روزشمــــار
پنجشنبه
3 خرداد 1358
27 جمادي الثاني 1399
24 مه 1979
197
تلاش براي حل و فصل بحران خرمشهر ادامه دارد . به نوشته روزنامه اطلاعات ، حجت الاسلام “ شيخ عيسي خاقاني “ و حجت الاسلام “ سيدابوالقاسم ديباجي “ نمايندگان آيت الله شبيرخاقاني و حوزه علميه قم در جمع متحصنان كانون فرهنگي خلق عرب خرمشهر حضور يافتند و درباره درخواست‌هاي آنان سخناني ايراد كردند . در جلسه ديگري نيز كه در منزل آيت الله شبيرخاقاني با حضور افراد مذكور و “ عبدالمهدي فلاح “ داديار دادسراي خرمشهر و جمعي از روساي سازمان‌هاي فرهنگي و سياسي خلق عرب تشكيل شد ، خواست‌هاي اعراب مورد بررسي قرار گرفت . ( 1 )
از سوي ديگر ، تلاش‌هاي ديگري نيز براي برقراري ارتباط مستقيم با اعراب خوزستان انجام مي‌شود ، از جمله مي‌توان به برگزاري ملاقات عشاير قبيله “ بني كعب “ با استاندار خوزستان اشاره كرد . به گزارش روزنامه كيهان ، سران عشاير در اين ملاقات بار ديگر پشتيباني خود را از جمهوري اسلامي اعلام كردند . يكي از سران عشاير گفت : « با شناختي كه از اسلام داريم مطمئن هستيم كه حقوق عشاير مسلمان عرب خوزستان و ديگر عشاير هموطن ضايع نخواهدشد . ما اعلام مي‌كنيم كه با هرگونه تجزيه طلبي و نفاق افكني مخالفيم و با آن مقابله مي‌كنيم . »
استاندار خوزستان نيز طي سخناني گفت : « در جمهوري اسلامي فقط يك لغت وجود دارد و آن “ برادري “ است كه به وسيله تفرقه از ميان خواهدرفت . » وي افزود : « چهره خوزستان عوض مي‌شود و بايد به اين وعده عمل كنيم چون مردم حرف زياد شنيده و خسته شده‌اند . » استاندار خوزستان گفت : « ديگر عرب و عجم مطرح نيست و فقط ايراني بودن مطرح است و به همين سبب در كادر استانداري از برادران عرب نيز استفاده خواهيم كرد . » ( 2 )
198
به جز گروه‌هاي چپ غيرمذهبي و معدودي گروه‌هاي جديدالتاسيس كه معجوني از گرايش‌هاي مختلف ضدنظام هستند همچون جبهه دمكراتيك ملي ، به استثناي جريان‌هايي نظير مجاهدين
خلق كه سعي دارند دو طرف را از دست ندهند ، غالب جريان‌ها و گروه‌هاي سياسي بخصوص اگر به نوعي داراي گرايش‌هاي مذهبي نيز باشند ، مخالف گرايش‌هاي قومي رايج در مناطق بحراني هستند ؛ به عنوان نمونه مي‌توان به موضع گيري گروه دكتر سامي موسوم به جنبش انقلابي مردم مسلمان ايران ـ جاما ـ اشاره كرد . در شماره‌امروز نشريه “ مردم ايران “ ارگان جاما چنين آمده است : « از هرگونه تجزيه طلبي و شعارهايي كه فقط منافع بخشي از كشور را در نظر بگيرد بايد اجتناب كرد . در طول همين مدت كوتاه پس از پيروزي انقلاب ، تجربه ثابت كرده است كه اين قبيل شعارها مورد بهره برداري عناصر مخرب و عوامل ارتجاعي گرديده است و به نفاق افكني و دو دستگي و درگيري مسلحانه خواهدانجاميد . منافع خلق‌هاي مختلف و اقليت‌هاي مذهبي بايد با منافع تمام مردم ايران به حساب آيد . ستم مضاعف بر هموطنان كرد ، ترك ، بلوچ و تركمن در دوران سياه گذشته دليل آن نيست كه اينك راه‌هايي برگزينيم كه به صورت دو دستگي و ستم به اقليت ديگر درآيد . » ( 3 )
199
در پي تشكيل ستادهايي تحت عنوان “ ستادهاي عملياتي “ در مناطق مختلف كشور بويژه در منطقه “ گرگان “ و “ گنبد “ به دست گروه‌ها و سازمان‌هاي مختلف و بعض چپ غيرمذهبي و اقدام آنها به مصادره زمين‌ها ، احمد صدرحاج سيدجوادي وزير كشور اطلاعيه‌اي انتشار و درباره تحريكات مخرب آنها هشدار داد . متن اطلاعيه به شرح زير است :
اخير اطلاع حاصل شده است كه افراد و گروه‌هايي چند در نقاط مختلف كشور دست به تشكيل ستادهاي عملياتي زده‌اند و زير پوشش حمايت از كار ، كارگر و برزگر دست به عمليات تحريك آميز و تخريبي مي‌زنند ، وزارت كشور بدين وسيله اعلام مي‌دارد كه هيچ كدام از اين ستادها و گروه‌هاي غير مسئول را به رسميت نمي‌شناسد و هرگونه آشوب و بلوا و درگيري در مناطق مختلف را كه خصوص در شرايط حاضر و در مناطق كشاورزي و صنعتي مانع برداشت محصول و يا توليد خواهدشد ، بر اثر تحريكات افراد و عوامل مزبور مي‌داند . در اين جا خصوص به نقش خرابكارانه اين چنين گروه‌ها و ستادهايي در منطقه گنبد و دشت گرگان اشاره مي‌شود . لازم به يادآوري است كه هرگونه تحريك و كشتار و تخريب و آتش‌سوزي توسط اين ستادها يا وابستگان به آنها - كه همگي در اين بين شناخته شده هستند - به شدت تحت تعقيب قانوني قرار خواهندگرفت . ( 4 )
200
رئيس ستاد كل ارتش جمهوري اسلامي ايران “ سرلشكر ناصر فربد “ ، پس از پايان جلسه‌اي با شركت مهندس بازرگان نخست وزير و چند تن از اعضاي هيئت دولت و فرماندهان ارتش در محل ستاد كل ارتش ، در مورد مسائل مطروحه و آخرين اقدامات در جهت بازسازي ارتش به خبرنگار خبرگزاري پارس چنين گفت :
چون در شرايط فعلي نخست وزير رئيس مملكت است مي‌بايست در جريان كامل اوضاع و
موقعيت فعلي ارتش باشد و به همين جهت در جلسه‌امروز موقعيت و مسائل و مشكلات ارتش با ايشان و اعضاي هيئت دولت درميان گذاشته شد و آقاي نخست وزير قول دادند كليه مسائلي كه مربوط به دولت مي‌شود را حل كنند . به نظر من امروز نقطه شروع و حركت به سوي بازسازي ارتش ملي و كامل است و اميدواريم كه بتوانيم روزبه روز به هدفي كه ارتش جمهوري اسلامي ايران و ارتش غيرمتعهد كشور ما دارد برسيم و در اين جهت گام‌هاي تازه‌اي برداريم . در اين جلسه نحوه بازسازي ارتش ، تقويت روحيه پرسنل ارتش و بررسي ارتش قبل از انقلاب و پس از انقلاب مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و تصميماتي اتخاذ شد .
فربد اضافه كرد : در مدت يك ماهي كه من عهده دار اين سمت شده‌ام توانسته‌ام سربازخانه‌ها را تجهيز و سربازان را به خدمت در سربازخانه‌ها تشويق كنم . وي در پايان يادآور شد كه ارتش روز بيست و نهم فروردين ماه تا اندازه‌اي خود را به مردم شناساند و اقدام ارتش در حوادث گنبد و نقده نيز موجب آرامش در اين نقاط شد . ( 5 )
201
وزارت دفاع با انتشار اعلاميه‌اي شركت پرسنل نظامي در احزاب و گروه‌هاي سياسي را اكيدا ممنوع اعلام كرد . متن اعلاميه وزارت دفاع به اين شرح است :
1 ـ پس از به ثمر رسيدن انقلاب اسلامي ايران كه در سرلوحه آن اعاده تمام آزادي‌هاي فردي و اجتماعي ، استقرار دمكراسي ، احقاق حقوق مستضعفين و كوتاه كردن دست غارتگران و چپاولگران داخلي و امپرياليسم خارجي قرار داشت ، تامين آزادي‌هاي فردي پرسنل ارتش مدنظر قرارگرفته و در مورد شركت پرسنل نظامي در احزاب و دسته جات سياسي نظراتي ابراز گرديد .
2 ـ پس از انجام يك سري بررسي‌هاي سيستماتيك ودر نظر گرفتن جوانب مختلف ، شركت پرسنل در هر نوع رفراندوم و راي گيري را كه به نحوي در تعيين سرنوشت ملت موثر باشد ، ضروري تشخيص داده ، ليكن با توجه به اين كه ارتش ارگان اجرايي سياست دولت بوده و رسالت و ماموريت آن عبارت از حفظ حدود و ثغور مملكت مي‌باشد ، شركت پرسنل نظامي در احزاب و گروه‌هاي سياسي به عنوان يك عامل تضعيف وحدت و يكپارچگي جامعه ارتش تشخيص داده شد . به علاوه ممكن است وجود ايدئولوژي و عقايد سياسي متفاوت در ارتش موجب گردد كه عناصر وابسته و متمايل به هر مكتب سياسي ، قدرت نظامي‌خود را در راه دامن زدن به اختلافات ايدئولوژيكي و مسلكي به كار گرفته و در نتيجه موجبات از هم پاشيدگي ارتش ، ناامني و بي ثباتي كشور را فراهم آورند .
3 ـ علي هذا با در نظر گرفتن حقوق فردي پرسنل ارتش و با توجه به خطراتي كه شركت آنان در احزاب سياسي براي كشور دربر خواهد داشت ، تصميم گرفته شد شركت پرسنل نظامي در احزاب و دسته جات مختلف سياسي اكيد ممنوع گرديده لكن حق مربوط به شركت در رفراندوم‌ها و انتخابات مختلف ( مجالس قانون گذاري ، ايالتي ، ولايتي و غيره ) در قانون اساسي جديد - كه قريب تدوين خواهد شد - براي آنان منظور گردد . خواهشمند است دستور فرماييد
مراتب فوق را جهت اطلاع و در نظر گرفتن مفاد آن به كليه پرسنل كادر و وظيفه ابلاغ فرمايند . » ( 6 )
202
امروز امام خميني فرماني درباره نحوه برخورد با تخلفات روحانيون و اهل منبر ، صادر كردند . متن كامل فرمان به شرح زير است :
« بسم الله الرحمن الرحيم . با آن كه در اسلام براي مجازات مجرمين فرقي بين گروه‌ها نيست و همه در مقابل قانون برابر هستند و بايد مجرميني كه با پوشيدن لباس روحانيت خود را در اين صف وارد كرده‌اند به مجازات برسند ، لكن به طوري كه اطلاع مي‌دهند عده‌اي مخالف اسلام و روحانيت درصدد هستند كه به اسم تصفيه ، روحانيت را بكوبند و راه را براي ستمگران باز كنند ، لهذا لازم است به تذكرات زير توجه شود :
1 ـ نظر به اين كه روحانيون از حال معممين بهتر آگاه هستند ، در شهرستان‌ها به وسيله علماي اعلام درجه اول هيئت‌هايي مركب از 3 نفر از اهل علم مورد وثوق و دو نفر از معتمدين محل تشكيل و ماموريت رسيدگي به پرونده‌هاي اشخاص به صورت روحاني يا اهل منبر را به آنان بدهند و پس از ثبوت جرم ، شرع تحت نظر دادگاه انقلاب اسلامي به مجازات برسند .
2 ـ هيچ كس و هيچ گروهي حق ندارد متعرض معممين بشود و به روحانيون اهانت كند ، در صورت تخلف ، دادگاه انقلاب محل موظف است او را تعقيب و مجازات كند .
تذكرات فوق براي كوتاه كردن دست عمال اجانب است از حريم محترم روحانيت كه مي‌خواهند تا نيات فاسد خود و يا تز اسلام منهاي روحانيت ، روحانيت اسلام را كه معارض منافع اربابان هستند ، بكوبند . ملت بايد توجه به اين طور فكر استعماري و حيله مغرضانه غربي داشته باشد و ملت شريف موظف است اين اقشار خائن را در صفوف خود راه ندهد و در صورت تعرض به علما و روحانيون ، آنان را به دادگاه معرفي كند . » ( 7 )
203
امام خميني در جمع فرهنگيان اهواز بياناتي ايراد كردند كه مطبوعات آن را سخناني تاريخي و قاطع در تبيين “ استراتژي مبارزه “ خواندند . ( 8 ) در اين بيانات آمده است : الان ملت ما بايد يك برنامه طويل المدت و يك برنامه عاجل قليل المدت داشته باشد . برنامه قليل المدت اين است كه اين انقلاب را و اين نهضت را كوشش كنند كه محفوظ باشد .
امام در بياناتشان گفتند : « … برنامه ملت ما آن هم برنامه قليل المدت اين است كه دشمن را شناختند و از ميدان رد كردند ، حالا هم بشناسند دشمن را و از ميدان ردش كنند . دشمن ما فقط محمدرضا خان نبود ، ما هر كس كه مسيرش مسير اسلام نباشد ، دشمن ماست ، با هر اسم مي‌خواهد باشد . هر كس جمهوري را بخواهد ، دشمن ماست براي اين كه دشمن اسلام است . هر كس پهلوي جمهوري اسلامي ، دمكراتيك بگذارد ، اين دشمن ماست . هر كس جمهوري دمكراتيك بگويد ، اين دشمن ماست براي اين كه اسلام را نمي‌خواهد .
روزنامه‌ها را بخوانيد ، اينهايي كه فرياد مي‌زدند كه بايد دمكراسي باشد ، اينها مسيرشان غير از ماست . اينهايي كه اسمي از اسلام نمي‌آورند و اجتناب مي‌كنند از اين كه اسمي از اسلام بياورند ، در عمرشان بسم الله الرحمن الرحيم نمي‌خواهند بگويند . اينهايي كه نوشته‌هاشان را بخوانيد ببينيد كه از جمهوري اسلامي اصلش صحبتي نيست ، اينهايي كه از اين فداكاري كه روحانيين كردند و قدم اول را روحانيين برداشتند ، پانزده خرداد ، پانزده خرداد روحاني است و بايد تعطيل بشود براي روحاني ، نهضت روحانيت ، اينهايي كه مي‌بينيد كه اجتناب از اين دارند و حتم بايد اسم ديگري روي آن باشد ، اسلام نباشد هرچه مي‌خواهد باشد ، اينها سرپوش مي‌خواهند بگذارند روي مقاصد خودشان ، آن مقاصدي كه بر خلاف مسير ماست ، با اسم يك نفري كه ملي است . مسير ما مسير نفت نيست ، نفت پيش ما مطرح نيست ، ملي كردن نفت پيش ما مطرح نيست ، اين اشتباه است . ما اسلام را مي‌خواهيم ، اسلام كه‌امد نفت هم مال خودمان مي‌شود ؛ مقصد ما اسلام است ، مقصد ما نفت نيست تا اگر يك نفر نفت را ملي كرده ، اسلام را كنار بگذاريم براي اوسينه بزنيم .
مسير ما اسلام و اسلام مي‌خواهيم . ما آزادي كه اسلام در آن نباشد نمي‌خواهيم ، استقلالي كه اسلام در آن نباشد نمي‌خواهيم ، ما اسلام مي‌خواهيم . آزادي كه در پناه اسلام است ، استقلالي كه در پناه اسلام است ما مي‌خواهيم . ما آزادي و استقلال بي اسلام به چه دردمان مي‌خورد ؟ وقتي اسلام نباشد ، وقتي پيغمبر اسلام مطرح نباشد ، وقتي قرآن اسلام مطرح نباشد ، هزار تا آزادي باشد ، ممالك ديگر هم آزادي دارند ما آن را نمي‌خواهيم . دشمن خودتان را بشناسيد ، من حالا دارم معرفي مي‌كنم و اين نواري كه من مي‌گويم ، امروز ، امشب بايد يا هر وقت كه مي‌شود ، بايد در راديو بي يك كلمه اين طرف و آن طرف ، اگر يك حرف اهل روزنامه يا راديو اين ور و آن ور بكنند ، من خراب مي‌كنم آن روزنامه را ، براي اين كه برخلاف مسير ملت است ، آزادي نيست ، توطئه است ، ما توطئه را مي‌شكنيم . بشناسيد آنها را .
اين همه تبليغاتي كه مي‌كنند اهل قلم ـ نمي‌دانم ـ اهل بيان ، تبليغاتي كه مي‌كنند كه “ ما از آن ديكتاتوري فارغ شديم ، ديكتاتوري عمامه و كفش آمده است “ ، اينها ضد اسلام هستند . مي‌دانند كه آخوند ديكتاتور نيست ، آخوند مي‌خواهد مردم آزاد باشند ، آخوند مي‌خواهد استقلال باشد ، آخوند با توطئه مخالف است نه با آزادي . اگر گفتند “ جمهوري اسلامي “ بدانيد راه ، راه شماست و اگر از اين كلمه احتراز كردند ، اگر ديديد كه با روحانيت شما موافقند ، بدانيد با قرآن هم موافقند ، بدانيد با اسلام هم موافقند . اگر گفتند اسلام منهاي روحانيت ، بدانيد با اسلام موافق نيستند ، اين را براي گول زدن مي‌گويند ، اين را براي اين كه دژ را بشكنند ، دنبالش اسلام رفته است ديگر محتاج به چيز نيست . اسلامي‌كه گوينده اسلامي ندارد ، اين اسلام نيست . اسلام كه توي كتاب نيست ، كتابش را هم فردا از بين مي‌برند . آني كه روحانيت را مي‌خواهد از بين ببرد ، كتاب روحانيت را هم بريزد دور ، اگر روحانيت ما رفت تمام كتب ديني ما به دور ريخته مي‌شود ، آتش زده مي‌شود . اين برنامه كوتاه مدت براي ملت ما . “ اللهم قد بلغت “ من رساندم به شما مطلب را ، گفتم به شما و بايد هم گفته بشود .
برنامه طويل المدت ، درازمدت اين است كه شما خودتان را تهذيب كنيد و بچه‌هايتان را براي آتيه . شما كشور لازم داريد براي بچه‌هاي خودتان و اسلام براي بچه‌هاي خودتان . شما حالا به واسطه اين كه مودب شديد به آداب اسلام ، براي حالا كار مي‌كنيد ليكن اولاد شما چنان كه مهذب نباشد ، مودب به آداب اسلام نباشد ، كسي كه به روز جزا اعتقاد نداشته باشد ، اين نمي‌شود كه براي كشورش مفيد واقع شود ، ممكن است يكي ، دو تا پيدا بشود ، اما ما صحبتمان سر توده مردم ـ مردم ـ است .
مردمي مي‌توانند كشور خودشان را حفظ كنند ، مردمي مي‌توانند مملكت و ملت خودشان را نجات بدهند كه معنويت داشته باشند . اگر معنويت در كار نباشد و همه مربوط به ماديت باشد ، هر جا آخور بهتر است سر آن آخور مي‌روند ولو اين كه آن آخور را آمريكا برايش درست كند . اينهايي كه خيانت به مملكت ما كردند و همه چيز را بردند ، اينها پيششان فرق نمي‌كند كه امريكا به آنها ماديت را بدهد ، پارك و ـ نمي‌دانم ـ دستگاه را بدهد يا از يك راه صحيحي باشد ، راه صحيح و غيرصحيح پيش آنها فرق نمي‌كند ؛ آنها اتومبيل مي‌خواهند ، اتومبيل از دست پيغمبر به آنها برسد يا از دست ابوجهل برسد فرقي نمي‌كند ، به او كار ندارند به اتومبيل كار دارند . اينهايي كه به مملكت ما خيانت كردند و مملكت ما را به تباهي كشاندند اينها آنها بودند كه‌ايمان نداشتند ، اگر در بين آنها يك نفر ايمان داشت ، آن يك نفر اين كارها را نمي‌كرد . آنهايي كه خوردند و بردند و ما را به تباهي كشاندند آنهايي بودند كه به اسلام كار نداشتند ، اعتقاد نداشتند ، به ماوراء طبيعت اعتقاد نداشتند ، به معنويات عقيده نداشتند ، آنها مي‌گفتند همين چهار روز زندگي است ، پس هرچه هست بهتر ، مرفه تر ، از هر راهي مي‌خواهد باشد .
برنامه طويل المدت ملت ما ، برنامه درازمدت ملت ما اين است كه بچه‌هاي خودشان را اينهايي كه در تحت تربيت آنهاست ، معلم‌هاي ما ، مادرهاي بچه‌هاي ما ، پدرهاي بچه‌هاي ما ، معلم‌هاي بچه‌هاي ما ، استادهاي بچه‌هاي ما ، نويسندگان براي بچه‌هاي ما ، گويندگان براي بچه‌هاي ما ، اينها معنويات را به اين ملت بفهمانند ، آشنا كنند آنها را با معنويات . » ( 9 )
204
به دعوت حزب جمهوري اسلامي ايران صدها هزار نفر از مردم طي راهپيمايي در خيابان‌هاي تهران ، دخالت‌هاي آمريكا در امور داخلي ايران و مفاد قطعنامه سناي امريكا را محكوم كردند . ( 10 ) به گزارش مطبوعات ، پس از اجتماع تظاهركنندگان در ميدان 17 شهريور ( 25 شهريور سابق ، 7تير فعلي ) و قرائت قرآن مجيد ، پيام “ جامعه زنان انقلاب اسلامي “ ، “ جامعه اسلامي دانشگاهيان ايران “ و پيام سازمان افغاني “ نصر “ در محكوميت آمريكا قرائت شد ، ( 11 ) آن گاه سرود حزب جمهوري اسلامي پخش شد و سپس حجت الاسلام‌هاشمي رفسنجاني طي سخناني گفت : ما در طول انقلابمان از هيچ جاي دنيا حمايت نمي‌شديم و امروز هم كه به قدرت خودمان و رهبريمان و به فضل ايدئولوژي خود پيروز شده‌ايم ، مورد حسادت كساني واقع شده‌ايم كه مي‌خواهند حريصانه از اين كشور تغذيه كنند . وي افزود : اين
تظاهرات مردم تهران در محكوميت قطعنامه سناي امريكا
طبيعت انقلاب ما است كه دشمن ساز است . آنها كه انقلاب ما را آزمايش كردند مي‌دانند كه اين انقلاب نه رنگ شرقي مي‌پذيرد و نه رنگ غربي . آقاي‌هاشمي ادامه داد : ما تا به حال در رابطه با آمريكايي‌ها و غربي‌هاچه سودي برده‌ايم كه‌امروز از آنها بترسيم ! كشورهايي كه ثروت و نفت و مغزهاي متفكر ما رابردند و در عوض به ما اسلحه‌هايي تحويل دادند كه هيچ‌گاه حتي در خارج از مرزها هم به درد مانخورد . وي خطاب به دشمنان انقلاب اسلامي و استعمارگران گفت : شما بايد بدانيد كه ديگرنقاب حقوق بشر قدرت پوشيدن چهره كريه و منفور شما را ندارد و آن چهره را اگر پشت ده نقاب هم بپوشانيد خودش را نشان مي‌دهد . ( 12 )
پس از سخنان حجت الاسلام‌هاشمي رفسنجاني ، قطع‌نامه‌اي قرائت شد كه در آن بعد از مقدمه‌اي درباره دلايل اصلي دشمني آمريكا با انقلاب اسلامي و ايران ، خواسته‌هاي راهپيمايان در هفت ماده اعلام شد :
1 ـ قطعنامه سناي آمريكا دخالت مستقيم در امور داخلي ايران بوده و از ديدگاه ملت ايران محكوم است .
2 ـ امپرياليست‌هاي خون آشام و كارگزاران غارتگرشان بدانند كه انقلاب اسلامي ما در جهت برقراري عدالت اسلامي و قطع كامل هرگونه روابط ظالمانه و استعمارگرانه گام برمي‌دارد و استقلال سياسي ، اقتصادي ، فرهنگي و نظامي‌خود را تامين نموده و خواهد نمود .
3 ـ ملت مسلمان ايران همچنان كه با رهبري امام خميني ، ديو استبداد را اعجازآميز از پاي
درآورد ، با عزمي راسخ از دست آوردهاي انقلاب كه خون بهاي شهيدان است حفاظت خواهد نمود و به ياري خدا ، پوزه ياوه سرايان بين‌المللي و توطئه گران داخلي را به خاك خواهد ماليد .
4 ـ احكام دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي در مورد مزدوران و عمال امپرياليسم جهان خوار تحقق اراده ملت به پاخاسته ما است و ما پشتيباني خود را از اين احكام اعلام مي‌داريم .
5 ـ ملت انقلابي ما كه پشتيبان هر جنبش عدالت خواه است به حكم اخوت اسلامي از نهضت‌هاي رهايي بخش اسلام در سراسر جهان قويا پشتيباني خواهد نمود .
6 ـ ملت ما تجاوزات استعمارگران شرقي و غربي در فلسطين ، لبنان ، اريتره ، افغانستان ، فيليپين و ساير نقاط را محكوم مي‌نمايد . ضمن ابراز تنفر از جنايت‌هاي اسرائيل - كه دست نشانده‌امريكاست - در مورد جنوب لبنان ، با برادران و خواهران ستمديده لبنان و فلسطيني ابراز همدردي مي‌نمايد .
7 ـ ما ضمن محكوم كردن سياست‌هاي نژادپرستانه كشورهاي به اصطلاح متمدن غربي بخصوص آمريكا ، پشتيباني خود را از مبارزات قهرمانانه مسلمانان سياه پوست آمريكا - كه درراه برقراري جامعه توحيدي جهاد مي‌كنند - اعلام مي‌داريم .
پرتوان باد انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام خميني » ( 13 )
205
تظاهرات ضد آمريكايي ديگري را نيز تعدادي گروه‌هاي سياسي در تهران برپا كردند ؛ از جمله به گزارش روزنامه اطلاعات ، از ساعت 2 : 30 بعدازظهر روز پنجشنبه اعضا و هواداران حزب توده ايران پس از تجمع در ابتداي خيابان فروردين ( مقابل دانشگاه تهران ) در صفوف منظم با پلاكاردهايي عليه مداخله‌امريكا در امور ايران به سوي سفارت آمريكا در خيابان تخت جمشيد راهپيمايي كردند . در مقابل سفارت آمريكا بعد از سخنراني “ محمدعلي عمويي “ عضو كميته مركزي حزب توده ايران ، “ ابوتراب باقرزاده “ عضو ديگر كميته مركزي سخنراني كرد و قطع‌نامه‌اي كه در محكوم كردن مداخلات آمريكا در ايران تهيه شده بود ، قرائت شد . ( 14 )
از سوي ديگر ، به دعوت حزب جمهوري خلق مسلمان ايران اعضاي اين حزب در ميدان “ حر “ محل حزب جمهوري خلق مسلمان اجتماع كردند . به نوشته روزنامه كيهان ، در اين اجتماع كه گروه‌هاي مختلف مردم نيز شركت داشتند ، يكي از اعضاي حزب طي سخناني امپرياليزم و صهيونيسم بين‌المللي را بشدت محكوم كرد . سپس قطع‌نامه‌اي قرائت شد كه در آن آمده است : « ما خواهان جلوگيري شديد دولت از هرگونه اعمال فشار توسط گروه‌هاي غيرمسئول بر مطبوعات بوده و خواهان مداخله دولت در جهت تضمين بي طرفي راديو تلويزيون هستيم واز تمام گروه‌هاي ملي و ديني كه اعتقاد به لزوم مشاركت همه جانبه در امر سازندگي كشور دارند دعوت مي‌كنيم براي ارائه راه خويش و اعلام آن به دولت و هشدار به‌امپرياليسم تفرقه افكن ، در گردهم آئي خاصي كه برنامه آن بعد اعلام خواهدشد ، شركت كنند . » ( 15 )
206
در پي گزارشهاي سفارت آمريكا در تهران به واشنگتن ، درباره تظاهرات ضدآمريكايي در تهران و اقدامات سفارت درباره آن ، امروز وزارت امورخارجه‌امريكا در تلگرامي با امضاي “ كريستوفر “ معاون وزير خارجه به سفارت آن كشور در تهران با قيد فوري ـ خيلي محرمانه و موضوع “ تظاهرات ضدآمريكايي موعود “ ، توصيه‌ها و دستورهايي به شرح زير ابلاغ كرد : « ما از اقدامات سفارت براي بالا بردن امنيت سفارت و نيز طرح متفرق ساختن پرسنل سفارت در روز تظاهرات تا حد امكان ، تقدير مي‌نماييم . به هر حال ما تا اين تاريخ از پاسخ دولت موقت ايران به درخواست شما مبني بر افزايش اقدامات امنيتي رضايت نداريم ، بنابراين لطف براي خاطرنشان ساختن نكات ذيل سريع با نخست وزير ( بازرگان ) و يا وزيرخارجه ( يزدي ) ملاقات نماييد :
الف ـ همان طور كه دولت ايران واقف است دولت ايالات متحده نهايت سعي خود را در جهت بهبود روابط و عادي ساختن آن با ايران مبذول داشته و تلاش نموده كه بروز عكس العمل‌هاي عاطفي يا توام با سوءتفاهم را محدود سازد . ما توانايي كنترل اظهارات مطبوعات آمريكا و يا كنگره اين كشور را نداريم .
ب ـ ما سعي نموده‌ايم كه تصويري واقعي از وقايع ايران ترسيم نموده و منافع و نگراني‌هاي مشترك دو كشور را براي كليه طرف‌هاي آمريكايي ذيربط توضيح دهيم .
ج ـ ما از پديده فزاينده ضدآمريكايي گرايي كه به نظر مي‌رسد عمدت از سوءتفاهم مردم نسبت به رفتار دولت ايالات متحده نشات مي‌گيرد ، مضطربيم . ما محدوديت‌هايي را كه دولت موقت ايران با آن روبه روست درك كرده و تلاش‌هاي اين دولت را كه تا كنون در جهت خنثي كردن جو كاملا متشنج فعلي انجام گرفته ، مورد تقدير قرار مي‌دهيم .
د ـ ما به شدت نگران اين مطلب هستيم كه مبادا تظاهرات ، امنيت پرسنل سفارت در تهران را مورد تهديد قرار دهد . ما مايليم كه دولت ايران اقدامات حفاظتي بيشتري را در اين شرايط توام با تشنج احساسات ، به عمل آورد . در همين حال ما سريع درخواست مي‌كنيم كه مقداري از افراد امنيتي موثر و منظم در جهت تامين امنيت سفارت آمريكا و پرسنل آن به كار گمارده شوند .
هـ - ما همچنين خواستار اجراي اقداماتي در جهت جلوگيري از برگزاري تظاهرات موردنظر كه ممكن است در اثر تهديد محل سفارت به خشونت بينجامد ، هستيم . در همين حال ماهمين نكات را در يك نشست اضطراري در اين جا با سفارت ايران درميان خواهيم گذاشت . » ( 16 )
در جهت اجراي دستورهاي وزارت امورخارجه‌امريكا ، كاردار سفارت آمريكا در تهران با ارسال نامه‌اي به مهندس بازرگان نخست وزير دولت موقت چنين نوشت :
« آقاي نخست وزير عزيز ؛ همان طوري كه مي‌دانيد قرار است بعدازظهر امروز و فردا يك سلسله تظاهرات بزرگ به عنوان اعتراض عليه قطعنامه اخير مجلس سناي ايالات متحده صورت گيرد . من عميق ناراحتم از اين كه در هيچ زماني از وقتي كه تداركات براي تظاهرات اعلام شده است نديده‌ام كه اقدامي‌يا دعوتي از سوي دولت موقت جمهوري اسلامي ايران براي اين كه
اين اقدامات عمومي به طور مسالمت آميز برگزار شود ، صورت گرفته باشد . من جد خواستارم كه دولت موقت جمهوري اسلامي ايران اقدامات لازمه را در تقاضاي آرامش و يك محيط مسالمت آميز به عمل آورد .
دولت شما مستحضر است كه حكومت ايالات متحده حداكثر كوشش خود را براي بهبود مناسبات و برقراري مجدد پيوندهاي ما به يك روند عادي و محدود كردن واكنش‌هاي احتمالي ناشي از احساسات يا عدم اطلاع به عمل مي‌آورد . ما قادر نيستيم اظهارات به عمل آمده در مطبوعات آمريكا يا كنگره ايالات متحده را كنترل كنيم ، مع ذالك ما بهترين كوشش خود را براي نماياندن يك تصوير واقعي از حوادث ايران و توصيف كردن علاقه و نگراني‌هاي متقابل را كه ما با ايران داريم ، به همه طرف‌هاي ذي علاقه‌امريكا به عمل آورده‌ايم .
ما از پديده احساسات فزاينده ضدآمريكايي در ايران كه بيشتر آن مبتني بر سوءتفاهم عمومي از روش حكومت است ، نگرانيم . من از سوي حكومت خود دستور دارم كه نگراني آن را درباره تظاهرات امروز و فردا كه ممكن است تامين جاني پرسنل سفارت آمريكا در تهران را تهديد كند ، ابراز دارم . ما ميل داريم دولت موقت جمهوري اسلامي ايران تدابير اضافي امنيتي را براي فراهم كردن حفاظت در اين اوضاع و احوال مملو از احساسات ، اتخاذ كند . حكومت ايالات متحده انتظار دارد دولت موقت جمهوري اسلامي ايران مسئوليت‌هاي خود را كه از لحاظ بين‌المللي به رسميت شناخته شده ، براي حمايت از جان و مال پرسنل سياسي خارجي به عهده بگيرد و انجام دهد .
براي كاهش احتمال خشونت ، من ميل دارم پيشنهاد كنم كه مسير تظاهرات از سفارت دور باشد و نزديك شدن به ديوارهاي سفارت منع گردد .
آقاي نخست وزير ، همان طوري كه شخص به شما ابراز داشته‌ام دو كشور و مردم دو كشور ما وجوه مشترك زيادي براي فراهم كردن يك شالوده محكم براي روابط حسنه در آينده براساس احترام متقابل دارند . من صميمانه‌اميدوارم كه حكومت شما هر اقدامي‌كه ضروري باشد براي خنك تر كردن محيط پر حرارت كنوني به عمل آورد تا اين كه ما هر دو بتوانيم كار خود را در بهبود مناسبات بين خود به نفع مردم هر دو كشور انجام دهيم . با تقديم احترامات فائقه ، ارادتمند چارلزناس كاردار موقت . » ( 17 )
منابع و ماخذ روزشمار 3/3/1358
1 ـ روزنامه اطلاعات 3/3/1358 ، ص 3 .
2 ـ روزنامه كيهان 3/3/1358 ، ص 4 .
3 ـ روزنامه “ مردم ايران “ ارگان جنبش انقلابي مردم مسلمان ايران ( جاما ) ، 4/3/1358 ، ص 6 .
4 ـ روزنامه كيهان 5/3/1358 ، ص 2 .
5 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 1 .
6 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 8 .
7 ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ، جلد6 ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ) ، ص 253 .
8 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 3 .
9 ـ ماخذ شماره 7 ، ص ص 261 ـ 255 .
10 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 5 .
11 ـ روزنامه اطلاعات 5/3/1358 ، ص 4 .
12 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 5 .
13 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 2 .
14 ـ ماخذ شماره 11 ، ص 2 .
15 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 5 .
16 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي ، جلد63 ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص ص 100 ـ99 .
17 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي ، جلد18 ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص ص 34 ـ33 .
