روزشمار
شنبه
25 فروردين 1358
16 جماديالاول 1399
14 آوريل 1979
714
سرنوشت انتخابات شوراي شهر سنندج همچنان در ابهام قرار دارد . امروز گروههايي از انجمنها و جمعيتهاي اسلاميسنندج در اعتراض به نحوه برگزاري انتخابات در مسجد جامع اين شهر متحصن شده ، مُصراً خواستار لغو انتخابات شوراي يازده نفره شهر شدند . بازاريان سنندج نيز به عنوان اعتراض به نحوه انتخابات شوراي شهر در مسجد جامع سنندج تحصن كردند . آنها در شعارهاي خود خواهان لغو انتخابات اخير شوراي شهر سنندج بودند .
به دنبال اين اعتراضات ، دو نفر از اعضاي كميته موقت پنج نفري كه موافق شمارش آراء بودند ، تلگراميبراي آيتالله طالقاني ، وزير كشور ، استاندار كردستان ، دادستان سنندج و مطبوعات مخابره كردند و در آن اعتراض خود را به معلق ماندن شمارش آراء اعلام داشتند . ذيل اين تلگرام را يوسف اردلان ( از گروه پيشرو - مركز ) يكي از دو عضو معترض امضاء كرده بود . همچنين عدهاي از نامزدهاي منفرد نيز اعتراضنامههايي به عنوان مقامات دولتي و روحاني فرستادند . آنها نيز به تأخير در شمارش آراء اعتراض داشتند و اين امر را خلاف شؤون انتخاباتي دانستند .
مظفر پرتوماه ( يكي ديگر از اعضاي شوراي برگزاركننده انتخابات سنندج و نماينده آيتالله طالقاني در كميته پنج نفري ) گفت : شواهد و مداركي به دست آمده كه [ نشان ميدهد ] در دو مورد - يكي در ثبت نام مردم سنندج و ديگري در نوشتن اسامينامزدهاي مورد علاقه افراد بيسواد اعمال نظرهايي را گروههاي شركتكننده در انتخابات كردهاند و به حقوق مردم بيسواد شهر در اين [ دو ] مورد تجاوز شده است .
از سوي ديگر ، جبهه دمكراتيك ملي با انتشار پياميخطاب به نخستوزير اعلام كرد : اطلاعات موثقي از سنندج ميرسد كه گروهي به عنوان اعتراض به انتخابات انجام شده - بدون اينكه اعتراضات آنها به موقع به هيأت نظارت تسليم گردد و بر مبناي آييننامه مصوبه مورد رسيدگي قرار گيرد - با به راهانداختن سروصدا و جنجال و تهديد و تحصن و غيره ميخواهند آراء مأخوذه را مخدوش اعلام دارند . اين قبيل برداشت در نخستين آزمايش دمكراسي با انتخابات شوراي موقت سنندج از نظر آينده دمكراسي بسيار مخاطرهانگيز است . اگر قرار باشد با انجام [ دادن ] اعتراضات دستهجمعي از اعلام نتيجهگيري انتخابات خودداري گردد ، ديگر اصولاً فاتحه هر نوع انتخابات آزاد خوانده ميشود ! تقاضا داريم به وزارت كشور و استاندار دستور اكيد داده شود كه هر اعتراض در قالب آيين نامه مصوب مورد رسيدگي قرار گيرد و از هرگونه اقدام غيردمكراتيك ديگر جداً جلوگيري شود .
در همين حال ، اجتماع معترضان به انتخابات سنندج كه قرار بود در ميدان آزادي سنندج برگزار شود ، انجام شد . در اين اجتماع احمد مفتيزاده كه روزنامه كيهان از وي با عنوان " رهبر مذهبي مردم سنندج و بنيانگذار حزب مساوات اسلامي " ياد كرده ، طي پيامياظهار داشت : بسم الله الرحمن الرحيم ؛ همشهريان گرامي ! گويا برادران مسلمان تقاضاي تشكيل مجدد ستاد انقلاب را ميكنند و به نسبت شوراي يازده نفري اعتراض دارند . برادران عزيز بايد آگاه باشيد كه هر نظم اجتماعي مبتني بر شورا مقبولترين نوع اداره جامعه را به دست خواهد داد ، منتهي آنچه بايد مد نظر و مورد توجه قرار گيرد ، سعي در برقراري نظم منطبق برعدالت اجتماعي و مراعات اصل دمكراسي در جامعه است . من هم مانند شما به هرگونه اعمال نظر و تقلب در انتخابات اعتراض دارم و معتقدم كه همشهريان گراميبا احساس مسؤوليت در مورد كنترل نظم در رأيگيري مجدد از روي ترتيبي كه مشخص خواهد شد نظارت فرمايند و همه بپذيريم كه به مفاد حكم " و امرهم شورا بينهم . " معقولترين نظام عبارت است از شورا و ضمناً چون قصد از اجتماع معلوم شدن قدرت اعتراض بود و اكنون كه جمعيتي بزرگ در ميدان آزادي اجتماع نمودهاند قدرت راي مردم آشكار شده و همه اين واقعيت را مشاهده كردهاند و من معتقدم كه ديگر نيازي به ادامه اجتماع باقي نمانده است و بهتر است هم به كار و زندگي خود برگردند . ( 1 )
نهايتاً آنكه روزنامه اطلاعات در گزارشي از سنندج خبر داد : مذاكره ميان احمد صدرحاجسيدجوادي ( وزير كشور ) و يونسي بانه ( استاندار كردستان ) بر سر موضوع انتخابات شوراي شهر سنندج ادامه دارد و تا اين لحظه نتيجه اين مذاكرات اعلام نشده است و بدين ترتيب هنوز معلوم نيست سرنوشت اين انتخابات چه خواهد بود و آيا اين انتخابات تجديد خواهد شد يا نه . گروههايي از مردم سنندج نسبت به اين انتخابات معترضند و در ميدان آزادي اجتماع كرده و هم اكنون نيز در مسجد جامع شهر متحصن شدهاند تا انتخابات تجديد شود . ( 2 )
715
به دنبال انتشار اخبار مبني بر دخالت سازمان آزاديبخش فلسين در دامن زدن به پانعربيسم در خوزستان ، اميرانتظام ( سخنگوي دولت ) در مصاحبه مطبوعاتي در پاسخ اين سؤال خبرنگار راديو و تلويزيون كه آيا گشايش دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در خوزستان به مسألة پانعربيسم در آن منطقه دامن نميزند ؟ گفت : همين فكر را دولت هم كرده و تصميماتي گرفته كه در چند روز آينده شاهد آن خواهيد بود . وي در پاسخ خبرنگار روزنامه آيندگان كه پرسيد : ممكن است جواب شما را اين طور تعبير كنيم كه دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در خوزستان برچيده ميشود ؟ گفت : من اين حرف را نميزنم ، ولي اقدامات ديگري ميشود . بايد بدانيد كه دولت متوجه همه
حركات در خوزستان است . ( 3 )
716
جامعه روحانيت اهل تسنن استان سيستان و بلوچستان با مخابره تلگرافي به امامخميني و مهندس بازرگان ( نخستوزير ) نسبت به اظهارات اميرانتظام در مورد تجزيهطلبي در بلوچستان ابراز تأسف كردند . در اين تلگراف آمده است : اظهارات آقاي اميرانتظام در مورد تجزيهطلبي در بلوچستان تأسف عميق مردم اين استان را برانگيخته و موجب نگرانيهايي شده است . براي مردم بلوچ اتهام تجزيهطلبي كلمه آشنايي است كه از ابداعات رژيم طاغوتي به منظور آن كه هيچگونه حقي براي مردم قائل نباشد ، بوده است . نگراني ما از اين است كه باز هم به اتهام تجزيهطلبي ، مردم اين استان از حقوق خود محروم بمانند . در ادامه تلگراف ضمن تاكيد بر اين نكته كه پخش مطالب غرضآلود از هر مقام يا هر چهرهاي كه باشد درست همان كاري است كه بي . بي . سي در تحريك افكار عموميميكند ، آمده است : انتظار مردم بلوچ آن است كه دولت اسلامياز وارد كردن اين گونه اتهامات جلوگيري نمايد . از طرف قاطبه مردم سيستان و بلوچستان ، مولويعبدالعزيز
ملازاده رهبرمذهبي اهل تسنن استان و جامعه روحانيت اهل تسنن ( 4 )
717
عباس اميرانتظام ( سخنگوي دولت ) در يك مصاحبه مطبوعاتي گفت : ارتش ملي و مردميما بايد وجود خود را نشان دهد تا كسي فكر نكند كه ارتش ما مضمحل شده و كاملاً از بين رفته است . همه بايد بدانند كه ارتش ملي حافظ كشور و مرزهاست . وي افزود : روز 29 فروردين روز ارتش در سراسر كشور خواهد بود و ارتشيان در سراسر كشور رژه خواهند رفت و به احتمال زياد اين روز به عنوان روز ارتش ناميده خواهد شد . ( 5 )
718
امامخميني در جمع عدهاي از پاسداران انقلاب اسلاميگفتند : « قدرتهاي بزرگ نتوانستند محمدرضا را نگاه دارند . قدرتهاي بزرگ مخصوصاً امريكا و انگلستان براي نگهداري او كوشش فراواني كردند ولي در برابر خواست ملت كاري از پيش نبردند . بهوش باشيد هنوز آنان درصدد از بين بردن شما هستند ؛ ايادي آنان در همه جا تبليغ ميكنند ، بخصوص در كارخانجات رفته و ميگويند ما طرفدار كارگر هستيم ! اگر آنان در كارخانه ميروند و كارگران با صفا از آنها استقبال ميكنند تا اعتصاب كنند ، شما با هوشياري بايد جلوي شرارت و مفسده آنان را بگيريد . » امامخميني همچنين هشدار دادند : « رژيم طاغوتي رفت ولكن خطراتي هست . دستهاي اجنبي در كار ميباشد تا دوباره ما را به وضع اوليه برگرداند ، تفرقه بين صفوف ايرانيان بيندازد و وظيفه ما است كه از اين نهضت پاسداري كنيم . » ( 6 )
719
به نظر درياسالار ترنر ( رئيس سازمان سيا ) عربستان سعودي هماكنون در معرض همان وقايعي است كه در ايران منجر به سقوط رژيم سلطنتي شد . وي با اعلام اين مطلب گفت : وجود عده
زيادي كارگر و كارمند خارجي در عربستان سعودي براي رژيم سلطنتي اين كشور دردسر عظيمي پديد آورده است . به گزارش آسوشيتدپرس ، ترنر با تاكيد بر عدم امكان پيشبيني سقوط شاه براي سيا ، اظهار داشت : سيا حدس نميزد كه همه ناراضيان ايران رهبري آيتالله خميني را بپذيرند و تمام عناصر وفادار به شاه از دور وي پراكنده شوند و شاه قادر به كنترل آنان نباشد . ( 7 )
720
به دنبال اعدام عدهاي ديگر از ژنرالها و وابستگان به رژيم طاغوت ، محافل سياسي و دولتهاي غربي واكنش مختلفي ابراز كردند . در اين باره دولت آلمانغربي از رهبران انقلابي ايران درخواست كرد كه به حقوق افرادي كه به خاطر حمايت از شاه مخلوع ايران تحت محاكمه ميباشند ، احترام گذارند . به گزارش آسوشيتدپرس ، دولت آلمانغربي در بيانيهاي اظهار داشت : حفظ حقوق بشر يكي از هدفهاي انقلاب ايران بوده و نبايد حقوق شناخته شده بينالمللي را در يك دادگاه عمومي عادلانه از مدافعان سلب نمود . ( 8 ) از سوي ديگر ، دولت سوئيس ضمن ابراز شگفتي از اعدامها در ايران ، احتمال فراخواندن سفير آن كشور از تهران را مطرح كرد . ( 9 ) وزير خارجه استراليا نيز اظهار داشت : دولت استراليا از ادامه محاكمات سري و اعدامها در ايران كه تعدادشان به بيش از يكصد تن رسيده ، شديداً مضطرب و نگران است . ( 10 )
در همين حال ، راديو امريكا در تفسيري به نقل از روزنامه كريتسين ساينس مونيتور گفت: « جهان خارج محاكمه و اعدامهاي رسيع عمال شاه سابق را در ايران نميتواند فقط با خودبيني قضاوت و تحريم كند ، ولي آيتالله خميني و هيأت مشاوران انقلاب مسلماً مجازات دشمنان انقلاب مورد قضاوت علاقه مندان و دوستان حكومت ايران است ، تنها مسأله مجازات دشمنان انقلاب نيست ، بلكه تعبير و تفسير معنا و مفهوم كلي حكومت اسلامياست و آنچه توجه جهانيان را جلب ميكند اين است كه حكومت اسلاميتا چه اندازه با موازين آيين مورد نظر آيتالله خميني مطابقت دارد . لوسآنجلس تايمز نيز طي تفسيري از اعدامها در ايران ، نوشت ، احتمالاً عمال رژيم سابق ايران استحقاق چنين مجازاتي را داشتهاند ولي بدون رعايت شرايط و موازين حقوقي نميتوان آراء اين محاكمه انقلابي را اجراي عدالت خواند . ( 11 )
منابع و مآخذ 25/1/1358
1 ـ روزنامه كيهان ، 26/1/1358 ، ص 2 .
2 ـ روزنامه اطلاعات ، 26/1/1358 ، ص 8 .
3 ـ روزنامه كيهان ، 25/1/1358 ، ص 6 .
4 ـ نشريه ويژه خبرگزاري پارس ، شماره 22 ، 26/1/1358 ، ص 1 .
5 ـ مآخذ شماره 3 .
6 ـمركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ( تهران ، ارشاد اسلامي ، جلد 6 ، سال 1363 ) ، ص 16 .
7 ـ روزنامه اطلاعات ، 25/1/1358 ، ص 8 ، آسوشيتدپرس .
8 ـ مآخذ شماره 4 ، ص 4 ، آسوشيتدپرس .
9 ـ مآخذ شماره 4 ، خبرگزاري فرانسه .
10 ـ مآخذ شماره 4 ، ص 4 ، خبرگزاري فرانسه .
11 ـ مآخذ شماره 4 ، ص 11 ، راديو صداي آمريكا .