روزشمــــار
چهارشنبه
2 خرداد 1358
26 جمادي الثاني 1399
23 مه 1979
188
به گزارش روزنامه اطلاعات ، پس از 9 ساعت جلسه رسيدگي و اتخاذ تصميم در مورد فعاليت سازمان‌هاي سياسي موجود در خرمشهر ، اعلام گرديد كه يك هفته جهت تخليه ساختمان‌هاي دولتي به اعراب مهلت داده شده است . سازمان‌هاي سياسي مي‌توانند ساختمان‌هاي جديدي اجاره نمايند و حتي قرار شد اجاره يك ساله ساختمان استيجاري براي سازمان سياسي خلق عرب تامين گردد اما از سوي طرف مقابل با اين پيشنهاد مخالفت گرديد . روزنامه اطلاعات به نقل از منبعي كه وي را “ يك مقام مسئول در خرمشهر “ خواند ، نوشت : « بامداد امروز در جلساتي كه با نمايندگان خلق عرب داشتيم به آنها گفته شد كه آزادند همه گونه فعاليت سياسي و فرهنگي خود را دنبال كنند ، منتهابايد ساختمان‌هاي دولتي را تخليه كنند و سلاح‌هاي خود را تحويل دهند و در قالب حزب و كانون فرهنگي مانند همه گروه‌هاي ديگر مي‌توانند خواسته‌هاي خود را دنبال كنند . » ( 1 )
علي‌رغم تلاش‌هاي مذكور ، جريان قومي‌كه در نهان و آشكار داعيه “ عربيت “ مستقل از “ فارس ها “ را دارد ، درصدد حفظ و گسترش مواضع خويش است و نشانه‌اي از نرمش و سازش بروز نمي‌دهد و با برخوردهاي پرخاشگرانه مصمم به عقب راندن قدرت مركزي و جايگزيني قدرت محلي است كه به نظر عموم آشنايان به فرهنگ سياسي منطقه ، اين اقدامات پوششي براي كسب نفوذ براي عراق محسوب مي‌شود . براي مسئولان ترديدي وجود ندارد كه در پشت تحركات موصوف ، يك جريان ضدانقلابي حساب شده وابسته به عراق قرار دارد . از اين رو به گزارش مطبوعات ، استاندار خوزستان باز هم اخطار كرد كه هرگونه اقدام تجزيه طلبانه به شدت سركوب خواهد شد . وي طي سخنانش در شهر “ شادگان “ - در استان خوزستان - گفت : باهرگونه تلاش اهريمني و ضدانقلابي در خوزستان كه به نحوي از انحا بخواهد به نوعي تجزيه طلبي منجر شود با تمام نيرو مبارزه خواهيم كرد و كوچك‌ترين اغماض در برابر خائنين به انقلاب اسلامي و دشمنان ملت ايران نخواهيم داشت . مدني افزود : مسائلي در اين استان داريم و
گاهي نغمه‌هايي را مي‌شنويم كه از قول عرب و عجم سخن مي‌گويند ، اعلاميه مي‌دهند و شعار مي‌دهند ، اما اينها خواهان استعمار و استبدادند و عناصر فاسد ديروز كه مي‌خواهند انقلاب را از بين ببرند ، اما دست اين گونه افراد براي ملت ايران باز است و ملت ايران به اين گونه افراد مجال نخواهد داد . ( 2 )
189
گروهي تحت عنوان “ هيئت نمايندگان خلق عرب مسلمان ايران اعزامي به تهران “ ، با نخست وزير دولت موقت ديدار كردند و خواسته‌هاي “ خلق عرب “ را كه مدعي بودند به تاييد شبيرخاقاني هم رسيده است ، تقديم وي كردند . اين خواسته‌ها كه “ اساسي‌ترين خواسته‌هاي خلق عرب ايران | “ خوانده شده‌اند ، عبارتند از :
1 ـ اعتراف به مليت خلق عرب ايران و درج آن در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران . 2 ـ تشكيل مجلس محلي در منطقه خودمختار كه مسئوليت قانون گذاري محلي و نظارت بر اجراي قوانين را دارا باشد و مشاركت خلق عرب ايران در مجلس موسسان و مجلس شوراي ملي و نيز مشاركت در هيئت وزيران دولت مركزي به نسبت جمعيت آن . 3 ـ تشكيل دادگاه‌هاي عربي جهت حل مشكلات خلق عرب ايران مطابق با قوانين جمهوري اسلامي . 4 ـ زبان عربي زبان رسمي منطقه خودمختار باشد با تاكيد به اين كه زبان فارسي زبان رسمي سراسري ايران است . 5ـ آموزش به زبان عربي در مدارس ابتدايي و نيز آموزش زبان فارسي در منطقه خودمختار محفوظ خواهد بود . 6 ـ تاسيس دانشگاه به زبان عربي در منطقه كه پاسخ گوي نيازهاي خلق عرب ايران باشد . ايجاد مدارس و آموزشگاه‌ها در تمام شهرها و روستاها و نيز توجه لازم براي استفاده از بورس‌هاي خارج از كشور جهت اعزام جوانان خلق عرب ايران . 7 ـ آزادي بيان ، انتشار و چاپ كتاب و روزنامه و ايجاد برنامه‌هاي راديويي و تلويزيوني به زبان عربي و مستقل از برنامه شبكه سراسري ؛ در اين زمينه وجود سانسور به هرشكل و صورت مردود است . 8 ـ اولويت استخدام در بخش دولتي و خصوصي با خلق عرب ايران ، در مرحله بعد با ديگر اقليت‌هاي ملي متولد و ساكن در منطقه خودمختار مي‌باشد . 9 ـ تخصيص مقدار كافي از درآمد نفت براي آباداني منطقه و شكوفايي صنعت و كشاورزي آن . 10 ـ نام گذاري شهرها و روستاها ، محله‌ها و خود منطقه به نام‌هاي تاريخي عرب ، آنها كه رژيم فاشيستي پهلوي آنها را تغيير داده است . 11ـ شركت فرزندان خلق عرب در ارتش و نيروهاي انتظامي محلي در چارچوب منطقه خودمختار و امكان ارتقاء آنان به مناصب و مقام‌هاي عالي نظامي‌كه از دست يابي به آنها محروم بوده‌اند . 12 ـ تجديدنظر در تقسيم اراضي دهقانان طبق قوانين جمهوري اسلامي با رعايت اصل “ زمين از آن كسي است كه آن را مي‌كارد “ .
هيئت مذكور در پايان اعلام كرد : « از دولت آقاي بازرگان انتظار داريم كه در رابطه با حل مسائل خلق عرب ايران از مذاكره و سازش با عناصر مرتجع و فرصت طلب خودداري نمايد . » ( 3 )
190
هفته نامه‌امت ارگان جنبش مسلمان مبارز در مقاله‌اي با عنوان “ تفسير كوتاه وقايع خوزستان “ نوشت : « از برقراري آرامش و بررسي مسائل در كردستان ، گنبد و نقده چندان نگذشته كه گزارش‌هاي رسيده از خوزستان و اخباري كه در مورد خرمشهر از رسانه‌هاي خبري پخش مي‌شود حاكي از تكوين توطئه ديگري از جانب ارتجاع و امپرياليسم در آن منطقه است … آنچه كه‌امروز در خوزستان در حال تكوين است ، نه از جانب مردم غيور و مبارز آن منطقه سرچشمه مي‌گيرد و نه به نفع آنان است ، بلكه دست‌هاي ارتجاع و حيله‌هاي امپرياليستي دست اندركار شده‌اند تا با آشوبي ديگر ، منافع خويش را كه با پيروزي انقلاب در خطر جدي است ، تامين كنند .
امروز يكي از عوامل مهم ايجاد آشوب در آن ناحيه ، عناصر مرتجعند يا وابسته به بيگانه‌اند كه به نام آزادي بيشتر و حتي زمزمه‌هاي تجزيه طلبي ، اما در حقيقت براي حفظ منافع و سلطه خويش ، از نارضايتي و هيجان مردم براي ايجاد نابساماني و انحراف از مسير انقلاب بهره مي‌گيرند . اينان با همراهي عده‌اي اوباش و مرتجعين ديگر كه در رژيم گذشته صاحب ثروت و مكنت شده‌اند و با پشتيباني امپرياليسم ، از احساسات پاك مذهبي برادران عرب و غيرعرب ما سوءاستفاده كرده و در لباس حقوق خلق عرب ، به تضاد مصنوعي و خودساخته بين عرب و عجم ، دامن مي‌زنند و با اين كار خواست‌هاي تجزيه طلبانه خويش را جامه عمل مي‌پوشانند .
خوزستان با موقعيت مرزي و استراتژيك حساس و مركزيت منابع نفتي و بندري در كشور ، براي اقدامات و توطئه‌هاي ارتجاعي ـ امپرياليستي از اهميت خاصي برخوردار است . شيوخ مرتجع با گماشتن عناصر و افراد از جانب خويش در مرزها ، اسلحه زيادي وارد و توزيع مي‌كنند و از اقدامات نيروهاي اصيل انقلاب ممانعت به عمل مي‌آورند . همين مرتجعين براي گريز از مجازات‌هاي نيروهاي انقلاب ، به همراه تجزيه طلبان براي به سازش كشاندن دولت و همچنين براي تداوم حاكميت استبدادي ـ استثماري خويش با گروه‌هاي فرصت طلب كه در جهت كسب قدرت و بسط پايگاه توده‌اي براي خويشند ، حركت مي‌كنند و در تكوين يك آشوب در خوزستان متحد شده‌اند .
نكته ديگري كه در ايجاد حوادث در خوزستان مي‌تواند تاثير بسيار داشته باشد ، برخورد نكردن قاطع دولت است به حل مسائل بنيادي و سركوبي عناصر مرتجع از جمله شيوخي كه سال‌ها در خدمت ارتجاع پهلوي بوده و توده‌هاي محروم عرب را به استثمار كشيده‌اند . امروز اين مرتجعين نه تنها آزادانه زندگي مي‌كنند ، بلكه بي پروا عليه انقلاب توطئه مي‌نمايند . مردم آنان را مي‌شناسند و مي‌بينند كه هنوز قدرت در دست آنهاست و قياس اين قدرت با ضعفي كه دولت انقلابي در دست‌گيري و محاكمه و مجازات عناصر ضدانقلاب و مرتجعين از خود نشان مي‌دهد ، باعث شده تا از شور مبارزاتي و انقلابي توده مردم كاسته شود و ميدان عمل براي مرتجعين و اوباش همراهشان بازتر گردد . » ( 4 )
191
به نوشته اطلاعات ، گروهي از روحانيون و ائمه جماعت و نيز روساي عشاير شهرهاي بوكان ، مريوان ، كرمانشاه و بخش‌هاي تابعه در ديدار و ملاقات با امام خميني قطع‌نامه‌اي را كه به‌امضاي مفتي‌زاده رسيده بود ، تقديم كردند . در اين قطع‌نامه آمده است : « جمعي از رهبران ديني كردستان با درك اين واقعيت‌ها و به‌اميد استقرار كامل و همه جانبه نظام عدالت گستر و ضدتبعيض اسلامي ، روز 27 اسفند 1357 در شهر سقز اجتماعي تشكيل دادند و قطع‌نامه‌اي را در 3 ماده تصويب و امضا نمودند كه در آن به منظور رفع ستم مذهبي نسبت به اهل سنت ، شركت دانشمندان سني و شيعي در تدوين قانون اساسي و وضع قوانين مختلف مملكتي ، الزامي‌شناخته شده و به خاطر رفع ستم ملي ، حق خودمختاري كامل اسلامي در چارچوب حكومت جمهوري اسلامي براي همه ملت‌هاي مسلمان ايران از جمله مردم كردستان درخواست گرديده و نيز به منظور رفع فواصل اعم از مادي و غيرمادي ، بر الغاي همه‌امتيازات طبقاتي حاكم بر ايران تاكيد شده است .
به عللي تعقيب اين خواسته‌هاي اسلامي مطرح در قطع‌نامه مذكور در بوته فراموشي گذاشته شده است . به منظور بي اثر ساختن تلاش‌هاي دشمنان جمهوري اسلامي ، جمعي از رهبران ديني در روز دوشنبه 31/2/1358 به صدور اين قطع‌نامه مبادرت ورزيدند كه به وسيله آن اكيدا از همه رهبران ديني در سراسر مناطق كردنشين دعوت مي‌كنند تا روز بيستم خردادماه جاري در سنندج حضور به هم رسانند و با دعوت از صاحب نظران غيرروحاني و استفاده از نظرات آنان شورايي از نمايندگان منتخب تشكيل دهند تا اين شورا - كه مظهر خواست مردم سراسر كردستان خواهدبود - جهت تحقق مفاد قطع‌نامه سه ماده‌اي كه حق خودمختاري كامل و شامل اسلامي از آن جمله است ، فعاليتي مستمر و منظم را دنبال كنند . بدين وسيله تاكيد مي‌شود كه چون اين برنامه تنها طريق وحدت و توفيق در تحقق آمال ملت است ، هركسي از حضور در اين اجتماع خودداري كند مخالف حقوق ملت كرد شناخته خواهد شد و امتناع از امضاي آن نيز مخالفت صريح تلقي مي‌شود . اين قطع‌نامه به منظور تاييد خواسته‌هاي اسلامي مردم مسلمان كرد به حضور رهبر انقلاب اسلامي ايران ، امام خميني تقديم مي‌شود . » ( 5 )
192
امروز اعلام شد كه مهندس بازرگان نخست وزير به اتفاق وزيران و همچنين آيت الله طالقاني و اعضاي شوراي انقلاب با امام خميني ملاقات داشته‌اند . بنابه گزارش مطبوعات ، در اين ملاقات مذاكراتي انجام شد كه به مدت 6 ساعت به طول انجاميد و طي آن مسائل جاري كشور مورد بحث و گفت وگو قرارگرفت . ( 6 )
آيت الله طالقاني در مورد مذاكرات انجام شده در حضور امام ، در يك مصاحبه مطبوعاتي با شركت خبرنگاران داخلي و خارجي گفت : « براي هماهنگي بيشتر بين نظريات حضرت امام خميني و دولت و شورا ، از چندي قبل قرار شد هرچند وقت يك بار اجتماعي در قم داشته باشيم . اگر توفيقي پيدا كنيم كه مسائل كلي و جاري كشور در محضر ايشان باشد و از نظريات
ايشان و دولت و ما بيشتر مطلع باشيم ، ما هم نظريات خود را با ايشان در ميان بگذاريم كه گاهي ممكن است بر اثر دوري ايشان از تهران ، در بعضي از مسائل طوري باشد كه هماهنگي كامل نباشد . نظر كلي اين است كه ديروز مسئله‌اي كه مطرح بود مسئله قانون اساسي و تسريع در ارائه و تصويب قانون اساسي بود و ديگر اين كه مسئله مجلس موسسان ما به چه صورتي بايد انجام بگيرد ، راه آسان تر چيست كه بعدها شايد در عرض همين هفته بعد از آن كه مسائل بررسي شد ودر كليات نظريات توافق پيدا كرد و بزودي اعلام خواهد شد . »
آيت الله طالقاني افزود : « البته مسئله شوراها و چگونگي تشكيل شورا و اختياراتي
آيت الله سيد محمود طالقاني
كه آنهابايد داشته باشند مطرح است ولي ديروز صلاح دانستيم كه مسئله قانون اساسي و مجلس موسسان پيش از مسئله شورا اقدام شود ، اگرچه ممكن است مسئله شورا تقدم داشته باشد و از نظر من هم تقدم دارد چون آيه‌اي هم هست براي آن كه مردم همه بايد حق شركت در سرنوشتشان داشته باشند و اين از نظر انقلاب ما مسئله مهمي است ، هم از ديد دمكراسي يعني دخالت مردم در سرنوشت و هم از نظر اسلامي . به نظر مي‌رسد كه اين مسئله بايد هرچه زودتر ابعادش و طرحش بررسي شود و حدود و اختياراتي كه شوراهاي شهر و روستايي دارند ، انجام بگيرد و مردم پس از سال‌ها كه از زندگي سياسي و اجتماعي خود بركنار بودند ، دخالت فعال داشته باشند و در نتيجه بار مسئوليت دولت هم سبك تر مي‌شود . » ( 7 )
مهندس بازرگان نيز ضمن اشاره به ديدار خود و هيئت دولت و اعضاي شوراي انقلاب با امام خميني كه ديروز صورت گرفت ، گفت : « از ما سوال كردند پس قانون اساسي چي شد و ماموريت دولت موقت هم همين بود . آن روزي كه آقا ، بنده را خواستند مسئله تزكيه مطرح نبود ، بلكه مسئله اول تصرف دولت ، دوم رفراندوم ، سوم تدوين قانون اساسي ، چهارم تشكيل مجلس موسسان و پنجم تصويب انتخابات و سپس بركناري دولت موقت بود . بعدها مسائل ديگر اضافه شد و حال اگر دولت به حساب‌هاي گذشته رسيدگي كند ، يعني عمل تزكيه را انجام دهد ، ديگر به مسائل حال و آينده ملت نمي‌رسد . » ( 8 )
193
در حالي كه به دنبال اقدام سناي امريكا در محكوم كردن اعدام وابستگان به رژيم سابق و دخالت در امور داخلي ايران ، موجي از احساسات ضدآمريكايي سراسر كشور را دربرگرفته است ،
سفارت آمريكا در تهران با صدور اعلاميه‌اي اعلام كرد : « بعد از انقلاب ايران ، ما همواره كوشيده‌ايم تا با دولت جديد ايران روابط حسنه داشته باشيم ، اين كوشش را تا حدي كه دولت جديد ايران بخواهد ، ادامه خواهيم داد . در روابط گذشته با ايران مسائل بسياري وجود داشته است كه برقراري ارتباط تازه را دشوار مي‌سازد ، ما به اين امر واقفيم و معتقديم كه بايد گذشته را پشت سر بگذاريم . روابط دوستانه ميان دو ملت ايران و آمريكا مستحكم است و ما منافع مشترك مهمي با يكديگر داريم . ايالات متحده‌امريكا از اهداف انقلاب ايران كه عبارت از آزادي ، عدالت و برقراري دمكراسي براي خلق ايران است ، پشتيباني مي‌كند ، البته تحقق اين هدف ها آسان نيست . كشور ايران هنوز كاملا سروسامان نيافته است و ما آرزومنديم كه دولت جديد ايران در راه بهبود زندگي مردم اين كشور موفق گردد . » ( 9 )
هماهنگ با سفارت آمريكا در تهران ، برخي از مقامات آن كشور نيز بياناتي ابراز داشتند ؛ از جمله سخن‌گوي وزارت امورخارجه‌امريكا گفت : « ايالات متحده‌امريكا ميل دارد فضاي تازه‌اي در روابط بين دو كشور ايران و آمريكا به وجود آيد و گذشته را پشت سر بگذارد … بعد از انقلاب ايران ما كوشيده‌ايم تا با دولت جديد ايران روابط حسنه داشته باشيم . روابط دوستانه ميان دولت ايران و آمريكا مستحكم است و ما منافع مشترك مهمي با يكديگر داريم . آمريكا از اهداف انقلاب ايران كه عبارتند از آزادي ، عدالت ، برقراري دمكراسي براي خلق ايران است ، پشتيباني مي‌كند . » وي افزود : « دولت آمريكا اميدوار است كه ايران به زودي سفير جديد آمريكا به تهران را بپذيرد . ما اميدواريم كه سفير جديد آمريكا قادر خواهدبود سوءتفاهمات ميان دو كشور را برطرف سازد و اميدواريم كه وي بتواند هرچه زودتر به سوي محل ماموريت خود عزيمت كند . ما معتقديم كه بحث و گفت وگو درباره حقوق بشر و اعدام‌هايي كه در ايران بدون محاكمه لازم انجام مي‌گيرد ، موجه است و اميدواريم كه اين گونه محاكمات متوقف شود . ما اين واقعيت را مي‌پذيريم كه هرگاه چنين دگرگوني‌هاي وسيعي در كشور رخ دهد ، تغييرات بزرگي درپي دارد . به گمان دولت آمريكا بايد گذشته را پشت سرگذاشت . دولت آمريكا از هدف‌هاي اصلي انقلاب ايران كه آرزوي عدالت و تامين دمكراسي است حمايت مي‌كند . » ( 10 )
194
سفارت آمريكا در تهران طي تلگرامي به وزارت امورخارجه آن كشور به تاريخ 23 مه 2/3/1979 ( 58 ) تحت موضوع “ تظاهرات ضد آمريكايي برنامه ريزي شده “ به تجزيه و تحليل آن پرداخت و در مورد تدابير امنيتي اتخاذشده براي مقابله با حمله احتمالي تظاهركنندگان به سفارت ، گزارش داد . در اين تلگرام آمده است :
« رسانه‌ها در صبح 23 مه مسيرهاي راهپيمايي براي اعتراض به وسيله گروه‌هاي مخالف به راي سناي ايالات متحده در مورد ايران ، هم در 24 مه ( سوم خرداد ) و هم در 25 مه ( چهارم خرداد ) را اعلام نمودند . طبيعت اعلاميه‌ها چنان است كه هيچ شكي وجود ندارد كه دولت موقت ايران حداقل به تصميم‌هاي گروه‌هايي از همه طيف‌هاي سياسي تسليم شده است .
تظاهرات برنامه ريزي شده 24 مه از چهار محل جنوب و شمال سفارت در ساعت 4 بعدازظهر شروع [ خواهد ] شد و [ تظاهركنندگان ] به طرف ميدان 17 شهريور ( ميدان قديمي 25 شهريور á در تقاطع روزولت و كريم خان زند و [ تا ] حدود 6 بلوك [ شمال ] سفارت ) راهپيمايي مي‌كنند . دو مسير از دانشگاه تهران به طرف تخت جمشيد و روزولت ، از سفارت مي‌گذرد . اما انتظار داريم كه جمعيت بين 5 تا 6 بعدازظهر از سفارت بگذرند . راهپيمايي‌هاي 24 مه از طرف مجاهدين اسلامي و حزب جمهوري اسلامي ( سازمان خميني ) اعلام شده است .
تظاهرات 25 مه از ميدان ژاله [ ميدان شهدا ] و ميدان 24 اسفند [ |ميدان انقلاب ] نزديك دانشگاه تهران در ساعت 8 صبح شروع مي‌شود . هر دو مسير راهپيمايي در سفارت به هم مي‌رسند ، احتمالا افراد حدود ساعت 10 صبح شروع به وارد شدن در اين جا خواهند نمود .
كارخانه شايعه پردازان ، در ميان كارمندان محلي ما براي راهپيمايي 25 مه نگراني به وجود آورده‌اند ، ولي نه براي راهپيمايي 24 مه ، چون كه راهپيمايي 24 مه در شمال سفارت به پايان مي‌رسد و نه در جلو سفارت و در زمان پس از ساعات كار روي مي‌دهد و به وسيله گروه‌هايي هدايت مي‌شود كه از دولت موقت ايران حمايت مي‌كنند . به نظر مي‌رسد كه اين تلاش تهديدي كمتر از راهپيمايي جمعه كه تلاش توده‌اي است و مستقيما متوجه سفارت شده است ، دربردارد .
ما معتقديم كه دولت موقت ايران مي‌خواهد راهپيمايي‌هاي هر دو روز را به عنوان راهي براي متذكر شدن مداخله منتسب به ايالات متحده در امور داخلي ايران را با وارد كردن حداقل زيان نسبت به اساس روابط ايران - ايالات متحده ، صلح آميز [ مسالمت آميز ] نمايد . مشكل اين است كه تقريبا تمام گروه‌هاي طيف سياسي در راهپيمايي 25 مه شركت مي‌كنند ، من جمله شايد فلسطيني‌ها ( روزنامه‌ها اين نكته را متذكر مي‌شوند كه يك مسير راهپيمايي مستقيما در آن روز از سفارت فلسطين در ساختمان قديمي هيئت بازرگاني اسرائيل مي‌گذرد ) و فدائيان ماركسيست كه ممكن است مشتاق تحريك براي دردسر باشند .
يك نكته ناراحت كننده ديگر اين است كه رهبران مذهبي در ديگر موارد از راهپيمايان درخواست نمودند كه آرام باشند . تا ظهر روز 23 مه هيچ آيت اللهي تاكنون چنين اعلاميه‌اي درباره تلاش‌هاي 24 و 25 مه صادر نكرده است . وضعيت نسبتا انفجاري خواهدبود و هر ذره انحرافي از خشونت‌هاي تصادفي مي‌تواند به وسيله عوامل مصمم ضدآمريكايي براي روشن كردن جرقه نوعي از حمله به سفارت ، با اهميت تر گردد . ماموران سياسي به رابطهاي مذهبيشان متذكر مي‌شوند كه اعلاميه‌اي از جانب رهبران مذهبي مبني بر تقاضاي آرامش از راهپيمايان ، خيلي سودمند خواهد بود .
از طرف ديگر ، جدا از حساسيت ايجادشده در مورد قطع‌نامه “ جاويتس “ ، تهران به طور ويژه
á ميدان 7 تير فعلي منظور است .
در حال حاضر هيجان زده نيست ؛ براي مثال مامور كنسولي كه در صبح روز 23 مه در جلو در ورودي مشغول رسيدگي به موضوعات ويزايي بود شنيد كه دو دانشجو - كه رهبران راهپيمايي 24 مه بودند - به رهبر مجاهدين محافظ سفارت « ماشاء الله كاشاني » نزديك شدند كه به او اطلاع دهند كه باتري‌هاي بلندگويشان كار نمي‌كند و باتري‌هاي اضافي ندارند . آن دو تن سپس خواهش كردند كه ممكن است بلندگوهايشان را به برق سفارت وصل كنند . جواب كاشاني در ادامه گفت و گو گم شد .
در مورد امنيت ، سفارت از ساعت 3 بعدازظهر روز 24 مه حداقل كارمند را در محوطه نگه خواهد داشت . روز جمعه قسمت اعظمي از مقامات سفارت ( به جز امنيتي ، فرمانده دريايي و گروه‌هاي فرماندهي ) كه در نزديك ساختمان مركزي مستقر شده‌اند ، تمام روز در مسابقه تنيس سفارت‌هاي انگليس ـ ايالات متحده در محوطه زمين تنيس متعلق به سفارت انگليس در قلهك در شمال تهران شركت مي‌كنند و بنابراين پرسنل در اطراف محوطه سفارت آمريكا در جريان ساعات بحراني نخواهند بود .
نظر افسر حفاظت منطقه‌اي : همان طور كه در تلگراف تهران 5301 و در اين جا تا حال حاضر گزارش شده ، وضعيت امنيتي ما به شرح زير مي‌باشد : عمليات ساختماني ضد تروريستي در ساختمان مركزي تا قبل از 25 مه كامل خواهدشد . درهاي آهني خارجي در مكان خودش است و درهاي ضد انفجاري داخلي در دو روز نصب خواهند شد . جعبه‌هاي پنجره‌هاي متحرك نيز در اين هفته نصب خواهند شد . تمام پنجره‌ها در تمام طبقات مشبك شده‌اند .
برنامه‌هاي دفاعي داخلي طرح E و E طرح‌ريزي شده‌اند و پس از موافقت كاردار ، امروز در ميان كارمندان آمريكايي منتشر خواهدشد . كاردار امروز ملاقاتي برگزار كرد كه در آن طرز عمل در صورت حمله يك گروه 14 |LA/2يا يك جمعيت خيلي زياد به سفارت كه مي‌تواند در 24يا 25 مه روي دهد را مورد گفت وگو قرار دهد . او در نظر دارد كه فردا صبح ( 24 مه ) با يك مقام رسمي وزارت خارجه دولت ايران ملاقات كند تا دولت ايران را براي حمله مسلحانه قبلي تحت فشار قرار دهد و به وسيله دولت موقت از تكرار حادثه 14 فوريه ( 25 بهمن ) و يا يك حمله عمومي به ساختمان مركزي و محوطه سفارت جلوگيري كند . در حال حاضر در PST بيش از 900 نارنجك ، گاز اشك آور و مهمات تفنگ و تپانچه وجود دارد .
افسر حفاظت منطقه‌اي ارزيابي مي‌كند كه پرسنل در ساختمان مركزي از بابت اسلحه‌هاي سبك در امان خواهند بود ولي نه در مقابل مواد منفجره و استفاده وسيع از مواد آتش زا . ما تجهيزات آتش نشاني را سه برابر كرده‌ايم و به زودي پنجره‌هاي فرار و نردبان‌هاي بالا رونده را در محل خواهيم داشت . از 25 مه ما حالت دفاعي خودمان را افزايش خواهيم داد . ساختمان مركزي از طرف آمريكايي‌هاي اين جا قلعه آپاچي ناميده مي‌شود .
محافظان تفنگ دار دريايي در حالت آماده باش اند و در جمعه 25 مه حدودا 30 آمريكايي در ساختمان مركزي خواهند بود و همچنين 3 كارمند بخش خدمات خارجي ، دو اپراتور تلفن و
راننده كاردار و نيروهاي محافظ قراردادي نيز در محوطه حاضر خواهندبود ، تمامي آنها براي دفاع از سفارت ، كنترل آتش ، كار ارتباطاتي يا خدمت به عنوان رابط با دولت موقت ايران لازم به نظر مي‌رسند . تمام آمريكايي‌هاي ديگر همان طوري كه اشاره شد ، غايب خواهندبود و تا زماني كه سفارت اشاره كند خطر رفع شده ، بازنخواهند گشت . » ( 11 )
195
حجت الاسلام سيدمحمود دعايي نخستين سفير جمهوري اسلامي ايران در عراق طي مصاحبه‌اي با روزنامه كيهان با نگرشي كاملا مثبت و اميدوارانه به تشريح مناسبات ايران و عراق پرداخت . وي با اشاره به محدوديت‌هاي اعمال شده به دستور دولت بعثي در اواخر اقامت امام در عراق ، گفت : « بايد توجه داشت كه عراقي‌ها به شخصيت والاي نفوذناپذير ، آشتي ناپذير ، ضداستعماري ، ضد استبدادي و بالاخره موقعيت ممتاز مردمي و جهاني امام واقف بودند و تا بدان جا كه تاثيري در روابطشان با ايران نمي‌گذاشت ، جدا به آن احترام مي‌گذاشتند . آنچه كه اواخر صورت گرفت محذوري بود كه عراقي‌ها در رعايت تعهداتشان نسبت به رژيم ايران به دنبال مذاكرات و توافق الجزاير داشتند .
شخصا معتقدم عراقي‌ها كاملا ماهيت استعماري و امپرياليستي رژيم شاه رامي‌شناختند و آرزوي سرنگوني آن را داشتند ، اما باور نمي‌كردند مبارزات ما به اين زودي‌ها به ثمر برسد . بارها از مسئولين نسبتا عالي مقام عراق شنيده بودم كه موضع اصولي و استراتژيك حزب حاكم درست در جهت مردم ايران است نه رژيم شاه ، اما سياست مرحله‌اي دولت عراق اقتضا مي‌كرده روشي اين چنين را اتخاذ كنند . هرچند اصول موافقت نامه الجزاير را شوراي مركزي حزب هم تصويب كرده بود و احترام به تعهد و پيمان و عدم نقض عهد ، اصلي اخلاقي و انقلابي بود كه عراقي‌ها شديدا به آن پاي بند بودند .
درست است كه رعايت اين اصل اخلاقي سرانجام رژيم شاه را در آسودگي و امنيت دل خواهش بخصوص در خوزستان و كردستان قرار داد ، اما اينك كه انقلاب مردم ايران به پيروزي رسيد ، اكنون كه دشمنان مشترك خلق‌هاي ايران و عراق ( صهيونيست‌ها و امپرياليست‌هاي جهاني ) درصدد ضربه زدن و سلب امنيت و آسايش مردم و رژيم انقلابي و اسلامي ايران هستند ، يقينا رعايت همان اصل اخلاقي و انقلابي پاي بندي به پيمان‌ها و توافق نامه‌هاي مرزي و غيره مي‌تواند پشتوانه آسودگي خاطر ما نسبت به مرزهاي مشتركمان با همسايگانمان باشد .
رژيم انقلابي و همسايه و هم كيش كه پاي بنديش به اصول انقلابي ، سال‌ها شاه و اربابانش را آسوده خاطر كرد ، قابل تصور نيست كه اكنون انقلاب و انقلابيون همان همسايه و برادرش ايران مسلمان امروز را نگران از - خداي نكرده - پيمان شكني و نقض قراردادهاي فيمابين كند . بد نيست به اين اصل توجه كنيم كه اكنون انقلاب ما و موضع گيري در مقابل آن ، ملاك و معيار اصالت و صميميت ساير رژيم‌هاست .
دشمنان ما چه كساني هستند ؟ صهيونيسم بين‌المللي ، امپرياليسم جهاني كه در راس آن امپرياليسم آمريكا و همه مرتجعين منطقه ، سادات … چه كساني و چه قدرت‌هايي دست به توطئه و تخريب مي‌زنند و تماميت و سيادت ارضي ما را تهديد مي‌كنند ؟ ايادي استعمار و رژيم‌هاي دست نشانده و مرتبط با آن . ما دست جنايتكار صهيونيسم و سيا و مزدوران استعمار و ارتجاع را در مناطق خوزستان ، كردستان و ديگر مراكز حساس كشورمان به روشني مي‌بينيم . ما اربابان بزرگ و كوچك اويسي‌ها ، پاليزبان‌ها ، بختيارها و … را به درستي مي‌شناسيم . چه كساني به آنها كمك و همراهي مي‌كنند و يا حتي در اين لحظات گذراي ضربه پذيري ما ، از عدم توجه برادرانه و انقلابي به مشكلات ما بهره مي‌گيرند ؟ صهيونيسم بين‌المللي و امپرياليزم جهاني و مرتجعين منطقه . يقينا اگر دوست و ياوري بنا باشد به حال ما و كنار ما نافع باشد و حقيقتا موضعي انقلابي و ضداستعماري داشته باشد ، نزديكترين آنان به كشورمان بالاخره همسايه مان بهترين و موثرترين آنان خواهد بود . »
وي در پاسخ به اين سوال كه به عقيده شما رابطه رژيم و مردم عراق با انقلاب ايران چگونه است ؟ گفت : « رابطه دوستانه و صميمانه ، نمونه آن هم تهنيت و تبريك گرم مقامات بلندپايه و رسمي عراق به رهبر كبير خلق ما و به دولت موقت جمهوري اسلامي ما . »
سوال شد آيا تصور مي‌كنيد رابطه مان آن قدر پيشرفته باشد كه مشتاقان به زيارت مرقد ائمه اطهار ما بتوانند به راحتي به زيارت عتبات مقدسه در عراق نائل آيند و آيا نظرات دولت ايران در مورد زيارت عتبات مقدسه و سفر به عراق چيست ؟ سفير ايران در عراق گفت : « نظر دولت موقت جمهوري اسلامي صددرصد موافق و مثبت است . از نظر ما هيچ گونه مانعي و مشكلي براي زوار ايراني وجود ندارد ، تنها مشكل ويزاي عراق است كه مطمئنيم به زودي حل و آسان خواهدشد . عراقي كه اتباع عربستان سعودي و شيخ نشين‌هاي خليج فارس و اردن و ديگر رژيم‌هاي محافظه كار و مرتجع عربي حتي مصر بدون ويزا به راحتي مي‌توانند - به دليل احترام به ناسيوناليزم عربي - از آن ديار ديدار و زيارت كنند ، يقينا اجازه خواهد داد برادران انقلابي و ضدامپرياليست ايراني اش نيز به راحتي از آن ديار ديدن كنند ، همچنان كه در گذشته از سوريه ديدار مي‌كرديم با ويزايي كه در فرودگاه‌ها و در مرز به مدت دو هفته به همه ايراني‌هاي عازم سوريه مي‌دادند ، البته اين امر نياز به مذاكرات و كسب نظر دقيق و آشنايي با مشكلاتي كه شايد بتوان تصور كرد ، دارد كه يقينا با برخورد محبت آميز و انعطاف پذيري ويژه‌اي كه از برادران عراقي مان سراغ دارم ، اميد موفقيت حتمي آن را دارم .
به هرحال اميد فراوان داريم كه رژيم عراق مردم ايران را كه هم موضع در تمام نهادهاي انقلابي و ضدامپرياليستي خود مي‌داند ، فراتر از ناسيوناليزم عربي - كه مورد ستايش و احترام ماست - به وحدت امت اسلامي هم توجه نمايد و گامي فراتر در امكان سريع زيارت زوار در عتبات مقدسه و افتخاراتمان در كربلا ، نجف ، سامرا و كاظمين عليهماسلام بردارد . » ( 12 ) ( ضميمه دارد )
196
به گزارش خبرگزاري تاس ، “ حسن ابراهيم “ وزير مشاور دولت اردن در امور خارجي اعلام كرده است كه كشور متبوع وي براي امضاي يك قرارداد صلح جامع كه متضمن عقب‌نشيني كامل واحدهاي نظامي اسرائيل از تمام سرزمين‌هاي اعراب باشد و همچنين حقوق خودمختاري فلسطيني‌ها را به رسميت بشناسد ، آماده مذاكره است . وي افزود : « سياست اسرائيل در سرزمين‌هاي اشغالي اعراب مبارزه با افكار عمومي مردم جهان و نقض وقيحانه معيارهاي حقوقي بين‌المللي است . » ( 13 )
ضميمه خبر شماره 195
بايد يادآوري شود كه در برخي محافل سياسي ـ انقلابي اين گونه برخورد با رژيمي‌كه اختلافات مسلكي و مرزي جدي و مطامع و دعاوي سرزميني با ايران اسلامي‌دارد و رد پاي آشكاري از دخالت‌ها و توطئه‌هاي آن در كردستان و خوزستان ديده مي‌شود و تعهد به قرارداد ، اخلاق و انقلابي گري جايي در ماهيت آن ندارد ، برخوردي ضعيف و در چارچوب ديپلماسي ، حركتي از قبل شكست خورده محسوب مي‌شود . مي‌توان گفت بي تجربگي كادرهاي سياسي جديد در امور بين‌المللي و سياست خارجي از يك سو و مشي خاص دولت موقت از سوي ديگر ، از عمده‌ترين عوامل برداشتن اين گونه گام‌هاي لرزان در اولين ارتباط ديپلماتيك فيمابين انقلاب اسلامي و عراق محسوب مي‌شود .
منابع و ماخذ روزشمار 2/3/1358
1 ـ روزنامه اطلاعات 2/3/1358 ، ص 3 .
2 ـ روزنامه كيهان 3/3/1358 ، ص 7 .
3 ـ رزمندگان آزادي طبقه كارگر ، گزارش از اوضاع اقتصادي و سياسي و فرهنگي خلق عرب ايران ( بي جا ، بي نا ، بي تا ) ص ص 83 ـ 82 .
4 ـ هفته نامه‌امت ، ارگان جنبش مسلمان مبارز ، سال اول ، شماره 6 ، 2/3/1358 ، ص 8 .
5 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 2 .
6 ـ روزنامه كيهان ، 2/3/1358 ، ص 8 .
7 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 3 .
8 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 3 .
9 ـ ماخذ شماره 6 ، ص 8 .
10 ـ روزنامه بامداد 3/3/1358 ، ص 16 ، فرانس پرس .
11 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي ، جلد28 ( تهران : نشر لانه ) ، ص ص 58 ـ 51 .
12 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 6 .
13 ـ ماخذ شماره 6 ، ص 4 ، خبرگزاري تاس ، امان .
