روزشمــــار
جمعه
18 خرداد 1358
13 رجب 1399
8 ژوئن 1979
358
ظهر امروز پايان مهلت متحصنان مسجد امام صادق ( ع ) خرمشهر براي تحقق خواسته‌هاي اعلام شده ، فرارسيد ، اما طبيعي است كه با وجود توافق شبير ـ مدني ، فضاي سياسي براي واكنش‌هاي تند و تهديدآميز و اقدام جدي عناصر خلق عرب وجود ندارد ، با اين همه پافشاري بر خواسته‌ها و عدم تمكين بر وضع جديد ، تا حدي ابراز مي‌شود .
به هرحال نهايت در ساعت 8 شب در پي سخنراني حجت الاسلام غلامرضا گلسرخي نماينده آيت الله شريعتمداري كه جمعيت را به اتحاد و آرامش دعوت نمود ، اين تحصن هفت روزه پايان يافت . ( 1 )
359
آيت الله شبيرخاقاني و فرماندار خرمشهر در ادامه توافق انجام شده بين شبير و مدني در جهت بهبود اوضاع ، طي اطلاعيه‌هاي جداگانه‌اي ، درباره اقدامات عناصر تفرقه افكن در خرمشهر هشدار دادند . در اطلاعيه آيت الله شبيرخاقاني آمده است : بر هر مرد و زن ايراني مسلمان واجب است كه در حفظ اتحاد و برادري كوشا باشد . خداوند متعال امر به وحدت و يگانگي فرموده و مسلمانان بايد در برابر قانون اسلامي‌تسليم باشند ، زيرا قانون اسلامي حقوق تمام بشريت را حفظ نموده است . در برابر قانون اسلامي ، زن و مرد و تمام اقليت‌هاي مذهبي حقوق برابر و مساوي دارند ، پس در نگه‌داري وحدت و يگانگي خود در زير پرچم عدل اسلامي و قانون قرآني بكوشيد و بر ماست كه در صف واحد خود منحرفين و فرصت طلبان را راه ندهيم و آگاه باشيم كه زماني روي سعادت را خواهيم ديد كه قانون عدل اسلامي در جامعه ما برقرار گردد . ما به شهادت و دادن خون فرزندان خود براي برقراري قانون عدل اسلامي‌كوشش نموديم و خداي نكرده اگر دچار اختلال گرديم ، نمي‌توانيم نظام عادلانه اسلام و جمهوري اسلامي را برقرار نماييم و اين اميد بزرگ به سراب تبديل مي‌گردد . بر دولت اسلامي واجب است كه با مهرباني و عدالت رفتار نمايد و با عفو عمومي‌تمام آحاد ملت را به طرف نظام عدل اسلامي جلب نمايد . همان گونه كه ايادي بيگانه در ساير نقاط فعاليت دارند ، در اين منطقه نيز بنابر شايعات به كار مشغول هستند . وظيفه خطير مسلمانان در اين لحظات حساس اين است كه در برابر كساني كه مي‌خواهند به وحدت ملت خللي وارد نمايند مقاومت كنند و در برقراري جمهوري اسلامي و عدل قرآني كوشا باشند . مسلمانان بايد بدانند كه اگر در راه برقراري عدل و احسان گام بردارند خداي عزوجل با آنان خواهدبود .
محمدرضا علوي فرماندار خرمشهر نيز در اطلاعيه خود اعلام كرد : اينك كه خوشبختانه به دنبال صدور توافق نامه حضرت آيت الله شيخ محمد طاهر آل شبيرخاقاني و تيمسار دكتر سيد احمد مدني فرمانده نيروي دريايي و استاندار خوزستان و همكاري وسيع و همه جانبه مردم ، خرمشهر به آرامش دوباره دست مي‌يابد و حركت زندگي ساز شهر آغاز شده است ، متاسفانه شايعاتي بروز نموده كه مطلقا نمي‌تواند مورد تاييد باشد . اخير عده‌اي از عناصر ضدانقلاب ـ كه تلاش‌هاي خشونت آميز آنان با شكست قطعي مواجه و در برابر افكار عمومي كارشان به رسوايي كشيده شده است ـ در لباس دولت ، مشاور و دلسوز ، به وسيله تلفن و مكاتبات جعلي اخباري را به دروغ پخش و به اطلاع عامه مي‌رسانند كه هدف اين ضدانقلابيون صرف تضعيف روحيه و مخدوش نمودن تفاهمات موجود است . ( 2 )
360
دريادار مدني استاندار خوزستان در يك مصاحبه تلويزيوني به سوالان خبرنگار تلويزيون جمهوري اسلامي ايران پاسخ داد . وي در پاسخ سوال مربوط به اوضاع خوزستان در حال حاضر و چگونگي حل مشكل خوزستان ، گفت : « مسائل خوزستان از مسائل درون مرزي و برون مرزي سرچشمه مي‌گيرد و بديهي است ما اين جا آثار استعمار بين‌المللي را خيلي آشكار مي‌بينيم و هم آثاري از دخالت‌هايي كه عوامل وابسته به نظام سابق در اين جاها دارند و هم گاهي تحريكاتي كه از گوشه و كنار مرزهايمان انجام مي‌گيرد … . اگر يك قسمت از حل اين مسائل را از درون مرز ، ما بررسي مي‌كنيم من فكر مي‌كنم مشكل نيست .
مسائلي كه زائيده برون مرزي و استعمار بين‌المللي است ، حل اين مسائل را باز من مشكل نمي‌بينم براي اين كه ما ديديم ظرف يك سال گذشته ملت ايران با استعمار بين‌المللي و هم استبداد در خدمت استعمار بين‌المللي جنگيد و با پشتيباني خودش و با اتكا بر نيروي رزمنده خودش و نيروي ملي و انقلابي خودش در همه موارد پيروز شده ، به پيروزي رسيديم و حتم دارم كه نگاه داري اين پيروزي هم براي ملت ايران مشكل نباشد . مسائل خوزستان را من مطمئن هستم همان طور كه تابه حال با اتكا ملت ايران فيصله داديم ، از اين پس هم با اتكا به ملت ايران به خصوص مردم خوزستان حل خواهيم كرد . »
خبرنگار پرسيد : خوزستان همواره از نقطه نظرهاي سياسي و اقتصادي داراي اهميت ويژه‌اي بوده زيرا منطقه نفت خيز است ، آيا ممكن است پاسخ دهيد كه اهميت اين استان هنوز به خاطر نفت است يا همجواري با كشورهاي عرب منطقه ؟
استاندار خوزستان در پاسخ گفت : « خوزستان تنها به لحاظ منابع زيرزميني نفت و گاز نيست كه‌امروز اهميت دارد ، خوزستان مهمترين منطقه كشاورزي و دام داري ايران و در سرتاسر طول تاريخ بوده و در روزگاراني كه خليج فارس شاهراه جهان بازرگاني و سياسي جهان بود خوزستان اهميت فوق العاده داشت و امروز هم كه به لحاظ اهميت خليج فارس و به لحاظ منابع زيرزميني علي الخصوص نفت و گاز و به لحاظ همسايگي با همسايگاني كه اينها در عرصه بين‌المللي سياستي موثر دارند و با ما ارتباطات نزديك دارند و ما نيز خود را از اين منطقه حساس خاورميانه جدا نمي‌بينيم و هم به لحاظ اهميت گذشته‌اي كه داشت يعني احياي مجدد كشاورزي و دام داري و صنعتي اصيل ، بي گمان اهميت فوق العاده داشته و خواهد داشت . ما از ديد اقتصادي ، سياسي و اجتماعي ـ كه هم امروز و هم فردا خواهد بود ـ براي خوزستان اهميت فوق العاده‌اي قائليم و به همين مناسبت هم براي هميشه در كنار ايران و با ايران خواهد بود . »
تيمسار مدني درباره دخالت عراق و حمله هواپيماهاي عراقي به مرزهاي ايران گفت : « البته اين دخالت عراق را من خيلي جدي نمي‌بينم . عراق احتمالا درگير مسائلي است از درون و هر وقت كه اين مسائل گسترش پيدا مي‌كند توجه را به كرانه‌ها و اطراف مرز سير مي‌دهد تا مسائل ديگري پيش بيايد تا افكار درون تا حدودي منعطف بشود و اين نظر و داوري خود من است و احتمال مي‌دهم از اين ديد باشد و مسائل طوري است كه نمي‌تواند دخالت در امر ديگري را جدي انجام بدهد و همين اندازه كه هست من اين كار را بر خلاف شرايط حسن همجواري و همسايگي مي‌دانم و همان گونه كه گفتم گله منديم از همسايگاني كه نبايد كاري بكنند و مي‌كنند ؛ اما جدي تلقي نمي‌كنيم .
ولي ما نيروي كافي داريم و توان مقابله كردن با هر چيز كه انقلاب ملت ايران و تماميت ارضي ايران را به خطر بيندازد كاملا مي‌توانيم مقابله كنيم . امروز ملت ايران است كه پاسدار انقلاب است ، نيروي ملت است كه اين كشور را حفظ خواهد كرد و فقط يك ارتش تنها نيست بلكه سرتاسر ملت ايران است ، ما هيچ واهمه‌اي نداريم . »
استاندار خوزستان در مورد تعداد كشته شدگان و مجروحان حوادث خوزستان گفت : « مجموع يك رقم تقريبي 37 نفر كشته و حدود 75 نفر زخمي و 105 نفر بازداشت هستند . بازداشتي‌ها را داريم مرخص مي‌كنيم كه 45 نفرشان را آزاد كرديم كه مقصر نبودند يا تقصيرشان كم بود و از باقي مانده‌ها هم به توافق رسيديم كه بررسي كنيم . بسياري از اين عده طي دو سه روز آينده آزاد خواهند شد ، فقط عده كمي‌خواهند ماند كه بيش از چند نفر نيستند كه دست اندركار اين شورش بودند كه محاكمه آنها آغاز خواهد شد و بسيار محدود هستند . »
استاندار خوزستان در مورد دخالت ارتش در خوزستان و اين كه از سلاح‌هاي سنگين استفاده شده است ، گفت : « اطلاعاتي كه در روزنامه‌ها و يا دستگاه‌هاي خبرپراكني در جهان منعكس شد و به ويژه در كشورهاي عربي ، اين اطلاعات درست نبود . همان طور كه مي‌دانيد نفرات معدودي به پايگاه دريايي آمدند كه در حدود 200 نفر با سلاح‌هاي سبك آمدند كه اينها
در حالت عادي هم مي‌آيند و در حدود 450 نفر از پاسداران انقلاب به آن جا آمدند . اين مجموع كادري بود كه ما آورديم و اين در يك شورش خيلي كوچك هم فكر مي‌كنم در هر جاي جهان اين تعداد افراد براي پيش گيري از هجوم و گسترش ، صورت مي‌گيرد و اين را هم گفته باشم كه داستان به عكس آنچه كه در جهان منتشر شد داستان عرب و عجم نيست ، داستان انقلابيون و ضدانقلابيون بود . انقلابيون هم برادران و خواهران عرب ايراني ما ، فارس و بلوچ ما هرچه هست ايراني مي‌باشند ، و در سوي حركت ضدانقلابي هم از قشرهاي مختلف معدود هستند . »
مدني در پايان گفت : اين انقلاب به نتيجه خواهد رسيد ، براي اين كه ما مصمم هستيم و قطع انقلاب ملت ايران به نتيجه خواهد رسيد . ولي اين تشكر را از همه دولت‌هاي جهان خواهم داشت كه آفتي فراراه ما و سنگي جلو راه ما نيندازند ، اگر اين كار را نكردند ، متشكريم و اگر سنگي انداختند ، آن سنگ را برمي‌داريم ولي آن تشكر از بين مي‌رود . ( 3 )
361
به نوشته كيهان ، 40 تن از سران و نمايندگان عشاير آل بوقبيش بني كعب ماهشهر و هنديجان در محل فرمانداري اين شهر ضمن محكوم كردن عاملان حوادث اخير خرمشهر و درخواست دست‌گيري آنها ، يك بار ديگر همبستگي خود را با جمهوري اسلامي به رهبري امام خميني اعلام و پشتيباني خود را از تيمسار مدني استاندار خوزستان ابراز كردند . سران عشاير آل بوقبيش ماهشهر و هنديجان قطع‌نامه‌اي در 6 ماده تنظيم و قرائت كردند : 1 ـ ما عشاير مسلمان بني كعب ماهشهر و حومه در خوزستان ، خواستار تعقيب مسببان وقايع اخير خرمشهر و مجازات آنان هستيم . 2 ـ ما عشاير مسلمان بني كعب ماهشهر ضمن خواستار شدن حقوق شرعي خود ، با آگاهي از اين كه هيچ حقوقي به جز زير لواي اسلام و جمهوري اسلامي برآورده نخواهد شد ، پشتيباني كامل خود را از جمهوري اسلامي به رهبري امام خميني اعلام مي‌داريم . 3 ـ ما آمادگي كامل خود را جهت خدمت در روستاها و به ويژه مرزها با كسب تكليف شرعي از رهبر انقلاب اسلامي ايران اعلام مي‌داريم . 4 ـ ما عشاير مسلمان بني كعب خواستار معرفي عاملين وقايع اخير خرمشهر هستيم . 5 ـ ما هر نوع تجزيه طلبي و نفاق افكني را محكوم مي‌كنيم . 6 ـ ما با آگاهي از نيات خيرخواهانه رهبر عالي قدر انقلاب اسلامي ، معتقديم كه رهبر انقلاب مقامات ذي صلاح انتخاب مي‌فرمايند ، بنابراين قوي مراتب پشتيباني خود را از تيمسار دريادار دكتر مدني استاندار خوزستان ـ كه يكي از افراد شايسته و مومن به انقلاب است ـ اعلام مي‌داريم . ( 4 )
362
فرماندار خرمشهر اعلام كرد كه مرزبانان عراقي بر روي پاسداران يك پاسگاه در دهكده مرزي شلمچه واقع در 15 كيلومتري خرمشهر آتش گشودند . وي افزود : « پاسداران به اين اقدام پاسخ ندادند و در اين تيراندازي به كسي آسيب نرسيده است . » ( 5 ) فرماندار خرمشهر در اين باره گفت : « هنگام پاسداري مامورين و پاسداران مرزي ، از آن طرف مرز توسط نيروهاي عراقي به پاسداران تيراندازي شد كه مامورين با حفظ خون سردي مانع درگيري جدي گرديدند . همچنين شب چهارشنبه 15/3/58 و شب پنجشنبه 16/3/58 از آن سوي مرز ، اداره بندر و نخلستان فعليه زير رگبار گرفته شده و خمپاره‌اندازي شد كه مراتب بلافاصله به اطلاع دولت رسيد . » ( 5 )
راديو لندن با اعلام خبر تجاوز هوايي و تيراندازي نيروهاي عراقي به سوي مرزبانان ايران گفت : در منطقه مرزي ايران و عراق نشانه‌هاي ديگري كه بر وجود تشنج دلالت دارد ، مشاهده شده است . ( 6 )
در همين حال يونسي استاندار كردستان طي تلفنگرامي به وزير كشور اعلام كرد : گزارش فرمانداري مريوان حاكيست كه نيروهاي عراقي در مرز تقويت شده و روز هيجدهم خرداد نيز هفت راس دام بر اثر تيراندازي نيروهاي عراقي كشته شده است . ( 7 )
امروز همچنين در ساعت 7 بامداد يك فروند هواپيماي عراقي و شب هنگام نيز يك فروند هواپيماي ديگر به حريم فضايي ايران ( در غرب كشور ) تجاوز كردند . پرواز اين دو هواپيما بر فراز شهر پاوه موجب نگراني‌هايي در مردم اين شهر شد . فرماندار اورامانات تجاوز هواپيماهاي عراقي را به فضاي هوايي ايران تاييد كرد . فرمانده ناحيه ژاندارمري كرمانشاه و مرزباني نوسود واقع در نوار مرزي عراق و ايران نيز پرواز هواپيماهاي عراقي را تاييد كردند . ( 8 )
363
در پي حوادث خرمشهر و اعلام خبر ارسال سلاح از رژيم بعث عراق براي ضدانقلابيون اين شهر و انتشار خبر بمباران دهكده‌هاي مرزي در حمله جنگنده‌هاي عراقي ، موجي از احساسات ضدبعثي كشور را فراگرفت ؛ از جمله در تهران هزاران نفر به دعوت سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در مقابل مسجد دانشگاه تهران اجتماع كردند و سپس به طرف سفارت عراق راهپيمايي نمودند . راهپيمايان پس از رسيدن به جلو سفارت عراق شعارهايي عليه رهبران عراق سر دادند و در پايان قطع‌نامه‌اي در 4 ماده قرائت شد : 1 ـ ما توطئه‌امپرياليست بر عليه انقلاب اسلامي ايران را رسوا كرده و اعلام مي‌كنيم دست‌هاي خونين و خائن سلطه گران بين‌المللي در هر چهره و شكلي كه باشد مي‌بينيم . 2 ـ ما توطئه‌ها و تجاوزات و كارشكني‌هاي پي درپي عراق در خوزستان و كردستان را محكوم مي‌نماييم . 3 ـ ما حمايت بي دريغ خود را از جنبش اسلامي عراق اعلام مي‌كنيم . 4 ـ ما ضمن ابراز انزجار از تجاوز عراق ، موضع هميشگي عراق را در برابر انقلاب اسلامي محكوم مي‌كنيم . ( 9 )
يونايتدپرس در گزارش خود از تظاهرات مذكور اعلام كرد : نزديك به 8 هزار نفر ايراني در يك راهپيمايي در برابر سفارت عراق در تهران ، حمله هوايي عراق به روستاهاي غرب ايران را نكوهش كردند . تظاهركنندگان شعارهايي عليه حسن البكر مي‌دادند ، عراق را به دخالت غيرمنطقي در مسئله خوزستان متهم كردند و از مخالفت شيعه‌هاي عراقي با رژيم بغداد حمايت نمودند . ( 10 )
364
گروهي با عنوان “ سازمان اتحاد رنجبران كردستان ايران “ اعلاميه‌اي درباره حملات عراق به
روستاهاي كردستان با عنوان “ تجاوز فاشيست‌ها را به خاك ايران محكوم مي‌كنيم “ منتشر كرد . در اين اعلاميه‌امده است : كردستان خونين بار ديگر شاهد حمله‌اي ناجوانمردانه به روستاهايش شد . اين حمله كه توسط فاشيست‌هاي عراق صورت گرفت ، چند نفر از روستاييان را به شهادت رساند و منازل و مزارعشان را ـ كه حاصل سال‌ها كار و زحمت بود ـ با خاك يكسان كرد . حكومت بعث فاشيست‌ها بار ديگر ماهيت پليد خود را در منطقه نشان داد . نقشه خائنانه رژيم بعث براي جدا كردن كردهاي ستمديده از يكديگر و غيرمسكوني كردن مناطق كردنشين ، از چند سال پيش ـ كه بي شباهت به نقشه‌هاي صهيونيسم اسرائيل نيست ـ صورت گرفته و در اين مدت صدها آبادي كردستان عراق را به آتش كشيده‌اند .
ما اطمينان داريم كه بر اثر مبارزات خلق‌هاي عراق ، منطقه از شر امپرياليزم و نوكرانش ( بعثي‌ها ) رها خواهدشد و فاشيست‌هاي تكريتي بايد به همان جايي بروند كه آريامهرها رفتند . ( 11 )
365
عباس اميرانتظام سخن‌گوي دولت در يك مصاحبه راديو تلويزيوني ديدگاه‌ها و مواضع دولت درباره مسائل مهمي چون عضويت در جنبش عدم تعهد ، حوادث خوزستان ، روند شكل گيري قانون اساسي ، حملات هوايي عراق به مناطق مرزي غرب ، روابط ايران و آمريكا و ماجراي خودداري ايران از پذيرفتن سفير امريكا و عضويت نيروهاي مسلح در احزاب سياسي را تشريح كرد .
اميرانتظام درباره عضويت ايران در كشورهاي غيرمتعهد گفت : « از ابتدايي كه دولت انقلاب اسلامي سركار آمد ما به كرات به اين امر اظهار علاقه كرديم . جلسه اين اتحاديه در سپتامبر ( شهريور ـ مهر ) آينده در كوبا تشكيل خواهدشد و وزارت امورخارجه هم نظريات دولت ايران را رسم اعلام كرده است . »
سخن‌گوي دولت در مورد حوادث خوزستان گفت : « خوشبختانه الان در خوزستان آرامش برقرار است و ما اميدواريم كه اين آرامش حفظ بشود و بلافاصله در همان روزهاي اول كه افراد ضدانقلاب به تهاجم پرداختند ، از تهران و ساير نقاط ايران پاسداران و مجاهدين به كمك آنها فرستاده شدند و هم ارتش مواضع خويش را در آن جا تقويت كرد و مشكلي كه در آن جا پيش آمده بود بيش از 24 ساعت طول نكشيد و آرام شد و خبري هم كه من امروز صبح با تيمسار مدني داشتيم و صحبت مي‌كرد خوشبختانه خوزستان آرام است و ايشان هم براي دادن گزارش به نخست وزير به تهران آمدند . »
اميرانتظام در مورد قانون اساسي گفت : « هم دولت و هم شوراي انقلاب پس از دريافت دستور امام نهايت كوشش را به كار بردند . شايد در چند روز آينده خبر بيشتري در مورد تصويب قانون اساسي جديد بتوانيم بدهيم و تا آن جا كه من اطلاع دارم هنوز تمام نشده است ، ولي به هر صورت در آينده خيلي نزديك قانون اساسي از طرف دولت و شوراي انقلاب تصويب خواهد شد
و براي اطلاع عموم منتشر خواهد شد . »
سخن‌گوي دولت در مورد نحوه انتخاب شوراي 40 نفري به جاي مجلس موسسان گفت : « اصولا در قوانيني كه ما در ايران داشتيم هيچ قانون بخصوصي براي تعداد افراد مجلس موسسان پيش‌بيني نشده و بعد از پيروزي انقلاب هم كه صحبت از مجلس موسسان شد ، صحبت از تعداد افراد نشد ، بنابراين همين مجلس كه با 40 نفر تشكيل مي‌شود مجلس موسسان خواهدبود . اما در مورد نحوه تشكيل و انتخاب آن ، وزارت كشور كه مسئول اجراي اين كار است مطالعه مي‌كند و احتمالا در چند روز آينده نظرياتش را منتشر خواهدكرد . »
اميرانتظام در مورد بمباران دهكده‌هاي ايران در حمله هواپيماهاي عراقي ، گفت : « هنوز دولت عراق توجيه صحيحي نسبت به بمباران دهكده‌هاي ايران به ما نداده و قول دادند كه در چند روز آينده توجيه اين اقدام را به دولت ايران اعلام كنند ، اما به هر دليلي كه شده باشد عملي است بسيار ناشايست و تجاوز به ايران است و باعث از بين رفتن عده‌اي از هموطنان ما شده كه دولت ايران شديد به دولت عراق اعتراض كرده و خواسته است كه دولت عراق موضع خودش را نسبت به اجراي اين كارها روشن كند و ما منتظر رسيدن جواب از طرف دولت عراق هستيم تا مشخص بشود كه آيا اشتباه كردند يا عمدي بوده ، ولي به هر صورت و به هر دليل كه انجام شده ، عملي است كه از طرف دولت ايران قابل توجيه و قابل قبول نيست . »
سخن‌گوي دولت در مورد نپذيرفتن “ كاتلر “ به عنوان سفير آمريكا در ايران ، گفت : « درباره اعتراضي كه دولت ايران نسبت به‌امدن كاتلر به ايران كرده توضيحات كافي را دكتر يزدي وزير امورخارجه داده است . اما من اميدوار هستم كه اين مطالبي كه فعلا از طرف دولت ايران مطرح شده و عكس العملي كه وزارت خارجه‌امريكا نشان داده به ترتيبي نباشد كه به روابط دو كشور آن قدر لطمه بزند كه باعث توقف اين روابط بشود . همان طور كه بارها دولت اعلام كرده ، دولت ايران علاقه مند است روابط خودش را با تمام كشورهاي دنيا به خوبي ادامه بدهد البته تا آن جايي كه آنها در امور داخلي ما دخالت نمي‌كنند و موانع و مشكلاتي براي ملت ما به خصوص پ س از پيروزي انقلاب ايجاد نمي‌كنند و چون بارها هم اين را دولت آمريكا پس از پيروزي انقلاب لااقل روي كاغذ بيان كرده ، من اميدوار هستم نسبت به آنچه كه گفته‌اند پابرجا باشند و كاري نكنند كه دولت ايران مجبور باشد تصميماتي اتخاذ كند . همان طور كه دكتر يزدي اعلام كرد اگر دولت آمريكا در امور داخلي ايران طبق شرايطي كه براي همه كشورهاي دنيا پيش‌بيني شده است از طرف وزارت ما و سياست دولت انقلابي ، دخالت نكند و مشكلاتي براي دولت فراهم نكند ، دولت ايران علاقه مند است كه روابط حسنه اش را با آمريكا و همه كشورهاي دنيا ادامه بدهد . »
سخن‌گوي دولت در مورد شركت افراد نظامي در احزاب و سازمان‌هاي سياسي در خارج از پادگان‌ها ، گفت : اين خبر صحت ندارد و قبلا هم اين مسئله را توضيح دادم و اصولا در هيچ جاي دنيا چه در كشورهاي كمونيستي و چه غيركمونيستي اجازه نمي‌دهند افراد ارتش مادامي‌كه
مشغول خدمت در ارتش هستند در احزاب سياسي شركت كنند و با ايدئولوژي‌هاي مختلفي سر و كار داشته باشند و دليل آن هم خيلي روشن است براي اين كه وقتي اختلافاتي بين احزاب پيش مي‌آيد و ايجاب مي‌كند به دلايلي ارتش دخالت كند ، آن وقت ارتش به چندين قسمت تقسيم خواهدشد ، چون صاحب ايدئولوژي‌هاي مختلفي هستند و نمي‌توانند از آن وحدت و يكپارچگي كه لازمه وجود ارتش است بهره برداري كنند ، به همين دليل است كه اين خبر صحيح نيست به آن صورت كه چاپ شده و اصولا مخالف راه و روش و سياست دولت انقلاب اسلامي هم است و دولت چنين اجازه‌اي را به افراد ارتش نمي‌دهد و بنابراين برادران ارتشي ما هم خودشان عملا مي‌دانند و علاقه مند هم نيستند كه در احزاب سياسي شركت كنند . ( 12 )
366
امروز چارلزناس كاردار سابق سفارت آمريكا در تهران ـ كه بعد از آمدن لينگن ( كاردار جديد ) نيز همچنان فعال است ـ دو گزارش “ سري “ براي وزارت خارجه در واشنگتن ارسال كرد . در اولين گزارش با عنوان “ وقايع ايران و تاثير آنها بر منافع آمريكا “ ضمن بررسي وضعيت جريان‌هاي سياسي موجود ، شخصيت امام خميني تشريح شده و عامل بازدارنده سياست امريكا در ايران توصيف شده است . در اين گزارش مي‌خوانيم :
ـ انقلاب ايران هنوز به پايان خط نرسيده است . بيش از 50 درصد احتمال دارد كه درگيري‌هاي خشونت بار ديگري نيز به وقوع بپيوندد ، اوضاع بسيار بحراني است .
ـ هيئت سياسي ( the Body politics ) به صورت گروه‌هاي سياسي بسيار آشفته‌اي درآمده است و احتمالا همكاري معني داري در بين آنها پديد نخواهدآمد .
ـ گروه‌هاي متعددي در مورد قانون اساسي وماهيت دولت به خميني حمله ور شده‌اند . وقايع خشونت بار حتم رخ خواهد داد ، ليكن به نظر من او در آينده نيز نيرومندترين قدرت سياسي خواهد بود . …
ـ خميني 79 ساله ، خسته از نظر سلامت در وضع چندان خوبي نيست ولي سياست كوتاه مدت ما بايد براين اساس باشد كه فكر كنيم او تا مدتي بر سر كار خواهد بود . در واقع فوت وي كشور را دستخوش آشوب بيشتري خواهد كرد ؛ او تنها كسي است كه مي‌تواند اجتماع را از آشفتگي كامل برهاند . او مردي است كه مي‌خواهد يك دولت كاملا اسلامي استوار بر اصول قرآن و سنت اسلامي را در جهان پياده كند . گاهي هم طوري صحبت مي‌كند كه گويي وي پيامبر منتخب خدا مي‌باشد . او متقاعد شده است كه تنها او و “ توده‌هاي “ مردم اين انقلاب را به وجود آورده‌اند و همان‌ها مي‌خواهند كه يك كشور اسلامي به وجود آيد . بنابراين او دست اندركاران مدرنيزه كردن و دمكراسي را حقير شمرده و مايل نيست مخالفين دمكرات را نيز در قدرت سهيم بداند .
ـ خميني در امور جهاني و نيازهاي يك كشور مدرن ، احساسات و اموري كه موجبات نارضايتي جدي داخلي و بين‌المللي را فراهم مي‌آورد سررشته‌اي ندارد . نارضايتي ( تنفر ) وي از
آمريكا بسيار واقعي است ؛ او واقع معتقد است كه ما سعي داريم مداخله نموده ، انقلاب را از بين ببريم .
ـ اگر پيش‌بيني من درست باشد كه وي چهره مسلط جامعه در چند ماه آينده خواهد بود ، بايد گفت كه‌امريكا نمي‌تواند اميد چنداني به ايران داشته باشد .
ـ روابط ديپلماتيك ما نيز بسته به خواست خميني است و هر زمان امكان قطع آن وجود دارد . احساسات ضدآمريكايي در همه جا رايج است و گاهي جان كارمندان ما را نيز به مخاطره مي‌اندازد . ما نخواهيم توانست به منابع مفيد و موثر دسترسي داشته باشيم . ( 13 )
در دومين گزارش ناس با عنوان “ وضع آمريكا در ماه‌هاي آتي “ چنين آمده است :
در پيامي جداگانه دورنماي بسيار غم انگيزي را در مورد اين جا برايتان ارسال داشتم . آنچه در ذيل مي‌آيد نظر اين جانب در مورد موضعي است كه بايد در تابستان آتي اتخاذ نماييم . بيش از اين نمي‌توان انتظار داشت .
برخورد كلي با دولت كنوني ايران :
از ابتداي بازگشت به سفارت ، من نقش بسيار فعالي ايفا كرده‌ام به اين ترتيب كه با بسياري از وزيران ملاقات كرده و اعلام كرده‌ام كه ما اين انقلاب و غيره را پذيرفته‌ايم . از من به گرمي استقبال مي‌شد ، ليكن تمركزگرايي " Centerality " خميني و عكس العمل پر جار و جنجال ايراني‌ها در رابطه باقطع‌نامه “ سنا “ تاثير كارهاي مثبت را از بين برده‌اند .
ما نمي‌توانيم در دراز مدت تاثير مثبتي بر اوضاع اين جا داشته باشيم . ما نبايد از دولت و سياست‌هاي ابتكاري خميني پشتيباني نماييم چون در دراز مدت قابل تحمل نخواهند بود .
به نظر من درست نيست كه سفيري نزد خميني فرستاده شود مگر اين كه دولت كنوني ايران قدرت ابتكار را در دست گيرد . سفير مزبور نخواهد توانست بر نحوه تفكر وي تاثير بگذارد و او را به عنوان عاملي كه سرنگون كننده افراطگرايي وي مي‌باشد تلقي خواهند كرد .
وزارت امورخارجه تا حد امكان نبايد پيرامون ايران اظهارنظرهاي آشكار نمايد و در صورت لزوم بايد از جملاتي نظير “ ما اميدواريم كه بهبودي در روابط پديد آيد “ استفاده نمايد .
در حال حاضر بايد سياست عدم مداخله را شديد رعايت نماييم و هيئت سياسي آن چنان دستخوش تفرقه شده است كه نمي‌توانيم كار ديگري براي آن انجام دهيم .
در مورد كارمندان ، تصميم مبني بر به تعويق افتادن آمدن سفير جديد ، بسيار درست است ؛ ورود ايشان در اواخر سپتامبر ( مهر ) و اكتبر ( مهر ـ آبان ) بسيار مناسب خواهد بود . ( 14 )
چارلزناس ( نويسنده دو گزارش فوق ) همچنين در گزارشي در ژوئن 1979 به وزارت امورخارجه‌امريكا با طبقه بندي محرمانه ، تحت موضوع “ از بين رفتن منابع اطلاعاتي سفارت “ نوشت :
« عواقب نامطلوب تيره شدن روابط ايران و آمريكا ، خيلي از منابع اطلاعاتي خوب ما را از بين برده است و بي علاقه بودن عده‌اي از ايرانيان در برخورد و صحبت كردن با كارمندان سفارت
آمريكا را افزايش داده است . اين عكس العمل ها از زمان تصميم 17 ماه مه سناي آمريكا ( محكوم كردن اعدام‌هاي دادگاه انقلاب ) شروع شد و سپس با تظاهرات در مقابل سفارت آمريكا در تاريخ 24 و 26 ماه مه ( 31 ارديبهشت و 2 خرداد ) و آن گاه نظرات يزدي درباره “ كاتلر “ در مطبوعات و حمله شديد رسانه‌هاي گروهي اوج گرفت . اين عمل موقعيت ما را به طور قابل ملاحظه‌اي متزلزل كرده است ، حتي بدتر از اوايل انقلاب . » ( 15 )
367
به دنبال قتل يك استاد دانشگاه عراقي در عدن ، روابط عراق و يمن جنوبي رو به تيرگي گذاشت . يمن جنوبي عراق را متهم ساخت كه به سفارت خانه آن كشور در بغداد حمله كرده و كاردار سفارت ( عبدالواحد رافي ) را در منزل مسكوني خود بازداشت كرده است . اين اتهامات در پس ادعاهاي متناقض بغداد و عدن در مورد دست‌گيري اتباع عراقي در پايتخت يمن جنوبي به دنبال كشته شدن يك استاد دانشگاه عراقي در روز شنبه گذشته انتشار مي‌يابد .
دولت ماركسيستي يمن جنوبي اعلام كرد كه ماموران امنيتي سفارت عراق در عدن “ توفيق رشدي “ استاد عراقي را كشته و سپس به داخل ساختمان سفارت عراق پناهنده شده‌اند .
در اين حال خبرگزاري عدن گزارش داد كه پنج نفر نگهبانان امنيتي سفارت عراق كه عامل كشتن رشدي هستند پس از مدتي خود را تسليم مقامات انتظامي عدن كرده و هم اكنون تحت بازجويي قرارگرفته‌اند . در گزارش همين خبرگزاري آمده است كه به موجب شواهد به دست آمده ، اتومبيل حامل اين پنج نفر متهم به قتل استاد رشدي متعلق به كنسول سفارت عراق مي‌باشند . در همين حال افراد انتظامي عراق كه لباس غيرنظامي به تن داشتند محوطه اطراف سفارت عدن در بغداد را محاصره كرده و افراد متفرقه را از آن محل دور كردند .
از سوي ديگر ، در بيانيه‌اي كه وزارت امورخارجه عراق انتشار داد ، آمده است كه دولت عدن سفارت عراق در آن كشور را به وسيله قواي نظامي محاصره كرده و تهديد كرده‌اند در صورتي كه سفير عراق متهمان به قتل توفيق رشدي را تحويل ندهد ، ساختمان سفارت را مورد حمله قرار خواهند داد . عراق سپس اعلام كرد كه سفارت عدن در آن كشور مورد حمله واقع شده و گروهي از كارمندان آن سفارت به نقطه نامعلومي‌برده شده‌اند .
به دنبال گزارش اشغال سفارت يمن جنوبي در عراق ، وزير امورخارجه يمن جنوبي در مورد هر حادثه‌اي كه براي ديپلمات‌هاي اين كشور در عراق رخ دهد به دولت عراق هشدار داد و از آن دولت خواست كه هرچه زودتر به محاصره سفارت عدن پايان داده شود . به موجب گزارش خبرگزاري عدن ، به دنبال تسليم ماموران امنيتي عراق ، به سفير آن كشور و كارمندان سفارت عراق اجازه داده شده آزادانه به موجب مقررات ديپلماتيك آمد و شد نمايند .
يك مقام وزارت امورخارجه عدن به سفير عراق در آن كشور گفته است كه كشور متبوع وي مايل است با عراق روابط حسنه و برادرانه داشته باشند . روابط بين دو كشور عراق و يمن جنوبي تا قبل از اين جريان بسيار صميمانه بود . ( 16 )
منابع و ماخذ روزشمار 18/3/1358
1 ـ روزنامه بامداد ، 19/3/1358 ، ص ص 1 و 3 .
2 ـ روزنامه اطلاعات ، 19/3/1358 ، ص 2 .
3 ـ روزنامه كيهان ، 19/3/1358 ، ص 5 .
4 ـ روزنامه كيهان فوق العاده ، 18/3/1358 ، ص 2 .
5 ـ روزنامه جمهوري اسلامي ، 19/3/1358 ، ص 3 و روزنامه كيهان ، 20/3/1358 ، ص 1 .
6 ـ روزنامه كيهان ، 20/3/1358 ، ص 1 .
7 ـ سند شماره 2021300 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : تلفنگرام استاندار كردستان به وزير كشور به شماره /20/3/41758 م .
8 ـ ماخذ شماره 6 ، ص 1 .
9 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 5 .
10 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه شماره 78 ، 20/3/1358 ، ص 5 ، يونايتدپرس .
11 ـ سند شماره 209938 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : اطلاعيه سازمان اتحاد رنجبران كردستان ايران ، 18/3/1358 .
12 ـ ماخذ شماره 3 ، ص 3 .
13 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي آمريكا ، جلد34 ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص 126 ـ123 .
14 ـ ماخذ شماره 13 ، ص 122 ـ 120 .
15 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي آمريكا ، جلد 6 ـ 1 ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص 114 .
16 ـ ماخذ شماره 4 ، ص 2 ، رويتر به نقل از خبرگزاري عدن .
