روزشمار
سه‌شنبه
14 فروردين 1358
5 جمادي‌الاول 1399
3 آوريل 1979
587
به گزارش مطبوعات ، شهر گنبد پس از چند روز نبرد خونين آرامش خود را باز يافت و رفت و آمد درشهر به حال عادي بازگشت . طرفين خاصمه سنگرها را ترك كردند و نيروهاي ارتش در نقاط مختلف شهر مستقر شدند … ماموران شهرداري گنبدكاووس شروع به پاكسازي و نظافت شهر كردند … اجسادي كه در جريان درگيري در خانه‌ها مانده و دفن نشده بود ، به سردخانه بيمارستانها انتقال يافت و مجروحان به بيمارستانها منتقل شدند … ارتباط تلفني گنبد پس از چند روز اختلال دوباره برقرار گرديد … مسؤولان درمانگاه شماره 5 شهري كه در منطقه تركمن‌نشين گنبد واقع است اعلام كردند در اين منطقه جمعاً 35 نفر كشته و 36 نفر مجروح شده‌اند . به اين ترتيب وقايع گنبد تاكنون 85 كشته و 250 مجروح بجاي گذاشته است … روي در و ديوار ساختمانهاي منطقه تركمن‌نشين گنبد اين شعار نوشته شده است : " خواندن لازم است ، خط لازم است و مدرسه تركمن لازم است . … تركمنها در جريان درگيري مدرسه‌اي را كه به نام بيژن جزني [ از بنيانگزاران سازمان چريكهاي فدايي خلق - مركز ] نامگذاري كرده‌اند ، تبديل به بيمارستان نموده و عده‌اي از مجروحان را در آن تحت معالجه قرار داده‌اند . ( 1 )
گزارش ديگري نيز حاكيست زد و خورد و تيراندازي در گنبدكاووس پايان يافته و در حال حاضر رفت و آمد در اين شهر بطور عادي ادامه دارد و در پايان درگيريهاي 8 روزه اكنون كنترل شهر در دست نيروهاي ارتش ملي است . …
هيأت اعزامي‌از تهران صبح امروز پيامي‌خطاب به مردم گنبدكاووس فرستاد كه در آن آمده است : « مردم مسلمان و مبارز گنبدكاووس ! اكنون كه نقشه‌هاي شيطاني دشمنان ايران و ملت بپاخاسته براي برهم‌زدن يكپارچگي مردم و شعله‌ور ساختن جنگ مذهبي براي همگان روشن شده است ، به عموم مردم غيور و مسلمان منطقه هشدار مي‌دهيم كه عوامل وابسته به رژيم سابق و ايادي آنها مي‌خواهند با برپا ساختن جنگ داخلي به رهبري آگاه و متعهد انقلاب لطمه بزنند . لذا لازم است كه هوشيار باشيد و توطئه‌هاي شوم دشمن را نقش بر آب ساخته و بار ديگر مشت محكمي بر دهان دشمنان خلق قهرمان ايران بزنيد . » ( 2 )
در اين حال ، استاندار مازندران در يك اقدام شتابزده اعلام كرد : « به علت اينكه ارتش كاملاًً بر اوضاع مسلط است ديگر نياز به وجود پاسداران انقلاب اسلامي‌نيست و آنها از فردا به شهرهاي خود باز خواهند گشت . » ( 3 )
588
جريان درگير در گنبد موسوم به خلق تركمن ، به انحاء مختلف و تحت عناوين گوناگون به تكرار خواسته‌ها و مواضع خود مي‌پردازد . از جمله شورايي تحت عنوان " شوراي انقلابي خلق تركمن " متشكل از ولي‌محمد آخوند ارزانش ، محمد طالبي ، بهمن جبل عاملي ، شيرمحمد درخشنده‌توماج و حكيم مختومي‌اعلام كرد كه خواسته‌هاي زير بايد در مذاكرات نمايندگان مردم تركمن و دولت مورد توجه قرار گيرد : 1 - تقسيم زمينهاي خاندان منفور پهلوي و ديگر غاصبان زمين ميان دهقانان بي‌زمين تحت نظر شوراي دهقاني ؛ 2 - تشكيل شوراهاي انقلابي از طريق راي آزاد مردم تركمن براي دفاع از حقوق حقه تركمن و به ثمر رساندن خواست زحمتكشان شهر و روستا ؛ 3 - لغو كليه ديون و بدهي‌ها و تعهدان مالي كارگران ، دهقانان ، پيشه‌وران و كارمندان جزء به بانكها و موسسات دولتي ؛ 4 - لغو تمام محدوديتهاي ملي و فرهنگي و سپردن مصالح خلق تركمن به دست خلق تركمن كه خود بايد در تعيين سرنوشت خود اقدام كند ، در چارچوب ايراني آزاد و يكپارچه و برخورداري از آزاديهاي فرهنگي ، مذهبي و ديگر آزاديها بطور كامل ؛ 5 - تشكل جغرافيايي خلق تركمن از بندر‌تركمن تا جر‌گلان شامل شامل ايالات جعفرباي ، اتاباي ، كوكلان و جر‌گلان تحت سيستم اداري واحد و مشترك ؛ 6 - ارتش خلقي براي پاسداري از دستاوردهاي انقلاب و دفاع از منافع ملي از نيروهاي انقلابي تشكيل شود و سربازان و افسران تركمن بايد حتي‌المقدور در تركمن‌صحرا خدمت كنند ؛ 7 - … تبليغات سوء روزهاي اخير در مورد حوادث گنبد كه بر عليه خلق تركمن و فداييان انجام گرفته بايد قطع شود ؛ 8 - ما هرگونه انحصارطلبي و انتصاب را بشدت محكوم مي‌كنيم و معتقديم كه هر خلقي حق تعيين سرنوشت خود را در يك رابطه همپايه برادرانه با ديگر خلقها دارد و معتقديم كه انتخاب كاملاً آزاد بايد براساس گزينش نمايندگان و مجريان امور در تمامي‌ادارات انجام گيرد . ( 4 )
در همين چارچوب دكتر آهنگري يكي از اعضاي ستاد مركزي شوراهاي تركمن‌صحرا نيز در تشريح مواضع اين شورا و كانون فرهنگي - سياسي خلق تركمن گفت : « اين كانون را يك شورا رهبري مي‌كند ، شاخه‌هاي كانون فرهنگي و سياسي خلق تركمن كه مركز آن در گنبدكاووس قرار دارد زير نظر ستاد مركزي شوراهاي تركمن‌صحرا فعاليت مي‌كنند و هدف آن حفظ حقوق دمكراتيك خلق تركمن است . » وي در ادامه ، علماي اهل تسنن تركمن‌صحرا را مرتجع خواند و گفت : « نقش اين عده در درگيريهاي گنبد تحريك و نفاق‌افكني بوده و در حال حاضر فراري هستند . وي در مورد شركت در رفراندوم گفت : « ما به جمهوري اسلامي‌رأي نداده‌ايم چرا كه محتواي رژيم و اين كه تا چه حد اين حكومت مي‌تواند خواستهاي برحق خلقها را برآورد براي ما روشن نيست . » ( 5 )
589
دكتر منصور گرگاني يكي از اعضاي هيات اعزامي وزارت كشور به گنبد در مصاحبه‌اي با خبرگزاري پارس ، خبر منتشره از سوي راديو بي‌بي‌سي از قول يكي از شخصيتهاي ايراني كه گفته بود اسلحه از آن طرف مرز ، يعني شوروي به تركمنها مي‌رسد را شديداً تكذيب كرد و گفت : « سلاحهايي كه طرفين درگيري در گنبد به دست دارند همان تفنگهاي ژ -3 و يوزي و غيره است كه از پادگانهاي نظامي‌كشور هنگام سقوط رژيم استبدادي به دست آورده‌اند … متأسفانه اخبار بي‌بي‌سي هميشه در مسير ايجاد اخلال در صحراي تركمن بوده است . » ( 6 ) وي در مورد ادامه آتش‌بس در منطقه گفت : « آتش‌بس بطور كامل انجام شد و از ساعت 4 بعدازظهر پريروز طبق توافق ، سنگرهاي طرفين يكي پس از ديگري به نيروهاي انتظامي و ارتش ملي ايران تحويل داده شد . » ( 7 )
590
به گزارش روزنامه كيهان مولوي عبدالعزيز پيشواي مذهبي اهل تسنن سيستان و بلوچستان و رهبر حزب اتحاد‌المسلمين در رأي هيأتي مركب از چند تن از رهبران مذهبي اهل سنت براي رسيدگي به اختلافات مردم ناحيه گنبد وارد اين شهر شد . وي در مورد علت بروز درگيري گفت : « تحقيقات ما نشان مي‌دهد كه اين در‌گيريها به سبب تحريكات ساواكيها و بعضي افراد بي‌تجربه كميته شهرستان گنبد آغاز شده است و به مردم نيز اين‌گونه تفهيم شده است كه اين مخاصمه دعواي شيعه و سني است . در صورتي كه چنين موضوعي در اينجا ابداً در ميان نيست و برادران تركمن بايد كاملاً بيدار و هوشيار باشند كه گول اجانب و ايادي استعمارگر و ماجراجو و آن گروه از فئودالهاي سابق را كه منافعشان به خطر افتاده است ، نخورند . » ( 8 )
591
سازمان چريكهاي فدايي خلق ايران در ادامه تلاشهاي گذشته در جهت خنثي كردن فشار افكار عمومي‌كه ادامه حضور سياسي اين سازمان در شهرهاي مختلف را تهديد مي‌كند ، ضمن اطلاعيه‌اي كه در مطبوعات درج شد ، اعلام كرد : « ما يك بار ديگر اعلام مي‌كنيم به علت وجود سانسور موفق نشديم سخن خود را كه براي جلوگيري از ادامه زد و خوردهاي گنبد مي‌توانست مؤثر باشد ، از شبكه راديو - تلويزيون پخش كنيم ، اما اخبار جعلي خبرگزاريهاي مغرض امريكايي با گفته‌هاي ضدفدايي توطئه‌گران داخلي كه كوشيدند حيثيت و شرف فدايي را ناجوانمردانه پايمال سازند ، مرتب از شبكه راديو - تلويزيون پخش شد . ما ابايي نداريم كه اعلام كنيم سياستهاي كنوني مسؤولان راديو - تلويزيون هيچ فرقي با سياستهاي سابق آن ندارد . »
در اين اطلاعيه اضافه شده است : « اخبار و گزارشاتي كه در روزهاي گذشته از جانب " نهضت اسلامي‌جوانان تركمن " از راديو و تلويزيون پخش شده ، جعلي و دروغين است و ما هرگز با مردم نخواهيم جنگيد ، حتي اگر گروههايي از مردم به تحريك عناصر مرتجع و ناآگاه به ما حمله كنند . » در آخر اين اطلاعيه آمده است: « عمادي ، شخصي كه مأمور توطئه‌چيني عليه سازمان چريكهاي فدايي خلق ايران بوده ، زمينه برخوردهاي گنبد را فراهم نموده است . ما خواستار مجازات بي‌امان محركين ، آغازكنندگان و ادامه‌دهندگان خيانتكار و پليد اين توطئه هستيم . » ( 9 )
سازمان مزبور همچنين با عنوان هيأت اعزامي‌سازمان چريكهايي فدايي به تركمن‌صحرا ، گزارشي به اين شرح از وقايع گنبدكاووس انتشار داد :
« هموطنان مبارز ! دسيسه‌هاي پليد و سراسري عمال امپرياليسم سرانجام كارگر شد و آتش نفاق و خونريزي را در شهرستان گنبد برافروخت . خواستهاي خلق تركمن كه جزئي از خواستهاي تمامي خلقهاي ايران است و همچون ديگر مسائل خلقها مي‌بايست از طريف مسالمت‌آميز و برادرانه حل مي‌شد ، اينك به وسيله عمال امپرياليسم تحريف شده و به صورتي نادرست در اذهان نمايان گرديده است . ما عميقاً اعتقاد داريم كه هرگونه جنگ‌افروزي ميان خلقها تنها به نفع امپرياليزم و عمال آن تمام خواهد شد و هركس به هر طريق در جهت ستيز ميان خلقها اقدام كند ، آگاهانه يا ناآگاهانه به خلق خيانت كرده و به امپرياليزم خدمت مي‌نمايد . هوشيار باشيم ، با جنگ‌افروزي مقابله كنيم و خلقها را از توطئه‌هاي جنگ‌افروزانه دشمنان آگاه سازيم . استوار باد همبستگي ميان خلقهاي ايران ، نابود باد امپرياليزم و عمال آن . » ( 10 )
592
راديو لندن در گزارش بخش صبحگاهي خود اعلام كرد : « در شهر گنبد‌قابوس نيروهاي تركمن تصميم گرفتند در مقابل نيروهاي دولتي كه با تانك و زره‌پوش آنها را در محاصره قرار داده‌اند ، تسليم نشوند . » اين راديو اضافه كرد : « نيروهاي غيردولتي كه بيشترشان از مردمان تركمنند ، شرايطي را كه دولت در پيش پاي آنها نهاده رد كرده‌اند و بدين ترتيب به نخست‌وزير مي‌گويند كه اگر جرأت مي‌كند تهديدش را اجرا كند و به ارتش دستور حمله به آنها را بدهد . » با وجود اين ، راديو لندن در خبرهاي ساعت 15 : 15 خود اعلام كرد : « ارتش ايران و واحدهاي نيروي هوايي امروز بعدازظهر بدون مقاومت وارد گنبد قابوس شدند و هم تركمنها و هم غيرنظاميان مسلح از مواضع خودشان كه سنگربندي شده بود ، عقب‌نشيني كردند . ابتدا غيرنظاميان مسلح مواضع خود را ترك نمودند ، سپس تركمنها سلاحهاي خود را به مساجد بردند و از صحنه زد و خورد كناره‌گيري كردند . » اين راديو افزود : « زنان و مردان پير تركمن از واحدهاي ارتش مانند يك ارتش آزاديبخش حسن استقبال كردند . » با اين حال ، راديو لندن تاكيد كرد : « شورشيان شكست نخورده‌اند . » ( 11 )
راديو مسكو در گفتاري درباره اوضاع گنبدكاووس ادعاي برخي از روزنامه‌هاي ايران را كه گويا رويدادهاي گنبدكاووس نتيجه مداخله اتحاد شوروي است ، پوچ و بي‌معنا دانست و گفت : « آنها ادعا كردند كه راديو عشق‌آباد با گفتارهاي خود محرك اين رويدادها بوده است . ما مي‌توانيم با اعتبار و صلاحيت كامل اعلام نماييم كه نه راديو عشق‌آباد و نه هيچ فرستنده ديگر از ايستگاههاي راديويي شوروي به چنين كارهايي اشتغال نورزيده و اشتغال نمي‌ورزند . » روزنامه پراودا ارگان حزب كمونيست شوروي نيز بنگاه سخن‌پراكني بي‌بي‌سي را به باد انتقاد گرفت و آن را ناشر جعلياتي از قبيل درگيري شوروي در نزاع بين تركمنها و واحدهاي نظامي‌دولت ايران خطاب كرد . ( 12 )
593
مهندس بازرگان نخست‌وزير دولت موقت با ارائه يك جمع‌بندي از مواضع دولت درباره عوامل ناآراميهاي جاري و مسأله خودمختاري در يك پيام راديو تلويزيوني با اشاره به ناآراميهاي مناطق مختلف كشور گفت : « هر روز يا هر هفته از يك گوشه مملكت نغمه‌هاي بسيار دلخراش و ناراحت كننده بلند مي‌شود . يك روز كردستان ، يك روز گنبدكاووس و خدا مي‌داند فردا خوزستان باشد يا جاي ديگر و تحت بهانه‌هايي پوچ و بهانه‌هايي كه همه مي‌دانيم و خود اهالي محل هم مي‌دانند ؛ مثل سني و شيعه ، عرب و فارس و تركمن و غيره و يا به بهانه فلان انتصاب … البته ظاهرش اين است و در باطن چيز ديگري است . در حقيقت و در عمل طبق نقشه‌هايي پيش ساخته شده و خيلي منظم و برنامه‌هايي از همان دسته‌جات ( كمونيست ) كه حالا طرفدار تروتسكي باشد يا مائوئيست و يا ماركسيست . از شهرهاي مختلف با تداركات قبلي و بار و بنه تسليحاتي فراوان ، چه آنهايي كه از خارج مي‌رسند و چه آنها كه از داخل . متاسفانه ما هم آن نيروي مرزبان و انتظامي‌قوي و لازم را نداريم كه جلوي آنها را بگيريم . اين را مردم بايد بدانند . اينها همين‌طور اين سلاحها را مي‌آورند و مي‌روند در منطقه و تحت اين عناوين شروع مي‌كنند به پاسگاه ژاندارمري و پادگانها حمله كردن و بعد خلع سلاح مي‌كنند و بساط جنگ و كشتار راه مي‌اندازند . آن وقت بايد چقدر زحمت كشيده شود ، افراد مختلف بروند وساطت كنند و بالاخره لزوماً و حتماً بايد ارتش به وسط بيايد تا به نحوي از اين مسأله خلاص بشويم . » ( 13 )
از سوي ديگر بازرگان در مصاحبه‌اي با روزنامه كيهان در پاسخ به اين سؤال كه چرا در مورد خودمختاري كردستان و گنبد سياست دولت از مشخص نمي‌كنيد ؟ اظهار داشت : « ما به طريق ديگري به اين قضايا نگاه مي‌كنيم . حرفها و صحبتها در گنبد و كردستان از خودمختاري [ است . ] اگر منظور تجزيه‌طلبي و از بين رفتن وحدت كشور است به هيچ‌وجه قابل قبول نيست ، ولي اگر خودمختاري داشتن اختيار و مسؤول بودن در امور محلي است ، حتي بيش از قانون اساسي قديم ايالتي و ولايتي كه منظور گرديده مورد قبول و پذيرش است . البته اين خودمختاري اختصاص به يك محل نخواهد داشت و براي همه نقاط كشور مورد نظر است . حال چه كارها بايد با حكومت مركزي باشد و چه امور با مسؤولان محلي ، ما خواسته‌ايم كه مردم نقاط مختلف نظرشان را بدهند . همان طور كه مردم كردستان نظرياتشان را به امام داده‌اند . با رسيدن پيشنهادات ، فرمول مزبور تهيه و قبل از انتخابات مجلس مؤسسان منتشر خواهد شد تا مردم نظرات خود را در اين مورد اظهار دارند و يا به نمايندگان خود بگويند كه اعلام كنند . » ( 14 )
594
سرهنگ مجللي رئيس شهرباني جمهوري اسلامي ايران در مصاحبه‌اي با روزنامه كيهان گفت : « 15 سرهنگ همرديف سرهنگ و سروان شهرباني براساس ماده 71 و ماده واحده سال 1342 از تاريخ 1/12/57 مشمول قانون بازنشستگي شده‌اند . » با اين حال اميرانتظام سخنگوي دولت اظهار داشت : « پرونده امراي بازنشسته نيروهاي انتظامي‌مورد مطالعه مجدد قرار خواهد گرفت و در صورتي كه داراي تجربه كافي و مومن به انقلاب باشند به كار دعوت خواهند شد و از آن گذشته بازنشستگي امراي مذكور دليل خلافكاري آنان نمي‌تواند باشد . » ( 15 )
595
ساختمان شهرباني در خيابان ثبت تهران به محاصره گروهي نقابدار درآمد و 15 افسر و درجه‌دار شهرباني توسط افراد نقابدار ربوده شدند . به نوشته روزنامه كيهان افراد نقابدار كه اسلحه‌هاي ژ -3 ، يوزي و كلتهاي كمري در دست داشتند ، پس از بستن درهاي ورودي شهرباني و كميته‌ها ، داخل محوطه شدند و افرادي كه مورد شناسايي قرار داده بودند ، با خود بردند . افراد نقابدار 12 تن از دستگيرشده‌ها را با وساطت آيت‌الله مرعشي روحاني مقيم شهرباني آزاد كردند ولي دو افسر و يك درجه‌دار را با خود بردند . خبر ديگر نيز حاكيست يك گروه نقابدار يك سرهنگ شهرباني را كه در ميدان آرياشهر قصد ورود به خانه‌اش را داشت دستگير كردند و به عنوان اينكه شاكي خصوصي دارد با خود بردند و 24 ساعت بعد او را مجدداً با چشمهاي بسته در همان ميدان آزاد كردند . ( 16 )
596
مهندس بازرگان نخست‌وزير دولت موقت در يك مصاحبه مطبوعاتي با حضور خبرنگاران خارجي و داخلي شركت كرد و به سؤالات آنان پاسخ داد . وي در مورد حفظ حقوق اقليتهاي مذهبي در قانون اساسي جديد گفت : « اقليتهاي مذهبي اهل كتاب آنچه كه در مورد حفظ و بهبود حقوقشان پيشنهاد بدهند ، مطرح خواهد شد كه تاكنون پيشنهادي به من نرسيده است . در قانون اساسي قديم حقوق اين اقليتها حفظ شده و در قانون اساسي جمهوري در اين مورد قدمي‌به پيش خواهد بود و به عقب برنمي‌گردد . نخست‌وزير اضافه كرد نمايندگان اقليتها با آيت‌الله خميني نيز ملاقات كرده‌اند و مراتب حمايت دولت جمهوري اسلامي‌به آنان اعلام شده است . »
سؤال شد مدتي است تضييقاتي براي مطبوعات خارجي فراهم ساخته‌اند ، در گنبد خبرنگار يونايتدپرس را مضروب كرده‌اند و دو نفر خبرنگار آسوشيتدپرس سه روز است كه دستگير شده‌اند و از آنها خبري نيست . نخست‌وزير گفت : « ارتش در گنبد استقرار يافته و قاعدتاً موضوع رسيدگي خواهد شد . »
نخست‌وزير در مورد آينده قراردادهاي خريد وسايل نظامي‌و ساير پروژه‌ها از آمريكا گفت : « همانطور كه با سفير‌كبير آمريكا مذاكره شده بطور كلي با توجه به سياست جديد ايران خيلي از اين خريدها با مصالح ايران تطبيق نمي‌كند و وزارت دفاع مشغول تهيه آيين‌نامه‌اي در اين مورد است . »
سؤال شد آيا ايران در كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در كوبا شركت مي‌كند . نخست‌وزير گفت : « هفته قبل با جناب دكتر سنجابي وزير‌خارجه در اين مورد صحبتي بود . دولت گذشته رسماً در زمينه كشورهاي غيرمتعهد نه مخالف و نه موافق ، تعهداتي نكرده بود . حضرت رئيس جمهوري يوگسلاوي در اين مورد دعوتي بطور ضمني كرده‌اند و اين مسأله از جميع جهات براي وزارت خارجه و نخست‌وزيري روشن نيست . به هر حال ما در وضع ظاهر مخالفتي نداريم و اساسنامه و مرامنامه اين امر در دست مطالعه است . » ( 17 )
597
هنري پركت مسؤول اداره امور ايران در وزارت امور‌خارجه آمريكا گفت : « آمريكا نمي‌تواند يقين داشته باشد كه سلاحهاي پيشرفته‌اي كه پيش از انقلاب اسلامي‌به ايران فروخته شده يا اطلاعات مربوط به اين سلاحها به دست افراد ديگر نيفتد . » وي افزود : « با توجه به عدم حضور آمريكا در ايران و ناآرامي‌عمومي در اين كشور ، ما نمي‌توانيم خطرهايي را منتفي بدانيم . » از سوي ديگر ، جان گلن رئيس كميته رسيدگي به گزارش وضع سلاحهاي آمريكا در ايران نيز توجه داده است كه از گزارش روزنامه برمي‌آيد كه ممكن است كتابهاي فني راهنماي كاربرد سلاح به دست افراد مخالف در نيروي هوايي ايران و گروههاي ماركسيست بيفتد . گلن گفت : « در فوريه گذشته 77 فروند جت جنگنده پيشرفته اف - 14 و 280 فروند موشك فونيكس در ايران بود . »
اما براساس گزارش ژنرال ارنست گريوز از مقامات وزارت دفاع آمريكا كه مسؤوليتهاي خاصي در اين مورد دارد ، گفته مي‌شود كه رويدادهاي ايران امنيت آمريكا را به خطر نينداخته است . وي گفت : « گزارشهاي موجود نشان مي‌دهد كه مراقبت از هواپيماها و موشكهاي ساخت آمريكا ادامه دارد و ملاحظات مربوط به استقلال و ناسيوناليسم ايران ايجاب مي‌كند كه اين مراقبتها دنبال شود . » ژنرال گريوز خاطرنشان ساخت با توجه به سرعتي كه سلاحهاي نظامي‌مدرن ، كهنه مي‌شوند و با توجه به پاره‌اي تدابير احتياطي كه گرفته شده ، در صورتي هم كه اين اطلاعات فني درز كند ، نبايد بيش از حد دچار ترس شد . ( 18 )
598
مصطفي خليل نخست‌وزير مصر طي تلگرامي‌به مهدي بازرگان نخست‌وزير ايران ، رژيم جديد ايران را از نظر سياسي به رسميت شناخت . در اين تلگرام همچنين بر لزوم تقويت روابط دوستي و همكاري ميان دو كشور برادر در كليه زمينه‌ها تاكيد شده است . ( 19 ) در همين حال خبرگزاري عراق به نقل از منابعي كه آن را " محافل آگاه در قاهره " خواند ، گزارش داد : انورسادات رئيس جمهوري مصر ، عناصر ساواك را كه از ايران فرار كرده‌اند در دستگاه امنيتي خود به كار گرفته است. اين خبرگزاري اضافه كرد كه سادات افسران و عناصر ساواك را به كارتهاي شناسايي مصري مجهز و آنها را به دفتر ويژه خود وابسته ساخته است تا برامنيت ملي و سازمان عالي اطلاعات خارجي و داخلي مصر نظارت كنند . ( 20 )
599
همزمان با سفر نخست‌وزير اسرائيل به قاهره ، كشورهاي عرب روابط خود را با مصر قطع مي‌كنند . به گزارش خبرگزاريها ، كشورهاي عرب به استثناي سودان و عمان يكي پس از ديگري روابط خود را با مصر قطع مي‌كنند . عربستان سعودي و كويت و ساير كشورهاي كوچك نفت‌خيز عرب در آستانه ورود نخست‌وزير اسرائيل به قاهره ، سفراي خود را از اين شهر فرا‌خواندند . روزنامه لبناني السفير در اين باره نوشت : « عكس‌العمل سخت عربستان سعودي نسبت به معاهده صلح مصر و اسرائيل كه با كمك آمريكا به انجام رسيد ، بزرگترين شگفتي هفته بود . » ( 21 )
600
شوراي فرماندهي حزب بعث عراق اعلام كرد كه « 27 تن از اعضاي نيروهاي مسلح عراق به اتهام تلاش جهت تشكيل شبكه‌هاي كمونيستي در اين كشور بازداشت شده‌اند . » به گزارش رويتر ، يك مقام شوراي فرماندهي حزب بعث عراق گفت : « اگر گناهكار بودن اين عده در جريان دادرسي به ثبوت برسد ، همگي تيرباران خواهند شد . » ( 22 )
601
روزنامه لوموند در تفسيري با عنوان " انقلاب ايران و منطقه " نوشت : « رويدادهاي ايران دست كم به سه دليل مردم منطقه خاورميانه را كلاً تحت تاثير قرار داده است . نخست اينكه نيروهاي ارتش پيش از انقلاب ايران به استثناي ماجراي 1964 سودان در همه جا توانسته بودند شورشهاي مردمي را سركوب كنند ؛ دوم آنكه پس از جنگ جهاني دوم هر انقلابي چه چپي و چه راستي ، كودتايي در پي داشته است و آخر آنكه پيروزي خلق ايران شكستي بزرگ براي آمريكا بود نه براي شاه ، آمريكايي كه با تمام نيرو از شاه پشتيباني مي‌كرد و تمام امكانات خود از جمله سازمان سيا را در اختيار او قرار داده بود . » ( 23 )
منابع و مآخذ 14/1/1358
1 - روزنامه اطلاعات ، 14/1/1358 ، ص 2 .
2 - روزنامه كيهان ، 15/1/1358 ، ص 2 .
3 - مآخذ شماره 2 .
4 - سند شماره 1112587 مركز مطالعات و تحيقات جنگ : مجموعه اسناد گنبد .
5 - روزنامه اطلاعات ، 15/1/1358 ، ص 8 .
6 - مآخذ شماره 2 ، ص 2 .
7 - مآخذ شماره 5 ، ص 8 .
8 - مآخذ شماره 2 ، ص 3 .
9 - مآخذ شماره شماره 2 ، ص 2 .
10 - نشريه كار اركان سازمان چريكهاي فدايي خلق ، سال اول ، شماره 2306 ، فروردين 1358 ، ص ص 8 - 6 .
11 - نشريه ويژه خبرگزاري پارس ، 15/1/1358 ، راديو لندن .
12 - كانون فرهنگي سياسي خلق تركمن ، زندگي و مبارزه خلق تركمن ( گنبد : سال 1358 ) ص 80 .
13 - عبدالعلي بازرگان ، مسائل و مشكلات نخستين سال انقلاب ( تهران : دفتر نهضت آزادي ايران ، سال 1362 ) ص 115
14 - مآخذ شماره 2 ، ص 3 .
15 - روزنامه كيهان 14/1/1358 ، ص 2 .
16 - مآخذ شماره 2 ، ص 2 .
17 - مآخذ شماره 2 ، ص 3 .
18 - مآخذ شماره 11 ، خبرگزاري فرانسه .
19 - مآخذ شماره 15 ، ص 8 يونايتدپرس .
20 - مآخذ شماره 11 ، خبرگزاري عراق .
21 - مآخذ شماره 15 ، ص 8 ، خبرگزاريها .
22 - مآخذ شماره 1 ، ص 8 ، خبرگزاري رويتر .
23 - روزنامه آيندگان ، 14/11/1358 ، ص 6 رويتر ، لوموند
