روزشمــــار
سه شنبه
1 خرداد 1358
25 جمادي الثاني 1399
22 مه 1979
172
امروز تحصن در كانون فرهنگي و سازمان سياسي خلق عرب وارد دومين روز خود شد . سازمان سياسي خلق عرب و كانون فرهنگي عرب و سازمان مجاهدين خلق عرب با انتشار اعلاميه‌اي اعلام كردند كه ساختمان‌ها را تحت هيچ شرايطي تخليه نخواهند كرد و زماني شرايط خلع سلاح را خواهند پذيرفت كه در تمام ايران خلع سلاح عمومي انجام گيرد . ( 1 ) در اطلاعيه ديگر سازمان سياسي خلق عرب ضمن محكوم كردن تحصن اعضاي كانون فرهنگي ـ نظامي جوانان مسلمان در فرمانداري خرمشهر ، آمده است : « سازمان سياسي خلق عرب اعلام مي‌كند باعث تعجب است كه اين عناصر در اين موقعيت حساس دست از تحريكات برنداشته و اقدام به تحريك مردم و تجمع كردن آنان در فرمانداري مي‌كنند و به طور بي شرمانه‌اي نسبت به مرجع ( آيت الله شبيرخاقاني ) توهين مي‌كنند … ما اعلام مي‌كنيم كميته‌اي در خرمشهر وجود ندارد و سازمان سياسي خلق عرب خوزستان يك سازمان سياسي قانوني است و هيچ مرجعي در هر لباسي و هر مقامي نمي‌تواند و قادر به منحل كردن آن نيست . » در پايان اعلاميه سازمان سياسي خلق عرب اين عبارت به چشم مي‌خورد : « درود بر رهبر و مرجع بزرگ مذهبي و سياسي خلق عرب خوزستان آيت الله شيخ محمد طاهر . » ( 2 ) در اين حال ، مدني استاندار خوزستان در مصاحبه‌اي اختصاصي با روزنامه آيندگان هشدار داد : « هر نيرويي را كه ضدانقلابي بود در هم مي‌شكنيم و هيچ حوصله تلاش‌هاي ضدانقلابي را نخواهيم داشت . » وي در مورد خلع سلاح گفت : « خلع سلاح را ما در خوزستان به اين صورت عمل مي‌كنيم كه سلاح را از دست آدم‌هاي متعهد و غير مسئول در بياوريم و آن را فقط در اختيار كساني كه پاسداران انقلاب اسلامي هستند و مومن به انقلاب اسلامي مي‌گذاريم . » ( 3 ) مدني در مورد انگيزه‌هاي تحركات خرمشهر گفت : « انگيزه حوادث اخير خوزستان مسئله عجم و عرب نيست . استعمار و امپرياليسم كه ضربه سختي برپيكر آن وارد شده است هر روز توطئه جديدي را طرح مي‌كند . در استان خوزستان مسئله عرب و عجم را مطرح كرده‌اند و اسلحه مجاني به طور قاچاق وارد و در مرز رايگان در اختيار مردم قرار
مي‌گيرد . » وي افزود : « لذا به منظور برقراري آرامش در خرمشهر ، حدود يك صد نفر از افراد نيروي دريايي به اين شهر اعزام شده‌اند . » ( 4 )
از سوي ديگر ، گزارش امروز خبرنگار كيهان از آخرين اوضاع خرمشهر حاكي است كه در حال حاضر اوضاع كاملا آرام است . اما اين روزنامه مي‌افزايد پاسداران انقلاب و گروه‌هاي ضربت ارتش جمهوري اسلامي ايران با تجهيزات كامل در نقاط مختلف شهر مستقر شده و به پاسداري و نگهباني مشغولند . ( 5 ) روزنامه آيندگان در اين باره مي‌نويسد : افراد نيروي دريايي براي مقابله با حوادث احتمالي وارد خرمشهر شده‌اند . درپي صدور سه اطلاعيه از سوي فرماندار خرمشهر مبني بر تخليه ساختمان‌هاي تحت اشغال كانون فرهنگي خلق عرب خوزستان و تحويل اسلحه اعضاي كانون ، حدود يك هزار تن از اعضاي اين كانون متحصن شدند . به دستور دولت تعدادي از افراد نيروي دريايي به خرمشهر وارد شده‌اند تا در صورت لزوم از وجود آنان استفاده شود . آيندگان به نقل از سخن‌گوي شبيرخاقاني نوشت : طي 24 ساعت گذشته جلساتي براي حل مسائل و مشكلات موجود ترتيب يافته است كه هنوز به نتيجه نرسيده است . سخن‌گوي مذكور اضافه كرد : سازمان سياسي خلق عرب خوزستان در مورد اعلاميه‌هاي منتشره فرماندار مبني بر خلع سلاح و تخليه ساختمان‌هاي دولتي تحت كنترل ، به فرمانداري اخطار كرده است . ما سعي مي‌كنيم تا قبل از پايان مهلت مقرر براي تحويل اسلحه ، با حسن تفاهم اين مشكل را كه مورد اعتراض كانون خلق عرب شده رفع كنيم . فرماندار خرمشهر اعلام كرده است كه ساختمان تحت اشغال كانون مورد نياز شهرباني مي‌باشد . اگر ساختمان جديدي تهيه كنيد ، اجاره يك سال آن را فرمانداري پرداخت خواهد كرد . ( 6 )
به طور كلي مي‌توان وضعيت كنوني خرمشهر را به اين ترتيب توصيف كرد كه در ادامه تحصن اعضاي كانون و سازمان سياسي خلق عرب در اعتراض به خلع سلاح و تخليه ساختمان‌ها و رد انحلال و هشدار مدني استاندار خوزستان مبني بر سركوب ضدانقلاب ، ورود تكاوران نيروي دريايي علاوه بر پاسداران براي مقابله با حوادث احتمالي ، درخواست و توقع مردم و نيروهاي مذهبي شهر از مسئولان براي حل مسائل به تدبير دولت انقلاب ، تحصن اعضاي كانون فرهنگي نظامي جوانان مسلمان خرمشهر در فرمانداري و اعلام آمادگي آنان و ساير عناصر مسلح مذهبي شهر براي خلع سلاح عمومي و سپردن امور انتظامي و امنيتي شهر به ارگان‌هاي رسمي دولتي و از سوي ديگر ، عدم وجود شواهدي مبني بر بروز نرمش در روش سازمان‌هاي خلق عرب به دليل اتكا به حمايت آيت الله خاقاني ، خرمشهر در جو خاصي از انتظار و دلهره قرار گرفته است .
173
در بازتاب وقايع خرمشهر ، آسوشيتدپرس در گزارشي از اوضاع خوزستان اعلام كرد : چند صد تن از افراد مسلح خلق عرب خرمشهر با ناديده گرفتن اتمام حجت دولت براي متفرق شدن ، همچنان در دفاتر سنگربندي شده خود در اين بندر جنوبي ايران مستقر هستند و خواستار
خودمختاري اند . نمايندگان سازمان سياسي خلق عرب همچنان به مذاكرات خود با مقام‌هاي دولتي درباره مسائل خودمختاري و دستور دولت براي خلع سلاح تا جمعه آينده ادامه مي‌دهند . اين دستور در پي يك سلسله حوادث مسلحانه در هفته‌هاي اخير در خوزستان صادر شد كه طي آن ، گروه‌هاي رقيب عرب با يكديگر درگير شدند و دو حمله به پاسگاه‌هاي پليس شد . آسوشيتدپرس در پايان اضافه كرد : خوزستان مركز صنايع نفت ايران است اما تاكنون اين آشوب‌ها بر عمليات نفت تاثير نگذاشته است . ( 7 )
راديو قاهره نيز طي تفسيري در اين باره گفت : اين ايالت به ويژه شهرهاي مسجد سليمان و خرمشهر در طول هفته‌هاي گذشته صحنه اعمال خشونت آميز مداومي بوده است . اغتشاشات در هفته جاري ميان مردان مسلح عرب و چريك‌هاي انقلاب اسلامي به شدت بروز كرده و در خلال آن ، ده‌ها نفر قرباني شده‌اند . اداره‌امور ايالت به يك واحد از ارتش ايران با شركت سازمان‌هاي غير نظامي اين منطقه محول مي‌شود . مقامات ايراني تهديد كردند كه اگر اعراب سلاح‌هاي خود را تحويل ندهند ، اقدامات قاطعي اتخاذ خواهندكرد . مقامات ايراني سعي مي‌كنند با اعلام اين كه در طرح قانون اساسي جديد اوضاع اقليت‌ها رعايت خواهدشد ، احساسات اقليت‌ها را كه خواستار خودمختاري هستند آرام سازند . ( 8 )
174
به گزارش روزنامه كيهان ، گروهي از نمايندگان كرد در قم به حضور امام خميني رسيدند و نماينده آنان ضمن اظهار سخناني ، جمهوري اسلامي را تبريك گفت و افزود : بلندگوهاي بيگانه وصله‌هاي ناجور كمونيستي ـ ماركسيستي به مسلمانان مجاهد و وطن پرست كرد مي‌چسبانند . وي گفت : دو صفت از خصائص لاينفك ملت كرد به شمار مي‌رود : ايمان به خدا و جهاد در راه حق و عدالت . “ حي علي الصلوه “ را كه شنيدند ، در صف نماز مي‌ايستند و “ حي علي السلاح “ راكه مي‌شنوند ، براي احقاق حق و اجراي عدالت اجتماعي اسلام و حفظ مرزهاي خود دست به اسلحه مي‌برند و دين خود را به جامعه و ملت ادا مي‌كنند . ملت مستضعف كرد هميشه مورد ستم‌هاي متعدد در رژيم گذشته قرار گرفتند . اكنون به خواست خداوند حكومت جمهوري اسلامي استقرار يافته و ما خواهان احقاق حق مشروع خود در چارچوب قرآن و جمهوري اسلامي هستيم . وي ادامه داد : ما ملت مسلمان كرد از قصاص‌هاي شرعي كه توسط دادگاه انقلاب اسلامي انجام گرفته و خواهد گرفت پشتيباني خواهيم كرد و خواستار محاكمه فوري عناصر ضد ملي و ضدانقلابي هستيم . ( 9 )
175
فرمانده گروهان ژاندارمري مريوان در گزارشي براي استاندار و فرمانده لشكر28 پياده كردستان ، تحت عنوان “ نا امني در مريوان “ اوضاع شهر را گزارش كرد كه متن كامل آن به شرح زير است : در ساعت 21 مورخه 1/3/58 به وسيله عوامل ناشناخته‌اي تيراندازي فراواني در شهر مريوان انجام و تعدادي نارنجك در مناطق مختلف شهر منفجر شدو تيراندازي تا ساعت 24 ادامه داشت .
به علت مسلح بودن اهالي مريوان ، از تمام منازل صداي تيراندازي با سلاح‌هاي مختلف به گوش رسيده و با بررسي كه فرمانده گروهان به عمل آورده ، چنين استنباط گرديده كه افراد ضدانقلابي براي نشان دادن ضعف دولت مركزي و عدم قدرت كنترل ، مبادرت به چنين حوادثي مي‌نمايند .
گروهان پيشنهاد نموده كه هر چه زودتر نسبت به تقويت نيروهاي نظامي منطقه به خصوص ژاندارمري اقدام و نسبت به خلع سلاح منطقه تصميماتي آني اتخاذ گردد تا مامورين بتوانند افراد شرور و ماجراجو را دستگير و قلع و قمع نمايند در غيراين صورت با عنايت به اين كه كليه اهالي مسلح مي‌باشند ، امكان برخورد شديدي به وقوع خواهد پيوست . ( 10 )
176
گروهي كه خود را هواداران “ سازمان دمكراتيك مردم بلوچستان “ معرفي كردند ، در زاهدان دست به راهپيمايي زدند . به گزارش خبرگزاري پارس اين عده ـ حدود 50 نفر ـ درحالي كه شعار مي‌دادند : “ اعضاي كميته انقلاب زابل بايد محاكمه شوند “ و يا اين كه “ دست عوامل ارتجاع از كميته زابل كوتاه “ به دستگيري شش تن از افراد بلوچ به دست نيروهاي كميته انقلاب اسلامي شهرستان زابل ، اعتراض داشتند . ( 11 ) در همين روز راديو بي بي سي از زاهدان به عنوان “ پايتخت “ بلوچستان نام برد .
177
مهدي‌هادوي دادستان كل انقلاب اسلامي در بخشنامه‌اي به شماره 2200 به دادسراهاي انقلاب جمهوري اسلامي ايران تاكيد كرد كه كميته‌ها و پاسداران انقلاب به هيچ وجه حق دستگيري افسران و درجه داران و كارمندان نيروهاي مسلح را ندارند . در بخشنامه آمده است : چون به فرمان امام ارتش جمهوري اسلامي ايران و ژاندارمري و شهرباني تشكيل شده و فرماندهان و روسايي كه از طرف دولت منتخب امام برگزيده شده‌اند بايد بتوانند ضمن برخورداري از امنيت كامل وبدون دلهره و اضطراب به حفظ كشور و حدود و ثغور آن بپردازند ، لازم است كليه دادسراهاي انقلاب موارد زير را دقيق به موقع اجرا بگذارند :
1 ـ صرف شكايت يا دلايل غيركافي ، مستند احضار يا جلب قرار نگيرد .
2 ـ بازداشت به وسيله نماينده دادستاني ارتش يا فرمانده مربوطه انجام گيرد تا به كار آنهالطمه وارد نشود .
مهدي هادوي دادستان كل انقلاب اسلامي
3 ـ برگ جلب بايد به‌امضاي شخص دادستان انقلاب و يا معاون قضايي او باشد .
4 ـ برگ احضار يا جلب در تهران به دادسراي كل انقلاب ارسال شود تا به وسيله نماينده دادستاني ارتش و دژبان كه در آن جا مستقر مي‌باشد ، اجرا شود و در شهرستان‌ها فرمانده مربوطه مسئول احضار و جلب پرسنل به دادسراي انقلاب مي‌باشد .
5 ـ درصورتي كه حضور فرماندهان و روساي نيروهاي مسلح و شهرباني و ژاندارمري خارج از تهران ضرورت داشته باشد ، قبلا به دادسراي كل انقلاب اطلاع داده شود تا جانشين آنها تعيين گردد .
به هر حال كميته‌ها و پاسداران انقلاب به هيچ وجه حق دستگيري افسران و درجه داران و كارمندان ارتش و شهرباني و ژاندارمري را ندارند .
سرهنگ ستاد سيدابوالقاسم محمدحسيني دادستان ارتش نيز بر پايه بخشنامه دادستان كل انقلاب ، از افراد نظامي‌خواسته است مفاد آن را اجرا كنند . در بخشنامه‌امده است : ضمن ابراز سپاس بي كران از مراحم رهبري انقلاب كه در سخنراني اخيرشان خطاب به استانداران فرموده‌اند : « ارتش و ژاندارمري آن دست‌هاي قدرت اسلامي هستند كه بايستي در تمام مناطق و تمام كشور ابراز قدرت نمايند . » و با در نظر گرفتن فرامين معظم له مبني بر ماموريت نيروهاي مسلح به مبارزه با فساد و مفسدين و اخلال كنندگان در كشاورزي ، به منظور موجوديت ارتش و قواي انتظامي و جلوگيري از هرگونه تعرض به پرسنل نيروهاي مسلح ، پس از مذاكراتي كه در تاريخ 31/2/1358 با حضور تيمسار رياست ژاندارمري كل كشور ، با جناب آقاي‌هادوي دادستان كل انقلاب اسلامي ايران به عمل آمده ، بخشنامه‌اي خطاب به كليه دادسراهاي انقلاب در سراسر كشور و كميته مركزي و دادستاني ارتش صادر شد . اينك با توجه به مفاد بخشنامه مذكور خواهشمند است مقرر فرماييد ، دستور فرمايند موارد زير را دقيق مورد اجرا قرار دهند :
1 ـ فرماندهان و روساي قسمت‌هاي مختلف در صورت مشاهده يا اطلاع از تعرض عناصر غير مسئول نسبت به پرسنل مربوطه ، فور به وسيله عوامل تحت فرماندهي خود و در صورت لزوم با بهره گيري از همكاري‌هاي پاسداران و اعضاي كميته‌هاي انقلاب نسبت به سركوبي و دستگيري و معرفي آنان به دادسراي انقلاب محل اقدام و مراتب را به دادستان ارتش اعلام نمايند تا عناصر مغرض و ضدانقلاب مجال ايجاد تزلزل و تضعيف روحيه ارتشيان را به دست نياورند .
2 ـ از پاسداران و اعضاي كميته‌هاي انقلاب - كه در راه تحقق اهداف رهبري انقلاب اسلامي ايران جانفشاني مي‌نمايند - انتظار دارد با همكاري لازم با فرماندهان و روساي نظامي و همچنين در قبال استمداد پرسنل نظامي ، همچون گذشته با اقدامات سريع و قاطع خود اين دادستاني را در اجراي فرمان امام ياري نمايند .
3 ـ دادستان‌هاي نظامي شهرستان‌ها مستقيم مسئول اجراي مفاد اين بخشنامه مي‌باشند و
در شهرستان‌هاي فاقد دادسراي نظامي ، ارشد فرماندهان حاضر در محل به عنوان نماينده دادستان ارتش عهده دار اجراي مفاد اين بخشنامه مي‌باشند . ( 12 )
178
به نوشته هفته نامه‌امت ارگان جنبش مسلمانان مبارز در روز سه شنبه اول خرداد 1358 ساعت 8 صبح ، خانواده‌هاي ارتشياني كه به دست نيروهاي انقلابي دست گير و در زندان قصر بسر مي‌برند ، در جلو پادگان جمشيديه اجتماع نموده و با دادن شعارهاي “ ارتش به ما ملحق شو ، برادرت را كشتند “ به تحريك پرسنل داخل پادگان پرداخته و خواستار انتقال زندانيان مذكور از زندان قصر به پادگان جمشيديه مي‌شوند . فرمانده پادگان جمشيديه سرتيپ “ رحيمي “ نيز به درون جمعيت رفته و به آنها با بلندگو قول مي‌دهد كه زندانيان را به پادگان منتقل كند . مجموعه اين اعمال مورد اعتراض پرسنل انقلابي داخل پادگان واقع شده و كليه پرسنل ( اعم از افسر و درجه دار و سربازان در داخل پادگان اقدام به تظاهرات كرده و با شعارهاي “ عمال شاه خائن اعدام بايد گردند “ ، دادگاه انقلابي مورد تاييد ماست “ و “ درود بر خميني “ و … به خنثي كردن توطئه مي‌پردازند . اين عمل نيز به نوبه خود مورد اعتراض فرمانده پادگان واقع شده و ايشان امر به دستگيري و اخراج شش تن از درجه داران مي‌دهند .
برطبق نامه‌ها و مراجعات مختلف و همچنين به تاييد سروان “ حاج نظران “ مسئول اطلاعات حزب جمهوري اسلامي ، افراد مذكور را درجه داران مومن به انقلاب دانسته‌اند . ( 13 )
179
امام خميني در جمع فرماندهان نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي فرمودند : ارتش تا سلسله مراتبش محفوظ نباشد و تا تحت يك ضابطه نباشد ، نمي‌شود به او ارتش گفت . ارتشي كه پايين‌تر از بالاتر اطاعت نكند ، اين ارتش نمي‌تواند يك ارتشي باشد كه دفاع بكند از ايران … مهم اين است كه ما همه مان و هر فردي خودش را مكلف بداند به اين كه بايد حالا خدمت كند … اين جا ديگر نبايد وقتي كه گفته مي‌شود كه ارتش هم به كمك ژاندارمري برود ، روسا بگويند به ما مربوط نيست . ما بايد سرحدات را نگه‌داريم .
… سرحدات ما الان طوري است كه از آن طرف اسلحه وارد مي‌كنند ، اشخاص فاسد وارد مي‌شوند ، يا اسلحه وارد بشود و دست اشخاص فاسد بيفتد ، اين باعث مي‌شود كه يك وقت ما بفهميم كه يك دسته فاسد مخالف با كشوري ، مخالف با ملتي ، مخالف با اسلامي مسلح شده‌اند ، يك وقت بيدار بشويم كه ديگر نتوانيم جلو آنها را بگيريم . اين جا نبايد ديگر ژاندارمري فكر اين را بكند كه من مال بين شهرها هستم . ژاندارمري بايد كمك كند به ارتش و سپاه انقلاب هم كمك بكند به اينها … بايد ارتش هم همان طور كه مي‌خواهيم آنها مجهز باشند ، مجهز بشوند . با يك لفظ نمي‌شود كار را درست كرد … هم در ارتش و ژاندارمري و هم شهرباني اين سه قوه‌اي كه بايد قوي باشد اين نبايد از تحت اختيار فرماندهان خارج بشود … الان اين ارتش ، ارتش اسلام است و ارتش اسلام احترام دارد و كسي حق ندارد اين احترام را از بين ببرد و از اين كه وادار
مي‌كنند يك عده اشخاصي را كه اين كار را بكنند ، اين بايد جلوش گرفته شود . ( 14 )
180
درپي مناقشات روزهاي اخير ، سرانجام آيت الله صادق خلخالي اعلام كرد كه از سمت خود در دادگاه انقلاب استعفا كرده است . در متن استعفانامه وي چنين آمده است : اين جانب از اول خرداد از سمت خود در دادگاه انقلاب اسلامي استعفا مي‌دهم و پيروزي ملت ايران و جمهوري اسلامي را به رهبري ابرمرد تاريخ و قائد عظيم الشان و پيشواي توانا امام خميني از خداوند متعال خواستارم . اميدوارم ملت ايران مشكلات را يكي پس از ديگري حل و فصل نمايد و در پيش برد اهداف مقدسه جمهوري اسلامي ثابت قدم بوده باشند . من تا آن جايي كه اطلاع دارم همه احكام صادره از دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي طبق موازين شرع مقدس اسلام بوده و هيچ گونه مصادره اموال بدون جهت صورت نگرفته است . در زندان‌هاي انقلاب كسي را زير شكنجه قرار نداده‌اند . توفيق و سعادت ملت مسلمان ايران را براي پيش برد اهداف عاليه اسلام از خداوند خواهانم و هميشه يك سرباز جان به كف در خدمت پيشواي عظيم الشان امام خميني خواهم بود . ( 15 )
در اين حال ، رويتر گزارش داد كه خبرنگار اين خبرگزاري در قم با همسر آيت الله خلخالي در اين باره مصاحبه كرده است . همسر آيت الله خلخالي گفت كه شوهرش درپي جنجالي كه بر سر صدور حكم اعدام شاه برپا شد ، از مقام خويش به عنوان رئيس دادگاه‌هاي انقلاب استعفا كرده است . ( 16 )
181
به دنبال افشاي پرونده همكاري سناتور “ جاويتس “ و همسرش با رژيم شاه مخلوع و ابراز نظرهاي قاطعانه عليه وي در رسانه‌ها و افكار عمومي ايران ، پليس نيويورك به تقاضاي جاويتس اقامت گاه وي را تحت مراقبت شديد قرار داد . به نوشته روزنامه كيهان ، سناتور جاويتس چند روز قبل به اعدام عوامل رژيم شاه مخلوع در ايران ، شديد حمله كرده بود كه در اين باره قطع‌نامه‌اي در مجلس سناي آمريكا به تصويب رسيد .
راديو مسكو در تفسيري در همين باره گفت : هر قدم كاروان انقلاب ايران با زوزه‌هاي امپرياليست‌ها همراه است و ناگفته نماند كه هفته گذشته اين زوزه‌ها شديد بود و دشمنان انقلاب ايران اين كشور را مورد حملات خود قرار دادند . مجلس سناي آمريكا به اتفاق آرا قطع‌نامه‌اي عليه اعدام‌هايي صادر كرد كه مقامات زمام دار ايران براي دفاع از انقلاب به عمل مي‌آورند و از جمله با حكم اعدام شاه و نزديك‌ترين دستياران و سرسپردگان او - كه از طرف دادگاه انقلابي اسلامي به طور غيابي صادر شده است - مخالفت كرده است .
“ جاكوب جاويتس “ سناتور آمريكايي و صهيونيست دو آتشه ، يكي از مبتكران صدور قطع‌نامه ، سال‌هاي متمادي مجدانه از شاه پشتيباني كرده است . ناگفته نماند همسر او از كارمندان شركت هواپيمايي ايران بود و سالانه مبالغ زيادي حقوق دريافت مي‌كرد . با پيروزي انقلاب ضد شاهي در ايران ، اين خانم هم جاي گرم و نرم خود را از دست داده است . ( 17 )
182
انتشار قطع‌نامه 17 ماه مه ( 27 ارديبهشت ) سناي آمريكا در محكوميت اعدام عوامل رژيم شاه - كه به حكم دادگاه‌هاي انقلاب اسلامي انجام شده - تحركات و اعتراضات ضدآمريكايي گسترده گروه‌ها ، سازمان‌ها ، احزاب ، جمعيت‌ها و دسته جات سياسي را در پي داشت ؛ از جمله ، احزاب و گروه‌هاي زير اقدام به اعلام مواضع كرده و روز سوم و چهارم خرداد را زمان برپايي راهپيمايي عليه‌امريكا تعيين كردند :
حزب جمهوري اسلامي با انتشار اطلاعيه‌اي اعلام كرد : نوحه سرايي سناي آمريكا به رهبري صهيونيسم مشهور به خاطر جنايتكاراني كه به كمترين سزاي اعمال ناشايست خود رسيده‌اند ماهيت حقوق بشر كارتري را روشن تر ساخت . مدعيان حقوق بشر كه سال‌ها درس شكنجه و خفقان به مزدوران خويش در ايران مي‌دادند و از شاه سابق و وابسته به‌امپرياليسم او حمايت مي‌كردند و بارها مهمان دار او و جلادانش بوده‌اند ، چرا بيدادگاه‌هاي در بسته شاه را محكوم نمي‌كردند ؟ چون منافع نامشروع آمريكا در منطقه با انقلاب اسلامي ما به خطر افتاد و مزدورانش در ساير نقاط از اعدام‌هاي انقلابي ايران به وحشت افتاده‌اند و مردم اين مناطق از ايران آموخته‌اند كه‌تانك و توپ و قدرت سلاح امپرياليست‌ها در مقابل خون شكست مي‌خورند . براي متوقف كردن اين خطرها به فكر توطئه‌هاي گوناگون افتادند و جنگ تبليغاتي وسيع عليه رهبري انقلاب اسلامي به راه‌انداخته‌اند و از نوكرانشان حمايت مي‌كنند . ( 18 )
سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي هم با انتشار اطلاعيه‌اي ضمن محكوميت مداخله‌امريكا در امور ايران با اشاره به قطع‌نامه سناي آمريكا تاكيد كرد : از كشورهايي چون آمريكا ، انگليس و اسرائيل كه دردناك‌ترين و كاري‌ترين ضربه را از انقلاب اسلامي ايران خورده‌اند و ملت‌ها حتي خود را براي رو در رويي مستقيم با آنها به رهبري امام خميني در جهادي مسلحانه آماده مي‌نمايند ، چنين عكس العمل‌هايي قابل پيش‌بيني بود . آنها بدين بهانه مي‌خواهند تا افكار عمومي را براي هرگونه جنايت ، توطئه ، كودتا يا ضربه‌اي عليه انقلاب و خلق مسلمان ايران آماده كنند . ( 19 )
حزب جمهوري خلق مسلمان ايران ضمن بيانيه‌اي به شدت به دخالت سناي آمريكا در امور داخلي ايران اعتراض كرد . در اين بيانيه‌امده است : تصويب قطع‌نامه پيشنهادي سناتور جاويتس در سناي آمريكا نشان دهنده ماهيت امپرياليستي آمريكا مي‌باشد . حزب جمهوري خلق مسلمان اين گونه اشك تمساح ريختن‌ها را دخالت در امور داخلي ايران مي‌داند و هرگونه دخالتي را به هر عنوان و از طرف هر دولتي به شدت محكوم مي‌كند . در اين بيانيه ، حزب جمهوري خلق مسلمان خواستار محاكمه كليه جنايتكاران رژيم سابق در دادگاه‌هايي صد در صد منطبق با معيارهاي اسلامي مي‌باشد و هرگونه اغماض در برابر آنها را خيانت به آرمان‌هاي خلق مسلمان ايران مي‌داند . ( 20 )
سازمان معلمان مسلمان درباره “ راي محكوميت سناي آمريكا “ در بيانيه‌اي اعلام كرد : راي
محكوميت انقلاب ايران و اعدام‌هاي انقلابي دادگاه‌هاي اسلامي واضح‌ترين دليل بر اصالت و حقانيت موضع ضد امپرياليستي انقلاب ايران است . ( 21 )
كميته مركزي حزب توده در اعلاميه‌اي قطع‌نامه 17 ماه مه سناي آمريكا را در مورد ايران به شدت محكوم كرد و آن را به عنوان حلقه‌اي از سلسله مداخلات بي پرده و خشن امپرياليسم آمريكا در امور داخلي ايران مورد نكوهش قرار داد . در اين اطلاعيه‌امده است كه دستگاه دولتي ايالات آمريكا اين قطع‌نامه را صادر كرده تا تمام عناصر ضدانقلابي كه در ايران عمل مي‌كنند و تمام نيروهاي جهاني را بر ضدانقلاب ضدامپرياليستي و دمكراتيك ايران تشويق به ادامه و تشديد فعاليت نمايد . ( 22 )
سازمان جوانان انقلابي ( كه يك تشكل مائوئيست مي‌باشد ـ مركز ) طي انتشار اطلاعيه‌اي قطع‌نامه سناي آمريكا را محكوم ساخت و اعلام كرد كه ملت ايران با آموزش از تجارب تاريخي ، دريافته است كه رمز پيروزي در وحدت فشرده بين خود از يك طرف و مبارزه قاطع عليه دشمنان واقعي از طرف ديگر نهفته است . ( 23 )
سازمان چريك‌هاي فدايي خلق طي بيانيه‌اي ضمن اعتراض به سناتور “ جاكوب جاويتس “ و پاسخ گويي به ادعاهاي سناي آمريكا ، از مردم مبارز ايران دعوت كرده است كه در راهپيمايي روز جمعه كه اين سازمان برگزار مي‌كند شركت جويند . در بخشي از اين بيانيه‌امده است : اعتراض سناي آمريكا و دار و دسته صهيونيسم بين‌المللي به اعدام‌هاي انقلابي در ايران ، بيانگر خصومت آشتي ناپذير امپرياليست‌ها كه با توطئه‌هاي متعدد نتوانسته‌اند مردم را بفريبند اكنون با تبليغات خود مي‌خواهند از جنايتكاران غارتگر و خائنين به خلق‌هاي ايران حمايت كنند . ( 24 )
سنديكاي مشترك كاركنان صنعت نفت ايران طي اطلاعيه‌اي اعلام كرد : هنوز مي‌بينيم كه زالوهاي جهان خوار فكر مكيدن خون ما را از سر بيرون نرانده‌اند . آن فرومايگاني كه در سناي آمريكا به جاي دفاع از انقلاب بر حق و خونين ايران ، به فكر ضدبشرهايي چون القانيان افتاده‌اند ، بايد بدانند و براي هميشه بدانند كه حتي در خواب هم نخواهند ديد كه بار ديگر ايران را تحت سلطه خود درآورند . ( 25 )
گروه سياسي ايران امروز ( باختر امروز ) در بيانيه‌اي سناي آمريكا را سناي فاشيستي خواند و ياد آور شد : ملت ايران با قاطعيت كامل ، هرگونه تحريك عليه انقلاب اسلامي و حاكميت ملي خود را شديد محكوم مي‌كند و هرگز اجازه نخواهد داد كه تصميمات و آرمان‌هاي مقدس ملي ما در سناي فاشيستي و صهيونيستي آمريكا مورد بحث و راي قرارگيرد . ( 26 )
هيئت مديره “ جمعيت ايراني تعاون با فلسطين “ و باني “ جمعيت مسلم آزاد ايران “ در نامه‌اي به دبير كل سازمان ملل متحد از سازمان ملل خواستند كه‌امريكا را از دخالت در امور ديگران باز دارد . ( 27 )
جبهه ملي ايران نيز دخالت سناي آمريكا در امور داخلي ايران را شديد تقبيح كرد . در اطلاعيه اين جبهه‌امده است : ما همصدا با همه افراد ملت دخالت سناي آمريكا را در امور كشور
خود محكوم مي‌كنيم و از دولت مي‌خواهيم كه همچنان با روشن بيني قاطع براي حفظ منافع و موقعيت بين‌المللي ايران اقدام كند . ما ضمن تاييد مجازات خائنين و سركردگان رژيم فاسد شاهنشاهي ، در دفاع از آزادي و اصول دمكراسي استوار هستيم و هيچ‌گاه اجازه نخواهيم داد كه حكومت وحشت و ترور و خفقان با سلب آزادي‌هاي فردي و اجتماعي در ملت ستمديده ما مسلط گردد . ( 28 )
حزب پان ايرانيست در بيانيه‌اي يادآور شد : ما امروز از ملت ايران مي‌خواهيم كه همه با هم هماهنگ در برابر مداخلات امپرياليستي آمريكا در امور داخلي ايران شركت كنند . اعضاي حزب پان ايرانيست ضمن آن كه اقدام و پيشنهاد سازمان مجاهدين خلق را به عنوان انعكاس تظاهرات ملت ايران عليه دخالت‌هاي ضدملي و امپرياليستي تاييد مي‌نمايد ، كليه سازمان‌ها و افراد حزب پان ايرانيست هماهنگ با ديگر گروه‌ها در بيان اين اعتراض مشاركت و در تظاهرات ملي عمومي شركت خواهند كرد . ( 29 )
سازمان جوانان و دانش جويان دمكرات ايران اعلام كردند : خلق‌هاي ما مصممند تا ريشه همه قراردادهاي اسارت آور نظامي ، اقتصادي و سياسي با امپرياليسم را قطع كنند و در اين مسئله لحظه‌اي تعلل روا نمي‌دارند .
نهضت آزادي خواهان وطن ( معلم ) با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد : ما امروز براساس تعاليم قرآن از امپرياليسم آمريكا قصاص مي‌گيريم و اگر به هرزه سرائي‌ها و توطئه‌هاي خود ادامه دهند ، ملت ما جان به كف به دفاع از اقتصاد و فرهنگ نظام ، سياست و ايدئولوژي خود ايستاده و با هر مداخله‌اي از جانب امپرياليسم جهان خوار در امور داخلي خود مقابله خواهد كرد .
سازمان اسلامي شورا ( ساش ) طي بيانيه‌اي ضمن محكوم كردن جنايات امپرياليسم آمريكا در سراسر جهان از جمله ويتنام ، مداخلات سناي آمريكا در امور داخلي ايران را محكوم و از دادگاه‌هاي انقلابي حمايت كرده است .
هيئت دبيران موقت سازمان ملي دانشگاهيان ايران در بيانيه‌اي اقدام سناي آمريكا را توهين به ملت ايران تلقي كرد و آن را دخالت آشكار در اداره‌امور داخلي كشور دانسته و با تاييد موضع روشن حضرت آيت الله خميني اين تلاش عمال صهيونيسم را محكوم ساخته است . در قسمتي از اين بيانيه‌امده است : هنگامي‌كه‌امپرياليسم جهاني براي مدت ده سال به كشتار زن و مرد و پير و جوان مردم قهرمان و تحت ستم ويتنام مشغول بود ، سناي آمريكا و گردانندگان دست پرورده صهيونيسم آن ، بشر و حقوق بشر را فراموش كرده بودند و هم اكنون نيز با عناوين مختلف به مكيدن خون مردم رنج ديده كشورهاي افريقا ، آسيا و آمريكاي لاتين روي تمام جنايتكاران را سفيد كرده و هيچ حقي براي آنها قائل نيستند ولي براي ملت ايران دايه مهربان تر از مادر شده‌اند ! ( 30 )
جبهه دمكراتيك ملي ايران طي بيانيه‌اي اعلام كرد : بعد از شاه نوبت آمريكا است . توده‌هاي انقلابي مردم ايران در راهپيمايي‌هاي عظيم خود با اين بيان ساده خواست قاطع ضدامپرياليستي
خود را در همان زمان حكومت استبداد به گوش جهانيان رساند و اينك با اعلام صريح و قاطع امام خميني مبني بر اين كه “ رابطه ما با آمريكا ، رابطه غارت شده با غارتگر است “ ، اين مبارزه ضدامپرياليستي بعد عملي و جدي تازه‌اي به خود مي‌گيرد . متعاقب اين سخن امام ، دولت از سفير آمريكا خواسته است مسافرت خود را به ايران به تاخير بيندازد .
جبهه دمكراتيك ملي ايران در اعلاميه ديگري از همه نيروهاي مترقي و ضدامپرياليسم دعوت كرد كه به عنوان اعتراض به قطع‌نامه سناتور جاكوب جاويتس و دخالت امپرياليسم آمريكا ، صهيونيسم بين‌المللي در امور داخلي ايران ، در مراسمي‌كه روز جمعه 4/3/58 در ساعت 4 بعد از ظهر به دعوت سازمان مجاهدين خلق در پارك خزانه تشكيل مي‌شود ، شركت كنند .
حزب جمهوري خواه در بيانيه‌اي اظهارات سناتور آمريكايي را در مورد وقايع جاري در ايران ، اشتباه شرم آور خواند و يادآور شد : اظهار نظر توام با تهديد سناي آمريكا در مورد وقايع جاري ايران ، مسئله تازه عنوان شده‌اي نيست . متاسفانه بعضي توصيه‌ها و قضاوت‌هاي به اصطلاح “ ابرقدرت‌ها “ نسبت به جريانات و حوادث گذشته تا حد شرم آور اشتباه بوده است . تاييد سياست منحط شاه سابق ، بعد از كشتار هفده شهريور - كه گويا بعدها آقايان معترف به اشتباه خود شدند - نمونه‌اي از اين قضاوت‌ها و اظهار نظرهاي عجولانه بوده است . ( 31 )
از سوي ديگر ، بدنبال صدور قطع‌نامه سناي آمريكا ، تظاهرات اعتراض آميز سراسر ايران را دربر گرفت ؛ از جمله در شهرهاي تهران ، تبريز ، آستارا ، دامغان ، بوشهر ، شاهرود ، اصفهان ، شهرضا ، اهواز ، مشهد ، كرمانشاه ، شيراز ، مرند ، خوي ، دزفول ، آبادان ، خرمشهر ، سنندج ، سقز ، نهاوند ، سلماس ، مشكين شهر ، آباده ، فيروز كوه ، همدان و … تظاهرات ضدآمريكايي گسترده‌اي انجام شد و مردم مداخله‌امريكا در امور ايران را محكوم كردند . ( 32 )
183
يكي از اعضاي سفارت آمريكا در تهران به نام “ كلايددي تايلور “ در نامه‌اي به “ ناس “ كاردار سفارت ، با طبقه بندي محرمانه و تحت موضوع : “ اثرات قطع‌نامه جاويتس “ چنين نوشت : ما در اين بخش متوجه چند فقره آشفتگي يا تحريم تماس با خودمان شده‌ايم كه در چهارچوب قطع‌نامه جاويتس كاملا قابل درك است : روز 21 ماه مي( 31 ارديبهشت ) دو وعده ملاقات در سطح مدير عامل شركت ملي نفت ايران با “ ريچارد بش “ لغو شد . هر دوي اين كارمندان جزء اشخاصي بوده‌اند كه مدت‌ها با آنها از زمان انقلاب تماس داشتيم ، حتي يكي از آنها پس از آن كه منشي او وعده ملاقات را لغو كرد ، تلفني پوزش خواست و توضيحي نداد . “ بارباراشل “ كه وعده ملاقاتي با رئيس يك شركت بزرگ متعلق به دولت موقت ايران داشت ، بدون هيچ گونه توضيحي اطلاع يافت كه اين وعده ملاقات لغو شده است . روز بيستم ماه مي( 30 ارديبهشت ) يك كارمند ارشد بانك مركزي ايران كه قرار بود تاريخ وعده ملاقات خود را تغيير دهد ، به من گفت كه در آينده قابل پيش‌بيني مشغول خواهدبود .
ما تعدادي پيام‌هاي تلفني دريافت كرده‌ايم و همچنين ديداركنندگان باما ، اظهار نگراني كرده‌اند كه [ شمارش روزهاي حضور ما در اين جا آغاز شده است . ] á در يك مورد به نايب رئيس يك شركت بزرگ آمريكايي از سوي كارمندان ايراني آن شركت توصيه شد كه تاريخ عزيمت خود را از سه هفته بعد به هرچه زودتر تغيير دهد . ( 33 )
184
سفارت آمريكا در تهران در تلگرامي به وزارت خارجه آن كشور به تاريخ 22 مي1979 ( 1 خرداد 1358 ) با قيد خيلي محرمانه و تحت موضوع “ روابط ايران ـ ايالات متحده و راي روز 17 مي ( 27 ارديبهشت ) سنا “ نوشت : پاسخ دولت موقت ايران ـ نسبت به راي سنا ـ قطع تا حدودي به عدم اطمينان خاطر مستمرش مربوط مي‌شود . اين دولت كه شديد نسبت به ضربه پذيري‌هايش حساس مي‌باشد ، متمايل است به اين كه حتي كوچك‌ترين اشاره بر فشار از جانب منابع خارجي را به مداخله غيرقابل توجيه در امور داخلي ايران تعبير نمايد .
درهرصورت ، ما فكر مي‌كنيم كه براي تصميم دولت موقت ايران در مورد درخواست از ما نسبت به اين كه ورود سفير “ كاتلر “ به تعويق بيفتد ، انگيزه ديگري ممكن است وجود داشته باشد ، انگيزه‌اي كه در مورد پيش‌بيني‌هايمان براي در معرض طوفان فعلي قرار گرفتن بدون تحمل خسارت عمده و ديرپاي ، به ما خوش بيني محتاطانه مي‌دهد . دولت موقت ايران دفعات زيادي قرباني سيستم دوگانه دولت ( دولت موقت ايران در يك طرف و ساخت كميته انقلابي كه تحت دستورهاي امام خميني عمل مي‌كند از طرف ديگر ) شده است كه كمترين آن قطع روابط ديپلماتيك با مصر تحت فشار نظرات خميني در اين زمينه بود .
چندين عامل ما را بر آن داشت تا به صورت تجربي نتيجه گيري كنيم كه دولت موقت ايران ممكن است اين اقدام را به اين لحاظ انجام داده باشد كه از اقدام بي محاباي يك جانبه ديگري از طرف امام جلوگيري به عمل آورد . در ميان اينها طرز برخوردهاي سطح پايين تعجب آوري هستند كه وسيله چهار وزير مختلف كابينه در 20 و 21 مي‌با من به عمل آمد ( ملاقات‌هايي پس از تصميم بر تقاضايي كه سفير كاتلر براي به تعويق انداختن ورودش به عمل آمده بود ، واقع شد . ) و نيز برخورد عمومي‌كه با اين حركت به وسيله رسانه‌هاي گروهي كنترل شده به وسيله دولت و هم به وسيله نيروي وزير امورخارجه به عمل آمد . “ يزدي “ در كنفرانس مطبوعاتي اش در 21 مي‌و مصاحبه‌اي كه همان روز به وسيله راديو تلويزيون پخش شد ، درلحن معتدل بود و مراقب بود كه بين قسمت‌هاي قانون گذاري و اجرايي دولت ايالات متحده تفاوت قائل شود و اميدوار بود كه از روابط خوب بين ايران و ايالات متحده به وسيله راي سنا جلوگيري به عمل نيايد .
á متن داخل گيومه مجددا توسط مركز ترجمه شده است .
تمام اين جريان بر اين اشاره دارد كه بهترين اميد ما به دست يابي به يك توافق رضايت بخش با ايران جديد در ديپلماسي ساكت و آرام و نهفته است . علي‌رغم ناسازگاري خميني نسبت به ايالات متحده ، خيلي‌ها در اين جا هستند كه خالصانه مايل به داشتن روابط دوستانه و هميارانه با ما مي‌باشند و نظرات ما را پذيرا هستند و در مورد طرز تفكر بين‌المللي راجع به موضوعاتي از قبيل حقوق بشر حساس هستند . متاسفانه خميني درحال حاضر قدرتمندترين چهره سياسي در تهران مي‌باشد و شخصي است كه شايد ايرانيان مترقي جرات نمي‌كنند رو در رو با او برخورد نمايند .
ما نبايستي توانايي خود را در تاثيرگذاردن بر جريانات در اين جا بيش از حد ارزيابي كنيم ولي مي‌توانيم اميدوار باشيم با كار سرسختانه با آن ايرانياني كه مايل هستند اهميت دوستي با ايالات متحده را درك نمايند ، تا حدي تاثير مهمي‌داشته باشيم . البته فرض بر اين است كه همين افراد در اين اختلاط نادر متعصبين و اصلاح گرايان دمكرات ، قدرت و نفوذ را حفظ خواهند كرد . ( 34 )
185
هنري كيسينجر وزيرخارجه اسبق آمريكا در يك ميهماني شام كه جهت جمع آوري پول براي مبارزات انتخاباتي يكي از نمايندگان آمريكا در ايالت “ ايلينويز “ برگزار شده بود ، به دين اخلاقي آمريكا به شاه ايران اشاره كرد و گفت : “ براي من اين يك واقعيت بسيار ناراحت كننده است كه متوجه شويم شاه ايران يعني يك دوست سي ساله ايالات متحده ، امكان آن را نيافته است كه اجازه ورود به ايالات متحده را به دست آورد و در عوض در “ باهاما “ اقامت گزيند و به دنبال پناه گاهي باشد . وي گفت : انقلاب ايران و سقوط حكومت شاه اثر مخربي بر سياست خارجي ايالات متحده داشته است و عناصر تندرو خاورميانه را به ميزان زيادي تهييج نموده است . “ كيسينجر “ پيش‌بيني نمود كه دهه 1980 به دليل انقلاب ايران و ساير ماجراجويي‌هايي كه از اتحاد شوروي رهبري مي‌شود ، مملو از آشوب و ناآرامي‌باشد . وزيرخارجه سابق آمريكا گفت : تا زماني كه ايالات متحده دائم با مبارزه قدرت روبه روست ، امكان برقراري موازنه قواي سالم وجود ندارد . وي افزود : ما نمي‌توانيم بپذيريم كه اتحاد شوروي هر كاري را كه مايل است انجام دهد و آشكارا با سياست خارجي ما به مبارزه بپردازد . ايالات متحده بايستي مصر بخواهد كه اين ماجراجويي‌ها پايان پذيرد . ( 35 )
186
پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و تاثيرات بين‌المللي آن همچنان موضوع بحث سياست مداران آمريكايي است ، در اين باره ، “ باري بلچمن “ معاون مدير كل آژانس آمريكايي كنترل تسليحات گفت : حوادث ايران نشان مي‌دهد كه روابط مبتني بر خريد تسليحات منجر به مهلكه مي‌شود . آمريكا بايد بپذيرد كه پاره‌اي از تكنولوژي‌هاي نظامي مخفي آمريكا در ايران ، لو رفته است . ( 36 )
“ جيمز شلزينگر “ وزير انرژي آمريكا نيز در مورد تاثير انقلاب اسلامي بر بازار نفت گفت :
حوادث اخير ايران و كاهش نفت موجود در بازار بين‌المللي باعث شد كه ما مصرف كنندگان زودتر كمربندها را محكم كنيم و سيستم‌هاي تداركاتي خود را از حالت تمركز خارج نماييم . ( 37 )
هنري كيسينجر نيز طي سخناني سقوط شاه ايران را عقب‌نشيني استراتژيك عمده در دوران پس از جنگ جهاني دوم ، براي آمريكا دانست و دليل آن را فقدان قاطعيت دولت كارتر برشمرد . به گزارش يونايتدپرس ، كيسينجر چهار نقص سياست آمريكا را چنين برشمرد :
1 ـ اصلاحات ، كه قدرت جمع آوري اطلاعات سيا در ايران را تضعيف نمود و به آن ضربه زد و همچنين عدم انجام هرگونه تلاشي براي حفظ ثبات سياسي شاه از طريق كمك‌هاي مخفي .
2 ـ تاكيد دولت كارتر بر حقوق بشر كه باعث اعمال فشار بر شاه در اوج يك دوران پرمخاطره گرديد .
3 ـ عدم ثبات ژئوپولتيك ، در به اصطلاح “ هلال بحران “ كه از ايران تا شاخ افريقا امتداد مي‌يابد و آمريكا براي جلوگيري از سياست توسعه طلبي شوروي در اين منطقه ، اقدامات ناچيزي انجام داده است .
4 ـ روش تاكتيكي دولت كارتر در مورد بحران ايران براي هميشه ابهام بزرگي پيرامون پشتيباني آمريكا از شاه باقي گذارده است .
كيسينجر افزود : انتخاب روش‌هاي مختلف سياسي براي آمريكا با اقداماتي كه در سال‌هاي اخير در مورد كنترل هرچه بيشتر سيا صورت گرفته ، شديد محدود گرديده است . سازمان اطلاعاتي آمريكا به قدري ضعيف شده است كه نمي‌تواند حمايتي كه مي‌توانست شاه و متحدان او را مطمئن سازد [ از طريق | ] اطلاعات جمع آوري شود و فعاليت‌هاي مخفي انجام گيرد . ( 38 )
187
آمريكا درپي استقرار نظام امنيتي جديدي در منطقه خاورميانه است . روزنامه السفير چاپ بيروت نوشت : درپي انقلاب ايران و متلاشي شدن پيمان سنتو ، آمريكا دست اندركار پياده كردن يك طرح عظيم نظامي در جهت ايجاد پيمان تازه‌اي در منطقه خاورميانه با شركت مصر ، اسرائيل ، تركيه و يونان است . به نوشته اين روزنامه ، آمريكا فعاليت نظامي گسترده‌اي را در جهت ايجاد پايگاه‌هاي نظامي در يونان آغاز كرده است . مهمترين اين پايگاه‌ها در شبه جزيره “ مورا “ ساخته مي‌شود كه مخصوص نگه‌داري و پرتاب سلاح‌هاي اتمي است . ( 39 )
منابع و ماخذ روزشمار 1/3/1358
1 ـ روزنامه بامداد ، 2/3/1358 ، ص 12 .
2 ـ سند شماره 131180 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : اطلاعيه سازمان سياسي خلق عرب ، 1/3/1358 .
3 ـ روزنامه آيندگان ، 2/3/1358 ، ص 1 و 2 .
4 ـ ماخذ شماره 1 ص 12 .
5 ـ روزنامه كيهان ، 1/3/1358 ، ص 2 .
6 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 2 .
7 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 60 ، 2/3/1358 ، ص 5 ، آسوشيتدپرس ، خرمشهر .
8 ـ ماخذ شماره 7 ، ص ص 25 ـ 24 ، راديو قاهره .
9 ـ روزنامه كيهان ، 2/3/1358 ، ص 8 .
10 - سند شماره 113377 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : گزارش فرمانده گروهان ژندارمري مريوان به استانداري كردستان .
11 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 61 ، 3/3/1358 ، ص 1 .
12 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 8 .
13 ـ هفته نامه “ امت “ ، ارگان جنبش مسلمان مبارز ، سال اول ، شماره 8 ، 16/3/1358 ، ص 8 .
14 ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ، جلد6 ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ) ، ص ص 244 ـ 241 .
15 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 2 .
16 ـ روزنامه كيهان ، 3/3/1358 ، ص 1 به نقل از رويتر .
17 ـ ماخذ شماره 5 ، ص 8 .
18 ـ ماخذ شماره 5 ، ص 2 .
19 ـ بيانيه سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي ( بيانيه شماره 9 ) ، 4/3/1358 .
20 ـ روزنامه اطلاعات ، 2/3/1358 ، ص 8 .
21 ـ ماخذ شماره 5 ، ص 8 .
22 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 8 .
23 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 8 .
24 ـ روزنامه اطلاعات ، 1/3/1358 ، ص 12 .
25 ـ روزنامه اطلاعات ، 3/3/58 ، ص 12 .
26 ـ ماخذ شماره 25 ، ص 2 .
27 ـ ماخذ شماره 16 ، ص 8 .
28 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 8 .
29 ـ ماخذ شماره 24 ، ص 12 .
30 ـ ماخذ شماره 20 ، ص 8 .
31 ـ ماخذ شماره 24 ، ص 12 .
32 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 2 و ماخذ شماره 16 ، ص 7 و ماخذ شماره 25 ، ص 2 .
33 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي آمريكا ، جلد 34 ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) 1/3/58 ، ص 112 .
34 ـ ماخذ شماره 33 ، ص ص 116 ـ 113 .
35 ـ ماخذ شماره 5 ، ص 1 ، يونايتدپرس ، شيكاگو .
36 ـ ماخذ شماره 24 ، ص 12 ، يونايتدپرس ، واشنگتن .
37 ـ ماخذ شماره 5 ، ص 8 ، آسوشيتدپرس ، پاريس .
38 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 1 ، به نقل از راديو يونايتدپرس .
39 ـ ماخذ شماره 9 ، ص 1 ، به نقل از روزنامه السفير چاپ بيروت .
