روزشمــــار
جمعه
27 بهمن 1357
18 ربيع‌الاول 1399
16 فوريه 1979
64
امروز اعلام شد كه شب گذشته به حكم دادگاه فوق‌العاده انقلاب‌اسلامي ، چهار تن از امراي ارتش شاه اعدام شدند. متن اطلاعيه دادگاه انقلاب به اين شرح است : « بسم‌الله‌المنتقم ؛ در روز پنجشنبه 26/11/57 دادگاه فوق‌العاده انقلابي تشكيل جلسه داد و اولين گروه جنايتكاران شامل ارتشبد نعمت‌الله نصيري رئيس سابق ساواك ، سپهبد مهدي رحيمي فرماندار نظامي تهران ، سرلشكر رضا ناجي فرماندار نظامي اصفهان و سرلشكر منوچهر خسروداد فرمانده هوانيروز كه همه آنها را نيروهاي مسلح انقلاب‌اسلامي دستگير كرده بودند ، محاكمه نمود و به جرم شكنجه ، كشتار مردم ، خيانت به كشور ، همچنين به عنوان مفسدين في‌الارض مجرم شناخته و براساس موازين و مقررات اسلامي به مرگ و مصادره اموال محكوم كرد حكم دادگاه را بلافاصله نيروهاي مسلح | انقلاب‌اسلامي اجرا كردند . » ( 1 )
به گزارش روزنامه اطلاعات ، امام خميني در پاسخ به سؤال خبرنگار اين روزنامه در خصوص اعدام عوامل رژيم شاه اظهار داشتند : اين جنايتكاران در دادگاه ويژه انقلاب محاكمه شده‌اند و به سزاي اعمال جنايتكارانه خود رسيده‌اند ، اما اينها سزاي واقعي اعمال خود را پس از مرگ خواهند كشيد . رهبر انقلاب تصريح كردند كه تمام مجرمين و كساني كه شريك جرم و جنايات شاه بوده‌اند ، به سزاي اعمال خود خواهند رسيد و انقلاب عظيم اسلامي ما اين جانيان را مجازات خواهد كرد . ايشان افزودند : انقلاب‌اسلامي خود اين مجرمان را به سزاي اعمالشان خواهد رساند و لازم است ملت مسلمان هر چه زودتر زندگي عادي خود را از سرگيرند . ( 2 )
65
به گزارش مطبوعات ، امروز چند تن ديگر از سران ارتش شاه از جمله ارتشبد طوفانيان ( وزير حنگ و رئيس خريدهاي ارتش ) و چهار تيمسار ديگر : فرمانده ژاندارمري بندرعباس ، يك فرمانده نيروي دريايي ، فرماندار نظامي جهرم و فرمانده پادگان شاهرخي همدان دستگير شدند . ( 3 )
27/11/57 ـ تهران ـ مراجعه به كميته انقلاب جهت شناسايي شهدا از روي عكس .
مجازات عاملان‌شكنجه و كشتار مردم از خواسته‌هاي اصلي خانواده‌هاي شهدا ، زندانيان سياسي و توده‌هاي وسيع مردم است .
66
در زمينه پايان اعتصابات و راه‌افتادن مجدد ادارات و سازمانها در روز شنبه 28/11/57 و عادي شدن تدريجي اوضاع ، فعاليتها و اقداماتي در دست انجام است . در اين مورد امام خميني طي بيانيه‌اي از روحانيون خواستند كه در مراسم افتتاح مجدد واحدهاي تعطيل شده شركت و نظارت كنند . متن كامل پيام امام خميني چنين است :
« بسمه‌تعالي ؛ اكنون كه براي اعاده نظم و امنيت مقرر شده كه واحدهاي ارتش و پليس‌راه و ژاندارمري و ادارات ديگر كه در چند روز اخير تعطيل شده بودند ، شروع به كار كنند ، ممكن است براي تجديد فعاليت خود مواجه با مشكلات باشند ، لذا از علماء اعلام و روحانيون محترم ـ ايدهم الله‌تعالي ـ خواستارم كه در مراسم افتتاح مجدد اين مراكز شركت كنند و از اهالي محترم بخواهند كه براي برقراري نظم ، دوستانه و برادرانه با ماموران اين مراكز همكاري نمايند و مانع هرج و مرج و بي‌نظمي گردند و حتي‌الامكان بر اقدامات آنها نظارت و همفكري نمايند . »
كميته انقلاب‌اسلامي نيز بيانيه‌اي به شرح زير درباره بازگشايي واحدهاي ارتشي منتشر كرد : به دستور واجب‌الاجراء آيت‌الله امام‌خميني لازم است كليه پرسنل نيروهاي مسلح روز شنبه 28/11/57 سر ساعت مقرر در پادگانها و مراكز آموزشي و انتظامي و ستاد و قرارگاههاي محل خدمت خود حاضر گردند و طبق تصميم مقام رهبري در مراسم شروع خدمت كه با حضور روحاني منصوب از طرف امام برگزار مي‌شود ، شركت نمايند ؛ در اين مراسم پيام امام نيز قرائت خواهد شد . بنابراين مقتضي است مأمورين انتظامي اسلامي كه فعلاً در اين مراكز مستقر هستند با كادر نيروهاي مسلح ارتش ، ژاندارمري و شهرباني كمال مساعدت و همكاري را معمول دارند . ( 4 )
رزمندگان مولود انقلاب‌اسلامي در شرايط فقدان قدرت مسلح مركزي ، در همه جا از جمله در مراكز‌نظامي و انتظامي نيمه‌تعطيل ، پاسداري از انقلاب‌اسلامي و دستاوردهاي آن را به عهده گرفته‌اند .
براساس گزارش خبرگزاري پارس گروهي از معلمان با تجمع در سالن آمفي‌تاتر دانشگاه تهران خواستار اجراي فوري موارد زير از سوي دولت مهندس بازرگان شدند : 1ـ كليه امراي ارتش بايد بازداشت شده و محاكمه شوند . 2 ـ كليه فرماندهان‌سابق‌ارتش بايد در‌دادگاه‌خلق محامه‌گرديده و اعدام شوند . 3 ـ بازماندگان ارتش و ساواك هر چه زودتر خلع سلاح گرديده و ارتش مزدور منحل و ارتش خلقي ايجاد گردد . 4ـ انتخاب فرماندهان ارتش بايد به عهده آن عده از افسران ، همافران ، درجه‌داران و سربازان باشد كه به انقلاب مردم پيوسته ، دوشادوش آنان مبارزه كرده‌اند و پادگانها را ترك كرده و اعلام داشته‌اند كه به پادگانها باز نخواهند گشت مگر آن كه در سرنوشت خود ( انتخاب فرمانده ) دخالت داشته باشند . ( 5 )
68
جيمي كارتر ( رئيس جمهوري آمريكا ) بلافاصله پس از بازگشت از سفر مكزيك در يك جلسه فوري كه براي بررسي مسائل امنيتي آمريكا در كاخ سفيد تشكيل شده بود ، شركت كرد . خبرگزاري فرانسه به نقل از يك منبع آگاه افزود كه دستور مذاكرات اين جلسه منحصراً درباره تحولات اخير ايران و سياست شوروي در قبال آن بوده است . در اين مذاكرات والترمانديل ( معاون رئيس جمهوري ) ، سايروس ونس ( وزير امورخارجه ) ، درياسالار ترنر ( رئيس سازمان سيا ) ، چارلز دوتكان ( معاون وزارت دفاع ) ، برژينسكي ( مشاور امنيتي كارتر ) و ژنرال ليوآلن ( رئيس ستاد نيروي هوايي آمريكا ) شركت داشتند . ( 6 )
69
ها دينگ كارتر ( سخنگوي وزارت امورخارجه آمريكا ) گفت كه مالكوم تون ( سفير آمريكا در مسكو ) با آندره گروميكو ( وزير امور خارجه شوروي ) ديدار و با وي دربارة اوضاع ايران گفتگو كرده است . به گزارش خبرگزاري فرانسه ، در اين ديدار مالكوم تون به گروميكو اعلام كرده است كه دولت آمريكا ممكن است مجبور شود براي اطمينان يافتن از وضع آمريكاييها و حراست از جان آنها در ايران به اقدامهاي لازم مبادرت ورزد . در همين حال آسوشيدپرس گزارش داد كه سفارت آمريكا در مسكو درباره پخش مغرضانه اخبار حمله به سفارت اين كشور در تهران به وسيله خبرگزاري تاس ، به دولت شوروي اعتراض كرده است . خبر تاس كه در روزنامه پراودا ، ارگان حزب كمونيست شوروي نيز انتشار يافت ، حاكي از آن بود كه پليس مخفي ايران ( ساواك ) با انجام تحريكاتي حمله به سفارت آمريكا را طرح‌ريزي كرده است تا بهانه براي مداخله نظامي امريكا در ايران به دست دهد . ( 7 ) ( خبر ضميمه دارد )
70
هفته‌نامه اكونوميست چاپ لندن با درج نامه‌اي از "جرج بال" ( معاون پيشين وزارت خارجه آمريكا ) نوشت : گفتن اين حرف از سوي كيسينجر كه «شاه وسايل در هم كوبيدن هر چه شديدتر قيام را داشت ، ولي به دليل بي‌اعتمادي به نيات واقعي آمريكا از آنها استفاده نكرده» نشانة ناآگاهي كيسينجر است . به نظر "بال" دلايل عدم مداخله شاه ساده‌اند : تمام مردم كشور عليه او بودند و ارتش هم ديگر از او اطاعت نداشت ، لذا مسخره است اگر تصور كنيم كه مي‌توانستيم يك شاه را كه مورد نفرت عموم است با تشويق او در به‌كار بردن نيروهاي اختناق حفظ كنيم . ( 8 )
ضميمه خبر شماره 69
اين‌گونه موضع‌گيري شوروي خود نوعي اعلام مخالفت با اقدام سازمان چريكهاي فدايي خلق بود . حزب توده كه همواره علي‌رغم تاييد رسمي و حمايت سياسي عمومي از سازمان چريكها ، اقدامات تند و حادّ آنها و گروههايي نظير پيكار را مضرّ و حتي بعضاً در راستاي حفظ منافع آمريكا و مقاصد سيا توصيف مي‌كرد در واقع در چارچوب سياستي كه مطلوب و مورد نظر و خواست مسكو بود حركت مي‌كرد ، اما گروههاي مزبور با سازشكارانه خواندن مواضع حزب توده و تحقير شديد آن به خاطر تلاش براي نزديكي به نظام اسلامي ، اتخاذ مواضع و اقدامات تندي را كه بعضاً در مناطقي چون كردستان و گنبد شكل مسلحانه گرفت در پيش گرفتند و نهايتاً به موضع براندازي نظام به شيوه مسلحانه كشيده شدند و اين دقيقاً همزمان بود با اوج‌گيري ستيز متقابل جمهوري‌اسلامي و آمريكا . بنابراين بعدها در بسياري از نوشته‌ها و سخنرانيهاي سياسي به اين گروهها اصطلاح چپ آمريكايي نيز اطلاق مي‌شد در حالي كه ظاهراً مواضع ضدامپرياليستي نيز داشتند .
منابع و مآخذ 27/11/57
1ـ روزنامه كيهان 27/11/1357 ، ص 2 .
2ـ روزنامه اطلاعات 28/11/1357 ، ص 11 .
3ـ مأخذ شماره 1 ، ص 3 .
4ـ روزنامه كيهان 28/11/1357 ، ص 6 .
5ـ مأخذ شماره 4 ، ص 6 .
6ـ مأخذ شماره 2 ، ص 12 ، خبرگزاري فرانسه .
7ـ مأخذ شماره 2 ، ص 12 ، خبرگزاري فرانسه .
8ـ مأخذ شماره 2 ، اكونوميست چاپ لندن .
