جاهدین افغانی در قبال جنگ ایران و عراق چه مواضع و عملكردی داشتند؟
مردم افغانستان بعد از آغاز حمله اتحاد جماهیر شوروی سابق به این كشور به مقاومت در مقابل ارتش شوروی برخاسته و گروه‌های مجاهد افغانی هر یك با تجهیز خود سعی میكردند به اشغال كشورشان پایان دهند. چند میلیون از مردم افغانستان نیز به كشورهایی نظیر ایران و پاكستان مهاجرت نمودند و در این كشورها سكنی گزیدند. مواضع مجاهدین و مردم افغانستان در قبال جنگ ایران و عراق به طور خلاصه چنین بود:
مجاهدین (گروه‌های) افغانی شیعه: همه گروه‌ها و مجاهدین افغانی شیعه به طور كامل از انقلاب اسلامی ایران و دفاع مقدس در مقابل عراق حمایت و پشتیبانی می‌نمودند. این مجاهدین هرچند كه خود از ایران كمك دریافت میكردند و قادر به ارائه كمك‌های اقتصادی و نظامی نبودند ولی به علت قرابت مذهبی با ایرانیان و با توجه به اینكه جمهوری اسلامی ایران حمله شوروی به افغانستان را به شدت محكوم كرده بود، از ایران در مقابل عراق حمایت سیاسی و معنوی میكردند.
مردم افغانستان: افكار عمومی افغانستان نیز ضمن حمایت از ایران در مقابل عراق، خواهان حفظ جمهوری اسلامی ایران و جلوگیری از تضعیف آن به وسیله جنگ بودند. طبیعی به نظر می‌رسید كه مردم افغانستان نیز به تبع ایران خواهان تشكیل جمهوری اسلامی در این كشور و خروج شوروی از افغانستان بودند و از این نظر انقلاب ایران به عنوان الگویی از حكومت اسلامی برای آنها بود و امید داشتند كه انقلاب پایدار بماند و از هر عاملی كه باعث تضعیف آن می‌شد، متنفر بودند. بنابراین مخالفت آنها با حمله عراق به ایران نیز به همین دلیل بوده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از بدو حمله شوروی سابق به افغانستان خود را با مردم افغانستان هم‌صدا و همدل كرد و حمله شوروی را به شدت محكوم نمود كه این واكنش ایران، در افكار عمومی افغانستان برای حمایت از ایران در مقابل عراق مؤثر بوده است.
مهاجران افغانی مقیم ایران: مهاجران افغانی مقیم ایران نیز همچون دیگر ایرانیان عمل میكردند و حتی خود را مثل یك ایرانی تلقی می‌نمودند كه كشور عراق به سرزمینشان ایران حمله كرده است. آنها حمله عراق را محكوم كردند و از ایران در مقابل عراق حمایت به عمل آوردند. حتی برخی از این مهاجران داوطلبانه در جبهه‌های جنگ علیه عراق شركت كردند و دارای شهیدان، جانبازان و اسیرانی نیز هستند كه آمار آنها در بنیاد شهید جمهوری اسلامی ایران ثبت شده است.
مجاهدین سنی افغانستان: این مجاهدین برعكس مردم افغانستان و مهاجرین افغانی مقیم ایران و مجاهدین شیعه افغان، موضع شفافی درباره جنگ ایران و عراق نداشته‌اند. به این صورت كه آنها حاضر نشدند در مقابل عراق موضع مخالف بگیرند و از ایران پشتیبانی نمایند، ولی آنها نیز خواست قلبیشان این بود كه ایران در جنگ پیروز شود و انقلاب اسلامی ایران پایدار بماند. دلایل این خواسته آنان چنین است :
1ـ چون جمهوری اسلامی ایران حمله شوروی به افغانستان را به شدت محكوم كرد و به دنبال نهادینه كردن احكام اسلامی (هرچند كه اسلام شیعی صددرصد مورد قبول آنها نمی‌باشد) بود و از طرفی عراق برعكس ایران، با شوروی پیمان دوستی دیرینه داشت و تهاجم اتحاد جماهیر شوروی به افغانستان را محكوم نكرده بود، تمایل داشتند كه از ایران در مقابل عراق حمایت بنمایند و حداقل خواست قلبی آنها پیروزی ایران بوده است.
2ـ مجاهدین افغانی به این علت كه از طرف عربستان پشتیبانی مالی می‌شدند و عربستان خود یكی از حامیان اصلی عراق در جنگ علیه ایران بود، بنابراین نمی‌توانستند به صورت علنی از ایران در مقابل عراق حمایت نمایند. زیرا هر گونه حركتی در این باره موجب قطع كمك مالی عربستان و همچنین امریكا به این گروه‌ها می‌شد. لذا آنها موضع شفافی در این مسئله نداشتند و هرچند كه خواهان حمایت از ایران و موفقیت ایران بودند، ولی به عللی كه گفته شد نمی‌توانستند از ایران حمایت آشكار به عمل آورند.
