روزشمــــار
يك شنبه
24 تير 1358
20 شعبان 1399
15 ژوئيه 1979
832
امروز در خرمشهر حوادثي رخ داد كه اوضاع سياسي ، اجتماعي و امنيتي را در اين شهر به كلي دستخوش تحول نمود . فشرده حوادث امروز چنين است : به مناسبت سومين روز شهادت پاسدار انوشيروان رضايي مسئول پاسداران اعزامي از خرم آباد ، ( 1 ) به دعوت جامعه روحانيت خرمشهر مراسمي در ساعت 9 صبح در مسجدجامع اين شهر برپا شد . در اين مراسم كه به نوشته مطبوعات سي هزار تن در آن شركت داشتند ، حجت الاسلام سيدابوالقاسم ديباجي به عنوان نماينده‌امام خميني در خوزستان ، طي سخناني با تاكيد بر حمايت از انقلاب اسلامي و پيروي از امام خميني ، گفت : « بايد به تشكيل سازمان پرداخت و به طور متحد با ضدانقلاب جنگيد . » پس از آن حجت الاسلام محمدي ( يكي از روحانيون منطقه ) پشت‌تريبون قرارگرفت و در سخناني به تبيين حوادث خوزستان پرداخت و گفت : « اين دولت كاملا اسلامي كه منتخب امام و مورد تاييد عموم ملت است ، خواست آزادي بدهد ، اما اين آزادي دادن‌هاي فراوان موجب فرصت‌طلبي و لجام گسيختگي‌ها شد . بنابراين ما خواستار آنيم كه دولت مصر با اين ناهنجاري‌ها مبارزه كند . » ( 2 )
پس از اين سخن‌راني ، مردم از مسجدجامع به راهپيمايي در خيابان‌هاي اصلي شهر پرداختند و در محكوميت ضدانقلاب و طرف‌داري از مدني استاندار خوزستان شعار دادند ، سپس در ميدان مقبل توقف كردند و به سخنان نماينده پاسداران گوش فرا دادند . ( 3 ) آن گاه حجت الاسلام محمدي قطع‌نامه تظاهرات را قرائت كرد كه در آن ، ضدانقلاب و تحركات تجزيه طلبانه تقبيح و بر حمايت از انقلاب اسلامي ، امام ، دولت و استاندار خوزستان تاكيد شده بود . ( 4 ) پس از آن ، مردم براي اقامه نماز ظهر و شنيدن زندگي نامه شهيد ، در حدود ظهر به مسجدجامع برگشتند ؛ در اين جا ابتدا دو تن از روحانيان ( حجت الاسلام ديباجي و محمدي ) با تشكر از مردم به دليل راهپيمايي ، بر حفظ وحدت و پيروي از امام خميني رهبر انقلاب ، تاكيد كردند ، ( 5 ) سپس نماينده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي پشت‌تريبون قرارگرفت و از مردم
خواست براي مقابله با ضدانقلاب تحرك بيشتري از خود نشان دهند . در ادامه پس از قرائت زندگي نامه شهيد رضايي ، يكي از دانشجويان دانشكده محب ( 6 ) خرمشهر طي سخناني فرماندار خرمشهر را به علت رسيدگي نكردن به نيازهاي ضروري شهر و نداشتن قاطعيت انقلابي ، مورد انتقاد قرار داد . ( 7 ) در آخرين لحظات اين سخن‌راني ناگهان نارنجكي از ضلع جنوبي مسجد به داخل حياط آن پرتاب شد كه بر اثر انفجار آن در ميان انبوه مردم هفت تن كشته و حدود شصت تن زخمي شدند . متعاقب آن ، گروهي به سوي جمعيت آتش گشودند و گريختند كه پاسداران انقلاب اسلامي به تعقيب آنها پرداختند اما مهاجمان با استفاده از خلوتي كوچه‌ها متواري شدند . ( 8 ) علاوه بر اين ، به هنگام انتقال مجروحان به بيمارستان ، از اطراف منزل شيخ شبيرخاقاني به طرف مردم و پاسداران تيراندازي شد كه پاسداران به مقابله برخاستند و خانه‌اي را كه از پشت بام آن تيراندازي مي‌شد ، به محاصره درآوردند . پس از تيراندازي متقابل كه به جراحت يك پاسدار و كشته شدن دو ضدانقلاب انجاميد ، پاسداران انقلاب به خانه هجوم بردند و آن را به تصرف درآوردند ، سپس با دست‌گيري عده‌اي ، در آن مستقر شدند . ( 9 ) به هنگام هجوم پاسداران ، از منزل شيخ شبيرخاقاني تلفني به فرمانداري خرمشهر اطلاع داده شد كه عده‌اي از پاسداران به منزل ايشان هجوم برده‌اند . مراتب از طريق فرمانداري به پايگاه دريايي خرمشهر اطلاع داده شد و براي جلوگيري از هر نوع حادثه‌اي عده‌اي از تكاوران به آن محل اعزام شدند . ( 10 )
پس از استقرار پاسداران در منزل شيخ شبير ، شيخ به همراه خانواده‌اش به مسجد امام صادق ( ع ) راهنمايي شدند و منزل و كتابخانه وي مورد بازرسي قرارگرفت . پس از دو ساعت بازرسي كه در حين آن ، 4 قبضه تفنگ ژ ـ 3 ، يك قبضه كلاشينكف ، يك قبضه تفنگ شكاري ، 8 عدد نارنجك و مقداري اوراق و اسناد به دست آمد ، ( 11 ) شيخ و خانواده‌اش مجدد به منزل راهنمايي شدند و در يكي از اتاق‌ها استقرار يافتند و در ساير اتاق‌ها قفل شد . پاسداران نيز در بيرون منزل مستقر شدند و كوچه و اطراف آن را تحت نظر گرفتند . ( 12 )
از سوي ديگر ، بلافاصله پس از حادثه مسجدجامع ، حالت فوق العاده در خرمشهر اعلام شد و پاسداران انقلاب خيابان‌هاي اطراف مسجدجامع را تحت مراقبت شديد گرفتند . ( 13 ) ادارات دولتي ، بندر و گمرك و همچنين مغازه‌هاي شهر به حال تعطيل درآمد و ماموران انتظامي و پاسداران انقلاب تلاش گسترده‌اي را براي شناسايي و دست‌گيري عاملان ماجرا آغاز كردند . ( 14 ) همچنين به منظور پيش‌گيري از حوادث ناگهاني و خنثي كردن هرگونه توطئه‌اي ، نيروهاي انتظامي و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در سراسر استان به حال آماده باش درآمدند و مراقبت شديدي از تاسيسات نفتي به عمل آمد . ( 15 )
833
به نوشته مطبوعات ، پس از واقعه مسجدجامع خرمشهر ، اين شهر در التهاب و دلهره فرو رفت و پاسدران انقلاب با گشت در خيابان‌هاي شهر جست وجوي وسيعي را براي دست‌گيري مسببان
گوشه‌اي از ويراني‌هاي به جا مانده از درگيريهاي خرمشهر
واقعه آغاز كردند . ( 16 ) در يكي از اين گشت‌ها ، از يك خانه در خيابان مولوي خرمشهر چند قبضه موشك‌انداز از نوع آر . پي . جي . 7 ، مقدار زيادي مواد منفجره تي . ان . تي . ، شانزده بسته خرج خميري براي انفجار پل‌ها و راه آهن ) به دست آمد و چهارتن نيز دست‌گير شدند . ( 17 ) با اين چهار نفر ، تعداد دست‌گيرشدگان وقايع خرمشهر در پايان روز به 20 تن رسيد . در بين دست‌گيرشدگان عده‌اي از عناصر عراقي نيز به چشم مي‌خوردند . در مطبوعات به نقل از يكي از پاسداران خرمشهري چنين آمده است : دو تن از دست‌گيرشدگان تبعه عراق هستند و در بازجويي‌هايي كه از آنها شد ، معلوم گرديد كه‌اين دو نفر در كار قاچاق و وارد كردن اسلحه به خاك ايران دخالت داشته‌اند . ( 18 )
834
سيد محمدرضا علوي فرماندار خرمشهر شب هنگام در گفت وگويي با خبرنگار كيهان گفت : « در بين دست‌گيرشدگان امروز ، عده‌اي از تبعه عراق ديده مي‌شوند اما تصور نمي‌رود عراقي‌ها در حادثه حمله به مسجدجامع خرمشهر دخالت كرده باشند ، اما دخالت آنها در حوادث قبلي اين شهر از جمله انفجارها و حمله به مراكز و تاسيسات عمومي شهر ، حتمي است و دادگاه انقلاب اسلامي درباره آنها تصميم خواهد گرفت . » وي افزود : « حمله‌امروز به مسجدجامع توسط گروهي از افراد محلي صورت گرفته است كه بيشتر آنها دست‌گير شده‌اند و تلاش وسيع پاسداران براي دست‌گيري بقيه آنها نيز ادامه دارد . بعدازظهر امروز چندين خانه توسط پاسداران
انقلاب اسلامي در خرمشهر مورد بازرسي قرارگرفت ؛ در اين خانه‌ها تعداد زيادي اسلحه كلاشينكف و نارنجك دستي ساخت شوروي به دست آمد و دارندگان آنها دست‌گير شدند كه بازجويي از آنها ادامه دارد . » فرماندار افزود : گروهي از كساني كه به مسجدجامع حمله كرده و با پرتاب نارنجك موجب مرگ هفت نفر و مجروح شدن دهها نفر شدند ، دست‌گير شده‌اند و آقاي زرگر دادستان انقلاب اسلامي خرمشهر بلافاصله كار بازجويي از متهمان را آغاز كرد . با سرعتي كه در بازجويي از متهمان اعمال مي‌شود تصور مي‌كنم دادگاه انقلاب اسلامي همين امشب راي خود را درباره آنها صادر كند و اگر در بين دست‌گيرشدگان افرادي مستحق مرگ نيز تشخيص داده شوند ، حكم درباره آنها به مرحله اجرا در خواهد آمد . ( 19 )
835
بازجويي از دست‌گيرشدگان ـ كه پاسداران انقلاب اسلامي آن را آغاز كرده بودند ـ با ورود ابوالقاسم ستاريان دادستان انقلاب اسلامي‌خوزستان كه به همراه مدني استاندار خوزستان به خرمشهر آمد ، سرعت بيشتري گرفت . در اين بازجويي‌ها عده‌اي از دست‌گيرشدگان كه خود را وابسته به گروه چريكي چهارشنبه سياه يا صاعقه معرفي كرده بودند ، به شركت در حادثه مسجدجامع و ساير حوادث خرمشهر اعتراف كردند . پرونده متهمان بلافاصله به دادگاه انقلاب اسلامي فرستاده شد و دادگاه پس از شنيدن اظهارات متهمان ، چون وقوع جرم به دست آنان را محرز دانست ، راي خود را درباره سه تن از آنها صادر كرد . در اين باره در اطلاعيه شماره 1 دادستان انقلاب اسلامي‌خوزستان چنين آمده است :
« بسمه تعالي . محاربين با خدا و رسول خدا و مفسدين في الارض : 1 ـ عبدالرضا الحاقي ، 2 ـ محمد اصغريان ، 3 ـ جاسم بيت صياع ، به جرم اقدام به قتل دو نفر از پاسداران انقلاب اسلامي و پنج تن ديگر از برادران مسلمان و مومن در مسجدجامع خرمشهر كه با پرتاب نارنجك در مسجدجامع خرمشهر منجر به شهادت آنان گرديد ، به اعدام محكوم شدند و حكم صادره درباره آنها در ساعت 10 شب به مرحله اجرا درآمد . توضيح اين كه معدومين فوق الذكر در بعدازظهر روز يكشنبه دست‌گير شده بودند . » ( 20 )
از سوي ديگر ، مدني استاندار خوزستان كه به اتفاق سرهنگ رضا كنزي فرمانده ژاندارمري خوزستان ، سرهنگ محمدحسين حقيقي فرمانده لشكر خوزستان و ابوالقاسم ستاريان دادستان انقلاب اسلامي‌خوزستان بعدازظهر امروز براي بررسي چگونگي وقوع واقعه خرمشهر به‌اين شهر آمده است ، بلافاصله با فرماندار و مسئولان محلي براي بررسي علل واقعه جلسه‌اي تشكيل داد كه تا پاسي از شب ادامه داشت . ( 21 ) در اين جلسه تصميم گرفته شد براي جلوگيري از پيش آمدي عليه جان شيخ شبير ، وي به نقطه‌امني برده شود . ( 22 )
836
در پي حوادث امروز خرمشهر و مهار امور به دست پاسداران انقلاب اسلامي ( بومي و اعزامي از ساير نقاط كشور ) ، در آخرين ساعات شب سيد محمدرضا علوي فرماندار خرمشهر در اعتراض
به آنچه آن را “ دخالت افراد غير مسئول در خوزستان “ عنوان كرد ، از سمت خود استعفا داد و با ارسال تلگرافي علل استعفاي خود را به اطلاع امام خميني و مهندس بازرگان رساند . متن استعفاي فرماندار خرمشهر چنين است :
« با همه اعتقاد و ايماني كه به شخص تيمسار دكتر مدني دارم و با همه علاقه‌اي كه براي ارائه خدمت ناچيزم به مردم قهرمان خرمشهر احساس مي‌نمايم ، از آنجا كه دخالت افراد غيرمسئول و ديرآمدگان انقلاب زده كه با توطئه‌هاي خويش مردم بي گناه عرب و عجم را به مسلخ مي‌برند و با شيوه‌هاي جاه طلبانه خود خوزستان را به راهي مي‌كشانند كه باتلاق دولت آينده‌ايران خواهد شد و از آن جايي كه اعتقادات مردمي ، ميهني و مذهبي اين جانب در يك موج فاشيستي و افراطي ملهم از طراحان مقيم اهواز و تهران محو و نابود مي‌شود ، از آن جايي كه علي‌رغم تمام تاكيدهايي كه به عمل آمده ، دولت نتوانسته يك سياست مشخص و معين كه قابل دوام باشد ارائه دهد و با تاسف بسيار و در شرايطي كه ادامه يك خدمت انقلابي را كه هديه‌اي براي ايران عزيز باشد ، غيرممكن مي‌دانم ، لذا از سمت فرمانداري خرمشهر استعفا مي‌دهم و بدين وسيله حضور امام خميني رهبر كبير انقلاب ، ملت ايران و دولت جناب آقاي بازرگان كه شخص ايشان هميشه براي من نمونه‌اي از تمامي يك عنصر ملي هستند ، اعلام مي‌كنم . براي مقابله با اين خطر مشهود با تمام قدرت و نيرو تيمسار مدني را حمايت فرماييد . » ( 23 )
837
درپي تشديد ناآرامي‌هاي استان خوزستان و احتمال بروز تهديداتي عليه تاسيسات نفتي ، حسن نزيه رئيس هيئت مديره شركت ملي نفت ايران به اتفاق صادق طباطبايي وزير مشاور در امور سياسي و سخن‌گوي نخست وزير ، با امام خميني ملاقات كرد . طباطبايي درباره مسائل مطروح در اين ملاقات به خبرنگار روزنامه اطلاعات گفت : در طول يك ساعت و نيم ملاقات با امام ، آقاي حسن نزيه در مورد مسئله‌امنيت مناطق نفتي و اقدامات خرابكارانه و توطئه‌هايي كه در چند روز اخير صورت گرفته است مطالبي را عنوان كرد و اشاره نمود كه عوامل خارجي و عناصر ضدانقلاب دست‌اندركار صدمه زدن به تاسيسات نفتي و تضعيف دولت موقت انقلاب اسلامي هستند . من هم از اقداماتي كه به وسيله دولت موقت انقلاب به منظور بسيج نيروهاي انتظامي و ارتش و مشاركت پاسداران انقلاب براي حفظ تاسيسات صنايع نفت و امنيت منطقه و همچنين تسهيل در كار صدور نفت انجام شده ، گزارشي به رهبر انقلاب تسليم كردم و همچنين در زمينه بحران‌هاي سياسي داخلي و وضع اقتصادي كشور و نيز اوضاع زندان‌ها و چگونگي برگزاري انتخابات مجلس خبرگان مسائلي را با امام خميني در ميان گذاشتم كه از طرف رهبر انقلاب رهنمودهايي داده شد كه براي اجرا تسليم هيئت دولت شود .
صادق طباطبايي افزود : رهبر انقلاب اصرار داشتند كه به راديو و تلويزيون و روزنامه‌ها هشدار داده شود كه در اين برهه زماني ، انقلاب با حادترين مسئله يعني مسئله قانون اساسي رو‌به‌رو ست و تمام حوادث و رويدادهاي نامباركي كه از جانب عوامل ضدانقلاب انجام مي‌شود
براي ايجاد سرگرمي و انحراف از مسائل بنيادي است و اين وظيفه مطبوعات و رسانه‌هاي گروهي است كه زمينه راه انحراف را ببندند و به گروه‌هاي مخرب و ضدانقلاب فرصت كارشكني ندهند و نگذارند با ايجاد جنگ رواني ، از پرداختن به مسئله قانون اساسي كه بهترين مسئله تاريخي انقلاب در 2500 سال گذشته است ، دور شود . ( 24 )
838
در حالي كه عموم جريان‌هاي سياسي كنجكاوند و بعض با نگراني ماجراي دست‌گيري تقي شهرام و تبعات آن را دنبال مي‌كنند و علاقه‌مند به دانستن نكات مطروحه در اعترافات و بازجويي‌هاي وي هستند ، طي نامه‌اي با امضاي پدر و مادر وي خطاب به رئيس كميسيون اجرايي جمعيت دفاع از آزادي و حقوق بشر ايران ـ كه تشكلي فعال عليه نظام جديد است ـ خواسته شده است كه از چگونگي و نحوه بازجويي فرزندشان اطلاعاتي در اختيارشان قرار داده شود . متن نامه كه بسيار ماهرانه در جهت تحريك عواطف افراد ناآگاه از ماجراهاي تغيير مواضع ايدئولوژيك سازمان مجاهدين خلق و جنايات ماركسيست شده‌هاي اين سازمان از جمله تقي شهرام ، تنظيم شده و به كلي اصل مسئله را ناديده گرفته است ، بدين شرح است : « اينك دوازده روز از دست‌گيري فرزند دلبندمان محمدتقي شهرام توسط پاسداران كميته مركزي به اتهام واهي مندرج در جرايد مي‌گذرد . با توجه به وظايف و مسئوليت‌هاي خطيري كه در آن مقام به عهده داريد و با در نظر گرفتن رسالتي كه در اين راه تقبل نموده‌ايد و هميشه در اجراي آن سختي را پذيرا شده و ايفاي نقش نموده‌ايد ، به عنوان يك پدر و مادر دردمند كه پس از هشت سال دوري از فرزندشان انتظار دارند با طلوع سپيده آزادي و سقوط استبداد پهلوي او نيز مانند همه مبارزان ديگر به آغوش خانواده باز گردد ، از آن جناب استدعا داريم اين بار به خواست بشري انسان‌هايي ديگر پاسخ داده و در مورد سلامتي اين زنداني سياسي ، وضعيت و شرايط زندان ، چگونگي و نحوه بازجويي از وي ، آنچه را كه شايسته آن مقام است به جاي آوريد . » ( 25 )
839
جنبش انقلابي مردم مسلمان ايران ( جاما ) در يك دعوت عام از مردم ، پيش نويس قانون اساسي ايران را در رابطه با نظام شورايي مورد بحث و تبادل نظر قرار داد و چارچوب اصلي قانون اساسي پيشنهادي “ جاما “ را كه پس از بررسي‌هاي نهايي تقديم مجلس بررسي قانون اساسي خواهد شد ، اعلام كرد . در اين زمينه دكتر مهدي عسگري از اعضاي شوراي مركزي جاما در گفت وگويي چنين توضيح داد : ما با تقسيم قوا به سه قوه منفك از يكديگر كه از روح القوانين مونتسكيو گرفته شده و نمونه‌هايي از آن در ايران و يونان باستان نيز وجود داشته است ، مخالفيم ، زيرا با فرهنگ شيعه كه هيچ گاه در آن ، مذهب در كنار قدرت حاكمه قرار نداشته و همواره در كنار مردم عمل كرده است ، در تضاد مي‌باشد . وي افزود : در اين زمينه معتقد به شوراهاي پنج گانه ، شامل شوراي اجرايي ، شوراي فضايي ، شوراي ملي ، شوراي رسانه‌هاي گروهي ، شوراي قسط ، هستيم .
دكتر عسگري در توضيح شوراي رسانه‌ها گفت : در قانون اساسي مشروطه ، مطبوعات كه در
آن زمان فقط كتبي بود به عنوان ركن چهارم مشروطيت مطرح شده بود و اكنون كه بعد مطبوعات گسترش وسيعي يافته و راديو و تلويزيون نيز به آن اضافه شده است ، براي خلقت فرهنگي و ارشاد و تجهيز توده‌ها ، به عنوان قواي چهارم به صورت شورا بايد مطرح باشد .
وي شوراي قسط را چنين شرح داد : اين شورا با توجه به بعد معنوي انقلاب ايران و اهميت مسئله فتوا در شيعه ، به شعار “ جامعه بي طبقه توحيدي “ ، جامه عمل خواهد پوشاند و فاصله بين دولت و مذهب را كه همواره در تاريخ ايران وجود داشته ، از بين خواهد برد . همچنين اين شورا با توجه به‌اين كه اسلام معتقد به مالكيت و سرمايه داري مطلق نيست ، در زمينه اقتصادي و همچنين در زمينه مكتب و ايدئولوژي اسلام راستين نقش هماهنگ كننده و شوراي نگهبان را خواهد داشت . طبق اين طرح ، شوراي قسط از سه تن روحاني و هشت تن از شخصيت‌هاي درجه يك كه در جامعه شناسي تخصص دارند‌تركيب خواهد شد .
وي افزود : در طرح قانون اساسي “ جاما “ قوه مجريه محدود به هفت سازمان دولتي هم است كه بين آنها وزارتخانه‌هاي امورخارجه و دفاع ، مسايل برون مرزي را عهده دار خواهند بود و پنج وزارت ديگر شامل كشاورزي ، تعاون و توزيع كشور ، خدمات عمومي و صنايع و معادن در رابطه با شوراهاي ده و شهر ، در زمينه توليد كشاورزي و صنعتي عمل خواهند كرد . شوراي قضايي شامل هفت تن خواهد بود كه از شخصيت‌هاي ملي كه داراي تخصص در مسائل قضايي هستند انتخاب مي‌شوند و اين شورا عملا نقش وزير دادگستري را خواهد داشت . با توجه به‌اين كه ما با هرگونه دادگاه اختصاصي مخالفيم ، معتقديم كه‌اين نهاد ، قادراست به كليه مسائل در سطح كشور در رابطه با شوراهاي ده ، بخش ، شهرستان و استان بپردازد .
وي در خاتمه گفت : قواي پنج گانه فوق به طور كلي در سطح حاكميت ملي مطرح هستند ولي در سطح استان‌ها با شوراهاي استان در رابطه خواهند بود . ( 26 )
840
درپي تحصن همافران پايگاه دوم هوايي تبريز ، درجه‌داران و افسران اين پايگاه طي اطلاعيه‌اي اعلام كردند : « ما سربازان ، درجه‌داران و افسران پايگاه نيروي هوايي تبريز دست به دست هم داده براي پيش برد اهداف جمهوري اسلامي ايران و حفاظت از مرزهاي هوايي ايران عزيز ، هواپيماهاي خود را آماده نموده و با پرواز آن ، قلوب ملت مسلمان ايران را شاد مي‌كنيم و خنجر زهرآگيني در چشم دشمنان اسلام و ايران وارد مي‌آوريم . هم ميهنان ، هواپيماهايي كه هر روز در آسمان‌ها به پرواز درمي آيد ، به همت درجه‌داران ، كارمندان و افسران پايگاه دوم نيروي هوايي تبريز انجام مي‌گيرد و تا خون در رگمان جاري است از فرامين رهبر انقلاب و ساير آيات عظام و دولت منتخب اطاعت خواهيم كرد و آماده جانبازي هستيم . » از سوي ديگر ، درجه‌داران پايگاه هوايي بندرعباس نيز با انتشار اعلاميه‌اي خواستار تصويب هرچه سريع‌تر طرح توحيدي درجه‌داران شدند . آنها به گفته‌هاي يك مقام دژبان كه همافران را ضدانقلاب خوانده بود ، اعتراض كردند . ( 27 ) علاوه بر اين ، همافران متخصص نيروي هوايي با صدور اعلاميه‌اي اعلام كردند : « …
اعتراض ما به ضوابط ارتش است نه افسران … ما خواهان شورا در ارتش هستيم . » ( 28 )
841
حجت الاسلام‌هاشمي رفسنجاني يكي از اعضاي شوراي انقلاب ، در جمع طبقات مختلف مردم در مدرسه فيضيه قم طي سخناني با اشاره به تحركات گروه‌هاي چپ و راست در سراسر كشور ، گفت : آن روزي كه ملت مسلمان ما با رژيم مي‌جنگيد و مبارزه مي‌كرد ، يك چيز مي‌خواست و آن سقوط رژيم پهلوي بود ، اما با گذشت زمان و سقوط رژيم و پيدا شدن حكومت و آمدن قدرت در دست مردم و شروع سازندگي كشور ، آن سليقه‌ها و خواسته‌ها و آن هوي‌ها و هوس‌هاي مختلفي كه در نهاد مختلف مردم با اختلاف وجود دارد ، مجال خودنمايي پيدا كرد ، هركسي از آن قطعه تاريخ به بعد ، انقلاب را آن طور مي‌خواست كه خودش فكر مي‌كند . عده‌اي كه دچار افكار افراطي چپ هستند ، عده‌اي كه منافع شخصي مي‌خواهند و عده زيادي كه در رژيم گذشته دست به تجاوز و چپاول و زورگويي و رشوه خواري و ستم به مردم زده بودند و خيال مي‌كردند بعد از انقلاب حسابي در كار نيست و به حساب آنها رسيدگي نمي‌شود ، همه‌اينها را كه جمع كنيم نسبت به متن جامعه ما و نسبت به اساس اجتماع ما چقدر هستند ؟ بدون شك و ترديد عده‌اينها همان يك درصد و يا دو درصدي است كه در همان روزهاي اول انقلاب حساب خودشان را روشن كردند و در رفراندوم و راي گيري ، آراي آنها شكل منفي به خود گرفت .
آقاي‌هاشمي به انقلاب‌هايي كه در ديگر كشورها روي داده و گروه‌هايي كه پس از انقلاب‌ها بر مردم حكومت كرده‌اند ، اشاره كرد و گفت : در كشور ما از شب بعد از انقلاب ، مردم در امنيت زندگي كردند . ما اصلا آواره نداريم ، اگر فراري داريم ، كساني هستند كه پيش از انقلاب جرم‌هايشان را مي‌دانستند و از مرزها بيرون رفتند . در عين حال ، ما متاسفانه مي‌بينيم كه در جرايد ما و از زبان افرادي كه با ادعا خودشان را رهبران مبارزه گذشته مي‌دانند ، دولت ما و كشور ما و انقلاب ما را متهم به ديكتاتوري ، انحصارطلبي و خشونت مي‌كنند و نسبت شكنجه و چنين چيزهايي به انقلاب مي‌دهند .
وي ضمن برشمردن اقدامات پس از انقلاب ، گفت : « بگذاريد يك نكته‌اي از اقدامات ضد ملي رژيم سابق را براي شما بازگو كنم كه ببينيد انقلاب يعني چه . در رژيم سابق سندي كه در تاريخچه كثيف هويدا مشاهده شد ، نوشته بود [ بدين مضمون كه ] استاندار سيستان و بلوچستان نامه‌اي به هويدا فرستاده بود و در آن 200 هزار تومان از هويدا خواسته بود تا مردم سيستان و بلوچستان را آرام كند . همان موقعي بود كه قحطي در سيستان پيدا شده بود . هويدا زير نامه نوشته است : “ بايگاني شود “ . دو روز بعد از آن ، يك نامه از شاه مخلوع رسيده و دستور داده 10 ميليون دلار اختصاص بدهيد براي خريد يك قصر براي شاه مخلوع افغانستان در رم . در كشوري كه براي خريدن خانه شاه مخلوع افغانستان 10 ميليون دلار مثل آب خوردن اختصاص مي‌دادند ، براي مردم سيستان نامه 200 هزار توماني را بايگاني مي‌كردند ! امروز در كشور انقلاب شده و مسئله برعكس است ، هرچه مي‌خواهند براي كارهاي محرومان ، فوري تصويب مي‌شود ، اما
هرچه براي كارهاي لوكس مي‌خواهند ، نه دولت و نه رهبر زير بار نمي‌روند . » ( 29 )
842
امروز احمد حسين السامرايي سفير جديد عراق در ايران رونوشت اعتبارنامه خود را تسليم دكتر ابراهيم يزدي وزير امورخارجه كرد . پس از دريافت رونوشت ، وزير خارجه در يك مصاحبه مطبوعاتي گفت : ما در اين ديدار درباره مسائل مربوط به دو كشور گفت وگو كرديم ، بر اين مبنا كه روابط دو كشور براساس صراحت قرار گيرد . گفت وگوهاي ما در دنباله تلاش‌ها و فعاليت‌هاي سفير ايران در عراق صورت گرفت . وي طي چند روز گذشته با رئيس جمهور عراق ، وزير امورخارجه و ديگر مقامات اين كشور ملاقات كرده است .
وي در دنباله سخنان خود افزود : بنا به پيشنهاد دولت عراق و پذيرش ما ، قرار شده است كه براي برطرف ساختن سوءتفاهماتي كه به وجود آمده ، در نخستين مرحله ، حملات تبليغاتي دو كشور نسبت به يكديگر قطع شود . دولت عراق قول داده است كه از به كار بردن عناوين مجهول درباره خوزستان و ساير نقاط جلوگيري كند و ما نيز به قول و حسن نيت مقامات عراقي اعتماد داريم .
وزير امورخارجه همچنين گفت : « انقلاب اسلامي ايران تاثير شگرفي در جهان و به ويژه در منطقه گذارده است . در اين شرايط گروه‌هايي هستند كه قصد دارند از اعتبار انقلاب اسلامي ايران
احمد حسين السامرايي سفير جديد عراق در ايران به هنگام تسليم رونوشت استوارنامه خود به دكتر ابراهيم يزدي وزير امورخارجه ايران
بكاهند . يكي از مسائلي كه عوامل ضدانقلاب شايع كرده‌اند و آن را تقويت مي‌كنند اين است كه دولت جديد ايران اهداف توسعه طلبانه نظام شاهنشاهي را دنبال مي‌كند . اين امر نگراني‌هايي را براي كشورهاي منطقه به وجود آورده است . بايد توجه داشت كه انقلاب امري صادر شدني نيست و دولت جمهوري اسلامي ايران به هيچ وجه چنين هدفي را دنبال نمي‌كند . » وي افزود : وقتي مسائل روشن شود و قضايي از حسن تفاهم به وجود آيد ، مي‌توان همه مشكلات را حل كرد . به نظر من يك ديپلماسي واقع بينانه نمي‌تواند و نبايد مفروضات خود را بر پايه گزارش‌هاي روزنامه‌هاي خارجي ـ كه عمدت رابطه خوبي هم با انقلاب ايران ندارند ـ بنا كند . ما با سفير عراق درباره روابط دو كشور گفت وگو كرديم و گمان مي‌كنم كه راه براي حل بسياري از مشكلات باز باشد .
وي درباره حملات اخير هواپيماهاي عراقي به خاك ايران گفت : دولت عراق در خاك خود مانورهايي دارد و يا برخي از سرزمين‌هاي مرزي خود را بمباران مي‌كند ، در اين شرايط امكان دارد كه‌اشتباه برخي از نواحي مرزي ايران نيز مورد اصابت بمب قرار گيرد . در گذشته كه چنين اتفاقي رخ داده ، دولت عراق رسم و كتب ضمن پوزش خواهي ، اعلام كرد كه‌اين واقعه به سهو رخ داده است و آمادگي خود را نيز براي جبران خسارات اعلام كرد .
دكتر يزدي در پاسخ پرسش خبرنگاران تاكيد كرد كه احتمال ملاقات‌هايي در سطح وزيران بين ايران و عراق وجود دارد .
وي در پاسخ پرسش ديگري در اين مورد كه “ تعيين يك سفير تازه از سوي دولت عراق آيا فرصت‌هاي تازه‌اي را براي حل مشكلات كنوني به وجود خواهد آورد ؟ | “ گفت : ما اين اقدام را يك قدم مثبت ارزيابي كرده ، با توجه به شخصيت و سوابق سفير تازه ، انتصاب وي را گامي در راه بهبود روابط دو كشور تلقي مي‌كنيم .
“ احمد حسين السامرايي “ سفير تازه دولت عراق در ايران نيز در يك گفت وگو با نمايندگان رسانه‌هاي گروهي شركت كرد و درباره ملاقاتش با دكتر ابراهيم يزدي وزير خارجه‌ايران گفت : « خوش وقتم كه با وزير خارجه دولت جمهوري اسلامي ايران ملاقاتي داشتيم و در طي آن ، مسائل مربوط به دو كشور را مورد مذاكره قرار داديم . بين ايران و عراق روابط عميق و ممتدي وجود دارد كه‌اميدوارم همچنان بر مبناي دوستي و صداقت پايدار باقي بماند . » وي افزود : از جهات مختلفي در خارج از دو كشور سعي مي‌شود كه بين ايران و عراق سوءتفاهم‌هايي به وجود آيد . ما با تكيه بر حسن نيت مقامات دو كشور سعي داريم كه مشكلات موجود را نيز از ميان برداريم و به روابط دوستانه بين دو كشور ادامه دهيم .
سفير عراق درباره مسائلي كه اخير در مرزهاي ايران و عراق پيش آمده گفت : ايران و عراق مرزهايي طولاني دارند و ممكن است گاه پيش آمدهايي رخ دهد ، ما در اين موارد با توجه به كليه قراردادهاي بين دو كشور ، به بررسي مسئله مي‌پردازيم و در رفع آنها مي‌كوشيم .
وي در مورد انقلاب اسلامي ايران گفت : ما موضع انقلاب اسلامي ايران را در قبال مسئله
فلسطين تاييد مي‌كنيم و در قبال مسئله كشورهاي غيرمتعهد و مبارزه عليه‌امپرياليسم ، در كنار انقلاب ايران هستيم .
احمد حسين السامرايي سفير تازه عراق در ايران در مورد حوادث خوزستان و مطالب مربوط به دخالت دولت عراق گفت : « ما چون اجازه نمي‌دهيم كه كشوري در امور داخلي ما دخالت كند ، در امور داخلي كشورهاي ديگر به ويژه كشور همسايه‌اي چون ايران دخالت نخواهيم كرد . » او در مورد قاچاق اسلحه از عراق به‌ايران ، گفت : « عوامل متعددي وجود دارد كه مي‌خواهد به انقلاب عراق صدمه بزند ، كساني كه‌اين شايعات را مي‌سازند از اين گروه هستند . » وي در پايان اين گفت وگو ، مسئله قاچاق اسلحه از عراق به‌ايران را شديد تكذيب كرد . ( 30 )
843
مركز اسناد و مدارك سري كنگره‌امريكا در گزارشي خاطرنشان كرده است : « امريكا به سبب مخاطرات فوق العاده شديدي كه مداخله مستقيم ارتش امريكا در خليج فارس در پي خواهد داشت ، نمي‌تواند به يك جنگ نفت در اين منطقه دست بزند . » به نوشته روزنامه نيويورك تايمز ، در اين گزارش اضافه شده است : دست زدن به چنين عملياتي در درجه اول خطر مداخله مستقيم شوروي را در پي خواهد داشت . شوروي مي‌تواند براي پراكنده ساختن نيروهاي اعزامي امريكا در مناطق ديگر جهان مثلا در كره يا برلن آشوب به راه‌اندازد . موقعيت مداخله مسلحانه‌امريكا در خليج فارس به دو عامل اصلي بستگي دارد : حفاظت چاه‌هاي نفت از عمليات خرابكاري و اطمينان به‌اين كه شوروي در منطقه مداخله نخواهد كرد و اين كار امكان پذير نيست .
در اين گزارش تاكيد شده است : غافل‌گيري كامل شوروي ـ كه شرط موفقيت عمليات است ـ در اوضاع و احوال كنوني امكان پذير نيست . از سوي ديگر ، پياده كردن لشكر82 هوابرد ( تنها واحد نظامي امريكا كه مي‌تواند به چنين عملياتي دست بزند ) مستلزم جمع‌آوري تعداد زيادي هواپيماهاي حمل و نقل در فاصله بسيار كوتاه است و اين كار امكان پذير نيست و اين يكي ديگر از عوامل است كه مانع غافل‌گيرشدن طرف شوروي مي‌شود ، لذا نظر به‌اين كه شرط اصلي براي موفقيت يك حمله غافل‌گيرانه ، امكان پذير نيست ، استفاده از نيروهاي امريكايي براي اشغال چاه‌هاي نفت اوپك ، براي ايالات متحده بسيار خطرناك و فاجعه بار خواهد بود . ( 31 )
منابع و ماخذ روزشمار 24/4/1358
1 ـ روزنامه انقلاب اسلامي ، 25/4/1358 ، ص ص 1 تا 11 .
2 ـ روزنامه جمهوري اسلامي ، 25/4/1358 ، ص ص 1 و 2 .
3 ـ روزنامه اطلاعات ، 25/4/1358 ، ص 3 .
4 ـ ماخذ شماره 2 .
5 ـ ماخذ شماره 1 .
6 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 1 .
7 ـ ماخذ شماره 1 .
8 ـ روزنامه كيهان ، 25/4/1358 ، ص 3 .
9 ـ پيشين و روزنامه اطلاعات ، 25/4/1358 ، ص ص 3 و 16 .
10 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 114 ، 25/4/1358 ، ص 1 .
11 ـ روزنامه كيهان ، 26/4/1358 ، ص 2 .
12 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 16 .
13 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 3 .
14 ـ ماخذ شماره 8 .
15 ـ ماخذ شماره 3 .
16 ـ ماخذ شماره 3 .
17 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 2 .
18 ـ ماخذ شماره 8 .
19 ـ ماخذ شماره 8 .
20 - ماخذ شماره 8 .
21 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 11 .
22 ـ ماخذ شماره 11 ، ص 2 .
23 ـ روزنامه اطلاعات ، 26/4/1358 ، ص 6 .
24 ـ ماخذ شماره 3 .
25 ـ روزنامه اطلاعات ، 24/4/1358 ، ص 12 .
26 - پيشين .
27 ـ ماخذ شماره 25 ، ص 3 .
28 ـ روزنامه انقلاب اسلامي ، 24/4/1358 ، ص 5 .
29 ـ روزنامه كيهان ، 24/4/1358 ، ص 10 .
30 ـ ماخذ شماره 8 ، ص 12 .
31 ـ ماخذ شماره 25 ، خبرگزاري فرانسه ، نيويورك تايمز .
