مروری بر سیل بی‌سابقه سیستان و بلوچستان در سال 1368

سیل ویرانگری که این روزها در سیستان و بلوچستان حدود 500 روستا را در محاصره خود قرار داده است، یادآور سیل بی‌سابقه‌ای است که در فروردین 1368 در همین منطقه براثر طغیان رودخانه هیرمند به وجود آمد.

سیل ویرانگری که این روزها در سیستان و بلوچستان حدود 500 روستا را در محاصره خود قرار داده است، یادآور سیل بی‌سابقه‌ای است که در فروردین 1368 در همین منطقه براثر طغیان رودخانه هیرمند به وجود آمد. با پایان تعطیلات عید و درحالی‌که مردم منطقه زابل نیز مشغول کارهای کشاورزی و دام‌پروری خود بودند، سیلی ویرانگر که از روز 15 فروردین براثر ذوب برف کوه‌های هندوکش و بارش باران در این منطقه و متعاقب آن طغیان رودخانه هیرمند به راه افتاد، باوجود نداشتن تلفات جانی، خسارت‌های مادی بسیار زیادی به مکان‌های مسکونی و غیرمسکونی، زمین‌ها، دام‌ها و سایر تأسیسات منطقه وارد کرد. تا پیش از سال 1368، سیستان و بلوچستان در سال‌های 1318 و 1336 نیز براثر طغیان رودخانه هیرمند شاهد دو سیل ویرانگر بوده است و سیل فروردین 1368 سومین سیل بزرگ ویرانگر در این منطقه در سده اخیر بوده است.

با توجه به وقوع دوباره سیل در سیستان و بلوچستان طی روزهای اخیر بر آن شدیم با مرور دوباره تاریخ، به بررسی سیل طغیانگر فروردین سال 1368 سیستان و بلوچستان در قالب روزشماری بپردازیم. لازم به ذکر است که این نوشته تلخیصی از قسمتی از یک کار پژوهشی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با عنوان «تحولات انقلاب اسلامی در سال 1368» است که توسط محمد فردی محقق و پژوهشگر جنگ انجام شده، در ادامه می‌خوانیم:

19 فروردین 1368: نخستین اطلاع‌رسانی در خصوص سیل

با وجود اخباری مبنی بر سیل در منطقه سیستان، نخستین اطلاع‌رسانی عمومی در روزنامه‌ها در خصوص سیل زابل به روز شنبه 19 فروردین برمی‌گردد. در این روز «جلیل بشارتی» سرپرست دفتر پیگیری‌های ویژه نخست‌وزیر و ستاد سیل مستقر در نخست‌وزیری با تشریح وضعیت سیل در منطقه زابل گفت: سیل در منطقه زابل میلیاردها ریال خسارت به اراضی کشاورزی، مراتع، تأسیسات، راه‌ها و پل‌های منطقه وارد کرده است. بر اساس برآورد اولیه بیش از ده هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان تخریب شده و حدود 35 روستا را آب فراگرفته و 30 روستای دیگر نیز در محاصره سیل قرار دارد که تاکنون 1600 خانوار روستایی ساکن آنها تخلیه شده‌اند. سرپرست ستاد سیل افزود: عملیات امداد و نجات که با کمک ارگان‌های امدادی و انتظامی شروع شده با بهره‌گیری از 7 فروند بالگرد، تعدادی قایق و یک فروند هواپیما به‌طور شبانه‌روزی ادامه دارد. وی افزود: حضور به‌موقع ارگان‌های ذی‌ربط در کمک‌رسانی به آسیب دیدگان موجب شد که این سیل تاکنون تلفات جانی نداشته باشد. وی افزود: سیل که از ارتفاعات هندوکش افغانستان براثر ذوب شدن و ریزش باران جاری شده از طریق رودخانه‌های سیستان به هیرمند سرازیر شده و مخزن دریاچه چاه نیمه را پر کرده است. (روزنامه جمهوری اسلامی، 1368/1/20، ص 4/ روزنامه رسالت، 1368/1/20، ص 2).

20 فروردین 1368: اقدامات هوانیروز در کمک به سیل‌زدگان

امروز با ادامه جریان سیل در سیستان 100 روستا در محاصره آب قرار گرفت و بیش از 40 روستا و 20 هزار هکتار از اراضی کشاورزی تخریب شد. میلیاردها ریال خسارت نیز به کشاورزان، تأسیسات، راه‌ها و پل‌های منطقه زابل وارد شده است. ذوب برف‌های ارتفاعات هندوکش افغانستان و طغیان رودخانه هیرمند باعث جاری شدن سیل در سیستان شده است. (روزنامه کیهان، 1368/1/20، ص 2).

به نظر معاون امدادی جمعیت هلال‌احمر بارندگی‌های شدید استان نیمروز افغانستان و عدم گنجایش رودخانه هیرمند و عدم استحکام سدهای خاکی در اطراف زابل عوامل عمده جاری شدن سیل در منطقه زابل ایران بوده است. امروز ظهر آقای علی پور معاون امدادی جمعیت هلال‌احمر در مورد علت وقوع سیل گفت: سیل زابل از تاریخ 5 فروردین‌ماه در نتیجه بارندگی‌های اخیر در استان نیمروز افغانستان و افزایش آب رودخانه هیرمند شروع شد و در تاریخ هشتم این ماه در بخش میانکنکی به چند روستا آسیب رساند. در همین حال ستاد سیل در فرمانداری زابل تشکیل و پیش‌بینی‌های لازم برای مقابله با سیل اتخاذ شد. در روز 17 فروردین در نتیجه بارندگی‌های شدید در افغانستان، حجم آب در رودخانه هیرمند به چند برابر رسید و از سویی دیگر به دلیل اینکه خشک‌سالی چند سال گذشته استحکام سدهای خاکی اطراف زابل را از بین برده بود، با افزایش آب، سدهای خاکی زهک، میانکنکی، پل قرآن و سیستان در مقابل فشار آب مقاومت نکرده و فرو ریختند. علی پور افزود: در اثر سیل 75 روستا در بخش‌های مختلف منطقه آسیب دیده و تعداد زیادی از منازل مسکونی، چندین هزار هکتار زمین کشاورزی و تعداد زیادی دام از بین رفته است. وی تأکید کرد: با توجه به آمادگی‌های قبلی ستاد سیل سیستان، هلال‌احمر، استانداری و سایر ادارات و امکانات ارتش و هوانیروز خوشبختانه تاکنون سیل تلفات جانی در برنداشته است. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/21، ص 2).

در همین حال با تلاش شبانه‌روزی کارکنان هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران و با استفاده از 11 فروند انواع مختلف بالگرد و نیز کمک شایان کارکنان نیروی زمینی ارتش و با به‌کارگیری چندین فروند قایق، بیش از 20 هزار نفر از سیل‌زدگان از معرض خطر جدی سیل در منطقه سیستان و بلوچستان نجات یافتند و از محاصره آب به مناطق امنی منتقل شدند. آقای کاظمی فرماندار و رئیس ستاد سیل شهرستان زابل صبح امروز در گفتگو با خبرنگاران، ضمن اعلام این مطلب گفت: تاکنون 7500 چادر برای اسکان سیل‌زدگان نصب‌شده و حدود 50 تن مواد غذایی بین آنان توزیع شده است. وی همچنین اعلام کرد: از ابتدای جاری شدن سیل در منطقه سیستان، 100 روستا در محاصره آب قرار گرفته که تاکنون بیش از 40 روستا به‌طور کامل تخریب و بالغ‌بر 20 هزار هکتار از اراضی زیر کشت این منطقه خسارت دیده است. فرماندار زابل افزود: خوشبختانه با تلاش نخست‌وزیری و همکاری مسئولان استان‌های کرمان، خراسان، یزد و هرمزگان امکانات اولیه مورد نیاز مردم تأمین شده و به دورترین نقاط سیل‌زده در سیستان حمل شده است. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/20، ص 2/ روزنامه کیهان، 1368/1/20، ص 2).

ستاد ویژه نخست‌وزیر در امور مناطق سیل‌زده نیز امروز اعلام کرد: مردم مصیب دیده استان سیستان و بلوچستان نیاز مبرم به البسه، خواربار، پتو و وسایل پخت‌وپز دارند و مردم می‌توانند لوازم مورد نیاز را به جمعیت هلال‌احمر تحویل دهند. آقای علی پور معاون امدادی هلال‌احمر طی مصاحبه‌ای گفت: میزان خسارات وارده در منطقه بسیار زیاد بوده و تخمین دقیق میزان خسارات در حال حاضر امکان ندارد ولی خوشبختانه این سیل تلفات جانی در برنداشته است. وی همچنین از زحمات هوانیروز و ژاندارمری و دیگر ارگان‌های کمک‌رسانی که بدون وقفه در حال یاری سیل‌زدگان هستند تشکر کرد. وی گفت: این سیل در 40 سال گذشته در منطقه سیستان و بلوچستان بی‌سابقه بوده است و بروز آن پس از یک دوره طولانی خشک‌سالی درحالی صورت می‌گیرد که سال گذشته در همین محل ستاد خشک‌سالی تشکیل شده بود. با توجه به بارندگی شدید امسال در افغانستان آب این دو رودخانه به 1280 متر مکعب در ثانیه افزایش داشته است و موجب شکسته شدن سد خاکی در اطراف زابل در مناطق میانکنکی، پل قران، سد سیستان و پل مهراب می‌شود که به دنبال آن به‌تدریج صد روستا و همچنین شهر زابل از سه طرف در محاصره سیل قرار می‌گیرد. ستاد سیل اعلام کرد در حادثه سیل سیستان جمعاً 49 روستا را آب فراگرفت و 1600 خانوار توسط نیروهای امدادگر از خطر سیل نجات و در جاهای امن اسکان یافتند. (روزنامه جمهوری اسلامی، 1368/1/21، ص 2/ روزنامه کیهان، 1368/1/20، ص 2).

ظهر امروز نیز دکتر وحید دستجردی رئیس و دبیر کل جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی و معاون امدادی این جمعیت آخرین وضعیت سیل در منطقه زابل و نحوه کمک و امدادرسانی را اعلام کرد. وی با اشاره به پیشرفت سیل و افزایش خسارات ناشی از آن گفت: این کاری نیست که دولت و هلال‌احمر به‌تنهایی از عهده آن برآیند، لذا دست نیاز و مساعدت به‌سوی مردم دراز می‌کنیم. وی همچنین از مردم خواست کمک‌های غیر نقدی خود ازجمله پتو، لباس و مواد غذایی را به مراکز هلال‌احمر در سراسر کشور تحویل دهند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/21، ص 2).

در همین زمینه مهندس شهرکی نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی در گفتگویی با خبرنگار اطلاعات، ضمن اعلام این خبر که در پی جاری شدن سیل در سیستان یک میلیارد تومان خسارت مالی به کشاورزان، دامداران، تأسیسات کشاورزی و واحدهای مسکونی این منطقه وارد کرده، افزود: در حال حاضر 100 روستا براثر شدت جریان سیل ویران شده است، 70 روستای دیگر بین 50 تا 60 درصد آسیب دیده و تعدادی روستا نیز در محاصره سیل قرار گرفته است. مهندس شهرکی افزود: بااینکه صدمات فراوانی به محصولات کشاورزی وارد شده است، هوانیروز و ژاندارمری سیستان و بلوچستان نقش بسزایی در جهت انتقال روستاییان و کشاورزان به مناطق امن داشته‌اند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/21، ص 2).

در ابتدای جلسه هیئت دولت در بعد از ظهر امروز نیز گزارشی در مورد خسارات ناشی از جاری شدن سیل در منطقه سیستان و اقدامات انجام شده توسط دستگاه‌های ذی‌ربط درزمینهٔ کمک‌رسانی به آسیب دیدگاه و جلوگیری از گسترش آب‌گرفتگی، به اطلاع هیئت‌وزیران رسید و دولت از همکاری مردم و یاری به امدادگران و همچنین کمک‌های مردم را خواستار شد. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/21، ص 3).

21 فروردین 1368: مهار طغیان رودخانه هیرمند و مدیریت سیل زابل

امروز با تلاش اکیپ‌های امدادی و همکاری مردم، طغیان رودخانه هیرمند که منجر به جاری شدن سیل در منطقه سیستان شد، پس از 6 روز تلاش مهار شد و خطر پیشروی سیل در منطقه رفع شد. استاندار سیستان و بلوچستان و رئیس ستاد سیل استان که در شهرستان زابل به سر می‌برد، ضمن اعلام این مطلب گفت: با تلاش شبانه‌روزی اکیپ‌های امدادی مستقر در منطقه، یکی از شانه‌های رودخانه سیستان که براثر جریان شدید سیل باز شده و قسمت عمده‌ای از اراضی منطقه را به زیر آب برده بود و همچنین خطر پیشروی آب به شهر زابل و روستاهای دیگر را داشت، بسته شد. وی افزود: تلاش بعدی این است که آب‌های جمع شده را در یک مسیر تعیین شده به‌طرف دریاچه هامون هدایت کنیم. رئیس ستاد استان سیستان و بلوچستان تأمین علوفه دامی را برای 20 روز دیگر حل شده عنوان کرد و گفت: مشکل تغذیه خانواده‌های آسیب دیده ناشی از سیل شامل برنج، روغن و دیگر وسایل مورد نیاز تأمین شده است و با استفاده از یک فروند هواپیمای سی-130 و 7 فروند بالگرد، کار امدادرسانی به سیل‌زدگان همچنان ادامه دارد. استاندار با اشاره به اینکه سیل منطقه سیستان بی‌سابقه بوده و هیچ سیلی تاکنون با این سرعت در کشور جاری نشده است، اظهار داشت: باتوجه به اینکه آب بیش از یک سوم منطقه را فراگرفته بود و 100 روستا نیز در محاصره سیل قرار داشت خوشبختانه این سیل هیچ‌گونه تلفات جانی نداشت و تقریباً همه افرادی که خانه‌هایشان براثر سیل تخریب شده و یا در محاصره سیل قرار داشته است، توسط اکیپ‌های امداد نجات یافته‌اند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/22، ص 2/ روزنامه کیهان، 1368/1/22، ص 2).

کاظمی فرماندار و مسئول ستاد سیل شهرستان زابل در گفتگو با خبرنگار کیهان گفت: در حال حاضر سطح آب رو به کاهش است و دبی آن حدود 600 متر معکب در ثانیه می‌باشد. دهانه‌هایی که آب بردگی داشته مسدود شد و کوشش می‌شود سیلاب به روی دریاچه هامون هدایت شود. در حال حاضر مشکلی احساس نمی‌شود. وی افزود: حدود 100 روستا به طول کامل تخریب شده و 100 روستا در حدود 5 درصد و 50 روستا در حد 10 تا 20 درصد تخریب شده است و حدود 22 هزار هکتار از اراضی کشاورزی منطقه خسارت زیاد دیده و محصولات آنها از بین رفته است. (روزنامه کیهان، 1368/1/22، ص 2).

کمک به سیل‌زدگان نیز همچنان در کشور ادامه دارد و استانداری تهران امروز از ملت مسلمان ایران خواست تا به کمک مردم آسیب دیده سیستان بشتابند. استانداری تهران از مردم خیرخواه تهران خواست تا به هر میزان که می‌توانند کالاهایی چون مواد خوراکی، کنسرو، چادر گروهی، وسایل گرم‌کننده، پتو، موکت و دیگر مایحتاج ضروری را به ستاد فوریت‌های استان تهران مستقر در استانداری تهران یا انبار هلال‌احمر در شهرری تحویل دهند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/22، ص 2).

22 فروردین 1368: نماینده امام خمینی در جمع سیل‌زده‌های زابل

در پی جاری شدن سیل در منطقه سیستان، دفتر امام خمینی اعلام کرد: امام امت به دنبال دریافت گزارش‌های مربوط به وضع مردم آسیب دیده از سیل، مراتب نگرانی خود را از حوادث ناگوار پیش‌آمده برای مردم محروم مستضعف سیستان ابراز داشتند و از آقای موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور خواستند شخصاً با سفر به مناطق سیل‌زده، از نزدیک بر چگونگی کمک‌رسانی به سیل‌زدگان رسیدگی کند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/23، ص 2). رئیس دیوان عالی کشور که بنا به دستور امام جهت رسیدگی به اوضاع آسیب‌دیدگان سیل اخیر زابل به سیستان و بلوچستان سفر کرده، در بدو ورود به زاهدان گفت: از سوی امام امت مبلغ یک میلیارد و صد میلیون ریال برای کمک به سیل‌زدگان سیستانی اهدا گردیده است. امام خمینی همچنین اجازه داده‌اند تا با احتساب مبلغ فوق مجموعاً حدود 2 میلیارد ریال به این امر اختصاص یابد.. (روزنامه جمهوری اسلامی، 1368/1/23، ص 4/ روزنامه کیهان، 1368/1/23، ص 2).

همچنین 2 میلیارد ریال قرض‌الحسنه با کارمزد یک درصد و بازپرداخت هشت‌ساله با هماهنگی دفتر پیگیری‌های ویژه نخست‌وزیر، توسط بانک کشاورزی به کشاورزان و دامداران آسیب دیده از سیل اخیر سیستان اختصاص یافت. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/23، ص 2).

سیل 2 هزار واحد مسکونی را به‌کلی تخریب کرده است. آقای کاظمی فرماندار و رئیس ستاد سیل شهرستان زابل، با اعلام این خبر گفت: عملیات امدادرسانی و نجات سیل‌زدگان از طریق  زمین و هوا همچنان ادامه دارد. وی افزود: براثر پیشروی سیلاب‌ها در منطقه سیستان خسارات فراوانی به مزارع زیرکشت، باغ‌ها، تأسیسات آبیاری و آب‌رسانی، مدارس و راه‌های روستایی وارد شده است. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/23، ص 2).

 دکتر وحید دستجردی دبیر کل جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران نیز گفت که مبلغ 500 میلیون ریال از محل حساب 900 نخست‌وزیری برای کمک به سیل‌زدگان اختصاص یافت. وی افزود: اسقف اعظم ارامنه ایران امروز چکی به مبلغ یک میلیون ریال از جانب هم‌وطنان  ارمنی برای کمک به سیل‌زدگان در اختیار هلال‌احمر قرار داد. وی افزود: جمع‌آوری کمک‌های مردمی توسط واحدهای این جمعیت در سراسر کشور ادامه دارد و روزانه دو فروند هواپیما از اصفهان و تهران به‌علاوه ده‌ها دستگاه کامیون کمک‌های دولت و مردم را به منطقه سیستان حمل می‌کند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/23، ص 4).

همچنین در اقدام دیگری برادران پاسدار کمیته انقلاب اسلامی گیلان معادل یک روز حقوق خود را جهت همیاری به سیل‌زدگان و هم‌وطنان سیستانی اختصاص دادند. این تصمیم به دنبال جلسه شورای فرماندهان و معاونین و دفاتر کمیته انقلاب اسلامی پس از بیان عملکرد سال گذشته شهرستان‌ها و تبادل‌نظر و برنامه‌ریزی جهت سال آینده گرفته شده است. (گزارش روزانه دفتر فرماندهی کل، شماره 1165، تاریخ انتشار: 1368/1/27، ص 5، شماره بازیابی در مرکز تحقیقات جنگ: 204210).

23 فروردین 1368: ادامه امدادرسانی مناطق سیل‌زده زابل

آیت ا... موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور و نماینده اعزامی امام خمینی به منطقه سیل‌زده سیستان، پیش از ظهر امروز به‌اتفاق استاندار سیستان و بلوچستان، نمایندگان مردم زابل و زاهدان در مجلس شورای اسلامی و سایر مسئولان محلی، مناطق آسیب دیده از سیل اخیر را مورد بازدید قرا داد. وی همچنین با سیل‌زدگان به گفتگو پرداخت و از نزدیک با نحوه خدمات‌رسانی به آنان آشنا شد. وی ضمن ابلاغ سلام امام به سیل‌زدگان گفت: امام خمینی فرموده‌اند که هر چه سریع‌تر خانه‌های تخریب شده سیل‌زدگان احداث و جاده‌ها مرمت شود. رودخانه سیستان لایروبی و دریاچه هامون نیز آماده شود تا مجدداً خطرات ناشی از سیل، منطقه سیستان را تهدید نکند. وی خطاب به سیل‌زدگان گفت: دولت نیز در فکر مرمت منطقه سیل‌زده است و مسئولان تماماً سعی بر رفع مشکلات و آبادانی مجدد سیستان دارند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/24، ص 2/ روزنامه رسالت، 1368/1/24، ص 2).

نماینده ویژه امام برای رسیدگی به سیل سیستان در پی بررسی‌های خود، علت اساسی وسعت یافتن ابعاد سیل اخیر را عدم لایروبی رودخانه سیستان و دریاچه هامون دانست. آیت ا... موسوی اردبیلی در جریان این دیدار به سیل‌زدگان اطمینان داد که خسارات فاجعه سیل سیستان با برنامه‌ریزی و هماهنگی مسئولان جبران می‌شود. (روزنامه کیهان، 1368/1/24، ص 2).

رئیس دیوان عالی کشور در جمع مردم زابل نیز گفت: این برای ما بسیار مهم و خوشحال‌کننده است که این سیل علی‌رغم وسعت دامنه آن، با همت و ایثارگری نیروهای انتظامی ازجمله هوانیروز و ژاندارمری، استانداری سیستان و بلوچستان و سایر متصدیان هیچ‌گونه تلفات جانی دربر نداشته است. وی سپس با اشاره به وسعت دامنه سیل افزود: لازم است مردم ایثارگر نیز دست در دست دولت بگذارند و مسئولان خدمتگزار را در امر بازسازی و امدادرسانی به سیل‌زدگان یاری کنند. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/24، ص 2).

دکتر وحید دستجردی دبیر کل جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران امشب در مصاحبه با روزنامه جمهوری اسلامی آخرین وضعیت مناطق سیل‌زده استان سیستان را تشریح کرد. وی ابتدا با اشاره به این مطلب که مسئله سیل حل شده است، گفت: اکنون مشکل اسکان و تغذیه سیل‌زدگان سیستان مطرح است. از سوی جمعیت هلال‌احمر روزانه یک هواپیما از تهران و اصفهان و همچنین کامیون‌های متعلق به این جمعیت اقلام مورد نیاز سیل‌زدگان منطقه سیستان شامل پتو، چادر، لباس و کمپوت و کنسرو را به این منطقه حمل می‌کنند. دکتر دستجردی افزود: حدود 4500 چادر تا امروز در منطقه سیل‌زده سیستان نصب شده که نزدیک به 25000 نفر را اسکان داده است. وی میزان اقلام توزیع شده میان سیل‌زدگان را 10000 تخته پتو، 200000 قوطی کمپوت و کنسرو، 10 تن قند و شکر، 30 تن حبوبات و مقادیر فراوانی آرد و گندم و نان اعلام کرد. دبیر کل جمعیت هلال‌احمر نقش کمک 110 میلیون تومانی حضرت امام در ارتباط با کمک به سیل‌زدگان منطقه سیستان را فوق‌العاده خواند و گفت: این کمک به‌طورکلی روحیه مردم منطقه را عوض کرده است. وی همچنین گفت که از سوی نخست‌وزیری مبلغ 50 میلیون تومان برای مردم سیل‌زده منطقه سیستان اختصاص یافته است. (روزنامه جمهوری اسلامی، 1368/1/24، ص 2).

رادیو آمریکا در این زمینه گزارش داد: به گزارش خبرگزاری ایران آیت‌الله خمینی 16 میلیون دلار کمک‌های اضطراری به ساکنان سیل‌زده سیستان و بلوچستان اعطا کرده است. نماینده ویژه آیت‌الله خمینی این مبلغ را به استاندار سیستان و بلوچستان تسلیم کرده است. این مبلغ برای ایجاد مسکن برای 25000 نفری که براثر جاری شدن سیل بی‌خانمان شدند به کار خواهد رفت. مقام‌های ایران به تلفاتی در ارتباط با سیل هفته گذشته اشاره نکرده‌اند اما گفته‌اند که دست‌کم 100 روستای استان سیستان و بلوچستان ویران شده است. (رادیو امریکا، ساعت 21:30، 1368/1/23، نشریه گزارش‌های ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی، شماره 24، 1368/1/24، ص 6).

25 فروردین 1368 : اتمام عملیات نجات و تخلیه سیل‌زدگان سیستان

معاون امدادی جمعیت هلال‌احمر پس از بازگشت از منطقه سیل‌زده زابل اعلام کرد: عملیات نجات و تخلیه آسیب دیدگاه با همکاری نیروهای امدادی، خلبانان هوانیروز و کلیه ارگان‌های اجرایی ذی‌ربط با هماهنگی ستاد سیل زابل خاتمه یافت و بیش از 30 هزار نفر آسیب دیدگاه از 100 روستای آسیب دیده در محل‌های مناسب اسکان یافته‌اند.. آقای علی پور معاون امداد جمعیت هلال احمر در گفتگو با خبرنگاری جمهوری اسلامی با اعلام این مطلب افزود: خوشبختانه این سیل گسترده که موجب تخریب 3 تا 4 هزار خانه شده، هیچ‌گونه تلفات جانی دربرنداشته است. وی با اشاره به اینکه ساکنان روستاهای تخریب شده در مناطق امن و 45000 دستگاه چادر در اردوگاه‌های مختلف اسکان داده شده‌اند، گفت: عملیات امدادی و ارائه خدمات رفاهی زیر نظر ستاد سیل شهر زابل ادامه دارد و ارسال کمک‌ها توسط هواپیما و کامیون با پشتیبانی ستاد سیل مستقر در نخست‌وزیری همچنان برقرار است. آقای علی پور اضافه کرد: تاکنون کمک‌های استان‌های مختلف کشور شامل حدود 400 تن مواد، تجهیزات و وسایل مورد نیاز سیل‌زدگان توسط 12 فروند هواپیمای «سی-130» و 30 دستگاه کامیون به منطقه ارسال شده است و سایر کمک‌های اهدایی و مورد نیاز به‌تدریج ارسال خواهد شد. به گفته «شهرکی» یکی از نمایندگان مردم سیستان در مجلس شورای اسلامی در پی جاری شدن سیل در منطقه سیستان تاکنون 5500 واحد مسکونی روستائیان و تأسیسات عمومی شامل واحدهای بهداشتی، درمانی، آموزشگاه‌ها و غیره در سطح روستاهای سیستان تخریب شده است. امروز همچنین «سعیدی کیا» وزیر راه و ترابری به‌اتفاق استاندار سیستان و بلوچستان از مناطق سیل‌زده بازدید کرد و چگونگی بازسازی راه‌های تخریب شده را مورد بررسی قرار داد. همچنین از سوی حجت‌الاسلام‌والمسلمین واعظ طبسی نماینده امام و تولیت آستان قدس رضوی 20 میلیون ریال به سیل‌زدگان سیستان و بلوچستان اختصاص یافت. این مبلغ طی یک فقره چک در اختیار حجت‌الاسلام عبادی نماینده امام در سیستان و بلوچستان قرار گرفت تا به مصارف مورد نیاز هم‌وطنان سیل‌زده منطقه برسد. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/26، ص 2).

همچنین در پی جاری شدن سیل در منطقه سیستان و بذل عنایت پدرانه امام به سیل‌زدگان منطقه، روز 27 فروردین تلگرامی از سوی حجت‌الاسلام بیانی امام‌جمعه زابل به نمایندگی از سوی مردم سیستان به محضر رهبر انقلاب اسلامی مخابره شد. در بخشی از این تلگرام چنین آمده است: محضرت مبارک حضرت آیت ا... العظمی امام خمینی رهبری انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران با سلام و عرض ادب به پیشگاه حضرت‌عالی عنایت آن رهبر بزرگوار در اعزام آیت ا... موسوی اردبیلی و کمک مالی به سیل‌زدگان منطقه سیستان که نشانه عالی‌ترین اندیشه‌ها و احساسات رهبریت جهان اسلام می‌باشد، مردم ستمدیده این سامان را خشنود ساخت. در این تلگرام همچنین آمده است: مردم مستضعف سیستان هنوز خاطره هشدار حضرت‌عالی به رژیم ستم‌شاهی و اعزام نماینده و کمک‌های آن امام بزرگوار را در خشک‌سالی 1349 سیستان به یاد داشته و آن را چون خرمنی از تجلی انوار الهی گرامی می‌دارند. بدین‌وسیله مراتب سپاس و درودهای خود و مردم سیستان را از بذل عنایت حضرت‌عالی به وضع سیل‌زدگان اخیر سیستان تقدیم می‌دارم. همچنین نمایندگان مردم استان در مجلس شورای اسلامی با مخابره تلگرامی به پیشگاه امام امت از بذل‌توجه و عنایات ویژه رهبر انقلاب اسلامی به مردم مصیبت‌دیده و سیل‌زده خطه سیستان از صمیم قلب سپاسگزاری نمود. (روزنامه جمهوری اسلامی، 1368/1/27، ص 4).

لازم به ذکر است که فرماندار زابل روز 29 فروردین اعلام کرد که با توجه به مسئله بازسازی خرابی‌های ناشی از سیل و با توجه به اعلام آمادگی مسئولان و کمک‌های ارسالی از سراسر کشور، عملیات بازسازی منطقه سیل‌زده طی 10 روز آینده آغاز خواهد شد و در این رابطه، نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران آمادگی این نیرو را برای بازسازی و مرمت تعدادی از آموزشگاه‌های منطقه اعلام نمود. (روزنامه اطلاعات، 1368/1/30، ص 2).