روزشمار
پنجشنبه
24 اسفند 1357
16 ربيع الثاني 1399
15 مارس 1979
379
عباس اميرانتظام ، معاون نخست‌وزير و سخنگوي دولت طي مصاحبه‌مطبوعاتي معمول خود درباره تجديد سازمان ارتش ، پليس و ژاندارمري گفت : « يك هفته بعد از انقلاب ، ما به تجديد سازمان ارتش ، پليس و ژاندارمري پرداختيم و فرماندهان سابق آنها به دليل اعمال خلاف انساني گذشته‌شان توقيف و مجازات شدند . آنها پاكسازي مي‌شوند و در آينده نزديك وظايف قانوني خودشان را انجام خواهند داد و تا روزي كه اين سازمانها كارشان را شروع كنند پاسداران انقلاب وظايف آنها را انجام خواهند داد . » ( 1 )
380
شيخ‌عزالدين حسيني امام‌جمعه مهاباد اعلام كرد : « با كمونيستهاي ايراني كه سرسپرده هيچ ابرقدرتي نيستند و در داخل ايران فعاليت مي‌كنند . » مخالفتي ندارد . وي گفت : « من معتقدم كه هر گروه سياسي بايد بتواند آزادانه فعاليت كند . در انقلاب ايران نبايد روي عقايد مذهبي تكيه شود ، بلكه بينش افراد و گروهها در پيشبرد انقلاب مهم است . » عزالدين حسيني در مورد خودمختاري كردستان گفت : « بايد به ديگر خلقهاي ايران نيز حق خودمختاري داده شود ، زيرا من عقيده دارم كه با تامين حقوق خلقهاي ايران و رفع ستم ملي از آنها ، هيچ بيگانه‌اي نمي‌تواند در دورن ايران رسوخ كند ، زيرا بيگانه پاي در جايي مي‌تواند بگذارد كه در آن جا ستم ملي وجود داشته باشد . » در پاسخ به اين سؤال كه اگر دولت مركزي تمام درخواستهاي كردها از جمله تدريس به زبان كردي در مدارس و سپردن امور به كردها را بپذيرد ، امّا نام خودمختاري بر آن نگذارد ، شما چه مي‌گوييد ؟ » گفت : « اگر جبرئيل از آسمان بيايد و قوانيني بياورد كه خودمختاري كردستان در آن نباشد ، آن را نمي‌پذيريم . » آيت‌الله‌عزالدين حسيني با تاكيد بر اينكه بايد يك اقتصاد سوسياليستي در ايران پياده شود ، اظهار داشت . « من ماترياليست نيستم ، جهان وطني هم نيستم . اين كه مي‌گويند مليت از بين مي‌رود ، دروغ بزرگي است . » ( 2 )
381
در پي پرتاب بمب آتش‌زا به سوي اتومبيل يكي از اعضاي كميته مياندوآب ، وي متقابلاً اقدام به تيراندازي كرد كه در نتيجه جوان هيجده ساله‌اي مجروح شد . در پي اين حادثه ، اوضاع شهر ناآرام شد و حدود 250 نفر ، پس از تظاهرات و راهپيمايي به مخالفت با اين اقدام برخاستند و به سوي كميته رفتند . سپس اين عده به يك شركت تعاوني مصرف كارمندان وارد شدند و شيشه‌هاي آن جا را شكستند و خسارات زيادي وارد آوردند . سپس به يك كتابخانه و مسافرخانه حسين‌قلي آذرنيا حمله‌ور شدند. پس از حمله اين عده به كميته حدود پنج‌هزار نفر از اهالي مياندوآب ، با كمك روستاييان و مجاهدين نيز دست به تظاهرات زدند و به سوي كميته رفتند و كميته را از دست آنها خارج ساختند . ( 3 )
382
به دنبال بي‌نظميهايي كه در منطقه گرگان و دشت به وجود آمد و منجر به غارت و آتش زدن سازمانهاي زراعي و همچنين شخم بعضي از مزارع گندم و كشت دانه‌هاي روغني به جاي آنها گرديد ؛ علماي تشيع و تسنن جلسه مشتركي به منظور رسيدگي به مسأله تشكيل دادند و توافقنامه‌اي را صادر كردند كه مفاد آن بدين شرح است : 1 ـ براي حل مشكلات زمينهاي غصب شده كه به وسيله خاندان پهلوي و عمال رژيم سابق انجام گرفته است ، ستادهايي در گنبد ، آق‌قلعه ، بندرتركمن و گوميش‌تپه ترتيب داده شد تا هر چه زودتر و سريعتر به شكايات و دادخواهي افرادي كه مورد ستم قرار گرفته‌اند ، رسيدگي و در اسرع وقت زمينها به صاحبانش مستردد گردد . 2 ـ هركس نسبت به زميني ادعايي دارد ، مدارك لازم اعم از سند و يا استشهاد محلي را در سه برگ به ستادهاي تعيين شده تقديم دارد كه يكي در آن ستاد و ديگري به ستاد گرگان و سومي به ستاد مركزي گنبد فرستاده شود . 3 ـ هيچ فرد مسلماني نبايد به دلخواه خود و بدون حكم محكمه شرعي به زمينها يا مؤسسات زراعي اعم از بخش عمومي و خصوصي تجاوز كرده و خود اقدام به احقاق حق خويش كند و يا تجهيزات كشاورزي را بشكند و يا چاهها را پر كند و يا زراعت را به اتهام بكشاند و يا به مال كسي تجاوز كن كه اين برخلاف دستورات شرع مقدس اسلام بوده و جداً از آن نهي مي‌شود . 4 ـ برادران مهاجر سيستاني ، برادران مسلمان ما هستند و بايد كاملاً مورد احترام و تعاون اسلامي قرار داشته باشند و كسي حق ندارد كه آنان را از زمين و ساماني بدون حق اخراج كند كه اين حق برخلاف دستورات ديني و اخوت اسلامي است كه آنها بايد پس از تهيه مسكن و كار برايشان از زمينها و سامانها بر طبق موازين اسلامي منتقل شوند . ( 4 )
در همين حال ، به دستور حجت‌الاسلام اميد نماينده امام خميني در مازندران يكي از روحانيون بندرتركمن به نام بحرالعلوم به اتهام توطئه چيني براي آتش‌سوزي منازل و مغازه‌هاي مردم بندرتركمن در جريان ناآراميهاي هفته گذشته اين منطقه دستگير شد . چهار تن ديگر به اتهام همكاري با روحاني‌نماي ياد شده از سوي كميته كردكوي دستگير شدند . ( 5 )
383
حزب جمهوري‌اسلامي خلق مسلمان ايران با تأسيس دفتر مركزي خود در تبريز ، فعاليت عملي خود را آغاز كرد . كيهان در اين باره نوشت : « اين حزب سومين حزب سياسي و مذهبي ايران خواهد بود كه براي اولين بار در تاريخ تشكيل احزاب سياسي در ايران ، مركز خود را در يك شهرستان قرار داده است . مؤسيس اين حزب كه از جامعه روحانيت مترقي و مبارز ايران هستند ، اعلام داشتند كه براي نيل به هدف واحد كه برقراري حكومت عدل اسلامي [ است ] ، استراتژي و تاكتيهاي متفاوت با احزاب ديگر خواهند داشت . اين حزب اعلام كرد در اتخاذ روشهاي عملي ، نقطه نظرهاي آيت‌الله‌العظمي شريعتمداري را در كليه زمينه‌ها ملاك عمل قرار خواهد داد . » ( 6 )
384
كميته مركزي حزب توده ايران با انتشار اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه به جمهوري‌اسلامي راي مثبت خواهد داد . در اين اطلاعيه آمده است : « حزب توده ايران برنامه خود را درباره ضرورت تحول بنيادي در جهت تحكيم استقلال ملي ، دمكراسي و سالم‌سازي اقتصاد كشور ، رفاه عمومي و پيشرفت اجتماعي بيان‌داشته است و نظرش در اين مورد مشخص و روشن است . و ما مدتهاست كه نظر خود را درباره ضرورت ايجاد يك جمهوري متكي بر اراده خلق بيان داشته‌ايم ، بديهي است كه براساس مشي خود به سؤال مربوط به جمهوري يا سلطنت به سود جمهوري راي مي‌دهيم . در مورد نام اين جمهوري ، ما به همان ترتيب كه آيت‌الله خميني مسأله را مطرح مي‌كند يعني جمهوري اسلامي ، چنان كه در گذشته نيز تشريح كرده بوديم ، راي مثبت مي‌دهيم ، زيرا اولاً ، اصل مطلب ، محتواي سياست حكومتهاست . مردم مبارز ايران بايد بكوشند تا قانون اساسي جديد برپايه حفظ منافع جامعه ما يعني پيشرفت اجتماعي و رفاه عمومي تنظيم شود و دولتهاي ناشي از آن ، پيگيرانه در جهت قانون اساسي جديد عمل كنند . ثانياً ، حفظ وحدت نظر و كلمه همه نيروهاي ملي و دمكراتيك در شرايط كنوني ، يك امر حياتي است . » در پايان اطلاعيه ، حزب توده از همه مردم ايران خواسته است كه به جمهوري اسلامي راي مثبت بدهند . به نوشته روزنامه اطلاعات « تاريخ صدور اعلاميه دوازدهم اسفند ماه است و امروز به اين روزنامه رسيده است . » ( 7 )
385
امروز " رالف شانمن " چهره‌اي كه از نخستين روزهاي پيروزي انقلاب در ايران بشدت فعال بود و عمده‌ترين حملات گروههاي سياسي مخالف دولت و نظام جديد با اتكا و استناد به نظرات و دعاوي وي مطرح شد . به جرم جاسوسي براي سازمان سيا از ايران اخراج شد . به نوشته روزنامه اطلاعات : « او كه در پشت نقاب طرفداري از انقلاب ايران براي گروهي از رهبران كنوني ايران پرونده‌سازي مي‌كرد به نوشته يك نشريه معتبر جهاني ، يكي از كارگزاران مهم " سيا " است و به همين جهت از ايران اخراج شد . » ساعت 6 بعدازظهر ديروز رالف شانمن ، توسط اداره اقامت از هتل اينتركنتينانتال كه محل اقامت وي بود ، به فرودگاه مهرآباد برده شد و تحويل پليس گذرنامه گرديد كه با اولين پرواز از ايران خارج شد و چون تا ساعت 7 صبح امروز پروازي نبود ، نامبرده تحويل پليس انتظامي فرودگاه شد و در ساعت 9 ، تحت‌الحفظ توسط مأمورين كميته مهرآباد كه از افسران هوايي هستند ، با پرواز 77 هواپيماي ملي ايران به لندن اعزام شد . نامبرده مرتباً به رفتار مأموران اعتراض مي‌كرد و مُصِرّ بود كه با خبرنگاران مطبوعات گفتگو كند و مدعي بود كه اسراري براي افشا كردن دارد . خبرنگار اطلاعات از فرودگاه گزارش داد . « شانمن در ساعت 6 صبح تصميم به فرار گرفت و مي‌خواست به شهر بازگردد كه مأموران با هشياري از فرار وي جلوگيري كردند . به قرار اطلاع ، دستور دستگيري و اخراج وي از سوي وزارت كشور داده شده است . »
به نوشته روزنامه اطلاعات در نشريه تحقيقي " گزارش ملّي " و در آخرين شماره اين مجله در مقاله‌اي با عنوان " الگوي ايران " ، كه قسمتهايي از آن در نشريه آبي گزارشهاي خارجي مجله مشهور اكونوميست لندن نيز انتشار يافته است ، به چگونگي نقش " رالف شانمن " و فعاليتهايي كه وي در ماههاي اخير براي " عمليات ايران " داشته ، اشاره شده است و پيترشيلز نويسنده اين مقاله و تحليلگر سياسي مجله ، نقش شانمن را در چارچوب استراتژي جهاني جديد جاسوسي آمريكا ، نقشي مكارانه ، آزارگرانه و نوعي ديگر از عذاب اختفاء برمي‌شمرد كه نمونه‌هاي شوم و هولناكي از اين استراتژي در اندونزي و شيلي نيز بكار گرفته شد . شانمن مجري طرح حلزوني " دهه توسعه " و طرح " ترمايت " يا پيشرفت موريانه‌اي براي نفوذ در عمق نهضتهاي استقلال‌طلبانه است . شانمن اين طرح را در آمريكاي لاتين و اندونزي نيز تجربه كرده است . شانمن با اين آگاهي وارد تهران شد و تاكتيكي شناخته شده را براي نفوذ و برقراري ارتباط با گروههاي مخالف در پيش گرفت . حركت دوم ، ايجاد و توسعه شكاف از درون و عمل در جهت مخالف وحدت را با درگيري دنبال كرد . اگر حركت سوم و آخرين ضربه ، يعني حمله از رو به رو به ارزشها و وجه‌نظرها انجام مي‌شد ، توطئه شانمن ، خاتمه يافته تلقي مي‌شد ، ولي در كيفيت پياده كردن اين قسمت از طرح با ناكامي مواجه شد و چون طرح شكست خورد با مهارت از صحنه خارج و با جنجال برانگيزي و هياهو از نظرها پنهان گرديد و كيفيت اين شكست او را مجبور به ترك صحنه كرد . ( 8 ) به گزارش روزنامه كيهان ، شانمن در تدارك مسافرت به كردستان بود كه اخراج شد . ( 9 )
386
مهندس بازرگان در پيام راديو تلويزيوني خود در يك جمع‌بندي از وضعيت كشور تاكيد كرد : « هيچ خطر خارجي ايران را تهديد نمي‌‌كند . » رئيس دولت موقت انقلاب با اعلام اين مطلب اظهار داشت : « با همه ممالك همسايه روابط دوستانه داريم . به علاوه ، خود آنها هم چهار چشمي همديگر را مي‌پايند كه هيچ‌كدام به ما تجاوزي نكند . اگر خطر از خارج باشد ، آن هم از طريق داخل است … تاسف ( ما ) اين اختلافات و اغتشاشات داخلي است . ما در مرحله اول انقلاب چه وحدت كلمه و اتحاد و برادري و همكاري و همدردي داشتيم! حالا هر طرف چپ يا راست ، راست يا چپ ، شهري يا دهاتي ، سني يا شيعه برسر چيزهاي كوچك اختلاف و دعوا دارند . »
بازرگان در مورد وضعيت مالي دولت گفت : « ما الآن بيست‌ميليارد تومان درخزانه بانك مركزي داريم . در حالي كه روزي كه بانك باز شد و شروع به كار كرديم ، بيشتر از پنج ميليارد تومان نبود كه همان روز اول دو ميليارد آن رفت ( در برابر چكها به بانكها داديم . ) و يك ميليارد و نيم آن هم روز بعد پرداخت شد و روز سوم ديگر چيزي نمانده بود كه ما مجبور شديم استمداد تزريق مخصوص بكنيم و حالا بيش از آن اندازه كه تزريق اسكناس شده ، پول برگشته است ، يعني اعتماد
مردم برگشته و همكاري مردم بيشتر شده است . » ( 10 )
387
روزنامه پراودا طي تفسيري نوشت : « خروج ايران و پاكستان از سازمان مركزي ـ سنتو ـ به مثابه حكم اعدام اين سازمان است.» به گزارش يونايتدپرس ، پراودا اضافه كرد: «ايران و پاكستان تقريباً 25 سال در اين اتحاديه نظامي و سياسي كه توسط آمريكا به وجود آمد و به اين دو كشور تحميل شد ، به سر بردند . عضويت در اين سازمان هيچ سودي براي مردم دو كشور نداشته و تنها باعث شده است كه آنها به يك كشور وابسته به امپرياليست‌تبديل‌شوند و فشار تسليحات را بر دوش خود تحمل كنند . » پراودا از تصميم دولتهاي ايران و پاكستان در خروج از پيمان سنتو استقبال كرد . ( 11 )
منابع و مآخذ 24/12/1357
1 ـ كيهان ، 26/12/1357 ، ص 4 .
2 ـ روزنامه اطلاعات ، 24/12/1357 ، ص 10 .
3 ـ روزنامه كيهان ، 24/12/57 ، ص 2 .
4 ـ مأخذ شماره 3 ، ص 7 .
5 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 3 .
6 ـ مأخذ شماره 3 ، ص 8 .
7 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 1 .
8 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 11 .
9 ـ مأخذ شماره 3 ، ص 2 .
10 ـ دفتر نهضت آزادي ايران ، مسائل و مشكلات اولين سال انقلاب از زبان مهندس بازرگان ( تهران : دفتر نهضت آزادي ايران ، چاپ دوم ، سال 1362 ) ، ص ص 98 ـ 97 .
11 ـ مأخذ شماره 3 ، ص 7 ، يونايتدپرس ، روزنامه پراودا .
