روزشمار
جمعه
10 فروردين 1358
1 جمادي‌الاول 1399
30 مارس 1979
542
در اولين روز برگزاري رفراندوم تعيين نظام سياسي ايران در سراسر كشور به گزارش روزنامه اطلاعات : « ميليونها ايراني براي تعيين نوع حكومت كشور پاي صندوق رأي رفتند و رأي خود را به صندوق ريختند . » اين روزنامه در صفحه اول خود با تيتر درشت نوشت : « ملت به امام پاسخ آري داد . » و افزود : « استقبال مردم براي شركت در رفراندوم در تاريخ ايران بي‌سابقه بود . » ( 1 )
روزنامه كيهان نيز نوشت : « ميليونها ايراني با اكثريت قاطع به جمهوري اسلامي‌رأي مي‌دادند . » اين روزنامه به نقل از رئيس ستاد برگزاري رفراندوم نوشت : « ديروز ( جمعه 10/1/58 ) راي مردم ، 98 درصد آري بود . » ( 2 )
10/1/58 - تهران رفراندوم نظام جمهوري اسلامي
صف طولاني و انبوه مردان براي رسيدن به پاي صندوق اخذ رأي
اما در مناطق بحراني كشور از جمله كردستان و تركمن‌صحرا انتخابات با اخلاقهايي روبه‌رو شد . به نوشته روزنامه كيهان در سقز نيمي‌از حوزه‌هاي رأيگيري در حالي كه مردم اين شهر به دنبال درخواست امام‌جمعه آماده راي دادن بودند ، مورد حمله افراد ناشناس قرار گرفت و تعدادي از صندوقها و ورقه‌هاي رفراندوم به سرقت رفت . براساس اين گزارش ، به دنبال اين مطلب كه امام در سخنراني خود اعلام كرد كه حق مردم كرد و ساير ملتهاي ايران در قانون اساسي منظور خواهد شد ، امام‌جمعه سقز كه قبلاً رأي دادن را مشروط به اعلام نظر شخص امام كرده بود [ مطلب در ضميمه روزشمار ديروز درج شده است . ] طي اعلاميه‌اي از مردم خواست كه به جمهوري اسلامي‌رأي بدهند . در پي صدور اين اعلاميه ، مردم براي دادن رأي به پاي صندوقها رفتند ولي هنگام ظهر عده‌اي ناشناس به حوزه رأيگيري در مسجد جامع و چند نقطه ديگر حمله كردند و صندوقهاي محتوي رأي و كارتهاي پر نشده رفراندوم را ربودند . روزنامه كيهان اضافه كرد : « 58 هزار ورقه رفراندوم در سطح شهر و شهرستان سقز پخش شده بود كه نيمي‌از آنها به سرقت رفت و از 45 صندوق مستقر در روستاهاي سقز ، سه صندوق برگشت داده شده است . » ( 3 )
در تلگرام يونسي ، استاندار كردستان به وزير كشور درباره مخالفت با انجام رفراندوم در سقز آمده است : « طبق گزارش امام‌جمعه سقز در جريان تظاهرات عده‌اي از مخالفين رفراندوم در سقز به گروهي موافق حمله كرده و چند نفر را زخمي‌كرده‌اند كه حال هيچ‌يك وخيم نيست . » ( 4 )
در مهاباد ، صندوقهاي آراي رفراندوم در شهر به بهانه جلوگيري از برخوردهاي احتمالي به توصيه شيخ‌عزالدين حسيني جمع‌آوري شد . به نوشته روزنامه اطلاعات در پي اظهار نظر گروههاي مختلف در مهاباد در مورد شركت يا عدم شركت مردم در رفراندوم - به علت نامشخص بودن موضوع خودمختاري كردستان ايران در نوع جمهوري - و تظاهرات گروههاي موافق و مخالف براي جلوگيري از درگيريهاي احتمالي بين اين گروهها ، حوزه‌هاي رأيگيري در شهر مهاباد و حومه تعطيل شد و رفراندوم برگزار نشد . مراتب از سوي باباطاهري ، شهردار اسبق مهاباد كه به پيشنهاد مردم به‌سمت فرمانداري اين شهر منصوب گرديد ، به استانداري آذربايجان‌غربي اطلاع داده‌شد . ( 5 )
در بانه نيز با تحصن مردم و استعفاي اعضاي هيات نظارت بر رفراندوم ، اخذ راي متوقف شد . به نوشته روزنامه كيهان ، ساعت 5/8 بعدازظهر روز جمعه به دنبال خبري كه درباره رفراندوم در بانه از راديو و تلويزيون پخش شد ، حدود پانزده هزار تن از مردم دست به راهپيمايي زدند . به دنبال آن 1500 تن در مسجد سيد متحصن شدند . اين اعتراض به دنبال بخش خبر ديگر از راديو در ساعت 14 روز شنبه به پايان رسيد و متحصنين دست از تحصن برداشتند . تحصن‌‌گزيدگان اظهار مي‌داشتند كه در جريان اخذ راي در روز جمعه تقلب روي داده و شناسنامه‌هاي كودكان 6 ماهه مورد استفاده قرار گرفته و بسياري نيز با فتوكپي شناسنامه و گواهينامه رانندگي راي داده‌اند . براساس همين گزارش ، خبري كه راديو و تلويزيون پخش شد و مورد اعتراض قرار گرفت حاكي از اين بود كه 15 هزار نفر از مردم بانه به نفع مفتي‌زاده تظاهراتي برپا كرده و او را رهبر خود ناميده‌اند ، در حالي كه چنين تظاهراتي در بانه صورت نگرفته بود . ( 6 ) در پي اعتراض و اجتماع مردم در مقابل
فرمانداري شهر و تحصن در مسجد سيد و اعلام اين كه در رفراندوم تقلب شده است ، اعضاي نظارت برانتخابات با حضور در مسجدسيد ضمن تأييد تحصن‌مردم از سمت‌خود استعفا‌كردند . ( 7 )
در تلگرام يونسي ، استاندار كردستان به وزير كشور در اين باره آمده است : « در تظاهرات بانه ، عده‌اي از افراد جلال طالباني از شهر سليمانيه عراق شركت داشته‌اند كه گفته مي‌شود اين عده اكيپهايي هستند كه در ظاهر با طالباني همكاري دارند و طالباني از بيم مداخلات ، [ آنها ] را از خود دور كرده است . اين تظاهرات مانع از ادامه رفراندوم در شهر بانه شد و موجب استعفاي انجمن نظارت شده است . » ( 8 )
اما در سنندج علي رغم تلاش ضدانقلاب ، رفراندوم با آرامش برگزار شد . به نوشته روزنامه كيهان و به نقل از هادي علايي كه يكي از اعضاي اصلي انجمن نظارت بر رفراندوم مركز استان معرفي شده است : « در روستاهاي اطراف شهر به ويژه پاسبانهاي فراري در نشر تبليغات و تشويق مردم به عدم شركت در رفراندوم تاثير فراوان داشته‌اند . با آن كه رفراندوم از طرف بعضي جمعيتها ، احزاب و گروههاي سياسي مختلف كردستان مانند جمعيت دفاع از آزادي و انقلاب سنندج و سازمان چريكهاي فدايي خلق شاخه سنندج تحريم شده بود ، هريك از اين سازمان ها با انتشار بيانيه‌هايي هرگونه دخالت و اعمال فشار و تحميل افكار و ايجاد دلهره در امور رفراندوم را محكوم كردند و خاطرنشان ساختند كه مردم شهر بايد بدقت مراقب اوضاع و توطئه‌هاي عوامل رژيم گذشته باشند تا مبادا از فرصت براي ايجاد تفرقه ميان گروههاي سياسي و اجتماعي سوء استفاده شود . كميته پنج نفري اداره امور شهر سنندج نيز در مصاحبه تلويزيوني بر آزادي مردم براي شركت در رفراندوم را تاكيد كرد . استاندار كردستان نيز طي پيامي‌كه از راديو مركز سنندج پخش شد ، شايعات مبني بر حمله به صندوقهاي رأيگيري و ايجاد تشنج را كه از صداي انقلاب اسلامي ايران پخش شده بود ، تكذيب كرد . به گفته اعضاي كميته نظارت بر رفراندوم سنندج ، تنها در يك مورد حادثه‌اي رخ داد و آن در حوزه شماره 3 ( مسجد هزاره ) بود كه شخصي " سه راهي " محتوي ماده منفجره را به محل رأيگيري پرتاب كرد و باعث وحشت شد ، اما خسارتي به بار نيامد . » ( 9 )
در بيجار و بخش ديواندره با وجود برخي ناآراميها رفراندوم برگزار شد . از ساعت 8 بامداد ، گروههاي مختلف در اين شهر به پاي صندوقهاي رأي رفتند و به جمهوري اسلامي رأي دادند . گزارشهاي رسيده از بيجار و بخش ديواندره حاكي است ، تعداد آراي ريخته شده در صندوقها در اين دو منطقه چشمگيرتر بود و روي‌هم رفته ، حوزه‌هاي رأيگيري در شهر سنندج ، بخش دهگلان و صلوات‌آباد تعداد رأي كمتري را نشان مي‌دهند . گفته مي‌شود در دهگلان و صلوات آباد تا‌اندازه‌اي درگيري به وجود آمده است . تا ساعت 5 بعدازظهر ( جمعه 10/1/58 ) در حوزه‌هاي رأيگيري سنندج ، ديواندره و بيجار بيش از 75 هزار كارت در صندوق ريخته شده بود . ساعت يك بعدازظهر نيز درخواست يك‌صد هزار كارت ديگر از مركز شد . رفراندوم در سنندج با آرامش برگزار شد . ( 10 )
در مريوان بنا به گفته استانداري كردستان : « در جريان اخذ آرا ، بين موافقين و گروهي از مخالفين كه گفته شده از افراد عراق بوده‌اند ، برخورد روي داده و در جريان برخورد چند تير هوايي شليك شد ، ليكن جراحتي به كسي وارد نشد و پس از آن آرامش برقرار گرديد . » ( 11 )
از سوي ديگر در برخي از مناطق تركمن‌صحرا نيز در رفراندوم اخلال‌‌هايي روي داد . از جمله تحت عنوان اهالي بخش آق‌قلعه طي تلگرامي‌اعلام گرديد كه آنان به علت اعتراض به درگيريهاي گنبدكاووس در رفراندوم شركت نخواهند كرد و به محض حل مشكلات گنبد و حصول توافق ، چون ديگر تركمنها در اين رفراندوم شركت خواهند جست . در‌بندر‌تركمن به گزارش روزنامه كيهان، تنها افراد فارسي‌زبان در رفراندوم شركت كردند . در بخش گوميشان از توابع گرگان و بخشها و روستاهاي تركمن‌نشين همه‌پرسي صورت نگرفت . در روستاهاي تركمن نشين نيز به علت نبود صندوق راي ، رفراندوم انجام نشد . ( 12 ) در گزارش ديگري از روزنامه كيهان آمده است : « روز گذشته ( 10/1/58 ) در تمام نقاط تركمن‌صحرا كه صندوقهاي رأي گذاشته بودند ، فارسها رأي خود را دادند و عده قليلي از تركمنها راي خود را به صندوقها ريختند اما عده‌اي از تركمنها تهديد كردند كه اگر رأي داده شود ، در مقابل رأي‌دهندگان عكسالعمل نشان خواهند داد ، به همين جهت اكثر تركمنها راي ندادند . » ( 13 )
روزنامه اطلاعات نيز خبر داد : بعدازظهر ديروز ( 10/1/58 ) چهار زن فارس‌زبان ، هنگامي كه براي دادن رأي و شركت در رفراندوم عازم يكي از حوزه‌هاي رأيگيري در خيابان صرابي گنبد بودند ، مورد اصابت گلوله قرار گرفتند و يكي از آنها كشته و سه نفر ديگر مجروح شدند . » ( 14 )
543
احمد صدرحاج‌سيدجوادي ، وزير كشور در مصاحبه مطبوعاتي درباره رأيگيري در نخستين روز رفراندوم گفت : « رأيگيري در نخستين روز رفراندوم با نظم و ترتيب كامل برگزار شد ولي
10/1/58 - تهران - اخذ رأي رفراندوم نظام جمهوري اسلامي- صف جداگانه زنان و مردان
متاسفانه عناصر ضدانقلابي در چند شهر مانع رأي‌دادن گروهي از مردم شدند . » وي افزود : « برخلاف شايعاتي كه ما را متوحش و ناراحت مي‌كرد ، بحمدالله اخذ رأي در تمام كشور به استثناي چند نقطه با آرامش كامل توام بوده و اتفاق ناگواري رخ نداد . » وزير كشور در جواب اين سؤال كه رأيگيري در چه نقاطي و به دست چه كساني مختل شده است ، گفت : « در سقز ، افراد ضدانقلابي و افرادي از دسته‌هاي مختلف به يك دبير ستان حمله كرده و يك صندوق رأي را كه حاوي هزار برگ راي مردم بود به آتش كشيدند . در مهاباد ، عده‌اي از همين نوع افراد اخلالگر ، مانع رأي دادن مردم و يا حضور مردم در حوزه‌هاي انتخاباتي شدند . در يك نقطه ديگر كردستان افرادي از همين نوع بين كشاورزان تبليغ كردند اگر برگ سبز يعني ( آري ) را به صندوق بيندازيد ، يعني اينكه اراضي شما را پس مي‌گيرند و به مالكان پس مي‌دهند » .
وزير كشور درباره رفراندوم در تركمن‌صحرا گفت : « در گنبدكاووس به علت اين كه افراد اخلالگر و چند ضدانقلابي كه از اهالي تركمن و غيرتركمن نبودند ، امروز تيراندازي مي‌كردند و مردم قادر به بيرون آمدن از خانه‌ها و دادن رأي نشدند . » وي افزود : « چون ارتباط با گنبد به وسيله عناصر ضدانقلابي قطع شده ، ما اطلاع دقيقي از وضع گنبد نداريم . » وزير كشور افزود: « رأيگيري در گنبد تجديد نمي‌شود و بر ما محقق است كه كليه هموطنان عزيز تركمن و غيرتركمن منطقه گنبد اعتقاد كامل به جمهوري اسلامي‌دارند و فقط آن عده از عناصر ضدانقلابي و اخلالگر كه از خارج به كمك معدود همفكران خود در گنبد رفته‌اند ، حاضر به دادن رأي به جمهوري اسلامي‌نشدند و به مخالفت با انقلاب برآمدند . » ( 15 )
544
امام خميني در پايان نخستين روز رفراندوم ، طي پيامي‌كه از راديو و تلويزيون پخش شد با تاكيد مجدد بر رأي به جمهوري اسلامي، تمديد زمان رأيگيري در صورت ازدحام مردم در مراكز رأيگيري را اعلام كردند . در اين پيام آمده است :
« بسم‌الله‌الرحمن‌الرحيم ؛ [ در ] محلي كه شهداي قم در آنجا جان خودشان را براي اسلام و جمهوري اسلامي‌از دست دادند و براي اين كه آنها را شاد و ملت ايران را دلگرم كنم ، به جمهوري اسلامي ايران رأي دادم . من اميدوارم كه همه ملت اسلام ، همه ملت ايران موفق باشند و ملت ما راي به جمهوري اسلامي‌بدهند . جمهوري اسلامي‌براي ما سرنوشت آزاد ، خوشبختي و استقلال هديه مي‌آورد . دشمنان اسلام مي‌خواهند اخلال كنند . در اين امر ملت ما بايد پافشاري كنند و راي خودشان را به جمهوري اسلامي‌بدهند . البته بعد از اين مرحله ، مرحله‌هاي ديگر داريم و آن تاسيس مجلس مؤسسان است كه به قانون اساسي جديد راي بدهند و بعد از آن انتخابات است كه وكلاي خودشان را به مجلس بفرستند . اينها مراحل ابتدايي اين نهضت است و بعد ايران‌سازي كه مرحله بعدي است و پياده شدن احكام اسلام در همه قشرهاي كشور ، آن هم از اموري است كه ما آرزو داريم و اميدواريم با اتفاق همه ملت و پشتيباني همه موفق بشويم به اين آرزو . من از همه ملت مي‌خواهم كه امروز كه راي دادند و فردا هم ان‌شاء‌الله به جمهوري اسلامي‌رأي مي‌دهند كه
10/1/58 - تهران - راي آري آيت‌الله طالقاني به جمهوري‌اسلامي
10/1/58 - قم - راي آري آيت‌الله العظمي‌گلپايگاني به جمهوري‌اسلامي
10/1/58 - راي آري آيت‌الله شريعتمداري به جمهوري‌اسلامي
سعادت آنها براين است كه مشغول كار ديگري نشوند . الا اينكه رأي خودشان را به صندوقها بريزند و مواظب باشند كه خيانتي نشود از آراي آنها و چنانچه فردا هم طوري شد كه نتوانستند همه ملت رأي بدهند ، از باب اين كه در مراكزي كه براي اخذ راي تعيين شده است ، خيلي اجتماع و ازدحام وجود دارد ، دولت براي روز ديگر هم اخذ رأي را توسعه مي‌دهد و تمديد مي‌كند كه همه ملت بتوانند رأي بدهند .
همه ملت به اين صندوقها رأي بدهند . آنها آزادند كه هرچه مي‌خواهند رأي بريزند و در ورقه‌اي كه به آنها مي‌دهند ، اگر رأيشان "نه" است ، آزادند كه هرچه مي‌خواهند بنويسند . هر قسم حكومتي را كه اختيار مي‌كنند ، بنويسند ، ليكن من توصيه مي‌كنم كه براي اطاعت امر خدا و براي اسلام كوشش كنيد و به جمهوري اسلامي‌رأي بدهيد . خداوند همه شما را سعادتمند كند و ملت را به استقلال و آزادي و رفاه برساند . » ( 16 )
545
بحران گنبد همچنان ادامه دارد . در گزارش روزنامه اطلاعات از وقايع روز جمعه دهم فروردين 1358 آمده است : « ساعت 9 و 30 دقيقه صبح جمعه در منطقه چهارراه امامزاده تيراندازي به اوج خود رسيد و بر اثر تيراندازي از بالاي يك ساختمان دو طبقه كه در دست تركمنهاست ، پسر بچه‌اي كشته شد . به گفته شاهدان عيني از منزل دكتر جهاني يكي از رهبران چپگراي تركمنها ، مرتباً اسلحه و مهمات بين ضدانقلابيون پخش مي‌شود … [ مقارن ] ظهر در ميدان بار و خيابان امامزاده تيراندازي بشدت ادامه داشت و هيچ‌كس جرأت عبور از اين منطقه را نداشت . گروهي از تركمنها در كارخانه آسفالت‌پزي و يك آهك‌فروشي واقع در خيابان امامزاده سنگربندي كرده بودند … سروان توماج ، رئيس راهنمايي گنبد ، بالاي ساختمان خانه‌اش در خيابان كاخ‌غربي سنگربندي كرده و باتفاق ساير تركمنها ، عده‌اي از مردم را كشته و مجروح كرده است . [ تا ظهر جمعه ] اين مناطق تحت كنترل كامل تركمنها قرار گرفت : خيابانهاي ميهن‌غربي ، امامزاده ، كاخ‌غربي ، دارايي‌غربي ، شاه‌غربي ، ميدان بار و اطراف رود گرگان واقع در شمال گنبد . تركمنها در اطراف ستاد عملياتي خود را نيز در منطقه آخوند‌آباد قرار داده‌اند … در نزديكي ظهر ، تركمنها در اطراف ستاد ژاندارمري گنبد اقدام به تيراندازي شديد كردند و شايع شد كه تركمنها قصد تصرف اين محل را دارند … افراد ژاندارمري شديداً مقاومت مي‌كنند … گروهي از سربازان ارتش كه سنگرهايشان توسط تركمنها اشغال شده بود ، براي بازپس‌گرفتن سنگرها وارد ميدان كارزار شده‌اند … نبرد در شهر گنبد سنگر به سنگر ادامه [ دارد ] . پاسداران انقلاب يكي از سنگرهاي تركمنها را در ساختمان مسلمي تصرف كردند و ضمن ضبط چهار قبضه تيربار و چهار قبضه ژ - 3 ، چهار تركمن را به دام انداختند … وضع گنبد بسيار خطرناك است و مقامات محلي هشدار دادند چنانچه تا 24 ساعت ديگر نيروي كمكي از ارتش نرسد ، جان مردم و پاسداران شديداً به خطر مي‌افتد … در همين حال ، راديو عشق‌آباد تركمنستان شوروي ، مرتباً به زبان تركمني مردم را تحريك و در گفتارهاي خود تركمنها را به پايداري و استقامت در جنگ دعوت مي‌كند … از سوي ديگر ستاد مركزي كميته
انقلاب در تهران از حجت‌الاسلام حسين عمادي نماينده خود تقاضا مي‌كند اسامي[ ضد ] انقلابيون را هرچه زودتر تهيه كند تا محاكمه آنها در دادگاهي كه قرار است ظرف 48 ساعت آينده در گنبد تشكيل شود ، انجام گردد … و اين در حالي است كه نمايندگان اعزامي‌وزارت كشور به گنبد هنوز موفقيتي در حل بحران كسب نكرده‌اند . » ( 17 )
در اين باره ، سرپرست كيهان در گرگان و دشت كه خود در گنبد بود ، گزارش داد : مقارن ساعت 8 شب هلي‌كوپتري كه اعضاي اعزامي‌وزارت كشور را از تهران با خود آورده بود ، نتوانست در گنبد فرود آيد و ناچار در گرگان به زمين نشست . در اين هيأت طباطبايي ( استاندار مازندران ) ، دكتر منصور گرگاني ؛ دكتر علي رسولي و ابوالقاسم خادم شركت دارند . استاندار در مورد وقايع گفند گفت : « به هر ترتيبي كه شده باشد ، بايد ترك مخاصمه اعلام شود تا هيأت بتواند مذاكره را ادامه دهد ولي در شرايط فعلي با اين سوء تفاهمات و تحركاتي كه وجود دارد و در محيط تشنج و برخورد نمي‌شود . پيدا كردن افراد مشخص براي مذاكره ، واقعا مشكل ايجاد كرده است . » ( 18 )
546
سفر آيت‌الله طالقاني به گنبدكاووس منتفي اعلام شد . سخنگوي آيت‌الله طالقاني در اين باره گفت : « مسافرت آيت‌الله طالقاني به گنبدكاووس عملي نشده است و علت اين تأخير در اين مسافرت اين است كه معلوم نيست ، نمايندگان تركمن‌صحرا چه كساني هستند كه با آنان بايد مذاكره انجام شود . » وي افزود : « اوضاع منطقه گنبدكاووس نسبت به كردستان تا حدودي فرق دارد ، چون آنجا حداقل معلوم بود كه چه كساني بين اكراد محلي داراي نفوذ هستند و با چه كساني بايد تماس گرفته شود ، ولي در منطقه تركمن‌صحرا اين عوامل نامعلوم بوده و مسافرت آيت‌الله طالقاني تا تعيين اين افراد سودمند نخواهد بود . » ( 19 )
547
سازمان چريكهاي فدايي خلق در ادامه تلاشهاي تبليغاتي براي كاستن فشارهاي ناشي از عكسالعمل درگيريهاي گنبد اعلام داشت : « صبح روز جمعه دهم فروردين ، هيأتي با اختيارات كامل از سوي سازمان چريكهاي فدايي خلق ايران به گنبد اعزام شد تا با همكاري ساير هيأتهاي اعزامي، ريشه‌ها و علل وقايع گنبد را بررسي كنند . هيأت وظيفه دارد در راه حل صلح‌آميز مسائل و مقابله با عناصر ضدانقلاب كه مي‌كوشند آتش نفاق بين مردم را برافروزند ، اقدامات لازم را به عمل آورد . » وي اضافه كرد : « اميد است انتشار گزارش جامع هيأت اعزامي‌بتواند جزييات وقايع گنبد را در اختيار هم‌ميهنان قرار دهد . » ( 20 ) در اين حال ، روزنامه اطلاعات گزارش داد : « يك دختر و دو پسر در گنبد به دام پاسداران انقلاب افتادند . اين سه نفر … اظهار داشتند : ما كمونيست و طرفدار چريكهاي فدايي خلق هستم ، اما در وقايع گنبد هيچ‌گونه دخالتي نداريم . » به نوشته اين روزنامه از ساك دستي [ اين افراد ] مقداري نشريات كمونيستي و اعلاميه‌هاي مربوط به فداييان خلق به دست آمد . [ يكي از دستگيرشدگان ] كه دانشجوي ايراني مقيم انگلستان است ، گفت : « اكنون توطئه بزرگي عليه بزرگترين سازمان رزمنده ( فداييان خلق ) كه در سالهاي اختناق، حقانيت مشي خود را ثابت كرده است ، در جريان است . » ( 21 )
548
امروز عده زيادي از نظاميان بومي‌و غير بومي‌پادگان سنندج كه با ترك خدمت ، در مقاومت پادگان شركت نكردند و براي همين در بازگشت به محل كار ، بعد از آرامش ، دچار مشكل شدند ، دست به يك تجمع زدند . اداره‌كنندگان اين تجمع به به طرح نظراتي پرداختند كه پيوستگي زيادي با گروههاي سياسي مطرح در سندج ( كومه‌له كه در پوشش جمعيت دفاع از آزادي و انقلاب و نيز فداييها تحت عنوان دفتر هواداران سازمان در سنندج فعاليت مي‌كنند ) را نشان مي‌داد . روزنامه كيهان اين اجتماع را چنين گزارش داد : « نزديك به هزار نفر بومي‌و غيربومي‌پادگان سنندج كه در وقايع اخير اين شهر دخالت نداشته‌اند در باشگاه افسران اجتماع كردند و نسبت به جلوگيري از ورود آنها به پادگان معترض شدند. اين عده كه به هنگام درگيريهاي سنندج در خارج از پادگان بوده‌اند و نقشي در تيراندازي به مردم نداشته‌اند ، طي صدور قطعنامه‌اي خواستهاي خود را اعلام كردند . » ( 22 )
در اين قطعنامه كه با امضاي شوراي موقت انتخابي پرسنل خارج از پادگان سنندج انتشار يافته ، خواسته‌هاي زير مطرح شده است : « تخليه پادگان از عناصر نيروهاي كمكي كه از پادگانهاي ديگر به سنندج اعزام گرديده‌اند ؛ اداره نظم پادگان و شهر به وسيله شوراي انقلابي و شوراي فرماندهي انقلابي پادگان ؛ برقراري تامين جاني و حقوقي و انضباطي براي پرسنلي كه تاكنون در پادگان حاضر نشده‌اند " شناساندن پرسنل نظامي مردمي‌از طريق رسانه‌هاي گروهي به مردم شهر سنندج ؛ پشتيباني از نظامياني كه هم‌اكنون در مسجد‌جامع شهرستان سقز متحصن شده‌اند " برگشت سركار سرهنگ صفري به عنوان فرمانده لشكر و تأمين جاني و مالي ايشان ؛ برائت محكوميت انضباطي از پرسنل نظامي‌كه از پادگانهاي ديگر كشور به خاطر وقايع سنندج محل خدمتي خود را ترك نموده‌اند تا به نتيجه رسيدن قطعنامه . گردهمايي كه در مورخه 8/1/58 از پرسنل نظامي تشكيل گرديد ، به هيچ گروه ، حزب و هيچ سازمان سياسي وابستگي ندارد . » ( 23 )
549
به نوشته روزنامه كيهان به مناسبت سالروز شهادت قاضي‌محمد ، رهبر ملي كرد در بانه ، مهاباد و چند شهر ديگر كردستان عزاي عمومي‌اعلام شد و اين شهرها به صورت نيمه‌تعطيل درآمد و مراسمي‌در مساجد برپا شد . براساس همين گزارش ، طي برگزاري مراسم يادبود قاضي‌محمد در شهرهاي كردستان ، مردم همچنين خواستار مجازات مسببين كشتار در سنندج و تركمن‌صحرا شدند . ( 24 )
منابع و مآخذ 10/1/1358
1 - روزنامه اطلاعات ، 11/1/1358 ، ص 1 .
2 - روزنامه كيهان ، 11/1/1358 ، ص 1 .
3 - مآخذ شماره 2 ، ص 8 .
4 - سند شماره 2112557 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : تلفنگرام شماره 105/2 - 12/1/58 استانداري كردستان به وزارت كشور .
5 - مآخذ شماره 1 ، ص 5 .
6 - روزنامه كيهان ، 12/1/1358 ، ص 2 .
7 - روزنامه اطلاعات ، 12/1/58 ، ص 3 .
8 - سند شماره 1112556 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : تلفنگرام شماره 107/1 - 12/1/58 استانداري كردستان به وزارت كشور .
9 - مآخذ شماره 6 ، ص 2 .
10 - مآخذ شماره 1 ، ص 5 .
11 - سند شماره 000002 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : تلفنگرام استانداري كردستان به وزارت كشور در مورخه 12/1/1358 .
12 - مآخذ شماره 2 ، ص 2 .
13 - مآخذ شماره 2 ، ص 1 .
14 - مآخذ شماره 7 ، ص 2 .
15 - مآخذ شماره 2 ، ص 4 .
16 - مآخذ شماره 2 ، ص 4 .
17 - مآخذ شماره 1 ، ص 3 .
18 - مآخذ شماره 2 ، ص 1 .
19 - مآخذ شماره 1 ، ص 3 .
20 - مآخذ شماره 1 ، ص 3 .
21 - مآخذ شماره 1 ، ص 3 .
22 - مآخذ شماره 2 ، ص 8 .
23 - مآخذ شماره 6 ، ص 4 .
24 - مآخذ شماره 2 ، ص 8 .
