سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری با اشاره به اینکه تنها دو درصد اسناد دفاع مقدس محرمانه است، گفت: ستاد کل نیروهای مسلح، از چند سال قبل خروج اسناد دفاع مقدس از طبقه‌بندی محرمانه را ابلاغ کرده و حداکثر یک یا دو درصد از اسناد به تشخیص کارشناسان مراکز نگهداری، محرمانه است.
سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح صبح امروز چهارشنبه (دوم شهریور) از مرکز اسناد مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه بازدید کرد.
در حاشیه این بازدید سردار باقری با اشاره به اینکه تنها دو درصد اسناد دفاع مقدس محرمانه است، گفت: ستاد کل نیروهای مسلح، از چند سال قبل خروج اسناد دفاع مقدس از طبقه‌بندی محرمانه را ابلاغ کرده و حداکثر یک یا دو درصد از اسناد به تشخیص کارشناسان مراکز نگهداری، محرمانه است.
خطر بزرگی که تاریخ دفاع مقدس را تهدید می‌کند تحریف واقعیت و دروغ‌پراکنی است
وی با هشدار به اینکه خطر بزرگی که تاریخ دفاع مقدس را تهدید می‌کند تحریف واقعیت و دروغ‌پراکنی است، بیان کرد: با ابتکار سپاه پاسداران و مجاهدت راوی‌های دفاع مقدس امروز گنجینه‌ای بی‌نظیر از اسناد دفاع مقدس در اختیار سپاه است که می‌تواند به‌عنوان دستمایه‌ای برای محققان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزه دفاع مقدس باشد.
سرلشکر باقری در ادامه این بازدید در دیداری دوستانه با مدیران مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس دیدار کرد. در ادامه مشروح صحبت‌های ایشان منتشر می‌شود:
سردار باقری با اشاره به اینکه از رسالت‌های این مجموعه زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره و زحمات و تلاش‌های شهیدان دوران دفاع مقدس و تصویر آن‌ها برای نسل فعلی و نسل‌های آتی است، گفت: یاد و خاطر شهیدان عزیز این مجموعه را گرامی می‌داریم، با تعدادی از شهدای راوی مأنوس بودم و ارتباط داشتم. همچنین بنده در محل شهادت شهید رضوانی حضور داشتم و آن‌ها توفیق شهادت پیدا کردند. ان‌شاءالله که همه ما بتوانیم ادامه‌دهنده راه شهیدان باشیم.
وی تدوین و مستندسازی را از اتفاقات بزرگ در جهان دانست و اظهار کرد: به‌طور مشخص در کشور ما، بحث تدوین و مستندسازی در دفاع مقدس و انقلاب اسلامی اتفاق افتاده است، اما سؤالی مطرح می‌شود که برای چه این‌قدر زحمت می‌کشیم و برای چه این کار صورت می‌گیرد؟ بُعد اولیه‌اش این است که آن اتفاق همان‌گونه که بوده است بدون کم‌وکاست، بدون تحریف، بدون اغراق، بدون دروغ، بدون فریب از فراموشی مصون و باقی بماند.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح درعین‌حال تأکید کرد: اما به نظرم می‌آید مهم‌تر از این دلیل، این است که ما چگونه بتوانیم نسلی که باقی‌مانده است و نسل‌های بعدی با بهره‌گیری از آن بخش اول و بهره اول درس‌هایی بگیرند و اتفاقات بعدی، حوادث بعدی، تهدیدهای بعدی، فرصت‌های بعدی را بهتر مدیریت کنند.
وی با اشاره به بخشی از وصیت‌نامه حضرت امیرالمؤمنین علی (ع) به فرزندشان امام حسن مجتبی (ع) بیان کرد: حضرت علی (ع) در نامه 31 نهج‌البلاغه می‌فرمایند: «پسرم اگرچه من به‌اندازه پیشینیان عمر نکردم چون یک نفر نمی‌تواند به‌اندازه عمر همه تاریخ عمر داشته باشد ولی در رفتار آن‌ها با دقت نگاه کردم. در اخبار آن‌ها در اطلاعاتی که از آن‌ها مانده اندیشه کردم و در آثار آن‌ها گردش کردم، سیر کردم، سلوک کردم تا اینکه مثل یکی از آنان شدم. بلکه با توجه به اموری که از آنان به من رسیده است گویی با اولین تا آخرین آن‌ها زندگی کردم. بنابراین زلال و تیره آن‌ها را از همدیگر تشخیص دادم و سودش را از زیانش بازشناسی کردم. از هر چیزی نابش را برگزیدم. زیبای آن را برای تو فراهم کردم و ناشناخته‌اش را از تو بازداشتم»
سردار باقری ادامه داد: این فرمایش حضرت امیر (ع) زیباترین و کامل‌ترین جمله در تاریخ بشر در خصوص فلسفه تاریخ است. نگاه به گذشته با این نیت است که اولاً ما آن‌قدر عمیق و دقیق در این تاریخ سیر کنیم، دقت کنیم، حضور پیدا کنیم گویا که در آن دوره زندگی کرده‌ایم. الآن هنوز از نسل جنگ هستند، اگر خاطراتشان مانده باشد و دچار فراموشی زیادی نشده باشد هستند، ممکن است 20 یا 30 سال دیگر از آن نسل، کسی نباشد. هرچقدر زمان می‌گذرد این غبار و این زنگار می‌تواند موجب پوشانده شدن، فراموش‌شدن و به همین نسبت یا بیشتر مخلوط شدنش با آسیب‌های متعددی که در مطالعه تاریخ اتفاق می‌افتد صورت بگیرد.
وی ضمن اشاره به ورود دروغ و فریب و انحراف و اغراق در بیان حوادث تاریخی متذکر شد: همین الآن که بخش زیادی از نسل جنگ حاضر و زنده هستند می‌بینید که چقدر این اتفاقات و آسیب‌ها صورت می‌گیرد و طبیعی است که پنجاه سال دیگر با توجه به تأثیر دفاع مقدس در ساخت و رشد و تثبیت انقلاب اسلامی و تأثیر آن در دوره‌های بعدی بسیار بیش از این اتفاق خواهد افتاد. پس این بُعدی از کار شما عزیزان است که این‌قدر موضوع را دقیق و مستند و عمیق دنبال کنید تا کسی که می‌آید در این گنجینه شروع به فعالیت می‌کند گویا که در آن دوره زندگی کرده است، حضور داشته است، نفس کشیده است، آن حال و هوا، آن حس و حال و عین واقعیت‌ها را لمس کند.
پژوهش باید سره را از ناسره جدا کند
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح اظهار کرد: بُعد دوم این است که پژوهش باید سره را از ناسره جدا کند، آنچه که موفقیت بوده است را از ناموفقیت جدا کند، نقاط قوت را از نقاط ضعف تمییز دهد، محاسن را از معایب جدا کند و انتخاب کند به اینکه چه مواردی در دفاع مقدس موجب عقب‌افتادگی، شکست، ناموفقیت، ناکامی بوده است و چه عواملی موجب توفیق و پیروزی و سربلندی و سرافرازی و رستگاری بوده است و در حوادث بعدی از این‌ها درس بگیرد و استفاده بکند.
عبرت‌آموزی صحیح مبتنی بر بهره‌گیری از اطلاعات صحیح و مستند است
وی عبرت‌آموزی صحیح را مبتنی بر بهره‌گیری از اطلاعات صحیح و مستند دانست و گفت: اگر ما مشکلی در دوران دفاع مقدس داشتیم که منجر به عدم موفقیت در فلان مأموریت یا فلان عملیات شده است، اگر بعد از دفاع مقدس همان خطا را تکرار کردیم یعنی از این تاریخ درس نگرفتیم و درست استفاده نکردیم. به عبارتی کفران نعمت کردیم که چنین مرکزی و چنین گنجینه‌ای وجود دارد، من مسئول، من فرمانده می‌توانم از این تجربه استفاده کنم برای اینکه در امنیت سازی در شمالغرب و جنوب شرق، در برقراری امنیت در سوریه و عراق و دفاع از حریم اهل‌بیت علیهم‌السلام و در ده‌ها مأموریت و مسئولیت از آنچه در دفاع مقدس اتفاق افتاده است و موفق بوده است درست استفاده کنم و از آنچه موجب شکست و ناکامی شده است احتراز و پرهیز کنم.
سردار باقری متذکر شد: البته این صرفاً مربوط به سپاه یا نیروهای مسلح نیست، در همه ابعاد هست یعنی اگر ما یک چنین درسی را از تاریخ گذشته اداره کشور و کشورها بگیریم طبیعتاً شاید کشور را بهتر اداره کنیم، شاید خانواده را بهتر اداره کنیم، سازمانمان را بهتر اداره کنیم و الی‌آخر.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با طرح این پرسش که مصداق کاری در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس چیست، توضیح داد: مصداق کار شما در تاریخ‌نگاری و زنده کردن تاریخ و بهره‌برداری مناسب از این تاریخ حوزه دفاع مقدس است. مسئله دفاع مقدس که بخش اعظم کار شما تا الآن است خودش به ذاته گنج بی‌نظیری است مقام معظم رهبری بارها این تعبیر را فرموده‌اند. در تاریخ ملت‌ها و کشورها بعضاً چنین حادثه‌هایی اتفاق می‌افتد و در تاریخ ما یک موضوع استثنایی است. دفاع مقدس حقیقتاً یک صحنه کامل پیاده‌سازی تمام آن چیزی است که به نام اسلام ناب در طی دوران ائمه اطهار (ع)، پیامبر اکرم، علمای بزرگ ما گفتند و نوشتند و از آن‌ها به یادگار مانده است، همه آن روحیات و منویات در دفاع مقدس دور هم جمع شده است و یک صحنه زیبایی را شکل داده است. ثبت و ضبط کامل این حادثه بزرگ و تدوین و تعمیق در آن در قالب ده‌ها، صدها، هزارها پژوهش کار بسیار بزرگی است، چنین حادثه‌ای کمتر در تاریخمان سراغ داریم که اتفاق افتاده باشد. بنابراین موضوع دفاع مقدس مصداق طلایی و بی‌نظیری است.
وی با اشاره به اینکه در بیان تاریخ باید از روش‌های ناصواب و نادرست دوری کرد، تصریح کرد: طبیعی است که در یک کار مقدس برای ضایع کردن سازمان دیگر درنمی‌آید، نادیده گرفتن حق دیگران درنمی‌آید، بیهوده بزرگ کردن یا کوچک کردن کسی درنمی‌آید.
سردار باقری از تحقیق و پژوهش به‌عنوان جواهرساز یاد کرد و گفت: سنگ فیروزه یا الماس ارزش خودش را دارد اما آن کسی که آن را به یک نگین و روی یک انگشتر زیبا تبدیل می‌کند هنر بسیار بزرگی است. کار تحقیق و پژوهش شما آن جواهرسازی است که دارد ارزش آن سنگ را هزار برابر بیشتر می‌کند.
وی اظهار کرد: در مورد نحوه این کار طبیعتاً باید مراقبت‌های زیادی صورت بگیرد این نکاتی که در مورد آسیب‌هایی مانند تحریف، اغراق، دروغ، فریب، کم‌گویی، زیادگویی، ضایع کردن حق دیگران می‌گویند خیلی مراقبت می‌خواهد، ضرورت کنترل و دقت سختگیرانه دارد. ممکن است که امروز مثلاً من بیایم خاطرات شفاهی بگویم، اغراق کنم و خودم تعریف و تمجید کنم، نظرم من این است حتی اگر مجبور شوید چاپ کنید در پاورقی کتاب باید بنویسید که این نکته فلان فرد با آن اسناد متقنی که داریم همخوانی ندارد. ما بگوییم این برادر دارد این حادثه را این‌طور می‌گوید اما اسناد مکتوب متقن، نوار صوتی آن جلسه نشان می‌دهد که این‌گونه بوده است.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح متذکر شد: اینکه می‌بینید یک فردی در کشور پیدا می‌شود که کتاب‌های مختلف را می‌خواند بعد اختلافات را پیدا می‌کند و روی سایت می‌گذارد و آن را بزرگ می‌کند از اختلاف همین نقل‌قول‌ها یا اظهارنظرهای عجله‌ای یا نسنجیده فی‌البداهه‌ای درمی‌آید. حتی دوستان خبرنگار ما دوست دارند که لحظه‌ها را شکار کنند ولی از آن‌طرف این کلمه چه مصیبتی ایجاد می‌کند داستان بزرگی است، به این موضوع باید با احاطه نگاه کرد.
وی اظهار کرد: شما الآن گنجینه‌ای دارید که می‌توانید جلوی آن غبار سازی ها و ابهام سازی ها را بگیرید که این کار سختی است ولی بسیار ضروری است و لذا آیین نامه‌ای در هیئت‌امنای حفظ آثار تصویب و ابلاغ شده است برای همین‌که همه مراکزی که راجع به دفاع مقدس کار می‌کنند به‌گونه‌ای بر آن‌ها کنترل صورت بگیرد. شاید ما اگر در بنیاد بیاییم بر کارهای شما کنترل کنیم 3 درصد بتوانیم ایراد بگیریم، راجع به کار یک فرد دیگر بتوانیم 95 درصد ایراد بگیریم به این دلیل که اسناد را نداشته است و همین‌طور نوشته است.
سردار باقری با تأکید بر اینکه تجربه تاریخ‌نگاری و حضور راویان در دوران دفاع مقدس باید تداوم پیدا کند، گفت: اینکه سپاه پاسداران تصمیم گرفت از این تجربه برای بقیه کارهایش استفاده کند، این را حتماً دوستان خیلی جدی بگیرند و دنبال کنند. حوادثی حتماً از دست رفته است یعنی کارهایی که بعد از جنگ در دوران شهید کاظمی در شمال غرب شده است یا در زمان شهید سلیمانی در قرارگاه قدس سیستان و بلوچستان شده است خیلی‌هایش از دست رفته است ولی همین الآن هم شروع کنیم و حوادث فعلی و آتی را با دقت ثبت و ضبط کنیم کار بزرگی است، باید این کار صورت بگیرد و فاصله نیفتد.
وی خسّت را از آسیب‌ها و آفت‌های دارندگان اسناد بیان کرد و گفت: البته این مراکز نیازمند سیاست‌گذاری هستند اما یک موقع هم هست که از بین مثلاً یک‌میلیون سندی که داریم پنج هزار سند، این دو هزار سند صلاح نیست که منتشر شوند، بقیه را روی سایت می‌گذاریم و می‌گوییم محققین کشور و جهان بیایید استفاده کنید.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با یادآوری این موضوع که نسل اول انقلاب و جنگ عوض شده‌اند و ما در اقلیت هستیم، جوانان عزیز حفظهم الله تعالی در اکثریت هستند، الآن نسل سوم و چهارم آمده و جلو می‌رود، اظهار کرد: کشور ما با مشکلات متعددی مواجه است. همچنان انقلاب اسلامی بحمدالله پابرجاست و سربلند دارد ادامه می‌دهد. تحریم هست، مشکلات هست، ناکارآمدی هست، ده‌ها مسئله وجود دارد، یکی از مسائل اساسی کشور ما این است که جوان امروز کشور ما چقدر به حل این مشکلات امید دارد؟ امید به آینده دارد؟ چقدر از جوانان ما علاقه دارند این کشور را ترک کنند؟ چقدر از آن‌ها دوست دارند بمانند؟
وی افزود: این‌ها چیزهایی است که چه بخواهیم و چه نخواهیم واقعیاتی است که در جوانان ما وجود دارد، در ذهنشان دارند می‌گردند که وضع چه می‌شود، اگر این‌ها بدانند که در سال 1358، 1359، 1360 وضعیت چه بود و چگونه از آن مشکل بیرون آمدیم جوان ما امیدوار می‌شود که اگر آن روز کشور از جهت سلاح و تجهیزات و امکانات وابسته بوده است، امکان ساختن یک آرپی‌جی نداشته است، اکنون کشور به‌جاهایی رسیده است که می‌بینید. اگر یک چنین مسیری طی شده است آیا مشکلات فعلی قابل‌حل نیست؟
سردار باقری تأکید کرد: شما می‌توانید به این امیدآفرینی، نگاه مثبت و ناامید نشدن کمک کنید. یعنی نحوه رفتار شما، نوشتار شما و مقایسه آن با مشکلات فعلی کشور می‌تواند کمک‌کننده باشد در اینکه این اتفاق بیفتد. همچنین بقیه ارزش‌های دفاع مقدس، اگر خوب بیان شود طبیعتاً می‌تواند برای نسل فعلی و نسل‌های آتی درس‌آموز باشد. الحمدالله سردار کارگر در جلسه حضور دارند، بنیاد حفظ آثار خیلی در این زمینه‌ها کار کرده است و خیلی مسئولیت انجام نداده دارد و باید کار بسیار بزرگی صورت بگیرد.
برای کسانی که می‌خواهند راجع به دفاع مقدس کار کنند آغوش باز داشته باشید
وی با ابراز خرسندی از اینکه نویسندگان، فیلم‌سازان و محققین از منابع مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس استفاده می‌کنند، اظهار کرد: سعی کنید کارهایی که در حال انجام در این مرکز هستید را توسعه دهید یعنی برای کسانی که می‌خواهند راجع به دفاع مقدس کار کنند آغوش باز داشته باشید، کسانی که راجع به دفاع مقدس کار می‌کردند نوعاً دو، سه تا گلایه دارند، یکی اینکه می‌گویند اسناد و مدارک معتبر نداریم، یکی اینکه می‌گویند توپ و تانک و ادوات برای ساخت فیلم نداریم. باید به شکل رایگان کمک کنید و با حداقل هزینه، امکانات در اختیار آن‌ها قرار دهید، حالا چه امکان فیزیکی چه اسناد و مدارک و اطلاعات که بتوانند کار کنند.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بر ایده و قصه و سناریوهای مناسب برای ساختن آثار هنری اشاره کرد و گفت: شما که با عملیات‌ها سروکار دارید و می‌توانید سوژه‌های مناسب را احصاء می‌کنید که فلان موضوع قابل فیلم‌سازی است، جذاب است، می‌شود به فلان موضوع پرداخت. آدم‌های توانمند و هنرمند را صدا می‌زنید می‌گویید اگر چنین انگیزه‌ای دارید ما تمام اسناد و مدارکش را می‌دهیم، همه مطالبش هم آماده است برو فیلم‌نامه بنویس یا با هر اثر هنری دیگری این کار را انجام بده.
وی در خصوص انجام تاریخ شفاهی بیان کرد: تاریخ شفاهی بحمدالله خوب پیش رفته است حتماً باید تلاش کنید تا عزیزان بیش از این دچار فراموشی نشده‌اند این کار را کامل کنید، کار را سرعت دهید تا جایی که کامل شود البته با همان ملاحظه‌ای که عرض کردم.
تاریخ شفاهی سردار باقری به زودی انجام خواهد شد
بنا بر این گزارش طی مذاکراتی که سرلشکر باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با سردار نائینی رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس داشتند، ایشان بر انجام تاریخ شفاهی خود در این مرکز پاسخ مثبت دادند و به‌زودی جلسات تاریخ شفاهی ایشان برگزار خواهد شد.
