روزشمار
چهارشنبه
1 فروردين 1358
22 ربيع الثاني 1399
21 مارس 1979
460
در ادامه درگيري سنندج ، علي‌رغم اينكه ابتكار عمل و پافشاري در شروع تداوم برخوردهاي خشونت‌بار با نيروهاي مهاجم به كميته و پادگان بوده است ، با اين حال هر گروه و جريان متناسب با منافع سياسي مورد نظر ، تحت عنوان گزارش حادثه به كار تبليغي و فضاسازي سياسي مطلوب مي‌پردازد . از جمله ، عزالدين حسيني طي پيامي خطاب به آيت‌الله طالقاني نيروهاي ارتش را " مسبب كشتار خلق كرد " معرفي كرد . وي در اين پيام تأكيد نمود : « در حالي كه ديگران شاد و خندان به استقبال نوروز مي‌شتابند ، فرزندان شريف ملت كرد در زير رگبار مسلسل و خمپاره جان مي‌دهند و به خاك و خون كشيده مي‌شوند و زن و بچه‌هاي معصوم و بي‌دفاع،داغديده و اشك‌ريزند . خلق كُرد از آن مجاهد بزرگ كه واقع‌بينانه به حقوق ملت كرد مي‌انديشد و از آن دفاع مي‌فرمايد ، سپاسگزاريم و اميدواريم كه روح عظمت اسلام و آزاديخواهي كه شيوه آن‌جناب بوده و مي‌باشد ، ديگران را هم متأثر نمايد و آنان را از كوته‌بيني و جمود فكري و تعصب بيجا بيرون آورده مسلمان سني و خلق كرد را ضدانقلابي و كافر نشمارد و عليه آنان دستور جهاد صادر نكنند و اين رويه با مبارزين روح عاليه اسلام و ادعاي جمهوري اسلامي ، فرسنگها فاصله دارد.»(1)
شوراي موقت انقلاب سنندج ( كه در تاريخ 28/12/57 تشكيل شده و سخنگوي آن صديق كمانگر است . ) نيز مدعي شد كه نظاميان شروط آتش‌بس را رعايت نكرده و گروگانها را آزاد نكرده‌اند . در عين حال اين شورا با اين ادعا كه امروز سنگرها تخليه شده است ، اما در محلات اطراف پادگان ، اشخاص متفرقه بي‌هدف تير خالي مي‌كنند و نظاميان از روي بي‌اعتمادي به طرف خانه‌هاي مشرف به پادگان تيراندازي مي‌كنند در عمل به تداوم حملات مسلحانه مهاجمين به پادگان اعتراف كرد . ( 2 ) علاوه براين ، شوراي مذكور در طول امروز پيامهاي شماره 5 و 6 و 7 خود را نيز خطاب به " مردم سنندج " انتشار داد . در پيامهاي شماره 5 و 7 از مردم خواسته شد كه از رفتن به پادگان ( سنندج ) خودداري نمايند … به خانه‌هاي خود برگشته و نگهبان كوچه و محلات شهر باشند و نيز امر حفاظت از شهر را فراموش نكنند … و با رعايت مقررات آتش‌بس ، رشد سياسي خود را نشان دهند .
در پيام شماره 6 اعلام گرديد : « هيأتي مركب از رهبران ديني و شخصيتهاي ملي كرد از مهاباد و بوكان و سقز به سنندج وارد شدند تا با حضرت آيت‌الله طالقاني و هيأت نمايندگان دولت موقت انقلاب اسلامي ـ كه امروز به سنندج سفر خواهند كرد ـ درباره مسائل مربوط به حوادث اسف‌انگيز سنندج و خواستهاي مشروح ملت كرد مذاكره نمايند . هيأت مورد بحث عبارتند از : عزالدين حسيني امام‌جمعه مهاباد ( رئيس هيات نمايندگي ) ، حجت‌الاسلام حاج ملاابوبكر شفيعي امام‌جمعه بوكان ، جناب حاج‌ملاحسن ماجدي از سقز ، حجت‌الاسلام ملاعبدالله محمدي امام‌جمعه سقز ، جلال‌الدين حسيني امام‌جمعه بانه و عده‌اي از رهبران سياسي و ملي . اين هيأت با علامه مفتي‌زاده و شوراي موقت انقلاب در سنندج و ديگر رهبران ملّي و سياسي هماهنگ گرديده و ضمن اعلام پشتيباني از انقلاب اسلامي ايران به رهبري آيت‌الله خميني ، خواستهاي عمومي ملت كرد را مطرح خواهند ساخت . » ( 3 )
461
در پي اوجگيري درگيري در سنندج ، هيأت اعزامي امام خميني و دولت براي بررسي و اتخاذ تصميم نسبت به حوادث جاري سنندج ، مركب از آقايان طالقاني ، بهشتي ، صدرحاج‌سيدجوادي ( وزير كشور ) ، بني‌صدر و هاشمي‌رفسنجاني وارد كردستان شدند . ( 4 ) اين هيأت در ساعت 8 شب روز 1/1/58 وارد سنندج شد و در محل دانشگاه تربيت‌دبير سنندج مستقر گرديد . ( 5 ) در ساعت 9 شب احمد صدرحاج‌سيدجوادي وزير كشور دولت موقت در راديو و تلويزيون سنندج حاضر شد و پيامي به اين شرح براي مردم فرستاد «… از اهالي محترم شهرستان سنندج و بالاخص از برادران عزيز سرباز مدافع پادگان و مستقر در پادگان سنندج تقاضا مي‌كنم كه از هرگونه عمل تحريك‌آميز و هر اقدامي كه موجب ناراحتي و درگيري شود ، جداً خودداري كنند به دليل اين كه همين اعمال هرچند كم و كوچك ، موجب تحريك طرف ديگر خواهد شد و در نتيجه مانع اقدامات دولت براي رفع مشكل منطقه خواهد گرديد . از سربازان عزيز و گرامي كه در پادگان مستقر هستند و مدافع پادگان مي‌باشند ، تقاضا مي‌كنم كه از تيراندازي به سمت شهر و يا از پرتاب موشك و نورافكن كه شايد هم براي مسائل دفاعي باشد ، مع‌ذالك خودداري كنند و همچنين از اهالي محترم جداً تقاضا داريم كه از تيراندازي به سمت پادگان خودداري كنند و از ديگران كه درصدد چنين عملي برمي‌آيند ، ممانعت به عمل آورند و توجه بفرمايند كه مخصوصاً ممكن است يك عده فرصت‌طلب ، آشوب‌طلب ، فتنه‌انگيز و كساني باشند واقعاً ضدانقلاب ، بخواهند ماهي از آب‌گل‌آلوده شده بگيرند ، اول آب را گل‌آلود مي‌كنند و بعد از آن ماهي منظور خودشان را مي‌خواهند بگيرند . اهالي محترم سنندج اينها را شناسايي كنند و به مأمورين ذيصلاح ، مخصوصاً به پاسداران انقلاب ، جوانان غيور كُرد كه تمام شب در شهر پاسداري مي‌كنند و شهر را حفاظت مي‌كنند ، اين افراد را به اين اشخاص معرفي كنند تا اين افراد ناباب شناخته شده و به جامعه معرفي شوند . » وي در مورد برنامه هيأت گفت : « مقداري از مسائل و توضيحات را از سوي دوستان و برادران گرامي كه به استقبال ما آمدند ، شنيديم و استماع بقيه توضيحات و اخذ اطلاعات از اهالي محترم سنندج به
فردا موكول شد . » ( 6 )
462
امروز گروههاي مختلف در كردستان تحركات سياسي متنوعي را سازمان دادند و براساس آن ، تبليغات وسيعي را با محور بهره‌برداري از وقايع سنندج به راه انداختند . نمونه‌هايي از اين موارد به ترتيب زير انعكاس يافته است :
« دانش‌آموزان كرد هودار سازمان چريكهاي فدايي در سنندج ضمن محكوم كردن جنگ در سنندج ، خواسته‌هاي خود را چنين اعلام كردند : 1 ـ آزادي گروگانها ؛ 2 ـ مجازات محركين كشتار ؛ 3 ـ اداره شهر به وسيله نيروهاي مترقي ؛ 4 ـ قطع نفوذ سلطه ارتش بر شهر ؛ 5 ـ لغو سانسور از راديو و تلويزيون سنندج ؛ 6 ـ تأمين امنيت براي نظاميان خلقي كه به مردم پيوستند . »
در بوكان ، عده‌اي با اجتماع در قبرستان شهر عامل درگيري در سنندج را " هجوم ناجوانمردانه ارتشيان معتاد به خونريزي " اعلام كردند و با انتشار قعطنامه‌اي بر موارد زير تاكيد نمودند : « 1 ـ حمله ارتش به شهر و گلوله‌باران مردم را كه از راه زمين و هوا و به وسيله فانتوم و هلي‌كوپترهاي توپدار و خمپاره‌انداز و بطور بسيار وحشيانه صورت گرفته است ، محكوم مي‌كنيم و به دولت موقت آقاي بازرگان اعلام مي‌كنيم كه بايد عاملين اين كار ضدخلقي را به شديدترين وجه تنبيه نمود ؛ 2 ـ توجه دادن نظر دولت آقاي بازرگان به اين واقعيت كه ارتش به اصطلاح ملي و اسلامي شده ، همان ارتش مزدور و خونخوار شاه است كه جمعه سياه هفده شهريور و دهها هزار شهيد گلگون كفن‌ايران ، يادگار و آثار آن است . همان ارتش است كه براي خدمت به اربابان آمريكا‌پيش آموزش و تربيت و تنظيم شده است و به خاطر حفظ منافع امپرياليسم جهانخوار ، بارها و بارها مبارزين راه آزادي خلقهاي ايران را به خاك و خون كشيده است ؛ 3 ـ تمام زندانياني كه در دو سه روز گذشته در سنندج دستگير شده‌اند و تعداد آنها به صدها نفر مي‌رسند ، بايد در اسرع وقت آزاد شوند ؛ 4 ـ بار ديگر پشتيباني قاطعانه و كامل خود را از قعطنامه هشت‌ماده‌اي مهاباد كه توسط نمايندگان سياسي شهرهاي كردستان تنظيم شده بود ، اعلام مي‌داريم ؛ 5 ـ به دولت موقت آقاي بازرگان اعلام مي‌داريم كه بدون رفع ستم ملي و اقتصادي از خلق كرد و ساير خلقهاي تحت ستم ايران ، انقلاب ناتمام و ناكامل و شديداً آسيب‌پذير خواهد بود ؛ 6 ـ تفرقه‌اندازي و انحصارطلبي را به هر بهانه و نام و از طرف هر دسته و گروهي محكوم مي‌كنيم ؛ 7 ـ از تمام سازمانهاي حقوقي و سياسي و انقلابي ( كانون وكلا ، جمعيت دفاع از آزادي و حقوق بشر ، مجاهدين ، فداييان و … ) خواستاريم كه در مورد چگونگي آغاز و ادامه وقايع سنندج تحقيق نموده و نتيجه را به اطلاع عموم ملت ايران برسانند . »
از ديگر موارد مذكور ، انتشار قطعنامه‌اي است كه بنا به گزارش " دفتر هواداران سازمان چريكهاي فدايي خلق در سنندج " توسط عده‌اي از " پزشكان و كاركنان بيمارستان سنندج " صادر شده است ؛ در اين قطعنامه چنين آمده است :
براساس شواهد پزشكي كه دال بر زاويه عمودي تيربار و نوع گلوله و نيز شواهد عيني ، مردم بلادفاع از زمين و هوا با هلي‌كوپتر و نيز خمپاره‌ها و تيربار گلوله‌باران شده و زير رگبار گلوله و غرش فانتومها عيدي خود را از انقلاب گرفتند . مسؤولين بيمارستان اظهار مي‌دارند با اينكه از چريكهاي فدايي خلق و توده‌هاي مردم درخواست كمك نشده ، ولي توسط سازمان چريكهاي فدايي در اين لحظات كمكهاي دارويي و پزشكي و به دنبال آنها كمكهاي بي‌دريغ توده‌هاي مردم را از دور و نزديك براي مجروحين ارسال گرديد و متأسفانه علي‌رغم درخواستهاي عديده از دفتر نخست‌‌وزير ، وزير بهداري و دفتر امام خميني مقامات مسؤول نه تنها كمكي نكرده بلكه با ارعاب و تبليغ از طريق رسانه‌هاي گروهي و وانمودن ماهيت ضدانقلابي مبارزين كرد ، عملاً در جاده‌ها توليد اشكال براي رساندن كمك كرده‌اند … ( 7 )
463
در مسجد‌جامع شهر سنندج عده‌اي از افسران ، درجه‌داران و سربازان كُرد پادگان سنندج در اعتراض به آنچه كه آن را " كشتار مردم سنندج و تحريكات سربازان غيربومي عليه افراد محلي و استقرار سلاحهاي سنگين رو به شهر سنندج " مي‌ناميدند ، متحصن شدند. ( 8 ) افسران ، درجه‌داران و سربازان ارتش و ژاندارمري متحصن در مسجد‌جامع سقز با صدور قطعنامه‌اي اعلام داشتند: « 1 ـ تاييد سرهنگ ذكاوت به فرماندهي پادگان و سرگرد غيابي به فرماندهي ژاندارمري و بازگشت هرچه زودتر ايشان و انتخاب سروان محمدي به سمت معاونت پادگان ؛ 2 ـ محكوم كردن كشتار وحشيانه مردم سنندج ؛ 3 ـ آزادكردن درجه‌داران و سربازان و افسران كُرد كه در پادگان سنندج اسير شده‌اند ؛ 4 ـ تصفيه پادگان از افراد ضدخلقي كه اسامي آنها در پايين قطعنامه نوشته مي‌شود ؛ 5 ـ اجازه بازگشت سربازان و درجه‌داران و افسراني كه بومي هستند و خود مايل به خدمت در سقز مي‌باشند ؛ 6 ـ همكاري افراد پادگان با كميته انتظامات شهر با كليه تجهيزات نظامي ؛ 7 ـ تاييد سرهنگ صفري به فرماندهي لشكر 28 كردستان ؛ 8 ـ تشكيل كميته مشترك افراد پادگان و شهر با هم . اسامي افراد ضدخلقي به شرح زير است : الف ) سرگرد سهرابي ، ستوان اديبان ، ستوان ميرسراج ، ستوان راشد ، ستوان عبدالصمدي . ب ) بيرون كردن كليه افرادي كه خدمت آنها تمام شده و در پادگان ماندگار هستند . » ( 9 )
464
تشكيلاتي كه توسط سازمان چريكهاي فدايي خلق راه‌اندازي شده و به نام " ستاد مركزي شوراهاي تركمن صحرا " در گنبدكاووس فعاليت مي‌كند با انتشار اطلاعيه‌اي ، ارتش را مسؤول وقايع سنندج اعلام كرد. در اين اطلاعيه آمده است : « يكبار ديگر در شرايطي كه اقشاري از مردم داشتند باور مي‌كردند كه ارتش ضدخلقي سابق تغيير كرده است ، ارتش مزدور ماهيت ضدمردمي و كثيف خود را در سنندج و شهرهاي ديگر كردستان نشان داد و با ريختن خون صدها دلاور كرد خشم و انزجار خلقهاي ايران را عليه ارتش ضدخلقي و حاميان آن برانگيخت. ستاد مركزي شوراهاي تركمن‌صحرا به مثابه سخنگوي خلق تحت ستم اين منطقه ، ضمن ابراز تنفر و انزجار از رفتار وحشيانه ارتش ضدخلقي در سنندج و ديگر شهرهاي كردستان ، صريحاً اعلام مي‌دارد :
« چنانچه دولت نسبت به حوادث خونين كردستان موضع خود را روشن ننمايد و نسبت به مسببين اين جنايت تصميم قاطع اتخاذ نكند ، اين ستاد اعتقاد خواهد داشت كه علاوه بر فعاليت نامريي نيروهاي سازمان جاسوسي سيا در ارگانهاي مختلف دولتي ، مسؤولين سرشناس دولت نيز اگر رسماً به سياي آمريكا وابسته نباشد ، به آن بي‌علاقه نيستند .
ستاد مركزي شوراهاي تركمن‌صحرا از طرف مردم تركمن‌صحرا بخصوص خلق تركمن ، همبستگي و پشتيباني خود را از خلق رزمنده كُرد اعلام داشته و با قاطعيت هر چه تمامتر ، اعمال ضدانقلابي مسببين و حاميان جنايات و كشتار سنندج را محكوم مي‌نمايد . ما همواره ايمان داشته و داريم كه ختم اين جنايات بستگي مستقيم به تصفيه ارتش ضدخلقي و ايجاد ارتش خلقي دارد كه بتواند از دستاوردهاي انقلاب خونين ايران حفاظت نمايد . ما همچنين تاكيد داريم آنها كه ارتش ضدخلقي را با تغيير يا اعدام چند مهره ارتش ملي قلمداد مي‌كنند ، حامي جنايتكاران و ضامن اجراي موفقيت آميز توطئه‌هاي امپرياليزم در منطقه‌اند … خلق تركمن كه بخشي از خلقهاي متحد ايران محسوب مي‌شود با درس آموزي از تجربه خونين توطئه‌هايي كه استعمار به دست ارتجاع داخلي در كردستان به انجام مي‌رساند ، بيش از پيش به ضرورت همبستگي و اتحاد تمام كساني كه در راه ايراني آزاد و دمكراتيك مبارزه مي‌كنند ، تاكيد دارد و همواره آن را بهترين سلاح براي مقابله با توطئه‌گران خودفروخته مي‌داند . » ( 10 )
كانون فرهنگي ـ سياسي خلق تركمن با صدور اعلاميه‌اي تصميم خود مبني بر عدم شركت در رفراندوم را اعلام كرد . در اين اعلاميه آمده است : « كانون فرهنگي ـ سياسي خلق تركمن ، وابسته به ستاد مركزي شوراهاي تركمن‌صحرا موظف است كه موضع خود را نسبت به شركت يا عدم شركت در رفراندوم روشن كند . ما در رفراندوم شركت نمي‌كنيم . عدم شركت ما در رفراندوم آن‌طور كه مرتجعين تبليغ مي‌كنند به منزله تاييد حكومت وابسته به امپرياليزم شاه خائن نيست و حمايت بي‌دريغ ما از باز پس گرفتن زمينهاي غصب شده توسط عمال رژيم سابق بهترين گواه اين مدعاست . اين اسم كه حكومت آينده چيست ، مطرح نيست . مسأله اين است كه محتواي اين حكومت و شكل تحقق آن چيست ؟ آيا حكومت آينده ، سرمايه‌هاي خارجي يا وابسته را ملي مي‌كند ؟ آيا اداره آن را به دست شوراي منتخب كارگران و زحمتكشان مي‌سپارد ؟ آيا مجلس مؤسسان را كه شوراهاي فوق به نسبت جمعيتشان تشكيل مي‌دهند ، تاييد مي‌كند ؟ آيا طرح حكومت پيشنهادي اين مجلس مؤسسان را تائيد مي‌كند ؟ آيا برابري كامل حقوق زنان با مردان را تاييد مي‌كند ؟ آيا حقوق حقه خلقهاي ايران را براساس مفاد مندرج در قطعنامه‌اي منتشر شده توسط خلقهاي كرد ، بلوچ ، تركمن و عرب تاييد مي‌كند ؟ پيش قراولان جمهوري اسلامي تا امروز در قالب كميته‌ها و پاسداران ، تمام موارد مذكور را به بازي گرفته و گاه مورد حمله قرار داده‌اند . ما همچنين جرياناتي را كه فرصت‌طلبانه به دنباله‌روي از جو سياسي حاكم به قصد خزيدن در حكومت و كسب گوشه‌اي از قدرت پرداخته‌اند ، شديداً محكوم مي‌كنيم و اعلام مي‌داريم كه تلاشهاي مذبوحانه اين عناصر فرصت‌طلب در خلقهاي ايران ، بويژه خلق آگاه تركمن اثري نداشته و نخواهد داشت . » ( 11 )
465
گروهي تحت عنوان سرمچاران ( فداييان ) خلق بلوج با صدور اعلاميه‌اي با اشاره به وقايع سنندج اعلام داشتند : « ريختن خون برادران كرد را به هنگامي كه بهار آزادي فرا مي‌رسد ، شديداً محكوم مي‌كنيم و از دولت موقت قوياً مي‌خواهيم هرچه زودتر عاملين كشتار خلق كرد را به دست دادگاه خلق بسپارد . خلق بلوچ كه مانند ساير خلقهاي ايران بويژه خلق كرد تحت ستم ملي مي‌باشد ، نمي‌تواند شاهد كشتار بي‌‌رحمانه برادران خود باشد . امپرياليزم هميشه در كمين است تا به گونه‌اي به جنبش خلق ضربه وارد آورد و خواسته‌هاي منطقي و برحق آنها را دگرگون جلوه دهد و از اين طريق و با كمك عوامل مزدور به اهداف كثيف و ضدخلقي خود جامه عمل بپوشاند . در بلوچستان هم امپرياليزم به كمك ارتجاع محلي همواره كوشش دارد تا با به وجود آوردن كشتارهاي مشابه ، راه را براي تسلط خود هموار سازد . قبل از آن كه چنين توطئه‌اي پا بگيرد ، دولت بايد به مسؤوليت خطير خود آگاه بوده و به خواستهاي برحق مردم توجه كافي بكند ، زيرا خلق بلوچ نيز در مقابل تحريكات توطئه‌آميز امپرياليزم و ارتجاع محلي كه همواره كوشش داشته است ، تحت لواي اختلافات مذهبي و پيش كشيدن مسأله شيعه و سني در صف متحد خلق شكاف بيندازد ، بي‌‌تفاوت نخواهد نشست و همانند برادران كرد خود با هرگونه توطئه‌اي مبارزه خواهد كرد . ما خواستار رسيدگي فوري به خواستهاي برحق برادران كرد بوده و خودمختاري را حق مسلم تمامي خلقهاي تحت ستم ايران من‌جمله خلق بلوچ مي‌دانيم . » ( 12 )
يادآوري مي‌شود كه در بلوچستان ناآراميهايي در حال وقوع است كه بتدريج گسترش مي‌يابد . خبرگزاري فرانسه ، در اين باره ، طي گزارشي مدعي شد : « شهر ايرانشهر واقع در دويست كيلومتري مرز ايران و پاكستان مورد حمله بلوچهاي برآشفته قرار گرفت و در جريان اين حمله و اغتشاشات ، تعدادي كشته شدند . » ( 13 )
466
سفارت آمريكا در تهران در گزارشي به وزارت امورخارجه آن كشور با قيد " خيلي محرمانه " تحت عنوان " شورش كُردها در سنندج " در مورد وقايع كردستان نوشت : " صداي دولتي انقلاب ايران در اخبار امروز صبح خود خبري از آتش‌بس جديد در سنندج پخش نكرد و اين امر موجب شد كه ما نتيجه بگيريم ، احتمالاً جنگ در آن جا ادامه دارد . تكرار پخش درخواست‌آيت‌الله طالقاني مبني بر اين كه كردها سلاح بر زمين بگذارند ، اول در غروب روز 29 اسفند و دوباره امروز صبح ، همچنين دليلي بر تأييد اين نكته است … ما شك داريم كه اعزام نماينده شخصي از جانب خميني تاثير زيادي داشته باشد . خميني ، بازرگان و دولت موقت نمايندگان شخصي خود را به كردستان و همچنين ساير نقاطي كه تمركز اقليتهاي قومي در آن جا زياد است ، گسيل داشته‌اند . استقبال متفاوتي از اين نمايندگان به عمل آمده است ، گاهي اوقات استقبال بسيار سرد و بعضي مواقع خصمانه بوده است . ما گزارشهاي بيشتر و بيشتري دربارة ناآرامي در ميان اقليتهاي قومي در ايران از جمله تركهاي آذربايجان مي‌شنويم . ما گمان مي‌كنيم اين پديده كه بر شدت ماجرا خواهد
افزود در واقع مشكل بسيار جدي را براي دولت موقت ايجاد خواهد كرد . » ( 14 )
467
امام خميني در پيامي كه از سال نو از راديو و تلويزيون پخش شد ، طي رهنمودهايي در مورد مسائل مختلف مملكتي ، نسبت به تفرقه‌افكني در ملت هشدار دادند . ( 15 ) از جمله امام اشاره كرد : « اگر نهضت ، خداي نخواسته رو به سستي گرايد ، بايد مهياي اعادة مصيبتهاي سابق باشيم اگر تفرقه‌اي بين ملت ما حاصل بشود ، اگر دستهاي جنايتكاري بين ملت ما را تفرقه بيندازد ، بايد ملت باز خودش را مهيا كند براي اختناقها براي چپاولگريها و براي عقب‌ماندگيها … درآستانه سال جديد ، بايد تذكراتي به ملت بدهم و تذكراتي به دولت و دستگاههاي دولتي .
تذكرات به ملت اين است كه شما بايد در اين موقع كه به آستانه پيروزي رسيديد ، گمان نكنيد كه كار تمام شد و ما پيروز شديم كه اين گمان موجب مي‌شود كه سستي پيدا بشود . انسان تا در يورش است ، قوي است ؛ تا پيشرفت دارد مي‌كند ، قوه‌اش زياد است ؛ وقتي خودش را پيروز ديد ، ضعيف مي‌شود و ممكن است دشمنهاي ما از ضعف ما استفاده كنند … توطئه‌ها هست باز و ما اگر چنانچه خود را پيروز بدانيم و گمان كنيم پيروز شديم ، خداي نخواسته از اين امور غفلت مي‌كنيم …
ارتش را تضعيف نكنيد . ما احتياج به ارتش داريم . ملت احتياج به ارتش دارد . ارتش بايد از طرف ملت حمايت بشود و تضعيف شد . لكن ارتش هم بايد ملاحظه بكند ، رؤساي ارتش بايد ملاحظه كنند كه اگر چنانچه يك اشخاصي در بين آنها هست كه در خدمت طاغوت بوده است و جنايتكار بوده است ، آنها را بتدريج و يا طور ديگر آنها را كنار بگذارند و اشخاص شرافتمند را در رأس ارتش يا در مواردي كه بايد به كار بگيرند ، به كار بگيرند . در انتصاباتشان خيلي دقت بكنند كه انتصابات صحيح باشد ، چنانچه وظيفه دولت هم همين است …
و اما راجع به دولت … دولت خدمتگزار مردم بايد باشد . مثل سابق نباشد كه فرمانفرما بود ، حالا بايد فرمانبردار باشد و همين‌طور هم هست … در هر صورت قضيه ، دولت هم ، هم دادگستري ، هم فرهنگ ، هم ساير ادارات بايد تصفيه بشود و بايد خودشان فكر بكنند و انتخاباتشان چه باشد و يك نحوه تصفيه‌اي در كار باشد كه خائنين كنار گذاشته بشوند و آنهايي كه تا قبل از پيروزي ، آن طرف بودند ، همچو كه پيروزي پيدا شد ، سينه اين طرف را شروع كردند بزنند . اينها را بشناسيد و اين فرصت‌طلبها را كنار بگذاريد و بالاخره بايد كه دولت نظارت تام داشته باشد و تمام وزارتخانه‌ها را درست بطور صحيح انتخاب اشخاص بكنند و طرز عمل را يك طرز عمل صحيح قرار بدهند و البته مشغول هستند ، ليكن بيشتر بايد عنايت داشته باشند . » ( 16 )
1/1/1358 ـ استاديم آزادي ـ ملاقات نوروزي مردم و دولت در اولين بهار آزادي هيأت دولت به‌ترتيب از راست : ميناچي ، بازرگان ، يدالله‌سحابي و اميرانتظام در عكس مشاهده‌مي‌شوند .
منابع و مآخذ 1/1/1358
1 ـ دفتر هواداران سازمان چريكهاي فدايي ، جنگ خونين سنندج و دستاوردهاي آن ( سنندج : انتشارات دفتر سازمان ، سال 1358 ) ص 72 .
2 ـ روزنامه كيهان ، 6/1/1358 ، ص 6 .
3 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 155 ـ 154 .
4 ـ روزنامه آيندگان ، 6/1/1358 ، ص 1 .
5 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 6 .
6 ـ سند شماره 18800 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : پ . ن . شماره 3 ، نوار اصلي سخنان صدرحاج‌سيدجوادي وزير كشور از راديو سنندج .
7 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 111 و ص ص 95 ـ 80 .
8 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 3 .
9 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 108 .
10 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 107 .
11 ـ نشريه كار ، سال اول ، شماره 4 ، 9/1/58 ، ص 10 .
12 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 106 .
13 ـ نشريه ويژه خبرگزاري پارس ، 6/1/1358 ، خبرگزاري فرانسه .
14 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي شماره 31 ، كردستان ( 1 ) ( تهران : نشر لانه جاسوسي ، بي‌تا ) ، ص ص 27 ـ 26 .
15 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 5 .
16 ـ مركز فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ، جلد پنجم ، سال 1361 ) ص ص 204 ـ198 .
