امام خمینی فرمودند: شما كه مىخواهيد براى همه خدمت بكنيد، يك دولت محدود نمىتواند كار بكند، بايد چهل ميليون جمعيت را در صحنه نگه دارد؛ و نگهدارى به اين است كه شما بازار را مىخواهيد نگه داريد، بازار را شريك كنيد در كارها، كارهايى كه از بازار مىآيد، جلويش را نگيريد، يعنى، مشروع هم نيست. آزادى مردم نبايد سلب بشود، دولت بايد نظارت بكند.
به گزارش تارنمای مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، امام خمینی امروز (۱۳۶۳/۶/۴) در دیدار رئیسجمهور و اعضای هیئت دولت با ایشان، ضمن تأکید بر نقش مردم بهویژه مستضعفین در پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی و لزوم حمایت از این قشر، به دولت توصیه کردند با ایفای نقش حمایتی و نظارتی خود تا حد امکان امور اقتصادی و صنعتی را به مردم واگذار کند.
لزوم اطلاعرسانی اقدامات دولت به مردم
در این دیدار که به مناسبت هفته دولت و با حضور آیتالله خامنهاى رئیسجمهور و دیگر اعضاى هیئت دولت برگزار شد، امام خمینی ابتدا ضمن تبریک هفته دولت و نیز رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به کابینه، بر لزوم گزارش فعالیتها و اقدامات دولت به مردم تأکید کرده و گفتند:
دولت ما دولتى است كه از بس حسن نیت دارد، مسائل خودش را ذكر نمىكند. از اول من مكرر اين را گفتهام كه شما كارهايى كه مىكنيد به مردم بگوييد. يك كارى شما در سيستان مىكنيد، در آن ور كشور مطلع نمىشوند.
اگر آنجا يك كارى بكنيد، آنطرف كشور مطلع نمىشوند. شما بايد دائماً مسائلى را كه، خدمتهايى را كه كرديد و من مىدانم خدمتهای بسيار زياد و ارزندهاى بوده است؛ اینها را ذكر كنيد براى مردم.
مقدسمآبی نكنيد كه مبادا خداینخواسته چه بشود. الآن دنيا بر ضد شما، بر ضد حكومت شما، بر ضد اسلام حقيقتاً مجهز شدهاند و مىخواهند كه یکچیزی پيدا كنند و عَلَم كنند و هرچى دلشان مىخواهد بگويند.
يكى از امورى كه ممكن است گفته بشود اين است كه دولت براى مردم كارى نكرده. چنانچه ديديد كه بعضى افراد گفتند اين را كه دولت كارى براى مردم نكرده. خوب! اين براى اين است كه البته بعضیشان سوءنيت دارند. لكن مردم بايد بفهمند كه دولت چه كرده است براى مردم.
اين قاعدهاش بود از اولى كه دولت تأسيس مىشود هر كارى كه انجام مىدهند براى مردم ذكر كنند كه مردم بفهمند كه چه كرده است دولت و چهکارهای بزرگى كرده است دولت و حالا كه مجال پيدا شده و هفته دولت است بايد بيشتر اين مطلب تعقيب بشود و آقايان، از دو سه نفرشان، در يك روز مسائلى را كه دارند، در وزارتخانهشان كه هستند و كارهايى را كه براى مردم انجام دادند، كارهايى را كه جمهورى اسلامى براى مردم در اين چند سال بااینهمه گرفتاریها كه دارند انجام دادهاند، اين بايد گفته بشود كه مردم بفهمند كه در اين چند سال با همه گرفتاریها چه شده، برايشان چه كرده است دولت. اين يك مطلبى بود كه بايد عرض كنم كه ما قصور كرديم در آن و بايد جبران بكنيم.
واگذاری فعالیت اقتصادی به مردم و ایفای نقش نظارتی و حمایتی
امام خمینی در ادامه با اشاره به حضور و نقش مردم محروم و مستضعف در پیروزی انقلاب اسلامی و تداوم حکومت برآمده از انقلاب، دولت را دولت محرومين خواندند و از اعضای هیئت دولت خواستند برای بهبود امور زندگی مردم تلاش کنند.
ایشان همچنین با تأکید بر نقش مردم در موفقیت دولت به هیئت دولت توصیه کردند تا حد امکان امور به مردم واگذار شود و دولت نقش نظارتی و حمایتی را ایفا کند. امام خمینی دراینباره افزودند:
شما كه مىخواهيد براى همه خدمت بكنيد، براى چهل ميليون جمعيت، يك دولت محدود نمىتواند كار بكند، بايد چهل ميليون جمعيت را در صحنه نگه دارد؛ و نگهدارى به اين است كه شما بازار را مىخواهيد نگهدارید، بازار را شريك كنيد در كارها، بازار را كنار نگذاريد. يعنى، كارهايى كه از بازار نمىآيد و معلوم است كه نمىتواند بازار انجام بدهد، آن كارها را دولت انجام بدهد. كارهايى كه از بازار مىآيد، جلويش را نگيريد، يعنى، مشروع هم نيست. آزادى مردم نبايد سلب بشود، دولت بايد نظارت بكند.
مثلاً، در كالاهايى كه مىخواهند از خارج بياورند مردم را آزاد بگذارند، آنقدری را كه مىتوانند؛ هم خود دولت بياورد، هم مردم. لكن دولت نظارت كند در اينكه يك كالاهايى كه برخلاف مصلحت جمهورى اسلامى است، برخلاف شرع است، آنها را نياورند. اين نظارت است. همچو نيست كه آزادشان كنيد كه فردا بازارها پر بشود از آن لوکسها و از آن بساطى كه در سابق بود.
اما راجع به تجارت، راجع به صنعت، راجع به اینها اگر مردم را شريك خودتان نكنيد، موفق نخواهيد شد. يعنى نمىشود يك جمعيت كثيرى را بدون شركت خود جمعيت، بدون شركت، مثل اين است كه ما بخواهيم كشاورزى را ما، خود دولت بكند، خوب! دولت كه نمىتواند كشاورزى بكند. كشاورزى را دولت بايد تأييد بكند تا كشاورزها كشاورزى كنند. تجارت هم همینجور است. صنعت هم همینجور است. صنايعى كه مردم ازشان نمىآيد، البته بايد دولت بكند. كارهايى را كه مردم نمىتوانند انجام بدهند، دولت بايد انجام بدهد. كارهايى كه هم دولت مىتواند انجام بدهد و هم مردم مىتوانند انجام بدهند، مردم را آزاد بگذاريد كه آنها بكنند، خودتان هم بكنيد، جلوى مردم را نگيريد. فقط يك نظارتى بكنيد كه مبادا انحراف پيدا بشود، مبادا یکوقتی كالاهايى بياورند كه مخالف با اسلام است، مخالف با صلاح جمهورى اسلامى است.
اين يك مسئلهاى است كه بسيار مهم است در نظر من. من كراراً هم گفتم، آقايان هم وعده دادند، ولى نمىدانم چقدر عمل شده!
تلاش برای رضایتمندی مردم در امور اداری
رهبر انقلاب اسلامی در ادامه با اشاره به رأی اعتماد بالای مجلس به اعضای کابینه، به آنان توصیه کرد عوامل نارضایتی مردم از امور اداری و دولتی را برطرف کرده و تلاش کنند تا رضایتمندی مردم از دولت افزایش یابد.
ایشان در مورد راههای ایجاد رضایتمندی مردم تأکید کردند: يكى از راههايش اين است كه وزارتخانهها و ادارات یکجوری باشد كه نارضايى ايجاد نكند.
به نظر مىآيد كه اگر چنانچه در هر وزارتخانهاى از طرف آقاى رئيسجمهور يا فرض كنيد كه آقاى نخستوزیر، یکچند، دو سه نفرى باشند براى اين معنا كه اگر چنانچه در آن اداره، در آن وزارتخانه از خود اهالى وزارتخانه شكايت داشتند، به اینها بگويند. اين اصل- نفس اين كار- مؤثر است در اينكه در وزارتخانهها اگر بنا باشد يك كارى انجام بشود، برخلاف نشود. ... بهتر اين است كه يك همچو عملى انجام بگيرد كه مردم هم توجه به اين داشته باشند كه يك مرجعى دارند كه اگر در اداره يك كسى- يك ضدانقلابى- بود، خواست يك فضولىاى بكند، يك مرجعى دارند كه به آن مرجع بروند مراجعه كنند و هم خود اين عمل فینفسه مؤثر در اين است كه جلوگيرى كند از بعضى از امور و بالاخره ما مردم را لازم داريم، يعنى، جمهورى اسلامى تا آخر مردم را مىخواهد.
اين مردماند كه اين جمهورى را به اينجا رساندند و اين مردماند كه بايد اين جمهورى را راه ببرند تا آخر و اين شما آقايان هستيد كه مردم را مىتوانيد، وزارتخانههايتان مىتواند، اداراتتان مىتواند راضى نگه دارد و مىتواند خداینخواسته اشخاصى در آن باشند كه ناراضى باشند و اين را با قاطعيت عمل كنيد.
التزام شما نداريد كه هركس از سابق در اين اداره بوده، حالا اگر چنانچه ضدانقلاب هم باشد، بايد باشد. اين را بيرونش كنيد برود سراغ كارش، اگر يك كسى است مىخواهد ضدانقلاب باشد، اما اگر كسانى هستند كه از روى نادانى- از چى- خوب ارشادشان كنيد، توجيهشان كنيد كه كارها را انجام بدهند و مردم را ناراضى نكنند.
منبع:
یعقوب نعمتی وروجنی، حجتالله کریمی، روزشمار جنگ ایران و عراق: رکود در جبهه؛ تحرک در دیپلماسی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، تهران ۱۳۹۸، صص ۶۲۱، ۶۲۲، ۶۲۳