندگان خلقي سازمانهاي مسلح كه در قيام كنوني شركت داشتند ، تشكيل شود و از انقلاب [ و ] دستاوردهاي آن و استقلال ارضي ايران دفاع كند ؛ 5ـ ارتش خلقي زير نظر شورايي مركب از نمايندگان سازمانهاي مسلح خلقي و نمايندگان پيشرو نظاميان ميهن‌پرست اداره شود و سلسله مراتب ارتجاعي حذف گردد ؛ 6ـ ايدئولوژي ارتش خلقي بايستي ايدئولوژي انقلابي مترقّي خلق باشد و نه غير آن؛ 7ـ جوانان رزمنده در كليه نقاط ايران بايستي فوراً مسلح شوند تا قادر به برخورد با بقاياي عناصر ضدانقلابي كه هنوز پابرجا هستند و قدرت دارند ، باشند ؛ 8ـ انتظامات داخلي كليه شهرها بايستي برعهدة كميته‌هاي مردمي باشد . ( 7 )
از سوي ديگر در گردهمايي عده‌اي از پرسنل وظيفه و كادر نيروهاي مسلح در زمين فوتبال دانشگاه صنعتي ، تصميم گرفته شد كه ار هر پادگان نمايندگاني انتخاب شوند تا پس از تصميم‌گيري و شور و بحث در مورد رفتن يا نرفتن به پادگانها ، تصميمات لازم گرفته شود . ( 8 )
75
روزنامه اطلاعات در گزارشي تحت عنوان "6 تن از نظاميان در آستانه اعدام هستند" نوشت : از جمله كساني كه محاكمه‌شان آخرين مراحل خود را مي‌گذراند مي‌توان به سالار جاف ، اميرعباس هويدا ، تيمسار ربيعي ، تيمسار اميني افشار ، تيمسار فخر مدرس ، تيمسار نوذري‌بقاء ، سرتيپ محققي ، سرتيپ امجدي ، سرتيپ فتحي ، سرلشكر همدانيان ، سرلشكر خواجه‌نوري ، سپهبد جهانباني ، سپهبد هاشم برنجيان و گروهي از نظاميان ديگر اشاره كرد . در اين گزارش به بازداشت ارتشبد طوفانيان ، سرلشكر منوچهري ، تيمسار شعاعي ( فرماندار نظامي جهرم ) ، تيمسار آزادي و سرهنگ سلامي نيز تصريح شده است . همين روزنامه در بخش ديگري خبر داد كه 26 تن از امراي نيروي هوايي و چهار سرهنگ آن به پيشنهاد نيروي هوايي ملّي ايران و تصويب ستاد كل ارتش بازنشسته شده‌‌اند . ( 9 )
76
ياسر عرفات رهبر سازمان آزاديبخش فلسطين ، به عنوان اولين رهبر عرب و نيز اولين رهبر سياسي جهان ، ساعت 30 :6 بعدازظهر 28/11/57 وارد تهران شد و بلافاصله با امام خميني ملاقات كرد . عرفات در سخناني كه در بدو ورود به ايران خطاب به مستقبلين عنوان كرد ، گفت : انقلاب شما همچون زلزله‌اي براي تمام دنيا و اسرائيل و امپرياليزم بود و ثابت كرد كه هيچ كشوري نمي‌تواند كشور ديگري را يا رهبري مردم كشورش را زير اختناق و ستم نگه دارد . ( 10 )
امام خميني در ديدار ياسر عرفات با ايشان ، ضمن حمايت از مبارزات مردم فلسطين فرمودند : من از اولي كه اين نهضت ، قبل از 15 سال كه ابتداي اين نهضت بود ، راجع به فلسطين هميشه در نوشته‌ها و گفته‌ها ، راجع به فلسطين و راجع به جناياتي كه اسرائيل در آن حدود كرده است ، هميشه متذكر مي‌شدم و الان هم ان‌شاءالله بعد از اينكه ما از اين غائله فارغ بشويم ، همان‌طوري كه آن وقت در كنار شما بوديم ، حالا هم در كنار شما هستيم و اميدواريم كه همه با هم مثل برادر با مشكلات مقابله كنيم . من از خداي تبارك و تعالي عزت اسلام و مسلمين و رجوع قدس به برادران خودمان را مي‌خواهم . ( 11 )
77
سفارت مراكش در تهران مورد حمله گروهي مسلح قرار گرفت . راديو لندن در اين باره گفت: راديو تهران مي‌گويد ساختمان سفارت تحت كنترل مهاجمان مي‌باشد و گزارش ديگري نيز حاكي از ادامه اغتشاش در داخل سفارت مراكش است . ( 12 )
28/11/57 ـ تهران ـ تولد قطب‌جديد ضدصهيونيستي با پيروزي انقلاب‌اسلامي
ملاقات ياسرعرفات رهبر سازمان آزاديبخش فلسطين با امام خميني در اقامتگاه‌امام
از سوي ديگر آسوشيتدپرس گزارش داد كه آيت‌الله خميني به طور غيررسمي از دولت مغرب خواسته است كه شاه تبعيدي را به دولت انقلابي ايران تحويل دهد تا در دادگاه انقلاب محاكمه شود . ( 13 ) در اين حال ملك‌حسن دوم پادشاه مغرب ، ضمن مصاحبه‌اي در پاريس گفت كه درخواست آيت‌الله خميني درباره استرداد شاه كه اكنون در رباط بسر‌مي‌برد ، قابل‌پذيرش نيست . ( 14 )
78
به گزارش رويتر ، مفسر روزنامه الاهرام نوشت : اسرائيل تلاش مي‌كند آمريكا را متقاعد كند كه مي‌تواند امنيت خليج‌فارس را تأمين كند ، اما نمي‌تواند نقش ژاندارمري ايران را نيز به عهده بگيرد . البته امريكا آگاه است كه اسرائيل در حفظ منطقه نمي‌تواند جانشين شاه ايران گردد ، چرا كه منطقه قبل از همه چيز به ثبات احتياج دارد و ثبات را نمي‌توان بدون برقراري صلح پايدار كه متضمن حقوق فلسطينيها باشد ، حفظ كرد . اين روزنامه مي‌نويسد : اقدام شوروي در شناسايي دولت جديد ايران ، كوششي است براي بهره‌برداري از اوضاع جديد ايران تا اينكه حزب كمونيست ايران بتواند اوضاع را در دست بگيرد . ( 15 )
79
بر اساس گزارش خبرگزاري فرانسه به نقل از خبرگزاري ليبي ، جبهه آزاديبخش خلق عمّان پيام تبريكي براي دولت موقت جمهوري‌اسلامي ايران فرستاد . در اين پيام آمده است كه توده‌هاي خلق
عمّان پيروزي انقلاب ملت ايران را تجلي آرمان اين ملت تحت رهبري آيت‌الله خميني مي‌دانند و معتقدند كه اين پيروزي جبهه تازه‌اي را عليه استعمار و امپرياليسم مي‌گشايد . ( 16 )
80
به نوشته روزنامه اطلاعات ، دولت عراق طي نامه‌اي به مهندس بازرگان نخست‌وزير اعلام كرده است : ملت عراق نيز دهها سال بر ضد سلطه استعمار و رژيم سلطنتي فاسد و استثمار مبارزه نمود و لذا از پيروزي ملت ايران در اين باره خرسند است و دولت عراق بيانات صادره از طرف آيت‌الله خميني رهبر بزرگ ديني و ساير شخصيتهايي كه انقلاب ايران را رهبري مي‌نمايند [ را ] درباره روابط با ملتهاي عرب و موضع ايران [ را ] در برابر گروه‌غاصب صهيونيستي با خرسندي تلقي مي‌نمايند . ( 17 )
ضميمه اول خبر شماره 71
سرهنگ ناصر مجللي در روزنامه كيهان چنين معرفي شد: در سال 1346 به علت مخالفت با رژيم شاه بازنشسته شد و روانه زندان گرديد . او مدتها در زندان قزل‌قلعه در سلول انفرادي به سر مي‌برد و پس از آن به دستور رژيم سابق ممنوع‌الخروج بود و تحت نظر قرار داشت . سرهنگ مجلل در گذشته مصذر مشاغلي در ارتش بود و در اواخر دوران حكومت مصدق از فروردين تا مرداد سال 1332 سرپرستي شهربانيهاي فارس را به عهده داشت كه بعد از كودتاي 28 مرداد دستگير و به زندان افتاد . ( 18 ) سرهنگ مجللي پس از بركناري سپهبد محمدعلي نوروزي معاون رئيس شهرباني در زمان رژيم گذشته كه در 23 بهمن ماه ، از سوي مهندس بازرگان به كفالت شهرباني منصوب شده بود ، به اين سمت منصوب گرديد .
ضميمه دوم خبر شماره 71
در معرفي‌نامه روزنامه كيهان درباره سرهنگ ممتاز چنين آمده است : در سال 1332 فرمانده تيپ 2 كوهستاني بود . بعد از كودتاي 28 مرداد از تاريخ 29 مرداد به مدت 23 ماه زنداني شد ، سپس از ارتش بركنار و بازنشسته شد . سرهنگ ممتاز در زمان كودتاي 28 مرداد حفاظت از خانه دكتر مصدق را عهده‌دار بود و پس از آن به جرم قيام بر ضدسلطنت و پادشاه دستگير و زنداني شد ، سرهنگ ممتاز پس از بركناري سپهيد احمد محققي از سمت سرپرست موقت ژاندارمري كه در 24 بهمن 57 از سوي بازرگان منصوب شده بود ، به جاي وي منصوب گرديد .
ضميمه روزشمار 28/11/1357 : مهمترين عناوين روزنامه‌هاي كيهان و اطلاعات
الف ) عناوين روزنامه كيهان 28/11/57
ـ دوره نظامي وظيفه كوتاه شد .
ـ گاردهاي جاويدان و شاهنشاهي منحل شد .
ـ فرماندار نظامي قزوين و آبادان دستگير شدند .
ـ 21 جنايتكار ديگر به اعدام محكوم شدند .
ـ سالار جاف قطعاً و وليان احتمالاً تيرباران شدند .
ـ گروهي منسوب به دانشجويان و گروههاي مختلف
ارتش : ارتش خلقي بايد ايجاد گردد .
ـ سازمان چريكهاي فدايي خلق : كليه فرماندهان سابق ارتش بايد در دادگاه خلق محاكمه شوند .
ـ امام خميني : ادامه اعتصاب برخلاف مسير انقلاب است .
ـ تيراندازيهاي 3 روز تبريز مشكوك بود .
ـ گروهي از ملعمان : كليه فرماندهان سابق بايد در دادگاه خلق محاكمه شوند .
ـ سربازان انقلاب پاسداري از شهرها را به عهده گرفتند .
ـ فرمانده پايگاه نيروي دريايي جزيره خارك هنگام فرار دستگير شد .
ـ بازار بعد از 4 ماه اعتصاب شروع به كار كرد .
ـ سازمان مجاهدين خلق ايران: فرماندهان رژيم شاه
صلاحيت فرماندهي ارتش ملي را ندارند .
ـ حزب توده : 135 مامور سيا وارد ايران شده بودند .
ـ حمله به سفارت مراكش در تهران .
ـ امريكا رژيم تازه ايران را به رسميت شناخت .
ـ دكتر سنجابي وزير خارجه : ايران با كشورهايي كه بخواهند به حقوق ملل جهان اسلام تجاوز كنند ، مبارزه مي‌كند .
ب ) عناوين روزنامه اطلاعات 28/11/57
ـ امشب 22 خائن ديگر اعدام يا مجازات مي‌شوند .
ـ اعدان 6 نظامي قطعي است .
ـ اسمامي دهها تن از رهبران نظامي و غيرنظامي رژيم كه به دست انقلاب افتادند .
ـ اجتماع پرسنل انقلابي نظاميان در قلعه‌مرغي .
ـ كميته انقلاب: گارد مسلح ملي تشكيل مي‌شود .
ـ انحلال گارد شاهنشاهي و جاويدان ، بركناري و بازنشستگي گروهي از امراي ارتش .
ـ چريكهاي فدايي خلق : تجديد سازمان و فرماندهي ارتش ملي بايد توسط مبارزان انجام گيرد .
ـ فرمانده لشكر قزوين را سربازان و افسران وي مجروح كردند .
ـ سپهيد ايرج مقدم ( رئيس تسليحات ارتش ) خودكشي كرد .
ـ مدني رئيس ستاد دريايي شد .
ـ اسرار كودتاي نظامي ( در 22 بهمن ) در تهران فاش شد .
ـ آيت‌الله شريعتمداري: سلاحها بايد براي سركوبي
عوامل مزدور بكار برده شود .
ـ امام‌خميني : كسي كه مي‌گويد اعتصاب باقي بماند خائن است .
ـ اعتراض دولت آمريكا به شوروي درباره ( پخش مغرضانه اخبار ) ايران .
ـ موافقت دولت تركيه براي تخليه آمريكاييها با هليكوپتر از ايران .
ـ مجاهدين خلق : توبه و زاري نبايد مانع قصاص جنايتكاران شود .
ـ سازمان مجاهدين خلق از خواسته‌هاي پرسنل نيروي هوايي پشتيباني كرد .
ـ گروهي از معلمان : فرماندهان ارتش بايد انقلابيون باشند .
ـ دانشگاه صنعتي تهران خواستار تشكيل ارتش ملي است .
ـ حمايت وسيع عراق و افغانستان از دولت و انقلاب ايران .
منابع و مآخذ 28/11/1357
1ـ روزنامه اطلاعات 28/11/1357 ، ص 2 .
2ـ روزنامه كيهان 28/11/1357 ، ص 2 .
3ـ مأخذ شماره 2 ، ص 1 .
4ـ روزنامه كيهان 29/11/1357 ، ص 3 .
5ـ مأخذ شماره 1 ، ص 2 .
6ـ مأخذ شماره 1 ، ص 4 .
7ـ سازمان چريكهاي فدايي خلق ، اعلاميه‌ها و بيانيه‌هاي سازمان چريكهاي فدايي خلق ايران ، سال 1357 ، ص 213 .
8ـ خبرنامه سازمان چريكهاي فدايي خلق ، شماره 5 ، 30/11/1357 ، ص 23 .
9ـ مأخذ 1 ، ص 2 .
10ـ مأخذ 4 ، ص 10 .
11ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ، جلد 5 ، 1361 ) ص 92 .
12ـ مأخذ شماره 2 ، ص 8 ، راديو لندن .
13ـ روزنامه اطلاعات 29/12/57 ، ص 12 ، آسوشيتدپرس .
14ـ مأخذ شماره 13 ، ص 12 ، خبرگزاري فرانسه .
15ـ مأخذ شماره 4 ، ص 12 ، رويتر .
16ـ مأخذ شماره 4 ، ص 3 ، خبرگزاري فرانسه .
17ـ مأخذ شماره 1 ، ص 12 .
18ـ مأخذ شماره 2 ، ص 2 .
19ـ مأخذ شماره 2 ، ص 20 .
