روزشمــــار
شنبه
5 خرداد 1358
29 جمادي الثاني 1399
26 مه 1979
213
اعضاي كانون فرهنگي ـ نظامي انقلابيون مسلمان خرمشهر و ستاد پاسداران انقلاب در اعتراض به توطئه‌هايي كه براي جدايي خلق عرب و عجم و گسستن پيوند برادري چندين ساله مردم اين منطقه در شرف تكوين است ، بيانيه‌اي صادر نمود و طي آن اعلام كرد : « به عنوان اعتراض به عدم رسيدگي به اين امر مهم از طرف مقامات مسئول و عدم دستگيري عوامل اصلي توطئه ، از امروز در مسجد جامع متحصن خواهيم شد و در صورت عدم رسيدگي به موضوع ، دست به اعتصاب غذا خواهيم زد . » ( 1 )
مسجد جامع خرمشهر
آنها عامل جريانات اخير خرمشهر را گروهي از ضدانقلابيون همچون “ مكي فيصلي ” نماينده سابق خلق عرب خرمشهر در رژيم سابق ، دانستند و عاملان حمله به ستاد پاسداران را عناصر گروه‌هاي نظامي‌خلق عرب معرفي كردند . آنها اعلام كردند كه به دليل عدم تأمين جاني در شهر و رعايت نشدن قانون خلع سلاح عمومي به وسيله عناصر وابسته ، ضمن جدا كردن حساب خلق عرب از معدودي افراد مغرض ، به تحصن خود ادامه مي‌دهند . ( 2 ) تحصن‌كنندگان گفتند كه با انحلال كانون خود ، موافقت نموده‌اند مشروط بر اين كه ساير كانون‌ها و سازمان‌هاي خرمشهر نيز منحل شوند ولي خواسته‌هاي آنان داير بر خلع سلاح عمومي و انحلال كليه كانون‌ها و تشكيلات خرمشهر بلااقدام مانده است . ( 3 )
214
سران شيوخ ايل باوي در استان خوزستان بعدازظهر امروز با تيمسار مدني فرمانده نيروي دريايي و استاندار خوزستان در اهواز ملاقات و براي پاسداري از انقلاب اسلامي ايران سوگند ياد كردند . به گزارش مطبوعات ، اين شيوخ ـ كه از طرف حدود صدهزار نفر از برادران و خواهران عرب مسلمان ايل “ باوي ” سخن مي‌گفتند ـ با اشاره به سوابق اجدادي خود در دفاع از سرزمين ايران ، اعلام كردند : « اگر اجنبي بخواهد در نهضت اسلام و انقلاب اسلامي ما مداخله كند ، جان و مال خود را در راه مبارزه با آن نثار خواهيم كرد . » اينان همچنين اعلام كردند : « عرب و عجم فرقي ندارند و ما فقط به ايراني بودن فكر مي‌كنيم و نهضت اسلامي ايران . عشق ما عشق به وطن است و براي اسلام جان خواهيم داد . ايراني هستيم و فريب نمي‌خوريم ، با اشخاص تجزيه‌طلب مبارزه خواهيم كرد و اعتقاد داريم خوزستان ، خوزستان است و ما ايراني . »
استاندار خوزستان ، در اين ملاقات طي سخناني گفت : « ما نمي‌خواهيم در اين استان در وضعي قرار بگيريم كه در مقابل مردم باشيم ، براي اين كه ما كارگزاران مردم هستيم ، اما در مقابل آدم‌هاي منحط بايد ايستاد چون آنها از مردم نيستند . امروز در خوزستان آفت زياد است ، چون منابع زياد است و منطقه حساس است . ما همواره ديده‌ايم كه نغمه‌هاي باطل پر سروصداست . گروه معدودي حركت ضدانقلابي دارند اما افراد انقلابي همه ملت ايران هستند . تاريخ نشان مي‌دهد كه برادران و خواهران ما در اين استان همواره مرزداراني دلير بودند و بي شك امروز در پاسداري از انقلاب اسلامي ايران دليرانه عمل خواهندكرد . متأسفانه افرادي در اجتماع راه پيدا كرده‌اند كه به هيچ چيز عقيده ندارند جز به خدمت ارباب و استعمار بين‌المللي و انتظار ما از كساني كه مؤمن به انقلاب هستند اين است كه فرصت به اين فريب‌خوردگان ندهند . » ( 4 )
215
“ عزالدين حسيني “ در بازگشت از سفر تهران و قم ، در “ بانه “ خواستار وحدت با گروه‌ها و سازمان‌هاي چپ ( غيرمذهبي ) براي رسيدن به خودمختاري كردستان شد . وي در سخناني كه در ميان استقبال كنندگان خود در بانه ايراد كرد ، گفت : « هنوز انقلاب ما به پايان نرسيده است ، وقتي
مي‌توانيم بگوييم كه به هدف خود رسيده‌ايم كه داراي ايراني دمكراتيك باشيم و همه خلق‌ها اعم از ترك ، كرد ، بلوچ و عرب در چارچوب ايراني مستقل و آزاد به آرزوي خود رسيده باشند . خلق كرد از ساير خلق‌هاي ايران جدا نبوده و نيست . بايد با تمام گروه‌هاي سياسي و احزاب پيشرو و برادران انقلاب دست به دست همديگر داده و در پيشبرد اهداف خود كوشا باشيم . » ( 5 ) عزالدين حسيني افزود : « ما وقتي مي‌توانيم بگوييم به هدف خود رسيده‌ايم كه دمكراسي در ايران مستقر شود و همه خلق‌هاي ايران اعم از ترك ، كرد و بلوچ در چارچوب ايراني مستقل و آزاد به آزادي خود برسند . » ( 6 )
216
درپي انتشار اعلاميه وزارت كشور در تقبيح عملكرد ستادهاي عملياتي در مناطق مختلف كشور بويژه در گرگان و گنبد ، á گروهي تحت عنوان “ اهالي تركمن صحرا “ پيامي‌خطاب به دولت بازرگان فرستادند كه در آن آمده است : « آقاي بازرگان ! ما شما و دولتتان را محكوم مي‌كنيم ، چرا كه شما درست همان شيوه‌اي را در قبال خلق تركمن صحرا پيش گرفته‌ايد كه دولت‌هاي پيشين داشته‌اند . شما از همان كساني حمايت مي‌كنيد كه دولت‌هاي قبلي مي‌كردند . شما از افراد دزد و منفوري … حمايت مي‌كنيد ، همان كساني كه در دوران محمدرضاخاني با ساواك و ارتش براي حفظ منافعشان روستاييان فقير و رنجور تركمن صحرا را مورد ضرب و شتم و اهانت قرار مي‌دادند . چه فرقي است بين دولت آريامهري و دولت اسلامي مستضعفان ؟ … آقاي بازرگان ! شما مسئله ارضي تركمن صحرا را كه عمده‌ترين مسئله آن است به طور يكجانبه حل نموده‌ايد ، چرا كه شما منافع زمين داران و غاصبين را مدنظر قرار داده‌ايد ، در حالي كه شما مي‌دانيد هم اكنون تنها مرجع مورد پذيرش توده‌هاي تركمن صحرا ، “ ستاد مركزي شوراهاي تركمن ” است . عوض اين كه با پذيرش اين واقعيت به طريق مسالمت آميز و مذاكره قضيه را فيصله دهيد ، اعلاميه كذايي 3/3/58 را منتشر ساختيد . اين برنامه به جز نابودي دست آوردهاي انقلاب در تركمن صحرا و نهايتاً در سراسر كشور ، چيز ديگري دربر ندارد … در ادامة پيام ، خطاب به مردم تركمن صحرا آمده است : ما ضمن يادآور نمودن عواقب وخيم مبارزه مرتجعين با ستاد مركزي شوراهاي تركمن صحرا ، خواستاريم كه در لحظات بحراني كنوني با اعلام همبستگي خود ، خواست‌هاي برحق ما و تاييد ستاد مركزي شوراها و همچنين محكوم نمودن سياست نادرست كنوني دولت بازرگان ، نشان دهيد كه جبهه خلق‌هاي ستمديده ايران آماده درهم كوبيدن هرگونه سياست ضدخلقي است . » ( 7 )
217
آقاي “ هاشمي رفسنجاني ” از اعضاي شوراي انقلاب ، در منزل خود به دست دو نفر كه تحت
á در روزشمار 3/3/1358 درج شده است .
حجت الاسلام هاشمي رفسنجاني ، بعد از واقعه ترور در بيمارستان
پوشش مراجعه كننده وارد منزل شده بودند ، مورد اصابت گلوله قرار گرفت . به نوشته مطبوعات به نقل از مقامات “ بيمارستان شهدا ” ، آقاي‌هاشمي از ناحيه قسمت بالا و راست شكم مورد اصابت قرار گرفت و سطح قدامي‌كبد خراش برداشت كه در عمل جراحي ترميم شد و حال وي رضايت بخش است . ( 8 )
سوءقصد به آقاي‌هاشمي رفسنجاني بازتاب گسترده‌اي در ميان مقامات كشوري و گروه‌ها و احزاب سياسي داشت . به نوشته روزنامه كيهان به نقل از دفتر امام خميني ، امام بلافاصله پس از دريافت خبر ، براي بهبود حال آيت الله‌هاشمي رفسنجاني نذر كرده است . ( 9 ) اين روزنامه افزود : « به دنبال دريافت خبر سوء قصد به آيت الله‌هاشمي رفسنجاني ، امام خميني به شدت متأثر شد . علاقه امام به آيت الله هاشمي رفسنجاني به‌اندازه‌اي است كه در مدت نيم ساعت اول وقوع خبر ، چند مرتبه از حال وي جويا شد . پس از اين كه اين توطئه شكست خورد ، امام نامه‌اي به خط خود براي آيت الله هاشمي فرستاد . اين نامه را فرزند امام حضرت حجت الاسلام سيد احمد خميني شخصاً در بيمارستان تسليم آيت الله هاشمي‌كرد . ( 10 ) در اين نامه آمده است :
بسم الله الرحمن الرحيم
جناب حجت الاسلام مجاهد متعهد آقاي هاشمي عزيز
مرحوم “ مدرس ” كه به‌امر رضاخان ترور شد ، از بيمارستان پيام داد به رضاخان بگوييد : « من زنده هستم . » مدرس حالا هم زنده است ، مردان تاريخ تا آخر زنده هستند . بدخواهان بايد بدانند
هاشمي زنده است چون نهضت زنده است . آمريكا و ديگر ابرقدرت‌ها بدانند ملت ما زنده است . اجتماعات عظيم اين سه روز شاهد زنده بودن انقلاب است . اينان با اين تلاش‌هاي احمقانه نمي‌توانند انقلاب اسلامي ما را ترور كنند ، نمي‌توانند شخصيت انساني ـ اسلامي مطهري و هاشمي را ترور كنند …
پاسداران انقلاب و رؤساي آنها موظفند از اين شخصيت‌هاي ارزنده انقلاب حفاظت كنند و رفت و آمدهاي مشكوك را تحت نظر بگيرند ، اگرچه خود آنها راضي نباشند . » ( 11 )
آيت الله منتظري نيز طي تماس تلفني روزنامه كيهان با وي ضمن محكوم كردن اين سوء قصد گفت : « در اين سوء قصد به احتمال قوي دست آمريكا در كار است و اگر دست چپ هم باشد ، چپ آمريكايي است ، مانند توده‌اي‌هاي نفتي در زمان دكتر مصدق ؛ اگر كار چپي‌ها باشد ، چپي‌هاي ساخت آمريكا هستند . »
آيت الله خامنه‌اي نيز در اين باره گفت : « ما چوب عدم وابستگي و استقلال خود را مي‌خوريم … كساني كه سعي مي‌كنند چهره‌هايي مانند آيت الله‌هاشمي را مورد خدشه قراردهند ، معلوم است به حساب چه كسي كار مي‌كنند . »
حزب جمهوري اسلامي با انتشار اعلاميه‌اي ضمن تقبيح سوءقصد به جان آقاي‌هاشمي ـ كه از وي با عنوان “ عضو شوراي مركزي حزب جمهوري اسلامي ” نام برده شد ـ تأكيد كرد : « رزمندگان فداكاري چون‌هاشمي رفسنجاني كه طي سال‌هاي سياه اختناق اخلاص و خستگي‌ناپذيري خود را به اثبات رسانيده‌اند ، هرگز در برابر اين گونه تهديدها عقب‌نشيني نخواهند كرد . حاكميت قطعي و نهايي اسلام ، ريشه كن كردن هر سلطه نابحق و بريدن دست بيگانگان از سرزمين‌هاي اسلامي ، هدفي است كه چنين تهديدها و توطئه‌هايي نمي‌تواند مانعي در راه آن به حساب آيد . »
سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي نيز طي اعلاميه‌اي سوءقصد به جان آقاي رفسنجاني را محكوم كرد و متذكر شد : « ما مردم مبارز مسلمان با بسيج عمومي و انقلابي خويش عليه توطئه‌هاي امپرياليسم و صهيونيسم قيامي همه جانبه خواهيم كرد … ما خواستار بسيج همگاني براي مقابله با ضدانقلاب مي‌باشيم . »
حزب جمهوري‌خواه ، سوء قصد به آقاي رفسنجاني را زنگ خطر مجددي به مسئولان امور خواند و اعلام نمود : « حادثه اخير بار ديگر تأكيدي است براي شدت عمل و خلع سلاح افراد مشكوك و غيرمسئول . »
حزب توده نيز بيانيه‌اي صادر كرد كه در آن آمده است : « اين حادثه بايد ما را متوجه آن دسايس وسيعي سازد كه امپرياليسم و ارتجاع ايران سازنده آن هستند . » حزب توده از رهبري ، شوراي انقلاب و دولت خواست تا اقدامات خود را براي عقيم گذاردن توطئه‌ها دوچندان كنند . ( 12 )
سازمان چريك‌هاي فدايي در اطلاعيه‌اي ضمن محكوم كردن توسل به زور عليه عقيده ،
دربارة اوج‌گيري تروريسم كه منجر به فريب افكار عمومي و بهره گيري مرتجعان وابسته امپرياليسم مي‌گردد ، هشدار داد و از همة نيروهاي ترقي‌خواه خواست كه آن را محكوم كنند .
سازمان مجاهدين خلق نيز در اعلاميه‌اي سوءقصد به جان “ استاد هاشمي رفسنجاني ” را محكوم و آن را “ در جهت منافع دشمنان خلق ” دانست . ( 13 )
218
به گزارش خبرگزاري پارس در تفسيري كه از راديو لندن پخش شد ، تأثير انقلاب اسلامي در فروپاشي پيمان “ سنتو ” و موضوع پيوستن ايران و پاكستان به جنبش عدم تعهد ، چنين بررسي شده است :
« انقلاب ايران كه موجب شكست و از هم گسيختگي سازمان سنتو شد ، سبب گشته است كه دو كشور ايران و پاكستان را بطرف جنبش غيرمتعهد بكشاند . پاكستان رسماً خواستار عضويت شده است و ايران هم گفته است كه از سياست عدم تعهد پيروي خواهدكرد . هرچند پيمان مركزي سنتو كه ايران و پاكستان را به تركيه و انگلستان و آمريكا ملحق مي‌كرد اكنون دورانش به سر آمده ، اما شرايط اين دو كشور متفاوت است . در مورد پاكستان به نظر نمي‌رسد مانعي در راه الحاق اين كشور به جنبش غيرمتعهد باشد . وزيرخارجه هندوستان اظهار داشته است كه وي مي‌تواند عضويت پاكستان را در صورت ترك سنتو تضمين كند . ايران عملا به نظر نمي‌آيد كه هنوز در شرايطي باشد كه به جنبش عدم تعهد بپيوندد و اگرچه از نخستين روزهاي انقلاب رهبران انقلاب تمايل خود را براي عدم تعهد مصراً اظهار داشته‌اند اما هنوز مناسبات دوجانبه بين ايران و آمريكا برقرار است . حكومت ايران اعلام داشته است كه در نظر دارد تمام قراردادها و پيمان‌هاي نظامي را كه بين شاه مخلوع و آمريكا و نيز كشورهاي ديگر بسته شده مورد تجديدنظر قرار دهد ، اما سخن‌گوي دولت ايران گفته است كه ايران بيش از هزار قرارداد با آمريكا دارد و هريك از اين قراردادها لازم است جداگانه بررسي شود تا صدمه‌اي به منافع ايران وارد نشود . اظهارات و واكنش‌هاي رهبران ايران به هرحال حاكي از اين است كه آنها عملاً طرف‌دار عدم تعهد هستند ، يا به بيان ديگر ، عدم هرگونه وابستگي به هريك از قطب‌هاي قدرت جهاني . بنابراين براي ايران عضويت در گروه غيرمتعهد نتيجه طبيعي انقلاب به نظر مي‌رسد . » ( 14 )
219
روزنامه الشعب چاپ لبنان در تحليلي از رويارويي انقلاب اسلامي با آمريكا نوشت : « آمريكا از روزي كه در ايران شكست خورد از تمام وسايلي كه در ايران در اختيار دارد براي بازيابي مواضع نظامي و سياسي خود در اين كشور استفاده مي‌كند ، بويژه سازمان سيا كه با تب و تاب به فعاليت پرداخته تلاش مي‌كند شبكه‌اي از سازمان‌هاي مخفي را از ميان عناصر هوادار رژيم سلطنتي و ديگر عناصر ارتجاعي در ايران به وجود آورد . » اين روزنامه ادامه داد : هلمز رئيس پيشين سازمان سيا و سفير سابق آمريكا در تهران و همچنين محمدرضا پهلوي ، اشرف خواهر شاه ، اردشير زاهدي ، ارتشبد اويسي و ديگر اشخاصي كه از ترس محاكمه شدن از سوي مردم ، به غرب
پناهنده شده‌اند ، به طور مستقيم در اين عمليات شركت دارند . » روزنامه لبناني افزود : « گروه تندرو فرقان كه مسئوليت ترور سرلشكر قره‌ني و آيت الله مطهري را به عهده گرفته است نموداري از سازمان‌هاي مخفي است كه به دستور سازمان سيا عمل مي‌كند . » ( 15 )
منابع و مآخذ روزشمار 5/3/1358
1 ـ روزنامه كيهان ، 5/3/1358 ، ص 2 .
2 ـ روزنامه كيهان ، 6/3/1358 ، ص 7 .
3 ـ روزنامه اطلاعات ، 6/3/1358 ، ص 2 .
4 ـ روزنامه انقلاب اسلامي ، سال اول ، شماره 9 ، 6/3/1358 ، ص 2 .
5 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 7 .
6 ـ روزنامه آيندگان ، 5/3/1358 ، ص 4 .
7 ـ كانون فرهنگي ـ سياسي خلق تركمن ، زندگي و مبارزه خلق تركمن ( گنبد كاووس ، كانون فرهنگي ـ سياسي خلق تركمن ، سال 58 ) ص ص 205 ـ 204 .
8 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 8 .
9 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 8 .
10 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 8 .
11 ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني ، جلد6 ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ) ، ص 284 .
12 ـ مأخذ شماره 1 ، ص 8 .
13 ـ مأخذ شماره 2 ، ص 8 .
14 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه ” ، نشريه شماره 64 ، 6/3/1358 ، ص 8 ، راديو لندن .
15 ـ روزنامه بامداد ، 5/3/1358 ، ص 12 .
