روزشمــــار
يكشنبه
29 بهمن 1357
20 ربيع‌الاول 1399
18 فوريه 1979
81
هيأت دولت در يك نشست ويژه طرح تصويبي شوراي انقلاب را در مورد بازنشسته كردن ارتشيان بالاتر از درجه سرتيپي ( سرلشكر ، سپهبد ، ارتشبد ) بررسي كرد . ( 1 ) به دنبال تصويب اين طرح لشكر قره‌ني رئيس ستاد ارتش ملي ايران 61 تن از امراي را در نيروي هواي ، زميني و دريايي از تاريخ 29/11/57 به استناد ماده واحده قانون بازنشستگي افسران و هم رديف افسران مصوب شانزدهم مهرماه 1343 بازنشسته كرد . در ليست بازنشسته شدگان اسامي ارتشبد قره‌باغي ، غلامرضا ازهاري ، رضا عظيمي ، حسن طوفانيان و حسين فردوست جلب توجه مي‌كند . ( 2 )
82
به منظور بازسازي و تجديد سازمان ارتش ، تيمسار قره‌ني، سرتيپ كيومرث ثقفي را به سمت فرماندة هوانيروز ، سرهنگ ستادي بايبوردي را به فرماندهي لشكر زرهي قزوين و سرهنگ ستاد حشمت دهكردي را به فرماندهي تيپ مستقل قزوين منصوب كرد . ( 3 )
همچنين كميته انقلاب‌اسلامي ساري سروان صابري را به سمت رئيس شهرباني مازندران و سرهنگ مظفري را به سمت سرپرست موقت ژاندارمري معرفي كرد . علاوه بر اين ، سرهنگ شيرازي از سوي كميته انقلاب تهران به سمت فرماندة پايگاه گرگان و سرگرد نورآذر به عنوان فرمانده پايگاه ساري انتخاب شدند . ( 4 ) در تبريز نيز سرتيپ مهدي سعيدي فرمانده ژاندارمري آذربايجان شرقي كه سربازان انقلاب او را دستگير كرده بودند ، امروز آزاد شد و با رفع سوء تفاهم ، مجدداً در سمت خود ابقاء گرديد . ( 5 )
83
در اصفهان اعلاميه‌اي از طرف حضرت آيت‌الله خادمي با توافق فرماندهي هوانيروز اين شهر صادر شد كه در آن موارد زير آمده است : 1ـ سلسله مراتب فرماندهي به طور دقيق بايد اجرا شود ؛ 2ـ هيچ فردي در پايگاه حق توهين ، تهديد و يا تحت تعقيب قرار دادن افراد ، درجه‌داران،همافران و افسران را ندارد ؛ 3ـ تشكيل يك گروه به نمايندگي از طرف پرسنل كه مورد تاييد فرماندة پايگاه و آيات عظام باشد براي رابطه بين فرمانده و كميته انقلاب امام خميني ، به اين صورت : يك نفر
غيرنظامي ، يك نفر افسر ، يك نفر درجه‌دار ، يك نفر همافر ، يك نفر نمايندة مراجع ؛ 4ـ هيچ يك از پرسنل حق مراجعه به آيات عظام و نمايندگان آنها براي امور پايگاه را ندارد ؛ 5ـ رعايت كردن اصول آيين‌نامه‌ها و قوانين ارتش الزامي است و نبايد از آن تخطي كرد ، تا اينكه آيين‌نامه جديد از طرف جمهوري‌اسلامي تدوين شود . ( 6 )
84
آيت‌الله طالقاني در يك مصاحبه مطبوعاتي با خبرنگاران داخلي ، همچنين روزنامه پراودا و هفته‌نامه الوطن‌العربي در پاسخ اين سؤال كه بر لزوم ايجاد ارتش ملي چقدر تاكيد مي‌كنيد و آيا در اين شرايط تكيه بر يك ارتش با فرماندهي و شكل قبلي ، مار در آستين پرورانيدن نيست ؟ اظهار داشت : ارتشي باقي نمانده است و اين ارتش با همه قدرت‌نمايي‌هايي كه رژيم با آن مي‌كرد ، با چند ضربه از درون متلاشي شد . وي در مورد انتصاب اخير در ارتش گفت : اين انتصابها فقط براي اين بود كه بتدريج كار ( ارتش ) شكل بگيرد . آيت‌الله طالقاني در باره خلع سلاح عمومي تصريح كرد : در وضعيتي كه سلاح به دست افراد غيرمسؤول افتاده است و اين مي‌تواند خطري براي امنيت داخلي كشور باشد ـ از نظر من جمع كردن سلاحها كار درستي است و سلاحها بايد در دست افراد مسؤول باشد . وي در مورد نقش روحانيت در اداره كشور گفت : روحانيت بنا نيست كه وزارت قبول كند و در دولت دخالت مستقيم كند . ( 7 )
85
حزب جمهوري‌اسلامي كه امروز با انتشار بيانيه‌اي موجوديت خود را اعلام كرد ، ضمن تاييد دولت موقت ، پشتيباني از دولت بازرگان را وظيفه شرعي و ملي دانسته ، مخالفت خود را با مسلح بودن افراد غيرمسؤول اعلام داشت . اعلامية شماره 2 اين حزب تاكيد دارد كه روش مبارزه سياسي براي هر حزب و دسته‌اي در محيطي امن با آزادي و بدون اسلحه خواهد بود .
روزنامه اطلاعات در اين باره نوشت : گروهي از روحانيان سرشناس تهران كه به هنگام تشكيل جامعه‌روحانيت‌مترقي تهران ، اساس و بنياد اين جامعه را پي‌ريزي كردند و در ايجاد كميته استقبال از امام‌خميني و ستاد موقت انقلاب نقش‌ويژه داشتند ، تشكيل حزب جمهوري‌اسلامي را اعلام كردند . اين روزنامه ضمن چاپ نخستين بيانيه حزب‌جمهوري اسلامي ، مؤسسان آن را محمدجواد باهنر ، سيدمحمد بهشتي ، سيدعلي خامنه‌اي ، سيدعبدالكريم موسوي و اكبر هاشمي‌رفسنجاني معرفي كرده‌است . ( 8 )
86
مقامات نظامي آمريكا نگران بعضي از سلاحهاي بسيار پيشرفته هستند كه قبل از سقوط رژيم شاه به ايران فروخته بودند ؛ مقامات امريكايي بخصوص نگران جنگنده‌هاي بازدارندة بسيار پيشرفته از نوع اف ـ 14 هستند . راديو لندن پس از اعلام مطلب بالا ، افزود : يك مقام عالي‌رتبه آمريكايي گفت كه از صميم قلب اميدوار است آمريكا دوباره آنها را ( جنگنده‌هاي اف ـ 14 ) از ايران بخرد . اين راديو در بخش ديگري از تفسير خود ، خبر از نگراني مقامات آمريكايي از خروج اتباع اين كشور از ايران داد . ( 9 ) اين در حالي است كه به گزارش آسوشيتدپرس
مؤسسان حزب جمهوري‌اسلامي
آيت‌الله سيدمحمد بهشتي
حجت‌الاسلام محمدجواد باهنر
آيت‌الله سيدعبدالكريم موسوي
حجت‌الاسلام اكبر هاشمي‌رفسنجاني
آيت‌الله سيدعلي خامنه‌اي
در روز 29 بهمن 1357 جمعاً 800 نفر از اتباع آمريكايي ايران را ترك كردند و قرار است در چهار روز آينده 5000 آمريكايي ديگر اين كشور را تحت نظارت سفارت آمريكا تخليه كنند . بر اساس اين گزارش ، سوليوان سفير آمريكا در تهران ، اظهار كرده است كه نمي‌تواند جان آمريكاييان مقيم ايران را تضمين كند . ( 10 )
87
جيمز شلزينگر وزير انرژي آمريكا ، ضمن تفسيري از اوضاع ايران اظهار داشت : كمونيستها و گروههاي تندرو ، ميدانهاي نفتي ايران را در كنترل خود گرفته‌اند و ممكن است از توليد مجدد نفت جلوگيري كنند . به گزارش رويتر ، شلزينگر در يكي از كميته‌هاي فرعي كنگرة آمريكا گفت : چنانچه توليد نفت ايران بار ديگر از سرگرفته نشود ، ممكن است جهان با بحراني نظير آنچه در نتيجة تحريم صدور نفت اعراب در سال 74 - 1973 رُخ داد مواجه گردد . ( 11 ) با وجود اين ، خبرگزاري پارس به نقل از آسوشيتدپرس گزارش داد : سايروس ونس وزير خارجه امريكا ، تصميم تازه واشنگتن مبني بر حفظ روابط ديپلماتيك با ايران را به دولت تازة انقلابي اطلاع داده است . ( 12 )
88
بنابر تفسير خبرگزاري تاس ( كه تفاسير آن بازتاب مواضع و تحركات سياسي و تبليغاتي دولت شوروي محسوب مي‌شود . ) آمريكا قصد دارد اتحادي از مصر ، اسرائيل و عربستان‌سعودي پديد آورد تا نفوذي را كه در اثر حوادث ايران به كلي از دست داده ، دوباره در منطقة خليج‌فارس به دست آورد . خبرگزاري تاس اضافه كرد كه تحولات ايران ، عربستان‌سعودي و اعراب را به ابراز ترديد در مورد آمريكا وادار كرد و همزمان با آن ، تصميم ايران بر قطع صدور نفت به اسرائيل ، ممكن است روابط اسرائيل با آمريكا را پيچيده بكند ، لذا آمريكا براي تضمين امنيت همپيمانان خود ، در كار ايجاد يك نوع اتحاد سياسي و نظامي ميان مصر ، اسرائيل و سعودي است و در اين زمينه اقدامات جدي انجام شده است . روزنامه پراودا ارگان حزب كمونيست شوروي نيز نوشت : اعلام آمادگي آمريكا براي همكاري با دولت جديد تهران به هيچ‌وجه به معني عدم مداخله در امور داخلي ايران نيست . اين روزنامه افزود : امريكا يك نيروي هلي‌كوپتري و تفنگدار دريايي در نزديكي مرزهاي ايران مستقر كرده است تا ظاهراً دست به تخليه تباع آمريكا بزند .
89
خبرگزاري تاس موضع انتقال شوروي نسبت به حمله افراد چريكهاي فدايي خلق به سفارت آمريكا در تهران را به نحوه زير گزارش كرد : حمله " عناصر چپ‌گرا " و " افراد مسلح افغاني " به سفارت آمريكا توطئه محافل جاسوسي غرب است كه كوشش مي‌كنند با اين قبيل اعمال در شكل بخشيدن به فضاي نوين ايران اِعمال نفوذ كنند . ( 13 )
خبرگزاري فرانسه نيز ضمن بررسي مواضع مطبوعات شوروي در قبال تحولات ايران گزارش داد : مطبوعات شوروي اين روزها به طور صريح از جناح چپ در برابر بورژوازي ميانه‌رو در ميان جنبش انقلاب ايران پشتيباني كرده ، بيش از پيش موضع‌گيريهاي حزب كمونيست ( توده ) ايران را
منعكس مي‌كنند . بنا به گزارش خبرگزاري فرانسه ، روزنامه " زندگي كشاورزي " به نقل از رهبران جنبش خلق ( توده ايران ) مي‌نويسد كه تنها نخستين مرحله انقلاب پشت سر‌گذارده شده است . روزنامه " سليسكاياژيزن " نيز تاكيد كرد : هم اكنون بورژوازي ميانه‌رو آشكارا مي‌كوشد ابتكار سياسي را به دست گيرد . ( 14 )
90
اسرائيل نگران نقش آيندة جمهوري‌اسلامي در منطقه و ضديت آن با رژيم صهيونيستي است . يونايتدپرس در اين باره گزارش داد : مقامهاي بلندپايه اسرائيلي كه اين روزها سخت نگران دگرگونيهاي ايران هستند ، گفتند : ترديد نيست كه جمهوري‌اسلامي ايران به رهبري آيت‌الله خميني در هر جنگ احتمالي آينده اعراب و اسرائيل ، سرباز به كمك اعراب خواهد فرستاد . اين مقامها تصريح دارند كه به احتمال زياد ارتش ملي ايران با سلاحهاي پيچيدة خود در كنار ارتشهاي راديكال غرب در مرزهاي شرقي اسرائيل مستقر خواهد شد . ( 15 ) اين در حالي است كه ياسرعرفات رهبر سازمان آزاديبخش فلسطين كه در تهران به سر مي‌برد ، طي مصاحبه‌اي با خبرنگاران داخلي و خارجي در پاسخ اين سؤال كه آيا شما انتظار داريد كه نيروهاي نظامي ايران و بخصوص نيروي هوايي به كمك انقلاب شما بشتابند ، اظهار داشت : ما گفتيم كه ما دو انقلاب در يك انقلاب و دو ملت در يك ملتيم و من اين موضوع را به كامپيوترهاي آمريكايي محول مي‌كنم .
29/11/57 ـ تهران ـ جلوه‌هاي مواضع ضدصهيونيستي نظام جديد ـ ياسرعرفات در ميان كادرهاي دولت‌موقت
به ترتيب از راست : معين‌فر ، يزدي ، سحابي ، عرفات ، بازرگان ، صباغيان و سنجابي
وي در مورد اثرات منطقه‌اي انقلاب ايران گفت : بدون شك اين انقلاب در كليه منطقه موثر خواهد افتاد . مسأله‌اي كه از اين مهمتر است و لازم است شما بدانيد اين است كه انقلاب ايران كليه منافع امپرياليسم و وجود امپرياليسم و استعمار را در اين منطقه به خطر انداخته ؛ همان استعمار و امپرياليستي كه اسرائيل را در منطقه كاشته‌اند ، به وجود آورده‌اند و تقويتش مي‌كنند . عرفات در پاسخ سؤال خبرنگاري در مورد نفت ايران گفت : يك ليوان نفت به اسرائيل و به افريقاي جنوبي از اين پس داده نخواهد شد . البته من نيستم كه در اين مورد تصميم مي‌گيرم ، اين رهبران ايران هستند كه تصميم مي‌گيرند .
ياسر عرفات در پاسخ اين سؤال كه آيا شما رابطه اي بين پيروزي انقلاب ايران و اعلام اسرائيل مبني بر اينكه حاضر است سازمان آزاديبخش فلسطين را به رسميت بشناسد ، مي‌بينيد يا خير ؟ گفت : خير ! از بيانيه‌اي كه دولت اسرائيل صادر كرده و در آنجا گفته كه ما بايد از اين پس سازمان آزاديبخش فلسطين را به رسميت بشناسيم ، از اين مهمتر سخن [ موشه ] دايان است كه گفته يك زلزله‌اي در منطقه امده است و حتماً بايد آنها سازمان آزاديبخش فلسطين را به رسميت بشناسند . من اخطاري دريافت كرده‌ام كه بي‌ارتباط با پيروزي انقلاب ايران نيست و آن اينكه اسرائيل تهديد كرده است كه شهرهاي جنوب لبنان ، خيمه‌گاهها و حتي شهرهاي مسكوني را بمباران خواهد كرد .
29/11/57 ـ تهران ـ بهشت‌زهرا ـ جلوه‌اي از اعلام همبستگي انقلاب‌فلسطين با انقلاب‌اسلامي
اداي احترام ياسرعرفات به شهداي انقلاب‌اسلامي ، آقايان سيداحمد خميني ، هادي نجف‌آبادي و دكتر يزدي در كنار عرفات مشاهده مي‌شوند .
عرفات ضمن تاييد خبر تحويل سفارت اسرائيل به سازمان آزاديبخش فلسطين و تبديل آن به دفتر اين سازمان گفت : چه ما اين دفتر را به عنوان دفتر سازمان آزاديبخش ، چه سفارت سازمان آزاديبخش بناميم ، چندان مهم نيست ، مهم اين است كه چنين روابطي بين ايران و سازمان آزاديبخش فلسطين نمايانگر علاقة قلبي و اتحاد دو ملت و اتحاد دو انقلاب است . عرفات در اين باره كه آيا موازنه قوا در خاورميانه پس از پيروزي انقلاب عوض شده يا نه ، گفت : بله موازنه قدرت اصلاً از بالا به پايين آمده و به‌طور كلي در خاورميانه عوض شده و ما هم احساس مي‌كنيم كه خيلي قويتر شده‌ايم . برژينسكي چندي پيش گفته بود كه خداحافظ سازمان آزاديبخش فلسطين ، اما الان انقلابيون مسلمان ايران به رهبري آيت‌الله خميني ثابت كردند كه نه ، هنوز خداحافظ به سازمان آزاديبخش فلسطين نمي‌شود ، گفت . ( 16 )
در اين حال آسوشيتدپرس از اسرائيل گزارش داد : بر اساس آمارهايي كه از صدور شناسنامه‌در شهرهاي رام‌الله و الخليل واقع در غرب رود اردن به دست آمده ، اولياء دو نوزاد اسامي آنها را خميني گذاشته‌اند . به نوشته روزنامه معاريو چاپ تل آويو ، اين حركت به عنوان تجليل از آيت‌الله خميني رهبر انقلاب ايران انجام شده است . ( 17 )
91
روزنامه الندوه چاپ عربستان‌سعودي آشكارا به سود رژيم جديد ايران موضع‌گيري كرد و عليه هرگونه اقدامي كه هدف آن متزلزل كردن موضع شجاعانه ايران به نفع ملت عرب و مبارزه با صهيونيسم باشد ، هشدار داد . به گزارش خبرگزاري فرانسه ، روزنامه الندوه تأكيد كرده است : «امروز ايران به مايه اسلامي اصيل خود بازگشته و از اين به بعد همان سرنوشت را خواهد داشت كه ملت عرب دارد و از مبارزه قانوني با خصم مشترك پشتيباني خواهد كرد . » روزنامه مذكور تبليغات اسرائيل را كه مي‌كوشد وانمود كند آخرين رويدادهاي منطقه ( وضع ايران ) به سراسر جهان عرب سرايت خواهد كرد و اسرائيل را به عنوان كشوري معرفي مي‌كند كه خواستار صلح است،محكوم كرد و نوشت : هدف واقعي اسرائيل اين است كه بين ايران و ملت عرب ستيز به وجود آورد .
روزنامه الراي‌العام چاپ كويت نيز سياست سادات را كه مي‌كوشد به مصر همان نقشي را بدهد كه ايران در رژيم شاه داشت ، مورد انتقاد قرار داد و نوشت كه هدف از اين سياست تسهيل تسلط آمريكا بر خليج( فارس ) است . اين روزنامه تاكيد كرد : اقدام مصر در اعزام نيروهايش به منطقه ، به سود كي خواهد بود ؟ حال آنكه منافع مصر و منافع كشورهاي عرب در اين است كه روابط نزديكي . با رژيم جديد ايران برقرار كنند . الراي‌العام در خاتمه نوشت : ما از اين بيم داريم كه سياست جديد مصر كه مورد حمايت آمريكا است به ايجاد دشمني كشورهاي خليج‌فارس عليه ايران گرايش يابد و در نتيجه به اتحاد سوريه و عراق لطمه بزند . ( 18 )
ضميمه روزشمار 29/11/1357 : مهمترين عناوين روزنامه‌هاي كيهان و اطلاعات
الف ) عناوين روزنامه كيهان 29/11/57
ـ سپهبد مقدم رئيس ساواك دستگير شد .
ـ فرماندهان هوايي ، دريايي و ژاندارمري بوشهر به دنبال كشف توطئه ضدانقلابي دستگير شدند .
ـ فرمانده ژاندارمري آدربايجان در سمت خود ابقا شد .
- سه فرمانده نيروي دريايي دستگير شدند .
- ساختمان ساواك تبريز تحويل كميته انقلاب شد .
ـ 30 تن از امرا و افسران ارشد نيروي هوايي بازنشسته شدند .
ـ اعتراض سازمان چريكهاي فدايي خلق به انتصابات ارتش .
ـ سپهبد ايرج مقدم ( وزير نيرو در كابيته ازهاري ) خودكشي كرد .
ـ سرلشكر رياحي ( امير لشكر گارد ) در بيمارستان مُرد .
ـ حساب ارتش ، دربار و ساواك در بانكها مسدود شد .
ب )عناوين روزنامه اطلاعات 29/11/57
ـ بازنشستگي تمام امراي بالاتر از سرتيپ .
ـ اسامي پنج ارتشبد و 28 سپهبد بازنشسته .
ـ مقدم رئيس ساواك دستگير شد .
ـ فرماندهان جديد هوانيروز و لشكر قزوين .
ـ 22 نظامي در مشهد دستگير شدند .
ـ فرماندهان لشكر خراسان دستگير شدند .
ـ سرهنگ نبي‌پور رئيس كلانتري بازار شد .
ـ سرلشكر علي نشاط جانشين فرمانده گارد جاويدان و يزدگردي فرمانده لشكر خراسان دستگير شدند .
ـ فرمانده پادگان مراغه دستگير شد .
ـ فرمانده پايگاه دريايي بندرعباس دستگير شد .
ـ فرمانده هوانيروز انتخاب شد .
ـ 100 سرباز ايراني در لبنان سرگردان مانده‌اند .
ـ تفسير : ارتش افسانه‌اي شاه از‌درون پوسيده‌بود .
ـ انتخاب فرماندهان از سوي كميته‌هاي انقلاب شهرستانها .
ـ نهضت راديكال : انتصاب امراي سابق در رأس نيروهاي امنيتي صحيح نيست .
ـ عرفات : انقلاب سراسر منطقه را در برمي‌گيرد .
ـ گروهي از عمال رژيم سابق دستگير شدند .
ـ دستگيري افراد ضدانقلاب در شهرستانها ادامه دارد .
ـ يك سرهنگ مخالف‌رژيم در‌تبريز كشته‌شد .
ـ آمريكا‌حاضر‌است هواپيماهاي‌اف 14 را از‌ايران‌بخرد .
ـ يونايتدپرس : ارتش ملي ايران در كنار اعراب با اسرائيل مي‌جنگد .
ـ مذاكرات تاريخي امام با عرفات .
ـ تخليه سريع آمريكاييها و انگليسيها از‌ايران آغاز‌شد .
ـ راديو لندن : نيروهاي انقلابي ( گروههاي چپ ) دولت را تحت فشار قرار دادند .
منابع و مآخذ 29/11/1357
1ـ روزنامه اطلاعات 29/11/1357 ، ص 2 .
2ـ كيهان 30/11/1357 ، ص 1 .
3ـ مأخذ شماره 1 ، ص 2 .
4ـ روزنامه كيهان 29/11/1357 ، ص 2 .
5ـ مأخذ شماره 4 ، ص 2 .
6ـ مأخذ شماره 4 ، ص 2 .
7ـ مأخذ شماره 2 ، ص 4 .
8ـ روزنامه اطلاعات 30/11/1357 ، ص 3 .
9ـ مأخذ شماره 1 ، ص 12 ، راديو لندن .
10ـ مأخذ شماره 1 ، ص 12 ، آسوشيتدپرس .
11ـ مأخذ شماره 4 ، ص 12 ، رويتر .
12ـ مأخذ شماره 4 ، ص 109 ، آسوشيتدپرس .
13ـ مأخذ شماره 4 ، ص 12 ، راديو مسكو .
14ـ مأخذ شماره 1 ، ص 12 ، خبرگزاري فرانسه .
15ـ مأخذ شماره 1 ، ص 12 ، يوتايتدپرس .
16ـ مأخذ شماره 2 ، ص 9 .
17ـ مأخذ شماره 4 ص 12 ، آسوشيتدپرس .
18ـ مأخذ شماره 2 ، ص 12 ، خبرگزاري فرانسه .
