شهلا پناهی، محقق و پژوهشگر با تاکید بر راستی آزمایی در روند پژوهش گفت: راستی آزمایی هم پژوهش شما را دقیق‌تر می‌کند و هم مسیر را مشخص می‌کند. یعنی شما قدم به قدم به سمت ناب‌شدن می‌روید.
پژوهش به عنوان زیربنای هر اقدام و فعالیتی برای رسیدن به نتیجه درست و خروجی کامل از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش‌ها می‌توانند راهگشای بسیاری از پرسش‌ها و پر کننده ضعف‌ها و خلاء‌ها در موضوعات مختلف باشند.
موضوع پژوهش در دفاع مقدس از حیث جلوگیری از تحریف و تهدیدات حائز اهمیت است، پژوهش‌ها از جهتی پاسخگوی بسیاری از سوالات و روشن شدن نقاط مبهم این برهه مهم تاریخی هستند که استفاده از آن در آثار مکتوب و غیر مکتوب دفاع مقدس بر اعتبار این آثار افزوده و به بیان درست این دوران پر افتخار می‌انجامد.
در راستای پرداختن به اهمیت پژوهش در آثار دفاع مقدس خبرگزاری دفاع مقدس با همکاری مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس نشست‌هایی را با نویسندگان این حوزه برگزار کرده است. پیش از این دو نشست دیگر با چهار تن از نویسندگان حوزه دفاع مقدس برگزار شد.
پیش از این چهار قسمت (اول، دوم، سوم و چهارم) از سومین نشست ضرورت پژوهش در آثار دفاع مقدس و مقاومت منتشر شد و در ادامه بخش پنجم این نشست با حضور «شهلا پناهی» نویسنده و محقق حوزه مقاومت و «مهدی کاموس» پژوهشگر حوزه دفاع مقدس منتشر شده است.
پژوهشگر و نویسنده باید خود پیگیر کار مصاحبه و پژوهش باشند، اما بعضا پژوهشگران انگیزه لازم برای پیگیری را ندارند و سریع از کنار موضوع می‌گذرند.
پناهی: این مهم با نظارت پژوهش درست می‌شود. یعنی اینکه سفارش دهنده و یا ناشر در طول کار، از نقطه صفر شروع که مطالعه است تا روزی که کتابش را برای ویراستاری تحویل می‌دهد باید پیگیر کار پژوهش باشد و مدام مطالب را مورد سنجش قرار دهد. من فکر می‌کنم این یک نوع احترام گذاشتن به شخصیت خود پژوهشگر است، که خودش یک برنامه بگذارد و بگوید من هر ماه یک بار یا دو ماه یک بار گزارشی از وضعیت پژوهش خودم به شما ارائه می‌دهم. نه به یک تیم صدنفره که عقاید و نظرات متفاوتی دارند. بلکه در همان مجموعه سفارش‌دهنده یک نفر مشخص بشود. این گزارش دادن این حسن دارد که پژوهشگر باید دنبال کار بدود و پیگیر باشد.
من فکر می‌کنم این خیلی مهم است که محقق و پژوهشگر خودش را موظف به ارائه گزارش پژوهش بداند. باید از خودش بپرسد خب من به فلان شهر رفتم چه کردم؟ اگر به عراق، سوریه رفتی چقدر کار کردی؟ الان کجای کار است؟ اگر ما این نظارت را داشته باشیم، سرعت کار هم بالا می‌رود و اتفاق بهتر می‌افتد و مسیر هدایت می‌شود. گاه پیش می‌آید مسیر یک قصه عوض می‌شود و کارشناس این را گوشزد می‌کند، در اینجا گزارش به من کمک می‌کند. در این حالت اتفاقاتی که بیان می‌شود کنترل می‌‍شوند، می‌بینیم مصاحبه شونده درست گفته یا خیر، راستی آزمایی هم پژوهش شما را دقیق‌تر می‌کند و هم مسیر را مشخص می‌کند. یعنی شما قدم به قدم می‌روی به سمت ناب‌شدن. این‌ها مهم است به نظر من. این نظارت به نظر من خیلی مهم است.
از آسیب‌هایی که ممکن است یک پژوهش را با مشکل مواجه کند، بگویید.
پناهی: وقتی یک خانم می‌خواهد وارد حوزه پیچیده‌ای به اسم مقاومت بشود، قطعاً سختی‌هایی در این مسیر هست. اولین سختی این است که اصلاً چرا یک خانم ورود پیدا کند، در صورتی که تأکید حضرت آقا برای ثبت و مستند کردن وکتاب نوشتن، حضور خانم‌هاست. ایشان می‌گویند خانم‌ها احساس و آن ریزبینی را دارند و دقت نظرشان خوب است. اما متاسفانه وارد کار که بشوید، اولین مانع همین است که چرا یک خانم وارد حوزه مقاومت بشود؟ حوزه مقاومت یک بحث تازه‌ای است و چرا یک خانم باید برود عراق و یا برود سوریه و فلان نقطه. این چرا‌ها اولین سنگ و متأسفانه بدترین سنگ است. این را که با پشتکار، با تلاش، با مطالعه و با آموزش‌هایی که می‌بینید، رد میکنید حال باید ثابت کنید که می‌توانید از این مرحله رد بشوید؟ مرحله بعد، همان عدم ورودهاست، می‌گویند این را نباید بگویید، این را نباید بنویسید و به این نباید پرداخته بشود.
در قسمت قبلی گفتم مدیر سفارش دهنده خوب است بداند که محقق و پژوهشگر باید دستش باز باشد، به اطلاعاتی که مناسب موضوع کتابش هست برسد و کتابش را بنویسد و تحقیقش را جمع‌آوری کند سپس به سیستم نظارت بدهد. یکی از سختی‌ها همین است که وقتی محقق در محل حادثه یا واقعه قرار نگیرد چطور می‌خواهی درباره‌اش بنویسد؟ تخیل را به کار می‌گیرد و همین تخیل است که کار را خراب می‌کند. اصلاً کل قصه مستند را به هم می‌زند. این بزرگترین آسیب و مشکل است. گاه حتی مسئله حقوقی پیش می‌آورد، مطلبی با سند و مدرک ثابت می‌شود، اما ناظر خیلی راحت می‌گوید باید آن را خط بزنی، در صورتی که این نوشته یک بحث تاریخی مهم است و باید باشد.
