ازجمله دلایل جدی شدن طرح تحریم آن است که با وخیمتر گشتن وضعیت اقتصادی - اجتماعی و نظامی عراق، کشورهای منطقه تلاش وسیعی را جهت به تصویب رساندن قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت آغاز کرده و با سفر به کشورهای عضو شورای امنیت و ارائه وعدههای اقتصادی - سیاسی خواهان رأی مثبت آنها به قطعنامه فوق گشتهاند.
به گزارش تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، اصرار آمریکا برای تصویب طرح تحریم تسلیحاتی ایران و تلاش این کشور برای متقاعد کردن سایر اعضای شورای امنیت برای حمایت از این طرح، وارد مرحله جدیتری شده است. بهخصوص آنکه کشورهای عربی حامی عراق اخیراً در دیدارهای سیاسی خود با رهبران آمریکا و شوروی و سایر کشورهای بزرگ، تحریم تسلیحاتی ایران را خواسته اکید خود عنوان کردهاند.
این موضوع ازآنجهت دارای اهمیت است که آمریکا بهعنوان بانی اصلی مسئله درصدد است موضوع را به رأی شورا بگذارد.
ژنرال ورنون والترز سفیر آمریکا در سازمان ملل که این ماه ریاست شورای امنیت را در اختیار دارد در مصاحبه با واشنگتنتایمز اعلام کرد: آمریکا قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی را تا آخر ماه جاری با برخورداری از حمایت چین و شوروی دو عضو دائم غیرغربی شورا به رأی خواهد گذاشت.
والترز گفت برای اولین بار سازمان ملل کاری میکند که باهدف تشکیل آن متناسب است و آن متوقف ساختن جنگ میباشد. واشنگتنتایمز علت تأخیر رأیگیری در شورای امنیت برای قطعنامه مذکور را اکراه مسکو از تیره گشتن روابطش با ایران ذکر کرده و سپس در این مورد به نقل از والترز مینویسد: ما الآن نمیخواهیم کسانی را که به رأیشان احتیاج داریم مورد اشاره قرار دهیم.
وی در بخش دیگری از مصاحبهاش گفت: همه موافقاند که باید در مورد عدم اجرای قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت، اقدامی کرد اما پرواضح است که کسی نمیخواهد تمام پلهای ارتباطی خود را با ایران ویران کند. بااینحال من امیدوارم بتوانیم تا آخر این ماه تحریم علیه ایران را به تصویب رسانیم.
والترز همچنین تأکید کرد که قطعنامه فوقالذکر بهمحض تصویب به اجرا گذاشته خواهد شد و شامل قراردادهای منعقده نیز میشود.
وی افزود: باید کمیتهای ایجاد نمود که این تحریم را همچون تحریم اقتصادی علیه آفریقای جنوبی مورد نظارت قرار داده و اجرای آن را تضمین کند.
سفیر آمریکا در سازمان ملل درعینحال اعلام نمود که قطعنامه مزبور فروش تسلیحات به ایران توسط کشورهایی چون کره شمالی و لیبی را متوقف نخواهد ساخت، اما خرید سلاح را برای ایران بهمراتب گرانتر و دشوارتر خواهد کرد.
والترز با اعلام اطمینان در موردحمایت چین و شوروی از پیشنهاد آمریکا افزود: من فکر نمیکنم پیروزی ایران به نفع هیچیک از این طرفین باشد.
در همین زمینه روزنامه سعودی الجزیره در سرمقاله امروز خود (۲۶/۱۱/۱۳۶۶) ضمن موفقیتآمیز خواندن نتایج تلاشها و تماسهای کشورهای خلیجفارس و سایر کشورهای جهان دربارۀ طرح تحریم تسلیحاتی نوشت: اعضای دائمی شورای امنیت اخیراً با مسئله انجام تحریم تسلیحاتی علیه طرفی که با برقراری آتشبس مخالفت ورزد به توافق رسیدهاند و ظرف روزهای نزدیک آینده در جلسه شورای امنیت این توافق به تصویب خواهد رسید.
خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام خبر فوق میافزاید: لازم به یادآوری است ازجمله دلایل جدی شدن طرح تحریم آن است که با وخیمتر گشتن وضعیت اقتصادی - اجتماعی و نظامی عراق، کشورهای مرتجع منطقه تلاش وسیعی را جهت به تصویب رساندن قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران در شورای امنیت آغاز کرده و با سفر به کشورهای عضو شورای امنیت و ارائه وعدههای اقتصادی - سیاسی خواهان رأی مثبت آنها به قطعنامه فوق گشتهاند.
به دنبال سفر اخیر وزیر امور خارجه عربستان سعودی به واشنگتن و ملاقات با ریگان و جورج شولتز دولت آمریکا به والترز دستور داده است که برای تصویب سریع قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران اقدام نماید.
درحالیکه به نظر میرسد شوروی مانع تحریم تسلیحاتی در شورای امنیت است، جفری هاو وزیر امور خارجه انگلستان که روز گذشته برای دیدار با مقامات شوروی به آن کشور سفر کرده است در دیدار با وزیر امور خارجه شوروی این موضوع را مورد گفتوگو قرار داد.
خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: ادوارد شوارد نادزه وزیر امور خارجه شوروی در ملاقات با جفری هاو در مسکو، بهطور دقیق جنگ ایران و عراق را موردبررسی قرار داده است.
جفری هاو طی این ملاقات خاطرنشان کرد که کار مشترک اعضای دائمی شورای امنیت بهمنظور اتخاذ قطعنامهای در مورد تحریم اسلحه علیه ایران از اهمیت برخوردار است. به گفته شوارد نادزه مسکو آماده است تا در زمان لازم به نفع چنین قطعنامهای رأی دهد.
وی ضمن اعلام آمادگی برای سرعت بخشیدن به این روند علاقهمندی شوروی را برای اقدامات موازی مورد تأکید قرار داد ولی وارد جزئیات آن نشد.
وزیر امور خارجه شوروی همچنین بر فعالیتهای سیاسی و دیپلماتیک بهمنظور اجرای قطعنامه ٥٩٨ تأکید ورزید. وی در پایان بار دیگر پیشنهاد شوروی مبنی بر اعزام نیروهای سازمان ملل به خلیجفارس برای جایگزینی نیروهای خارجی را تکرار کرد.
منبع:
خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شمارههای ۳۳۳، ۳۳۴