روزشمــــار
سه شنبه
18 اردیبهشت 1358
11 جمادي الثاني 1399
8 مه 1979
16
در مقابله با جريان‌هاي قومي ، هزاران نفر- كه روزنامه كيهان از آنها با عنوان “ خلق عرب مسلمان خوزستان “ نام برد- در اهواز دست به راهپيمايي مسلحانه زدند و پشتيباني خود را از امام خميني و دولت مهندس بازرگان اعلام كردند . اين گروه بعد از راهپيمايي در خيابان‌هاي اهواز ، دربرابر حسينيه اعظم واقع در خيابان طالقاني اجتماع كردند و به سخنراني آيت الله كرمي درباره “ وحدت كلمه و اتحاد خلق عرب مسلمان با ديگر خلق‌ها و طبقات مختلف مردم ايران “ گوش فرادادند و در پايان ، قطع‌نامه‌اي در هفت ماده از طرف “ خلق عرب مسلمان خوزستان “ قرائت شدكه در آن ، دگرگوني بنيادي در بعضي از دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي و تصفيه
آيت الله كرمي
از روحانيان برجسته خوزستان
و خلع يد از افرادفرصت طلب در كميته‌ها و ساير سازمان‌ها ، تشكيل شوراي ايالتي و ولايتي انقلاب اسلامي ، دستگيري عامل و يا عاملان ترور آيت الله مطهري و مجازات شديد آنان درخواست شده است . در پايان تاكيد شد كه از نظر خلق عرب مسلمان خوزستان هرگونه نداي تجزيه طلبي در هر نقطه كشور محكوم است . ( 1 )
17
حوادث و درگيري‌هايي كه در غرب كشور روي مي‌دهد ، اين منطقه را در وضع متفاوتي نسبت به
ديگر مناطق ايران قرار داده است . مضمون و ماهيت درگيري‌ها و تشنجات و حوادث يادشده را در دو دسته كلي مي‌توان قرار داد : دسته اول ، حوادث ناشي از تحركات آن دسته از گروه‌ها و جريان‌هاي سياسي مخالف نظام اسلامي است كه با طرح دعاوي و خواست‌هاي قومي در منطقه فعالند . اين گروه‌ها بعض سابقه مخالفت جدي با نظام گذشته نيز دارند و با پيروزي انقلاب ، ابتدا با نظام جديد ظاهر همگامي‌هايي نشان دادند ، اما بتدريج مخالفت خود را با نظام اسلامي هرچه بيشتر علني و تشديد كردند .
دسته دوم ، حوادث ناشي از تحركات ضدانقلابيون وابسته به رژيم گذشته و يا اختلافات ارضي و محلي است . عناصر و گروه‌هاي مرتبط با دسته اول ، به خوبي از تحركات و حوادث مرتبط با دسته دوم استفاده تبليغاتي مي‌كنند و مي‌كوشند اولا هدايت و كنترل اين حوادث را در دست گيرند و نيز با موضع گيري و عملكرد مطلوب ، حدود منطقه نفوذ خود را گسترش دهند و ثاني در جهت تبرئه خويش در افكار عمومي مردم ساير مناطق ايران تاثير گذارند و نشان دهند كه مشكلات اصلي و حقيقي منطقه نه در اعمال و رفتار و مواضع اينان بلكه در حوادث مرتبط با دسته دوم نهفته است و از ناحيه عوامل موجده دسته اول نه تنها خطري ايران و انقلاب را تهديد نمي‌كند بلكه برعكس با ساير مردم ايران ، در برابر ضدانقلاب منطقه‌اي مربوط به دسته دوم در يك صف قرار دارند و دلسوزانه در جهت رفع مشكلات منطقه مي‌كوشند . دو گزارش زير نسخه‌هايي از درگيري‌ها و حوادث مربوط به دسته دوم است كه آنها را مطابق چارچوب ذكرشده ، عوامل دسته اول تهيه و اعلام كرده‌اند . گزارش اول ، نامه سرگشاده‌اي است از دفتر هواداران سازمان چريك‌هاي فدايي خلق ايران در سنندج خطاب به آيت الله طالقاني ، در اين نامه آمده است :
« پس از درگيري‌هاي خونين و تاسف بار در سنندج و گنبد و نقده ، بار ديگر مرتجعين و دست نشاندگان امپرياليزم ، دست اندركار توطئه ديگري در منطقه غرب مي‌باشند . توطئه گران اين بار مناطقي را انتخاب كرده‌اند كه محل سكونت پيروان مذهب “ اهل حق “ مي‌باشد ، مانند كرند غرب ، گوران ، سرپل ذهاب و قصرشيرين . عاملان اجراي اين توطئه ، پاليزبان ، سالار جاف و عده‌اي از ساواكي‌هاي سابق و بعضي از رهبران مذهبي وابسته مي‌باشند .
به طور كلي وضعيت فعلي آن منطقه را مي‌توان به شكل زير بيان كرد :
1 ـ سپهبد پاليزبان همراه سردار جاف ( يكي از رهبران قياده موقت و برادر سالار جاف معدوم ) و همچنين عده زيادي از ساواكي‌هاي سابق در منطقه شروع به استخدام مزدوراني با 3 تا 4 هزار تومان در ماه نموده‌اند .
2 ـ در ظرف يك ماه گذشته توسط مزدوران پاليزبان در راه‌ها و روستاهاي غرب ايران قتل و غارت‌هاي فراواني صورت گرفته است . سرنشينان صدها اتومبيل در راه‌ها غارت شده و گله‌ها و اموال بسياري از روستانشينان به يغما رفته است و در اين حوادث ده‌ها نفر كشته و مجروح شده‌اند . مراجعات مكرر مردم به پاسگاه‌هاي ژاندارمري و كميته‌هاي امام ، همه بي نتيجه
مانده است و هيچ كدام از مقامات مسئول اقدامي در اين مورد به عمل نمي‌آورند .
3 ـ پاليزبان از طريق معدودي از پيشوايان مذهبي “ اهل حق “ كه از وابستگان ساواك و رژيم قبلي بوده‌اند ، از احساسات مذهبي مردم ساده و زحمتكش اهل حق سوءاستفاده كرده و با تحريك آنها مي‌خواهند اختلافات مذهبي را شدت بخشيده تا مردم اهل حق و شيعه مذهب را رو در روي هم قرار دهند .
… ما معتقديم كه اگر دولت و مقامات مسئول اقدامات فوري در مورد جلوگيري از توطئه‌هاي پاليزبان ، قياده موقت و عناصر وابسته و مزدور به عمل نياورد ، مسئوليت تحميل يك جنگ خونين و ناخواسته ديگر بر مردم اين منطقه مستقيم به عهده دولت خواهد بود » ( 2 )
نمونه دوم ، گزارش روزنامه كيهان از منطقه ديواندره در كردستان است . در اين گزارش آمده :
« عده‌اي از نمايندگان كشاورزان روستاي “ نعله شكن “ از توابع ديواندره ، عليه تجاوز و زورگويي مالكان سابق اين روستا به شوراي شهر سنندج و مقامات مسئول شكايت و استمداد كردند . اين گروه اظهار داشتند : عده‌اي از مالكان منطقه مزبور به سركردگي شخصي بنام “ عباس خان مظفري “ آنها را با زور و تهديد از روستاي محل سكونتشان بيرون كرده و مدعي زمين‌هاي زير كشت روستاييان شده و ادعا كرده‌اند چون رژيم سابق برچيده شده ، لذا ديگر قوانين “ اصلاحات ارضي “ معتبر نيست و آنها خود مالك و صاحب زمين هستند !
نمايندگان كشاورزان افزودند : ساكنان روستا از چند روز پيش در اثر تهديد گروه‌هاي مسلح وابسته به مالكان ، ناچار به ترك محل كار و زندگي خود شدند و در بخش ديواندره سرگردان هستند . شوراي شهر سنندج به اتفاق “ زرينه كفش “ فرماندار سنندج ، جلسه‌اي براي بررسي موضوع تشكيل داد .
به دنبال بيرون راندن روستاييان ، از سوي “ شوراي مشترك دانش آموزان “ ديواندره تظاهراتي به منظور اعتراض به اعمال اين مالكان صورت گرفت . دانش آموزان در اين تظاهرات اعلام كردند چنانچه دولت از زورگويي مالكان جلوگيري نكند ، ناچارند دست از تحصيل كشيده و در كنار روستاييان عليه فئودال‌هاي سابق مبارزه كنند .
دانش آموزان ضمن قطع‌نامه چهار ماده‌اي صادر كردند كه طي آن انحلال كميته‌هاي عشايري ، مراجعت كشاورزان به خانه‌هاي خود ، استرداد زمين‌هاي غصب شده و خلع سلاح فئودال ها و مالكين منطقه درخواست شده است . »
به دنبال گزارش‌هاي مربوط به محاصره روستاي “ درمدره “ از توابع ديواندره به دست مالكان و خان‌هاي سابق منطقه ، زرينه كفش ( فرماندار سنندج ) اعلام كرد كه ناامني و احتمال برخورد در اين روستا كه در اثر اختلاف و دودستگي بين اهالي به وجود آمده بود برطرف شده ودو طرف درگير ، با مذاكراتي كه به عمل آمده است ، به توافق رسيده‌اند تا زمين‌هاي كشاورزي ارزيابي و قيمت گذاري شود و يكي از دو طرف آن را خريداري كند .
فرماندار در مورد وقايع اين روستا گفت : 11 سال پيش در اثر نزاعي كه منجر به قتل 4 نفر
شد ، چند نفر از ساكنان روستا منطقه را ترك كردند و متواري شدند و حال كه اوضاع را مناسب ديده‌اند ، به روستا بازگشته‌اند . ولي اهالي حاضر به پذيرش آنها نيستند و در اين ميان عده‌اي با سوءاستفاده از فرصت ، به مساله دامن زده‌اند . با مذاكرات انجام شده انتظار مي‌رود از برخورد جلوگيري به عمل آيد . ( 3 )
18
به گزارش مطبوعات ، ساعت 5 بامداد امروز 21 تن از عمال رژيم سابق به موجب حكم صادره از دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي‌تهران به جرم محاربه با خدا و نايب امام و توهين به‌امام ، شكنجه و ستم و آزار مردم و شركت در كشتار و قتل عام مردم ، مفسد في الارض شناخته شدند كه به وسيله جوخه اعدام تيرباران شدند . اعدام شدگان عبارتند از :
1 ـ دكتر جواد سعيد رئيس سابق مجلس شوراي ملي و دبير كل حزب منحله رستاخيز .
2 ـ دكتر محمدرضا عاملي تهراني وزير اطلاعات در كابينه شريف امامي و وزير آموزش وپرورش در كابينه ازهاري .
3 ـ دكتر غلامرضا كيانپور استاندار آذربايجان و اصفهان و وزير اطلاعات و دادگستري در كابينه هويدا .
4 ـ سرتيپ علي فتحي امين فرمانده تيپ زرهي همدان مامور خدمت در فرمانداري نظامي تهران .
5 ـ سرهنگ حسين فردوس مكان فرمانده قرارگاه ستاد ژاندارمري كشور و عامل كشتار 8 بهمن در ميدان انقلاب .
6 ـ سرگرد حسين اصفهانيان فرد فرمانده گروهان ترابري ستاد ژاندارمري مركز ، عامل كشتار 8 بهمن در ميدان انقلاب .
7 ـ سرهنگ جواد مخفي معاون اداره اطلاعات شهرباني ، رابط شهرباني و كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك و عامل ارتباط كميته نامبرده با مستشاران خارجي .
8 ـ سرگرد عبدالله نوروزي ، سربازجوي ساواك در كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
9 ـ سرگرد احمد رستم خاني عضو واحد اجرايي كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
10 ـ سروان محمد قنادزاده افسر منطقه ساواك و سرپرست اكيپ حميد در كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
11 ـ سرگرد اسدالله بختياري عضو واحد اجرايي كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
12 ـ سروان حسين قلمكاري منتقله از اكيپ ساواك در كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
13 ـ گروهبان مهدي نجاتيان مقدسي منتقله از تيپ به ساواك ، عضو گروه ضربت كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
14 ـ يدالله شادماني معروف به اسفندياري ، بازجوي زندان اوين و سراكيپ گشت ساواك .
15 ـ استوار علي خدادادكردبچه عضو گروه‌هاي گشت و تعقيب و مراقبت از اكيپ جاويد .
16 ـ علي اصغر ايرانلو عضو اكيپ سياهنگ و سرپرست در كميته مشترك ساواك .
17 ـ حسن نفر ، سرپرست اكيپ حمزه از اكيپ‌هاي گشتي مشترك ضدخرابكاري ساواك .
18 ـ محمد مهدي ميداني سراكيپ بهار و افسر گشت كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك .
19 ـ حمزه تفنگچي سراكيپ حمزه از اكيپ‌هاي گشتي ساواك .
20 ـ احمد حسني سرپرست اكيپ سيمرغ از اكيپ‌هاي گشتي ساواك .
21 ـ فريدون شادافزا ( معروف به شاهين ) شكنجه گر و بازجوي ساواك . ( 4 )
همچنين محاكمه شش تن از غارتگران بيت المال و عوامل سرسپرده رژيم منفور پهلوي از بامداد امروز در شعبه‌هاي مختلف دادگاه انقلاب اسلامي‌تهران آغاز شد و در ساعت 30 : 22 شب پايان يافت . به گزارش مطبوعات نتايج حاصله از راي قضات محكمه كه پس از يك ساعت و نيم شور صادر گرديد ، به قرار زير است :
1 ـ حبيب القانيان سرمايه دار معروف به جرم ايجاد و ترويج فساد و به عنوان اهل ذمه‌اي كه در ارتباط با اسرائيل و صهيونيست به هموطنش خيانت كرد ، به اعدام محكوم شد و اموال خود و نزديكان درجه اولش به سود تمامي مستضعفين ايران مصادره شد .
2 ـ رحيم علي خرم سرمايه دار و قمارخانه دار معروف ، بارزترين نمونه مفسد في الارض شناخته و به اعدام محكوم شد . اموال وي نيز از سوي دادگاه انقلاب به نفع مستضعفين مصادره شد .
3 ـ دكتر ابوالحسن سعادتمند سپهبد بازنشسته و مدير اسبق اداره يكم ساواك ، معاون اسبق وزارت اطلاعات ، رئيس روابط عمومي‌كل ارتش ، دبير اطلاعات در كابينه نظامي ازهاري و رئيس محكمه انتظامي قضات ارتش ، مفسدفي الارض شناخته و به مصادره‌اموال محكوم شد .
4 ـ دكتر محمد بقائي يزدي طبيب مخصوص ساواك و متخصص شكنجه ، مفسدفي الارض شناخته و به اعدام محكوم شد . اموال وي نيز به سود مستضعفين مصادره شد .
5 ـ محمد فلاح رئيس اكيپ و عضو واحد اجرايي كميته مشترك به اصطلاح ضدخرابكاري ساواك ، محارب با خدا شناخته و به اعدام محكوم شد .
6 ـ جعفر شكوري افسر شهرباني و سرپرست اكيپ گشتي و كميته به اصطلاح ضدخرابكاري ساواك ، محارب با خدا شناخته شد و محكوم به اعدام شد .
احكام صادره از سوي دادگاه انقلاب اسلامي درباره نامبردگان ساعتي بعد ( يك ساعت پس از نيمه شب ) اجرا شد . ( 5 )
احكام صادره از دادگاه‌هاي انقلاب همواره با نگرشي منفي ، انعكاس وسيعي در رسانه‌ها و محافل سياسي غرب داشته است و در مورد معدومان اخير ، به خصوص عنصري چون القانيان نيز چنين است :
مناخيم بگين نخست وزير رژيم اشغالگر قدس در مجلس اين كشور گفت : « اعدام حبيب القانيان موجب تاثر عميق اسرائيل گرديد . » به گزارش خبرگزاري فرانسه ، نخست وزير اسرائيل از
افكار عمومي جهان خواست تا از اعدام‌هايي كه در ايران انجام مي‌شود جلوگيري شود . ( 6 ) در همين حال راديو اسرائيل نيز گفت : « جامعه يهوديان ايراني مقيم اسرائيل اكنون نگران سرنوشت عناصر يهودي هستند كه در حال حاضر در ايران در زندان به سر مي‌برند . » ( 7 )
در بخش فارسي راديو بي . بي . سي . نيز به نقل از روزنامه ديلي ميل گفته شد : « تهران كنوني بي شباهت به پاريس در ايام انقلاب فرانسه نيست ، تنها تفاوت اين است كه گيوتين تبديل به جوخه اعدام شده است ، لذا غرب بايد صداي خود را بلند كند . ديلي ميل اضافه مي‌كند كه بريتانيا به‌اندازه كافي در درياي شمال نفت دارد و مي‌تواند درباره تصميم ايران درمورد نفت خود بي توجه باشد . » ( 8 )
19
تيمسار احمد مدني فرمانده نيروي دريايي جمهوري اسلامي ايران در مصاحبه مطبوعاتي به تشريح برنامه و سياست نظامي ايران پرداخت . وي گفت : « ايران و سياست‌هاي دريايي اش در خليج فارس براساس فقط منافع ايران و احترام به حقوق همسايگان است . اگر نسبت به حقوق ايران تخطي شود ، ما قاطعانه ايستادگي خواهيم كرد . » وي افزود : « ايران احتمالا تعداد نيروهاي دريايي خود را كه پيش از انقلاب 28 هزار تن بود ، كاهش خواهد داد . اما گفت كه پايگاه دريايي بندر خرمشهر و همچنين پايگاه‌هاي نظامي در اين منطقه تقويت خواهد شد . » ( 9 )
در بازتاب سخنان مدني ، راديو كويت به كاهش حجم نيروي دريايي ايران كه افراد آن در حدود 28 هزار نفر برآورد شده است ، اشاره كرد و نيز تقويت پايگاه دريايي خرمشهر و پايگاه‌هاي نظامي ديگر را مورد توجه قرار داد . ( 10 )
20
سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با انتشار اعلاميه‌اي آغاز اقدامات اوليه عضوگيري علني خود را اعلام كرد . در اين اعلاميه‌امده است : « سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بدين وسيله از كليه برادران كه طي ماه‌هاي گذشته درپادگان‌هاي سعدآباد ، جمشيديه و گارد سابق دانشگاه تهران دوره‌هاي تعليماتي سپاه را ديده‌انددعوت مي‌كند كه از تاريخ 19/2/58 با در دست داشتن مدارك تعليماتي ، چهار قطعه عكس ، رونوشت يا فتوكپي شناسنامه به همراه اصل شناسنامه از ساعت 9 الي 13 هر روز به درب غربي پادگان عشرت آباد مراجعه نموده تا وضعيت خدمتشان در سپاه روشن گردد . بديهي است كه دراولين مرحله از پذيرش سپاه ، افرادي را كه تمام وقت بتوانند در خدمت سپاه باشند پذيرفته مي‌شوند . از كليه برادراني كه در كميته‌ها بطور فعال كار مي‌كنند و كساني كه مي‌توانند نيمه وقت در خدمت سپاه باشند تقاضا مي‌شود تا اطلاع ثانوي محل خدمت خود را ترك ننمايند . توضيح اين كه محل اين افراد در سپاه محفوظ است . » ( 11 )
پيش از اين در اساسنامه منتشره تشكيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ماده 4 درباره عضوگيري چنين آمده بود : « پاسداران از ميان افراد مسلمان داوطلب كه داراي شرايط زير هستند انتخاب مي‌شوند :
اعتقاد به‌ايدئولوژي اصيل اسلامي ؛ مومن به اسلامي بودن انقلاب و جمهوري اسلامي ؛ داراي شجاعت و شهامت روحي و قدرت جسمي و فكري لازم ؛ دارا بودن موضع قاطع ضدامپرياليستي ( غرب و شرق ) ، صهيونيستي ، ديكتاتوري و هر نوع نژادپرستي . » ( 12 )
21
آيت الله غروي معاون آيت الله مهدوي كني ( سرپرست كميته‌هاي انقلاب اسلامي ) در يك گفتگوي تلويزيوني درباره نوع تخلفات و چگونگي تصفيه و پاكسازي كميته‌ها به اظهار نظر پرداخت و گفت : « اخير حركت‌هاي بي رويه و خلافي از طرف بعضي از كميته‌ها چه در تهران و چه در شهرستان‌ها مشاهده شده است . از جمله ضبط اموال بدون اجازه دادستان يا دستگيري افراد . به طوري كه قبلا دستور داده شده بود دستگيري و ضبط و مصادره‌اموال افراد مجرم [ بايد ] با اجازه دادستان كل انقلاب باشد .
بعد از اين كه ما متوجه اين اعمال خلاف رويه شديم ، جلو اين قبيل اقدامات خلاف واقع را گرفتيم و به كميته‌ها دستور داديم كه حق مصادره‌اموال و توقيف افراد را جز بااجازه دادستان ندارند . باز هم نارسايي‌ها و اقدامات خلافي در كميته‌ها صورت گرفته است و ما هم از اين جهت ناراحت هستيم و سعي داريم با دستوري كه از طرف دادستان كل انقلاب صادر شده است ، اين قبيل نارسايي‌ها را از بين ببريم و اميد است با فرماني كه‌امام خميني براي تقويت كميته‌ها صادر كردند ، آن نارسايي‌ها بكلي برطرف بشود . »
آيت الله غروي راجع به تصفيه كميته‌ها از عناصر مشكوك و ضدانقلاب گفت در اوائل كار كه افرادي در كميته‌ها وارد شده بودند ما اينها را به طور مشخص و دقيق نمي‌شناختيم و ممكن است بعضي از اين افراد هنوز هم در كميته‌ها باشند . بعد از آن كه‌امام خميني دستور دادند اين كميته‌ها از عناصر خرابكار و ضدانقلاب تصفيه شود ، ما شروع به تصفيه كميته‌ها كرديم و هنوز هم مشغول تصفيه آنها هستيم . به سرپرستان كميته‌ها- كه در تهران 14 كميته است و با كميته مركزي 15 تا مي‌باشد - دستور داده شده در اسرع وقت افرادي كه نبايد در كميته‌ها باشند و صلاحيت ندارند آنها را به هر وسيله‌اي كه صلاح مي‌دانند اخراج كنند ، البته درگيري نشود ، كارت و اسلحه‌هاي آنها گرفته شود و افراد صالح را به مركز كميته‌امام معرفي نمايند . در جرايد وضع و شرايط استخدام پاسداران اعلام شده است كه طبق آن ضوابط بايد با عكس و مشخصات استخدام بشوند و در كميته‌ها مشغول فعاليت گردند . ( 13 )
22
يدالله سحابي وزير مشاور در طرح‌هاي انقلاب ، در نامه‌اي به سفارت امريكا در تهران ، خواستار يك نسخه از قانون جمهوري فدراتيو جهت استفاده از آن در تدوين قانون اساسي جديد ايران شد . متن اين نامه به شرح زير است :
« سفارت امريكا ؛ خواهشمند است دستور فرماييد يك نسخه از قانون جمهوري فدراتيو كه در كشور شما مورد اجرا قرار گرفته است جهت مطالعه به دفتر طرح‌هاي انقلاب در نخست وزيري
ارسال دارند . » ( 14 )
در گزارش ديگري از سفارت امريكا در تهران در همين خصوص به تاريخ 21 مه 1979 ( 31/2/58 ) با طبقه بندي “ محدود به استفاده مقامات “ آمده است :
« به هنگام ملاقات كاردار با سحابي وزير مشاور در امور انقلاب ( تلگرام مرجع ) ، سحابي سئوال كرد كه آيا ايالات متحده مي‌تواند اطلاعات بيشتري در مورد عملكرد سيستم فدرال ، بويژه در مورد تقسيم اختيارات ميان مركز و ايالات در اختيار قرار دهد .
سحابي هم مي‌تواند فرانسه را بخواند و هم انگليسي را ، اما فرانسه اش بهتر است و ما تصور مي‌كنيم كه اگر شما بتوانيد مطالبي از ( آژانس ارتباطات بين‌المللي ) با منابع آكادميك محلي مخصوص به زبان فرانسه به دست بياوريد ، اين امر فرصتي را براي شما فراهم خواهد آورد كه شخص پاسخگوي درخواست ، جهت كمك دولت امريكا در منطقه باشيد ، به طوري كه از حساسيت منطقه‌اي عاري بوده و در عين حال براي ظهور نهادي دولت واجد اهميت باشد . » ( 15 )
23
چارلز ناس كاردار سفارت امريكا در تهران طي تلگرامي به وزارت امورخارجه آن كشور با قيد خيلي محرمانه ، به ارزيابي شخصيت‌ها و جريان‌هاي مختلف سياسي در ايران پرداخت . در اين تلگرام آمده است : « در خط جبهه نهضت اسلامي ، آيات خميني ، شريعتمداري و طالقاني بر صحنه مسلطند . اينها هر كدام در مقام خود بسيار مهم هستند ولي رهبران سطح دوم عبارتند از : حسن طباطبايي قمي ( مشهد ) ، هاشمي رفسنجاني مسئول سپاه پاسداران انقلاب ، محمد موسوي گلپايگاني ( قم ) و محمود منتظري ، آيت الله خادمي ميانه‌رو در اصفهان و طاهري آتشين مزاج و همچنين آيت الله خاقاني رهبر اعراب داراي اهميت منطقي مي‌باشند كه اين اهميت ممكن است رشد [ افزايش ] يابد . á
قامت [ موقعيت ] سياسي انتظام تا اندازه‌اي در تلگرام شماره 4679 تهران مورد بحث قرار گرفته است . او به وضوح بر صباغيان مسلط شده است زيرا كه او به بازرگان نزديكتر است . بازرگان ، صباغيان را فقط براي آرام كردن جناح چپ نهضت آزادي ايران پذيرفته بود . صباغيان داراي يك شغل تمام وقت است و تا آنجايي كه به بهترين نحو ميدانيم از لحاظ سياسي بجز در موارد جنبي فعال نبوده است .
يزدي در تلگرام شماره تهران 4377 مورد بحث قرار گرفته و هيئت منصفه áá درباره اين كه او بالاخره پيروز شد يا شكست خورد بلاتكليف است ولي از هم اكنون چنين به نظر مي‌رسد كه او قسمت بزرگي از نفوذ خود را در مورد پاسداران انقلاب كه به دست‌هاي ديگري مانند آيت الله
á وازه داخل كروشه ترجمه مركز با استفاده از اصل سند لانه جاسوسي مي‌باشد . وازه‌هاي رشد و قامت ترجمه كتاب منتشر شده از سوي دانشجويان پيرو خط امام است .
áá عبارت هيئت منصفه ترجمه نادرستي است و اصل وازه ناخواناست ، به هر حال منظور اين است كه در تحليل هنوز مشخص نيست كه يزدي داراي چه موقعيتي است . ( مركز )
رفسنجاني و يك شيعه انقلابي از لبنان بنام چمران مي‌افتد ، از دست خواهد داد . ورود چمران به صحنه موجي از نگراني‌ها را در ميان چپي‌ها برانگيخته است مبني بر اين كه خميني پاسداران جديد را براي تصفيه چپي‌ها آماده مي‌كند . يزدي تاكنون تاثير نيكويي بر كاركنان حرفه‌اي وزارت امورخارجه كه با آنها صحبت كرده‌ايم گذاشته است كه يكي از آنها رئيس اداره سياسي امريكاي شمالي است . از ديدگاه آنها يزدي صحيح رفتار كرده است و از طرف‌داران خود طلب مشورت كرده و آنها را مورد توجه قرار داده است .
بازرگان با محبت تلقي مي‌شود هر چند نه با احترام زياد . چهره‌هاي مذهبي از او قدرداني مي‌كنند براي اين كه او نخست وزير است در
مصطفي چمران
معاون نخست وزير
حالي كه غير روحانيون از او قدرداني مي‌كنند براي اين كه خوب مي‌دانند كه او بيشتر از لحاظ اعتقادات شخصي يك سوسيال دمكرات به سبك فرانسوي است . عقيده عمومي اين است كه كس ديگري در ميان نيست كه بتواند اين كار را بدون زد و خورد بزرگ از جانب يك بخش يا بخش ديگر انجام دهد . بيشتر بوروكرات‌هاي ارشد تابع او ، ميل دارند كه او ماهيت موقتي حكومت را اين قدر جدي نگيرد . بازرگان همچنين از قرارمعلوم دوست نزديك طالقاني است .
… فعاليت‌هاي بعدي گروه‌ها شامل كوشش‌هاي سازماني است . سنجابي براي كوشش در روبه راه كردن مجدد جبهه ملي ره سپار شهرستان‌ها شده است . فروهر وزير كار گفته است كه بزودي اقدامات بزرگي از سوي جبهه صورت خواهد گرفت . جبهه دمكراتيك ملي ( متين دفتري ) در دوهفته اخير نسبت آرام بوده است . ديگران موضوع گزارش‌هاي جداگانه بوده‌اند . ما اميدواريم نظرگاه عميق تري در مورد جبهه دمكراتيك ملي و جبهه ملي در هفته‌هاي آينده داشته باشيم .
… ساير سفارت‌ها به طور كلي همان تجزيه و تحليل [ ما ] á را دارند ، با دو استثناي برجسته . سفير ژاپن همچنان خوشبين است از اين كه بحران به پايان رسيده و تهران به آرامي رو به اوضاع عادي خواهد رفت . نه وزير مختار و نه رايزن سفارت در اين نظر با او سهيم نيستند . سفارت فرانسه توجه بيشتري بر روي چپي‌هاي غيرافراطي متمركز كرده و به اين نتيجه رسيده است كه در حالي كه فدائيان و توده داراي سازمان تاكتيكي بهتري از مجاهدين و نهضت آزادي ايران هستند
á وازه‌هاي داخل كروشه از سوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ اضافه شده است .
در عين حال آنها هنوز ( 16 ) [ قابليت گردهم آوردن ديگران در قايق ايدئولوژيك خود جهت همكاري و اعمال فشار بر دولت موقت در زمان فقدان هرگونه فروپاشي خود ـ تحميلي جنبش اسلامي‌يا دولت موقت را ثابت نكرده‌اند . ما در حال حاضر با اين مسئله موافق هستيم ولي ترديد داريم كه چنين واقعه‌اي در زماني بين دو يا سه هفته تحقق يابد . ما همچنين به ميزان احتمال وقوع يك حادثه ناهنجار و خود نابودكننده بيش از آنچه به آن معتقد هستند ، عقيده داريم . ] ( 17 ) á
منابع و ماخذ روزشمار 18/2/1358
1 ـ روزنامه كيهان 19/2/58 ، ص 2 .
2 ـ روزنامه كيهان 18/2/58 ، ص 8 .
3 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 7 .
4 ـ ماخذ شماره 2 ، ص ص 1 و 2 و 3 و 8 .
5 ـ ماخذ شماره 1 ، ص ص 1 و 2 و 3 و 4 و 8 .
6 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 47 ، 20/2/58 ، ص 3 ، بيت المقدس ، خبرگزاري فرانسه .
7 ـ ماخذ شماره 6 ، راديو اسرائيل .
8 ـ ماخذ شماره 6 ، ص 5 ، راديو بي . بي . سي .
9 ـ روزنامه آيندگان 19/2/58 ، ص 1 و 2 .
10 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 46 ، 19/2/58 ، ص 21 بخش عربي ، راديو كويت .
11 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 2 .
12 ـ سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ، اساسنامه تشكيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ( بي نا ، بي تا ) ، ص 8 و7 .
13 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 7 .
14 ـ دانشجويان مسلمان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي امريكا ، جلد18 ( تهران ، نشر لانه ) ، ص 95 .
15 ـ ماخذ شماره 14 ، ص 96 .
16 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي امريكا ، جلد15 ( تهران ، نشر لانه ) . ص ص 27 ـ 24 .
17 ـ ماخذ شماره 16 ، بخش اسناد به زبان انگليسي ، سند شماره 4 ، ص 13 .
á قسمت داخل كروشه ، به دليل نارسايي ترجمه در منبع مجددا به كوشش مركز مطالعات ترجمه و جايگزين ترجمه كتاب شد .
