روزشمــــار
جمعه
4 خرداد 1358
28 جمادي الثاني 1399
25 مه 1979
207
استاندار خوزستان در مصاحبة اختصاصي با خبرنگار روزنامة اطلاعات هشدار داد كه خلع سلاح عمومي بدون تأمل در خوزستان اجرا خواهدشد . مدني در اين باره گفت : در جمع آوري سلاحها بهاي اسلحههايي كه مردم خريداري كردهاند پرداخت خواهدشد . وي افزود : سلاحها از همه مردم گرفته نخواهدشد و پاسداران و آنهايي كه مؤمن به انقلاب هستند با دريافت جواز همچنان مسلح خواهندبود . استاندار خوزستان تصريح كرد : افرادي هستند كه هستي خود را دادهاند تا عليه استبداد خويش را تجهيز كنند ما به اين دسته از مردم بهاي سلاحهايشان را ميپردازيم و يا اينكه به آنان پروانه اسلحه ميدهيم . مدني در مورد تقويت نيروها در خوزستان گفت : جابه جايي مختصري كه در كادر نيروي دريايي خوزستان انجام شده امري عادي است . در حال حاضر به تقويت نيروها در استان نيازي احساس نميكنيم و در صورت وقوع حادثهاي نيروهاي مذكور كافي به نظر ميآيد . علاوه بر اين ، همه مردم خوزستان از انقلاب خود پاسداري خواهند كرد ، ولي در صورت ضرورت البته نيروهايي به خوزستان گسيل خواهندشد . ( 1 )
مدني در مصاحبه مطبوعاتي ديگري درباره انحلال كانونها و سازمانهاي موجود در خرمشهر گفت : بديهي است هر كانوني كه با تمام وجود در مسير انقلاب اسلامي ملت باشد آنهم نه به لفظ بلكه با تمام قوا و نيرو كاري فرهنگي و مذهبي به عهده داشته باشد و در اجرائيات كوچكترين فعاليتي به خودنگيرد و از نظر سياسي مو به مو راهي را انتخاب كند كه راه انقلاب اسلامي ايران و دولت منتخب امام باشد ، در اين صورت با ارائه مرام نامه و اساس نامه و كسب مجوز به آن اجازه فعاليت داده ميشود و اگر سياستي جز اين داشته باشد ، بدون گفت وگو راهي ضدانقلابي دارد و بي گمان اجازه فعاليت را به آن نخواهيم داد . ( 2 )
در اين حال ، كانون فرهنگي خلق عرب مسلمان شاخه اهواز با انتشار اطلاعيهاي بدون اشاره به ضرب الاجل تحويل سلاح ، بر مواضع قبلي به شرح زير پافشاري كرد : 1 ـ خلق عرب مسلمان حضرت آيت الله العظمي شيخ محمد طاهر آل شبيرخاقاني را جهت مطالبه خودمختاري در
منطقه عربستان [ خوزستان ] تأييد مينمايد . 2 ـ هرگونه توطئه جهت متهم كردن خلق عرب مسلمان به تجزيه طلبي محكوم و پشتيباني خود را از كانونهاي سياسي و فرهنگي خلق عرب و عربستان اعلام ميداريم . 3 ـ از حكومت موقت جمهوري اسلاميخواهانيم استانداري بومي و غيرنظاميتعيين و به عربستان اعزام دارند . 4 ـ تعيين وقت كافي از برنامههاي روزانه راديو و تلويزيون جهت آگاهي فرهنگي خلق عرب منطقه .
المركز الثقافي للشعب العربي المسلم ـ اهواز » ( 3 )
208
در پي اعلام برپايي راهپيماييهاي ضدآمريكايي در تهران ، روابط عمومي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با انتشار اطلاعيهاي اعلام كرده است كهامور مربوط به انتظامات راهپيمايي در اطراف سفارت آمريكا در تهران ، به عهده پاسداران انقلاب ميباشد . در اطلاعيه مذكور از كليه هموطنان تقاضا شده است براي جلوگيري از هرگونه اغتشاش و احياناً بهانه به دشمن دادن ، با شهرباني و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي همكاري صميمانه و همه جانبه بنمايند . ( 4 )
209
در ادامه تظاهرات اعتراض آميز عليه قطعنامه 17 مه سناي آمريكا در محكوميت احكام دادگاههاي انقلاب اسلامي و مداخله در امور داخلي ايران ، امروز نيز تهران و ساير شهرهاي كشور شاهد تظاهرات و اجتماعات ضد آمريكايي گروهها و سازمانهاي مختلف بود ؛ از جمله صبح امروز در تهران دو تظاهرات جداگانه ولي همزمان برپا گرديد . مراسم نخست راچريكهاي فدايي خلق برپا كردند كه از ساعت 30 : 9 از مقابل دانشگاه تهران آغاز شد و در زير پرچم آن ، گروههاي ديگر چپ همچون جبهه دمكراتيك خلق ايران ، دانشجويان پيشگام ، سازمان طوفان ، كانون فرهنگي و سياسي خلق تركمن ، سازمان زنان مبارز ، اتحاديه انقلابي زنان مبارز و گروه هواداران كمونيستهاي ايران ديده ميشدند ، تظاهركنندگان ابتدا در مقابل دانشگاه تهران اجتماع كردند . به نوشته مطبوعات ، در همان ابتداي امر عدهاي با دادن شعار “ اسلام پيروز است كمونيست نابود است “ راه را بر چريكهاي فدايي خلق بستند اما پاسداران مستقر در محل با شليك تيرهاي هوايي از درگيري احتمالي جلوگيري كردند . پس از آن ، جمعيت در دو گروه جداگانه به سوي سفارت حركت كرد اما در چهار راه فيشرآباد ( تقاطع خيابانهاي شهيد قرهني و آيه الله طالقاني فعلي ) نيز گروهي از جوانان موتورسوار با دادن شعار “ چپ و راست محكوم است ، اسلام پيروز است “ يك بار ديگر راه را بر چريكهاي فدايي مسدود كردند كه با ميانجيگري ماموران انتظامات از وقوع برخورد جلوگيري به عمل آمد . به اين ترتيب گروه اول تظاهركننده به مقابل سفارت آمريكا رسيدند كه به نوشته روزنامه اطلاعات ، اين مكان را نيروهاي پاسدار انقلاب به شدت محافظت ميكردند . آنها ( راهپيمايان ) پلاكاردهايي در محكوميت قطعنامه سناي آمريكا با خود حمل ميكردند كه از جمله شعارهاي پلاكاردها ، “ آمريكا دشمن عمده خلق مستضعف ايران است “ و “ با خلع يد از سرمايه داري وابسته ،
امپرياليسم را به زانو درآوريم “ بود .
به نوشته روزنامه اطلاعات ، در نزديكي سفارت نيز هرچند دقيقه گروههاي ناشناسي - كه پرچم و پلاكاردهايي با خود حمل نميكردند - ميكوشيدند تا صفوف چريكهاي فدايي را از هم پاره كنند و داخل آنها رخنه نمايند . اين گروهها در حالي كه مشتها را گره كرده بودند شعارهاي ضدكمونيستي ميدادند . يك بار صفوف چريكهاي فدايي خلق - كه آنهارا جواناني كه دستها را به هم زنجير كرده بودند محافظت ميكردند - از هم پاره شد و گروهي از مردم به داخل آنها رخنه كردند و زد و خورد مختصري درگرفت كه زود پايان يافت .
براساس همين گزارش ، گروه دوم از تظاهركنندگان گروههاي چپ ، در چهار راه كالج [ تقاطع خيابانهاي انقلاب و حافظ ] مورد حمله گروهي قرار گرفت . در اين حمله تعدادي روزنامه و كتاب متعلق به فداييان پاره شد ، با وجود اين ، گروههاي تظاهركننده تا ساعت 12 در مقابل سفارت آمريكا اجتماع كردند و در پايان قطعنامهاي قرائت شد كه از جمله مواد آن عبارت بود از : طرد عوامل جاسوسي آمريكا ؛ محكوميت قطعنامه سناي آمريكا كه اين قطعنامه به منزله مداخله در امور داخلي ايران است ؛ جلوگيري از هرگونه تفرقه افكني در بين صفوف مبارز قشرهاي ملت ايران ؛ مقابله با توطئه امپرياليسم و صهيونيسم جهاني ؛ ملي كردن بانكها ، كارخانهها ، جنگل ها و شركتهاي وابسته به دولت ؛ پشتيباني از احكام اعدامها صادر شده از دادگاههاي انقلاب اسلامي و حمايت از مبارزات سازمان آزادي بخش فلسطين . ( 5 )
همزمان با تظاهرات گروههاي چپ ، در ساعت 30 : 9 گروههايي تحت عنوان “ كارگران ، دانش آموزان و دانشجويان مسلمان “ همراه سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي نيز در محكوميت مداخله امريكا در امور ايران تظاهراتي را از دانشگاه تهران تا سفارت آمريكا برپا كردند كه در آن ، مداخله سناي آمريكا در امور داخلي ايران به شدت محكوم شد . در پايان مراسم قطعنامهاي در ده ماده قرائت گرديد كه از جمله مواد آن عبارت بود از : محكوميت قطعنامه مداخلهآميز سناي آمريكا در امور داخلي ايران ؛ محكوميت مداخله امريكا در كشورهاي آسيا و آمريكاي لاتين ؛ تشكر از امام به سبب اعتراض ايشان به قطعنامه سناي آمريكا و انزجار شديد از استعمار انگليس ، آمريكا و اسرائيل و اعمال تجاوزگرانه آنان . ( 6 )
از سوي ديگر ، بعدازظهر امروز نيز به دعوت سازمان مجاهدين خلق ايران مراسم سالگرد شهادت سعيدمحسن ، محمد حنيف نژاد و اصغر بديع زادگان ( بنيانگذاران سازمان ) و مراسم راهپيمايي محكوم كردن قطعنامه سناي آمريكا ، در مسير ميدان راه آهن تا پارك خزانه انجام شد .
در اين راهپيمايي تظاهركنندگان پلاكاردهايي با مضمون « آمريكا دشمن خارجي ، ارتجاع دشمن داخلي ؛ احكام دادگاههاي انقلاب عادلانه است ؛ لغو كليه پيمانهاي نظامي ، سياسي ، اقتصادي با آمريكا ضامن مبارزه ضد امپرياليستي خلقمان است » با خود حمل ميكردند .
در پارك خزانه ( محل برگزاري مراسم تجليل از شهداي سازمان ياد شده ) نمايندگان نهضت آزادي ايران ، جبهه ملي و دكتر سامي ( از جنبش انقلابي مردم مسلمان ايران ( جاما ) ) سخنراني
كردند و سپس مسعود رجوي يكي از رهبران مجاهدين خلق طي سخناني ، آيت الله طالقاني رابه عنوان كانديداي رياست جمهوري ايران معرفي كرد و از امام خميني رهبر انقلاب اسلامي خواست تا اين مسئوليت را به عنوان يك وظيفه شرعي به ايشان پيشنهاد كند . ( 7 ) در پايان اين مراسم قطعنامهاي به شرح زير قرائت گرديد :
« به نام خدا و به نام خلق قهرمان ايران ؛ به دنبال رأي پرافتخار محكوميت ايران در سناي آمريكا و اظهارات ارزشمند و واقع گرايانه امام خميني در محكوميت آمريكا ، سازمان مجاهدين خلق ايران چهارم خرداد را - كه هفتمين سالروز شهادت بنيانگذاران اين سازمان نيز ميباشد -به عنوان روز اعتراض به سناي آمريكا اعلام كرد . قطعنامه زير به عنوان نظرات
مسعود رجوي
از رهبران سازمان مجاهدين خلق
و خواستههاي كليه اقشار و طبقات شركت كننده قرائت ميگردد .
ضمن تجليل مجدد از موضع گيريهاي قاطع امام خميني عليه دسيسههاي امپرياليسم بينالمللي به سركردگي امپرياليسم آمريكا و معرفي آن به عنوان دشمن اصلي خلق ما ، آرزومنديم كه در پرتو رهنمودهاي خردمندانه ايشان ، انقلاب ما با همكاري تمامي اقشار و طبقات خلق به مرحلة ضدامپرياليستي ارتقا يابد ؛ مرحلهاي كه ضامن استمرار حركت انقلابي جامعهمان و ضامن وحدت نيروهاي مردمي نيز ميباشد . البته در مسير اين مبارزه عادلانه ، حساب مردم شريف آمريكا را از هيئت حاكمة امريكا و غارتگران بينالمللي جدا ميكنيم .
ما خواهان اجراي هرچه سريع تر خواستههاي زير ميباشيم :
1 ـ افشاي همة قراردادهايي كه پس از كودتاي ننگين 28 مرداد 1332 با آمريكا بسته شده است و آگاه كردن مردم از وضع و سرانجام اين قراردادها در دوران انقلاب . خلق قهرمان ايران حق دارد از ماهيت و سرانجام قراردادهايي كه در دوران كثيف پهلوي با آمريكا بسته شده مطلع گردد .
2 ـ افشاي همة رشوهها و پولهايي كه توسط عمال رژيم سابق با هيئت حاكمة امريكا و غارتگران آمريكايي رد و بدل گشته است ، همين طور اعلام سرمايههاي آمريكايي در ايران و سپردههاي ثابتي كه رژيم سابق در بانكهاي آمريكا و فعلاً به عنوان گروگان ، در قبال سرمايههاي آمريكايي به كار گرفته شده است .
3 ـ ابطال همة قراردادهاي استعماري ، اعم از نظامي ، سياسي ، اقتصادي و فرهنگي به ويژه
قراردادهاي اسارتبار نفت .
4 ـ اخراج تمامي مستشاران آمريكايي از ايران .
5 ـ ملي كردن انحصارات و بانكها و سرمايههاي آمريكايي در ايران ؛ سرمايههايي كه از رنج و خون مردم اين سرزمين انباشته گرديده است . » ( 8 )
روزنامه اطلاعات درباره تظاهرات ضدآمريكايي امروز تحت عنوان “ در حاشيه راهپيمايي “ خبرهاي زير را درج كرده است : « عدهاي از تظاهركنندگان صورتكهايي به شكل كارتر و بگين ساخته بودند كه در جريان تظاهرات براي نشان دادن خشم خود آنها را به آتش كشيدند . در چند مورد پرچم امريكا و اسرائيل توسط مردم خشمگين پاره پاره و يا آتش زده شد . سفارت آمريكا به شدت از طرف پاسداران انقلاب محافظت ميشد و اين اولين بار در تاريخ روابط ايران و آمريكا بود كه اين سفارت خانه ناظر اين چنين تظاهرات ضدآمريكايي در تهران بود . در طول تظاهرات چيزي كه زياد به چشم ميخورد ، توزيع و فروش روزنامه و نشريات احزاب و دستههاي گوناگون بود . » ( 9 )
خبرنگار بي . بي . سي در تهران نيز گزارش داد : « دهها هزار نفر با يك راهپيمايي در خيابانهاي تهران خود را به محل سفارت آمريكا رساندند . روي ديوار سفارت آمريكا شعارهاي ضد آمريكايي ديده ميشد . سر در ورودي اصلي سفارت آمريكا با تمثالهاي فراواني از آيت الله خميني پوشانده شده بود جوانان مسلح انقلابي [ كميته سفارت ] كه در فوريه گذشته ( بهمن ـ اسفند 1357 ) سفارتخانه را به تصرف درآوردند ، براي محافظت از آن مواظب جمعيت بودند . بر سرلوحههاي تفنگ آنان گلهاي ميخك گذاشته شده بود . مدت دو ساعت جمعيت عظيم تظاهركنندگان شعار ميدادند و دسته جمعي دعا ميخواندند و مشتهاي گره كرده خود را به هوا بلند ميكردند و شعارهايي را كه با خود حمل ميكردند به اهتزاز درميآوردند . يكي از شعارهايي كه داده ميشد “ مرگ بر كارتر “ بود و به محض اين كه يك چوبه دار با پيكر كارتر كه از آن آويزان بود ظاهر شد ، جمعيت فرياد ميكشيدند و مرگ بر امپرياليسم آمريكا ميگفتند . پاسداران و افراد مسلحي كه بر روي ديوارهاي سفارت قرار داشتند ، پرچم آمريكا را تكه تكه كرده به پايين ميانداختند . همچنين پيكرهاي بهاندازه طبيعي اندام انسان از عموسام با كت “ فراك “ كه پشت آن با پرچم انگلستان و جلو آن با تصوير داس و چكش تزيين شده بود در بين تظاهر كنندگان ديده ميشد . در اين تظاهرات پرچم آمريكا نيز به آتش كشيده شد . » ( 10 )
به گزارش مطبوعات داخلي علاوه بر تهران ، سراسر كشور شاهد تظاهرات ضدآمريكايي بوده ، از جمله در شهرهاي اراك ، بندر انزلي ، شهسوار ، اروميه ، دزفول ، ميبد يزد ، قزوين ، تبريز ، سلماس ، يزد ، اردبيل ، خمين ، شهر بابك ، اردكان يزد ، كازرون ، مياندوآب ، بانه ، كرمانشاه ، مهاباد ، خرم آباد و رامسر تظاهراتي به منظور محكوميت قطعنامه سناي آمريكا برپا گرديد . ( 11 )
وزارت امورخارجه امريكا تظاهرات ضدآمريكايي مردم تهران را در برابر سفارت آمريكا نكوهش كرد و از همه مقامهاي رسمي در ايران خواست كه احساسات برآشفته مردم را آرام كنند .
به گزارش آسوشيتدپرس ، سخنگوي وزارت امورخارجه امريكا آشكارا از مقامهاي دولتي ايران به دليل حراستي كه بنابه درخواست آمريكا از اين سفارت خانه با 100 پاسدار به عمل آوردند ، سپاس گزاري كرد . او گفت : « ديپلماتهاي آمريكايي مقيم تهران گزارش دادهاند كه پاسداران انقلاب به نحو مؤثري از سفارت خانه حراست كردهاند . » ( 12 ) “ كنت براون “ سخنگوي وزارت امورخارجه امريكا افزود : « گارد سفارت آمريكا در تهران كه از سوي دولت آمريكا تأمين ميشود ، در برابر از سر گرفته شدن تظاهرات ضدآمريكايي در ايران ، تقويت شده است . » ( 13 )
210
گروهي از پرسنل نيروي هوايي هوادار سازمان مجاهدين خلق تحت عنوان “ پرسنل انقلابي نيروي هوايي جمهوري اسلامي اعم از افسران ، همافران ، درجه داران و سربازان “ پيامي را در مراسم اجتماع ضدآمريكايي سازمان مجاهدين خلق در پارك خزانه قرائت كردند . در اين پيام آمده است :
« همان گونه كه در اوج اختناق و حكومت نظامي به نداي امام خميني لبيك گفتيم ، در حالي كه خودمان و همسر و فرزندانمان با خطر حتمي روبه رو بودند وارد پيكار مسلحانه شديم ، اما متأسفانه امروز ميبينيم همان اداره دوم ستاد بزرگ ارتشتاران ( ضد اطلاعات ) كه كادر آن در آمريكا و اسرائيل دورههاي مخصوص ديدهاند و در روزهاي انقلاب به شكار انقلابيون از جمله انقلابيون نيروي هوايي مشغول بودند و باعث تعقيب و شكنجه و حبس آزادي خواهان ارتشي شده بودند ، دوباره زير عنوان و پوشش “ سازمان تدافعي انقلاب “ تجديد سازمان يافته و يا در واقع رنگ عوض كردهاند . » در اين پيام خواسته شد كه خط مشي “ سازمان تدافعي انقلاب “ اعلام شود و ضمناً اگر قرار است چنين سازمانهايي در ارتش شكل بگيرد ، بايد براي تامين كادر آن از پرسنل انقلابي ارتش استفاده شود نه عناصر وابسته به رژيم سابق . پرسنل انقلابي نيرويهوايي در اين زمينه و بخصوص براي پاكسازي هرچه سريع تر ارتش از عناصر رژيم سابق ، از امام استمداد كردند و همچنين خاطرنشان ساختند كه به هيچ قيمتي اجازه نخواهندداد شوراهاي نيروي هوايي جمهوري اسلامي - كه يكي از اركان انقلاب اسلامي ايران به شمار ميرود - از بين برود و حق داوري و تصميمگيري در امور نيروي هوايي از پرسنل آن باز ستانده شود … ( 14 )
211
امام خميني طي فرماني به مهندس بازرگان نخست وزير دولت موقت خواستار تسريع در تكميل و تصويب قانون اساسي شدند . در اين فرمان آمده است :
« بسم الله الرحمن الرحيم . جناب آقاي مهندس مهدي بازرگان نخست وزير دولت موقت جمهوري اسلامي
لازم است ملت مبارز ايران هرچه زودتر سرنوشت آينده مملكت خويش را به دست گيرد و ثمره انقلاب عظيم اسلامي را در همه روابط و نظامات اجتماعي به دست آورد و حقوق از دست رفته خود را باز يابد ، عدالت اسلام را در همه شئون جامعه پياده كند ، از اين رو طرح
قانون اساسي را ـ كه شوراي طرحهاي انقلاب مشغول تدوين و تكميل آن هستند ـ با سرعت تكميل و به تصويب شوراي انقلاب رسانده و هرچه زودتر در اختيار افكار عمومي بگذاريد تا همه صاحب نظران و تمامي اقشار ملت در مدت محدودي كه تعيين مينمايند ، پيشنهادها و نظريات خود را درباره آن ابراز نمايند و بنابر تصميميكه با تبادل نظر با شوراي انقلاب و دولت گرفته شد ترتيبي دهند تا مردم هر استان و هر يك از اقليتهاي مذهبي نمايندگان صاحب نظر خود را به تعدادي كه شوراي انقلاب اسلامي و دولت تعيين ميكنند ، انتخاب كنند . و مجلس متشكل از نمايندگان مردم با توجه به همه پيشنهادهاي مفيدي كه رسيده شده است ، مواد قانون اساسي را به صورت نهايي بررسي و تنظيم نمايند و سعي شود كه در آن كليه حقوق و آزاديها و فرصتهاي رشد و تعالي و استقلال اين ملت بر مبناي موازين اسلامي ـ كه ضامن حقوق همه افراد است و اكثريت قريب به اتفاق مردم ايران بدان رأي مثبت داده است ـ پيشبيني گردد و پس از آن كه اين قانون اساسي در جمع نمايندگان صاحب نظر مردم مورد بررسي نهايي قرار گرفت ، به رأي گذارده شود و طي يك همه پرسي نهايي ، همه آحاد ملت قبول يا رد خود را مستقيم دربارة آن ابراز نمايند و سعي شود كه تمام اين مراحل در اسرع وقت انجام گيرد تا با انتخاب رئيس جمهوري و نمايندگان مجلس ، اركان حكومت جمهوري اسلامي استقرار يابد . »
« روح الله الموسوي الخميني » ( 15 )
212
ماروين زونيس يكي از اساتيد دانشگاه شيكاگو در گزارشي تحت عنوان “ ملاحظاتي دربارة ايران معاصر ” كه براي “ والتر . ال . كاتلر ” سفير و “ آلن ونت ” وزير مختار تهيه شده است ، به بررسي اوضاع و احوال ايران پس از انقلاب پرداخت . در اين گزارش ـ كه يك نسخه آن براي سفارت امريكا درتهران ارسال شده ـ چنين آمده است : « [ آشوبهاي جاري در ايران را ميتوان به درستي ناآراميهاي انقلابي خواند ؛ انقلابي كه از خصوصيات تاريخي ، سياسي ، فرهنگي و شخصيت ايراني نشأت گرفته است ] . á ( 16 )
در جريان تمامي دوران فعاليتهاي شديد انقلابي به فرض از اولين اغتشاشات در قم در 8 ژانويه 1978 ( 19 دي 1356 ) تا عزيمت شاه در 16 ژانويه 1979 ( 26 دي 1357 ) ، انقلابيون ايران تقريباً هيچ گونه خشونتي براي تحقق هدفهايشان نشان ندادند . دويست سال اخير تاريخ ايران الگوي مشابهي را نشان ميدهد . خشونتهاي سازمان يافته و تظاهرات وسيع خشن ، مورد اجتناب است ، بدين ترتيب مثلاً در جريان تمامي دوران انقلاب مشروطه سالهاي 1905 تا 1907 تقريباً كسي جان خود را از دست نداده ؛ كودتاي رضاخان در سال 1921 نيز تقريباً بدون خونريزي انجام گرفت ؛ سرنگون شدن مصدق با به كار بردن زور ولي با خشونت بسيار كمي
á با توجه به اشكال موجود در ترجمه ، مطالب داخل كروشه مجدداً در مركز مطالعات و تحقيقات ترجمه شده است .
انجام گرفت .
به كار بردن خشونت جمعي به وسيله رژيم در مقابل مردم ابتدا در اغتشاشات خرداد 1342 نشان داده شد و سپس در جريان سال 1978 ، اين سنت نقض شد . چند پي آمد را ميتوان مشخص كرد :
الف ) ميل به انتقام از جانب خميني و پيروانش عليه رژيم سابق انگيزه شديدتري به دست آورد . بدون شك سنتي از بي رحمي انفرادي در ايران وجود داشته است ، اين سنت در نتيجه خشم برسركار بردن خشونت از سوي رژيم تقويت شده است .
ب ) عدم موفقيت انقلاب در احراز قدرت از طريق به كار بردن خشونت ، رژيم جديد را از وسايل مادي و جسمي مقابله با مخالفان داخلي و شكست دادن آنها محروم كرده است . انحصار نيروي فيزيكي وجود ندارد و احتمال به دست آوردن اين نيروي انحصاري براي آينده قابل پيشبيني ، بسيار كم است .
ج ) از سوي ديگر ، درسهاي تاريخ ـ هر چند ممكن است ضعيف باشند ـ القا ميكند كه براي جنگ داخلي امكان كمي وجود دارد . مردم ايران براي به دست گرفتن اسلحه و با توجه به همه پيامدهاي خونين آن ، بسيار بيميل هستند ، معذلك به هيچ وجه نميتوان دست خوش اين تصور شد كه خشميكه در جريان انقلاب تا اين اندازه آشكار بود ، به ته كشيده است ، بلكه بالعكس اين خشم كه باعث شد مردم در مقابل رژيم و پشتيبانهاي آن از جمله ايالات متحده ، متحد شوند ، هنوز حاكم است و ميتوان انتظار داشت كه در ماههاي آينده به اشكال مختلفي بيان شود .
از سوي ديگر ، احتمال اينكه حكومت ، خود در تجديد فعاليت اقتصادي موفقيت داشته باشد بسيار محدود است ، با توجه به اين كه هرج و مرج بوروكراتيك و سياسي حكم فرما است . علاوه بر اين ، دستگاه ديوانسالاري و مزاحمت [ مزاحم ] و هدر دهنده و نوكرمآب و بدون صلاحيت براي از سر گرفتن فعاليتهاي اقتصادي ، زمينه عقبنشيني مناسبي را فراهم نميكند ، در نتيجه ايران براي حفظ ثبات سياسي خود ، بيش از هر زمان ديگري به نفت متكي خواهدبود . فشار براي افزايش قيمت بينالمللي نفت شديد خواهدبود . تا مرحلهاي كه قيمتها به نحو مدام روبه افزايش است ، توليد نياز به افزايش نخواهد داشت ولي در صورتي كه ميزان افزايِش قيمت كُند شود ، فشارهاي بيشتري براي افزايش توليد محسوس خواهدبود . نتيجه آن خواهد بود كه دشواريهاي سياسي با كارگران نفت افزايش يابد و رژيم را هرچه بيشتر و سريعتر با نياز به تكنسينهاي خارجي براي اداره ميدانهاي نفتي مواجه سازد .
بدين ترتيب دشواريها در تجديد سازمان نيروهاي مسلح به عنوان يك نيروي امنيتي مؤثر ، هرچه بيشتر مبرم و ضروري خواهدشد . همه نشانهها به لزوم اضافه شدن هرچه بيشتر كاربرد زور ، به جاذبه آيت الله خميني براي كنترل آنچه كه احتمالاً به صورت يك هرج و مرج بزرگتر سياسي درخواهد آمد ، اشاره ميكند . » ( 17 )
منابع و مآخذ روزشمار 4/3/1358
1 ـ روزنامه اطلاعات 5/3/1358 ، ص 3 .
2 ـ روزنامه آيندگان 5/3/1358 ، ص 2 .
3 ـ سند شماره 209914 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : اعلاميه كانون فرهنگي خلق عرب ، شاخه اهواز ، بدون تاريخ .
4 ـ روزنامه كيهان 3/3/1358 ، ص 1 .
5 ـ مأخذ شماره 1 ، ص ص 5 و 4 .
6 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 4 .
7 ـ روزنامه كيهان 5/3/1358 ، ص 2 .
8 ـ سازمان مجاهدين خلق ايران ، مجموعه اعلاميهها و موضع گيريهاي سياسي خلق ايران ( 1 ) ( تهران : انتشارات سازمان مجاهدين خلق ، چاپ اول ، 22 بهمن 58 ) ص ص 155 ـ 154 .
9 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 5 .
10 ـ مأخذ شماره 7 ، ص 8 .
11 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 5 .
12 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 8 ، آسوشيتدپرس ، واشنگتن .
13 ـ مأخذ شماره 7 ، ص 1 ، آسوشيتدپرس ، واشنگتن .
14 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 8 .
15 ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني جلد ؟
16 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي آمريكا ، جلد 15 ( تهران : نشر لانه ، بيتا ) بخش اسناد ، ص 25 .
17 ـ مأخذ شماره 16 ، ص ص 44 ـ 41 .