زیر مجموعه: روزشمار دفاع مقدس
بحران در خوزستان

روزشمــــار

يكشنبه

17 تير 1358

13 شعبان 1399

8 ژوئيه 1979

741

در پي حريقي كه ديروز در دو لوله نفت و گاز در ناحيه سربندر ( بندر ماهشهر ) ايجاد شده بود ،  امروز كسب اطلاع شد كه هفت لوله نيز كه گاز و نفت را از آغاجاري خارج مي‌كنند بر اثر حرارت  فوق العاده حريق ذوب شده‌اند . يكي از اين لوله‌ها مخصوص انتقال گاز و شش لوله ديگر مخصوص انتقال نفت بوده است . گزارش خبرنگار خبرگزاري پارس حاكي است كه تا زمان  مخابره اين خبر يعني ساعت 8 صبح ، آتش‌سوزي ادامه داشته و به گفته يك مقام آگاه ، تا اتمام 

ادامه آتش‌سوزي در لوله‌هاي نفت و گاز خوزستان

 

ذخيره گاز در لوله ذوب شده ، آتش خاموش نخواهد شد . براي تسريع در مهار آتش ، شير لوله‌هاي نفت و گاز از آغاجاري بسته شده است . هم اكنون قسمت وسيعي از اراضي اطراف اين  لوله‌ها نيز بر اثر پخش مواد نفتي در حال اشتعال است .

شركت ملي نفت ايران درباره انفجار لوله‌هاي نفت و گاز در آغاجاري ، با انتشار اطلاعيه‌اي  بدون اشاره به عاملان اين حادثه اعلام كرد :

در ساعت 2 : 15 بعدازظهر ديروز لوله گاز آغاجاري و لوله نفت خام منطقه مذكور به آبادان -  ماهشهر منفجر [ شده ] و ايجاد آتش‌سوزي كرده است . علت اين انفجار هنوز معلوم نيست . از طرف مقامات مسئول پالايشگاه آبادان بي درنگ جريان نفت و گاز در اين لوله‌ها و ساير لوله‌هايي كه از كنار آنها مي‌گذرد قطع و عمليات اطفاءحريق به وسيله واحد آتش نشاني  پالايشگاه آغاز گرديد و اين حريق در فاصله يك ساعت تحت كنترل درآمد و هيچ صدمه جاني  نداشت .

مسئولان آتش نشاني پالايشگاه در حال حاضر براي آن كه مسير لوله از وجود مواد نفتي پاك  شود ، طبق برنامه‌اي باقي مانده نفتي را كه در بيابان ريخته شده ، مي‌سوزانند . ( 1 ) 

742

در پي حادثه دشت آزادگان ، روزنامه اطلاعات نوشت : در حمله به پاسگاه مرزي سعيديه سه  پاسدار انقلاب و چهار نظامي زخمي شدند و مهاجمان كه از خاك عراق وارد ايران شده بودند پس از تيراندازي به سوي پاسگاه مرزي ايران و زخمي كردن هفت تن ، گريختند .

از سوي ديگر ، دادسراي انقلاب اسلامي اهواز اعلام كرد : دوازده قاچاقچي اسلحه توسط پاسداران انقلاب اسلامي در مرز ايران و عراق دست‌گير شده‌اند كه‌اين گروه از طريق  دشت آزادگان اسلحه قاچاق از عراق وارد ايران مي‌كردند . ( 2 ) 

روزنامه بامداد نيز خبر داد : چهار نفر از عاملين اصلي وارد كردن اسلحه قاچاق به‌ايران  هنگامي كه مي‌خواستند براي آوردن اسلحه از مرز ايران خارج شوند و به عراق بروند ، به وسيله  ماموران گشت مستقر در پاسگاه طلائيه جديد از توابع دشت آزادگان ، در حين گشت زني در سه  راه شطعلي دست‌گير شدند . ( 3 ) 

743

در خرمشهر شب هنگام عده‌اي ناشناس از روي پل فلزي خرمشهر يك بمب دست ساز  ( سه راهي ) به طرف پايين پرتاب كردند كه باعث زخمي شدن سه پاسدار شد . جراحات وارده  سطحي و حال هر سه تن رضايت بخش اعلام شد . ( 4 ) 

از سوي ديگر ، “ ابوالقاسم ستاريان | “ دادستان دادسراي انقلاب اسلامي‌خوزستان با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد : به كليه كساني كه اسلحه قاچاق دارند اخطار مي‌شود صرف نظر از اين كه  داشتن اسلحه قاچاق جرم مستقلي است ، چنانچه مبادرت به تظاهرات مسلحانه نمايند ، تعدد جرم محسوب [ مي‌شود ] و تحت تعقيب قرار گرفته و شديد مجازات خواهند شد . بدين تصريح
كه تظاهرات مسلحانه از طرف هر گروه كه باشد ممنوع بوده و ضمن جلوگيري از آن متخلفين  مجازات خواهند شد . ( 5 ) 

744

به دنبال اعلام مهاجرت 9 تن از روحانيون خرمشهر و متعاقب آن ، تلگراف آيت الله العظمي  سيدشهاب الدين مرعشي نجفي خطاب به آنان مبني بر انصراف از مهاجرت ، امروز اين تلگراف را روحانيون مذكور براي آيت الله مرعشي ارسال كردند :

از خرمشهر به قم ؛ محضر مبارك حضرت مستطاب مرجع عالي قدر آيت الله العظمي  سيدشهاب الدين مرعشي نجفي مدظله ، قم .

پس از تقديم سلام وتحيات . اوامر آن مرجع عالي قدر مبني بر عدم هجرت اين جانبان واصل  و امتثال اوامر حضرت عالي از وظايف شرعي بدون قيد و شرط بوده و مي‌باشد . اميدواريم  خداوند توفيق دهد كه در راه به ثمر نهايي رسيدن انقلاب اسلامي كمافي السابق فداكاري نموده و  در پيش برد اهداف مقدسه جمهوري اسلامي انجام وظيفه بنماييم .

الاحقر محمدتقي موسوي ، الاحقر عبدالله محمدي ، الاحقر سيدهاشم علامه ،  الاحقر سيد كاظم سجادي ، الاحقر سيد محمد علوي ، الاحقر عبدالرسول صداقت ، الحقر حسين  بحراني ، الاحقر سيد محمد تقي كرماني ، الاحقر سيد مظلوم . ( 6 ) 

745

درباره وضعيت بندر خرمشهر ، طباطبايي معاون مدير كل اداره بندر در يك گفت وگوي  اختصاصي با خبرنگار روزنامه كيهان گفت : « در حال حاضر بندر وضعيت سابق خود را به دست  آورده است ، زيرا ما توانستيم بارگيري خود را به 9000 تن در روز برسانيم و اجناس وارداتي را توسط كاميون از بندرخرمشهر به ساير نقاط كشور بفرستيم . در مورد تخليه كشتي‌ها روزانه  حدود شش هزار تن بار از كشتي‌ها تخليه مي‌كنيم و در حال حاضر شش كشتي براي تخليه  محصولات خود در اسكله‌ها پهلو گرفته‌اند و دو كشتي نيز در راه است .

بندر پس از ماه‌ها سكوت ، تازه جان گرفته و فعاليت خود را آغاز كرده است و ما مشغول  تنظيم برنامه براي توسعه فعاليت‌هاي بندرخرمشهر هستيم . » وي در مورد كالاهاي موجود در محوطه بندر گفت : كالاهايي كه بيش از چهار ماه در بندر بماند ، پس از اخطار ، به وسيله ماموران  گمرك آن را حراج مي‌كنند ، ولي ما در حال حاضر آمادگي خود را براي هرگونه همكاري با بازرگانان و تجار اعلام مي‌كنيم . ( 7 ) 

746

يك سخن‌گوي حزب دمكرات كردستان عراق ( قياده موقت ـ بارزاني‌ها ) در يك مصاحبه  مطبوعاتي خطمشي حزب را در قبال دولت بعثي عراق و انقلاب اسلامي ايران اعلام كرد . وي  گفت كه تلاشي وسيع جهت وحدت و هم آهنگي تمام نيروهاي ضد حزب حاكم بعث را شروع  كرده است . اين اتحاد متشكل از تمام كردها و عرب‌هايي كه زير فشار عمال بعثي قرار گرفته‌اند ، 
مي‌باشد . سرنوشت شوم محمدرضا پهلوي مزدور بيگانه در انتظار بعثي‌ها نيز مي‌باشد . رهبري  امام خميني كه عامل پيروزي انقلاب اسلامي ايران است همچون شمع فروزاني فراراه مبارزات  كردها و عرب‌ها بوده و حزب دمكرات ضمن پشتيباني قاطع از انقلاب ايران از دسيسه‌هاي  امپرياليسم و صهيونيسم ابراز تنفر نموده است .

اين سخن گو گفت : مسائل خلق‌هاي ايران بايستي مسالمت آميز و از راه مذاكره حل شود ؛ ما اين را با دولت اسلامي و نمايندگان كردهاي ايران مطرح كرده‌ايم . بايد از دسيسه دشمنان اسلام  دوري جست . بايستي كردها و برادران ديگر ايراني در صلح و صفا مسائل را حل كنند ؛ جنگ  ميان برادران ديني به هيچ وجه پذيرفتني نيست . ما فقط درصدديم فاشيست‌هاي بعثي را براندازيم ، در اين راه بهترين وسيله براي مبارزين مسلمان عراق ، چه شيعه و چه كرد و غيره ،  تاييد جمهوري اسلامي ايران به رهبري امام خميني است . اميد است عدل اسلامي جهان گير شود . ( 8 ) 

اين در حالي است كه به گزارش كيهان ، در آخرين جلسه كميته مركزي حزب دمكرات  كردستان عراق ( قياده موقت ) آقاي مسعود بارزاني به جانشيني مرحوم ملامصطفي بارزاني به  رهبري حزب دمكرات كردستان عراق و آقاي سامي به دبير كلي حزب انتخاب شدند . در اين  جلسه قياده موقت بار ديگر پشتيباني كامل خود را از انقلاب اسلامي و جمهوري اسلامي به  رهبري امام خميني اعلام و تاييد كرد . ( 9 ) 

747

به گزارش روزنامه انقلاب اسلامي ، حكومت بعث عراق هفت تن از علماي عراق را كه از وكلاي  آيت الله صدر بوده‌اند ، محكوم به اعدام كرده و تصميم مشابهي براي ديگر وكلاي ايشان گرفته  است . براساس اين گزارش ، رژيم بعث عراق با ايجاد واحدهاي جاسوسي در مدارس و مراكز بازرگاني ، تا كنون چهارصد بانوي مبارز مسلمان را در سرتاسر عراق و به ويژه در شهرهاي بغداد ،  كاظمين ، موصل ، كربلا ، نجف و سماوه دست‌گير كرده است . همچنين 450 نفر از افسران و سربازان آزاده نيز به وسيله‌اين واحدها دست‌گير شده‌اند . ( 10 ) 

748

 “ جمعيت دفاع از آزادي و انقلاب “ [ شاخه اجتماعي و پوششي كومه له در سنندج ـ مركز ] با فرستادن تلگرافي براي نخست وزير ، دولت را به دليل پذيرش استعفاي استاندار كنوني كردستان  مورد اعتراضي آميخته با تهديدي تلويحي ، قرار دادند . در اين تلگراف خطاب به نخست وزير آمده است : « دولت موقت آن جناب نه تنها تاكنون در جهت خواسته‌هاي برحق خلق كرد قدم  مثبتي برنداشته است بلكه با استعفاي آقاي يونسي استاندار كردستان كه به هرحال با توجه به  شخصيت خود ايشان به عنوان نماينده دولت مورد قبول اهالي كردستان بود ، موافقت نموده و در واقع گام ديگري برخلاف نظر مردم برداشته است . » جمعيت دفاع از آزادي و انقلاب در كردستان ، ادعا كرد : در رابطه با اين مسئله كه توطئه‌هاي بزرگ عليه مردم ايران و به خصوص خلق 
كرد در حال تكوين است مشاهده مي‌كنيم و اجراي اين توطئه‌ها مسلم وجود استانداري را اقتضا مي‌كند كه مجري توطئه‌هاي عوامل امپرياليزم باشد ، بنابراين در صورت عدم مراجعت  نام برده به عنوان استاندار كردستان ، در اين شرايط تحت هيچ عنوان وجود استاندار ديگري را كه  مسلم در ارتباط با اجراي نقشه‌هاي شوم چيده شده از طرف آمريكا و مزدوران آن توطئه گران  محلي مي‌باشد ، به رسميت شناخته نشده و تحمل نخواهيم كرد . ( 11 ) 

از سوي ديگر ، شيخ عزالدين حسيني نيز در اين باره گفت : دكتر يونسي شخصيت بزرگي  است و اگر در سمت خود ابقا شود ، براي مردم كردستان ثمربخش خواهد بود . ( 12 ) 

749

به دنبال دست‌گيري “ تقي شهرام “ و مطرح شدن اين موضوع در محافل و اجتماعات سياسي كه  به زودي اسرار زيادي از تحولات عقيدتي منتهي به ماركسيستي شدن رسمي مركزيت سازمان  مجاهدين خلق و نيز درگيري‌هاي درون سازمان كه منجر به تصفيه و اعدام نيروهاي مذهبي اين  سازمان شد ، فاش مي‌شود و مطالب جديدي درباره ماهيت و بينش واقعي سران كنوني و قبلي  اين سازمان آشكار خواهد گرديد ، سازمان مجاهدين خلق طي اعلاميه‌اي اعلام كرد : « دشمنان  خلق خواستار آنند تا مبارزه ضداستعماري و امريكايي فراموش شود . » سازمان مذكور در اين  اطلاعيه مواضع خود را در قبال دست‌گيري تقي شهرام به‌اين شرح اعلام كرد : « از آن جا كه كليه  جرايم ارتكاب شده از جانب متهم ، مستقيم يا غيرمستقيم در ارتباط با مجاهدين خلق ايران بوده  است ، حضور نماينده سازمان در كليه مراحل تحقيق و محاكمات ضروري است ، به خصوص كه  اعتقاد چنداني به دستگاه‌هاي كنوني تحقيق كه از جمله مسئول توطئه و دست‌گيري و شكنجه  برادر مجاهد اسيرمان سيد محمدرضا سعادتي هستند ، نداريم و آنها را به لحاظ رخنه عناصر مشكوك و ارتجاعي دقيق نفوذپذير يافته‌ايم . » مجاهدين خلق ادعا كردند : « نيروهاي ارتجاعي  همچون گذشته درصدد برخواهند آمد تا به هر طريق در جهت خدشه وارد كردن و بي اعتبار ساختن و متلاشي كردن مجدد نيروهاي اصيل مردمي از جمله مجاهدين خلق ايران دست آويز بجويند . » ( 13 ) 

در اين حال “ جبهه دمكراتيك ملي “ اعلام كرد كه از خواست مجاهدين خلق براي حضور در دادگاه “ تقي شهرام “ پشتيباني مي‌كند . در بيانيه گروه مزبور آمده است : دست‌گيري محمدتقي  شهرام از طراحان فعاليت‌هاي انحرافي در سازمان مجاهدين خلق ايران و محاكمه او در اوضاع و احوال كنوني كه لبه تيز حملات نيروهاي راست گرا و ارتجاعي متوجه سازمان مجاهدين خلق  است ، مي‌تواند دست آويز توطئه‌اي براي بي اعتبار كردن تمامي نيروهاي انقلابي اصيل جامعه  قرار گيرد . ( 14 ) 

750

امروز روزنامه جمهوري اسلامي در صفحه دوم خود اطلاعيه‌اي را از بنياد آموزش و تبليغات  اسلامي “ الهادي “ با تيتر درشت “ اعلام راهپيمايي در روز نيمه شعبان “ ( 19 تيرماه ) درج كرد كه در
آن درباره “ انحراف مسير انقلاب “ به دست “ عناصر و دوستان ناآگاه يا آگاهان فرصت طلب “ ،  هشدار داده شده بود . متن كامل اين اطلاعيه چنين است : نه به چپ ، نه به راست ، آري به اسلام ،  آري به‌امام . تاريخ مبارزات اسلامي تا آن جا كه به ياد داريم هميشه پس از پيروزي بر دشمنان  خارجي مي‌بايست با كج روان داخلي رو‌به‌رو شده ، تكليف خويش را در برابر اينان روشن كند .  مي‌بينيم كه اسلام پس از پيروزي رسول خدا ، در سه جبهه نهروان ، صفين و جمل مي‌جنگد ؛  امروز نيز انقلاب اصيل اسلامي ما در چنين سرنوشتي بايد آينده خويش را روشن كند ، چرا كه از داخل نيروها ، عناصر و دوستان ناآگاه يا آگاهان فرصت طلب دانسته يا ندانسته موجب انحراف  مسير انقلاب شده‌اند و ما در اين مقطع از زمان كه مصادف با سال روز تولد منجي بزرگ ، امام  زمان ( عج ) نيز مي‌باشد ، به منظور : 1 ـ اعلام تجديد عهد و اطاعت همه جانبه از امام خميني رهبر انقلاب ؛ 2 - ابراز عدم پذيرش توطئه و توطئه گران و آنهايي كه براي راندن جاسوسان ابرقدرتي ،  راه را براي جاسوسان ابرقدرتي ديگر صاف مي‌كنند و به بهانه‌اين كه دشمن اصلي ما امريكاست ،  با دشمنان ديگر ما دوستي و مراوده برقرار مي‌نمايند ، دست به تظاهرات و راهپيمايي خواهيم  زد . ( 15 ) 

در پي انتشار اين اطلاعيه ، سازمان مجاهدين خلق با صدور اطلاعيه‌اي با عنوان “ هشدار در مورد راهپيمايي‌هاي مربوط به نيمه شعبان “ به‌اين شرح به اتخاذ موضع پرداخت :

چنان كه در صفحه دوم روزنامه “ جمهوري اسلامي “ مورخ يكشنبه 17 تير مندرج است ، در نظر مي‌باشد كه علي‌رغم كليه سفارشات حضرت آيت الله العظمي امام خميني و حضرت  آيت الله العظمي طالقاني مبني بر پرهيز از اقدامات نفاق افكنانه ، مجدد يك راهپيمايي با مضمون  ضديت با مجاهدين خلق ايران به راه افتد . البته‌اين امر در تظاهرات شهر ري ، بعد از شكسته  شدن تحصن خانواده‌هاي شهدا و زندانيان مجاهد به توصيه حضرت آيت الله العظمي طالقاني  نيز سابقه دارد . لذا سازمان مجاهدين خلق ايران بدين وسيله وظيفه خود مي‌داند كه در مورد راهپيمايي روز سه شنبه هشدار دهد :

1 ـ ما از پيش ، هرگونه حادثه سازي در اين راهپيمايي و امثال آن را كه بخواهد نظير انفجار عمدي نارنجك و حمله به پاسداران قم بعد دست آويز حمله به مجاهدين گردد ، را محكوم  مي‌كنيم .

2 ـ هيچ يك از مجاهدين و طرف‌داران سازمان به هيچ وجه ، به سنت انقلابي و اسلامي  هميشگي خود ، به انجام كمترين دخالت و ممانعت در اين تظاهرات و راهپيمايي‌ها مجاز نبوده  و نيستند ، چرا كه ما ساليان دراز است منطق آريامهري چماق را در قبال هر اجتماع مسالمت آميز اعم از موافق يا مخالف ، محكوم كرده‌ايم .

3 ـ بنابراين از دولت و كميته‌ها و برادران پاسدار تقاضا مي‌كنيم كه عطف به دو نكته  فوق الذكر ، هر كس را كه به نام طرف‌داري از مجاهدين خلق ايران بخواهد در راهپيمايي و تظاهرات مزبور اخلال كرده و منطق آريامهري مشت و چوب و چماق را به ميدان بياورد ،  
قاطعانه دست‌گير و به‌اشد مجازات برسانند .

4 ـ از كليه خواهران و برادران عزيز خود نيز انتظار داريم كه با بالا بردن ظرفيت و شكيبايي  انقلابي و مكتبي خود ، تحمل هرچه بيشتري در قبال انواع توهينات و تهمت‌هاي مزدورانه و عوام فريبانه داشته باشند ، زيرا آنچه مهم است سرنوشت اين انقلاب و اين خلق قهرمان مي‌باشد .  از ياد نبريم كه همه پيشوايان مكتبي و مصلحين بشري نيز راه خود را در ميان رگباري از همين  توطئه‌ها و تهمت‌ها پيمودند . “ يجاهدون في سبيل الله و لايخافون لومه لائم “ ( در راه خدا مجاهدت مي‌كنند و از سرزنش هيچ ملامت گري نمي‌هراسند . ) ( 16 ) 

751

امروز روزنامه “ مردم “ ارگان حزب توده‌ايران در گزارش جانب دارانه و متكي به داده‌هاي سازمان  مجاهدين خلق و تحت عنوان “ توطئه‌اي كه در پشت دست‌گيري سعادتي نهفته است “ ، به بررسي  وقايع پس از دست‌گيري وي پرداخت : « محافلي كه در دست‌گيري سعادتي موثر بوده‌اند دو هدف  مشخص داشته‌اند :

1 ـ خدشه دار كردن حيثيت سازمان مجاهدين خلق ايران كه با داشتن بينش توحيدي ،  قاطعانه مشي ضدامپرياليستي را پي گيري مي‌كند ، با سوءاستفاده از تعصبات مذهبي مردم براي  جدا كردن صفوف خلق .

2 ـ ايجاد جو ضد شوروي ، براي بهره برداري ضدكمونيستي و ضدشوروي از طريق ثابت  كردن دخالت اين كشور در امور داخلي ايران به هر‌ترتيب كه ممكن است . »

در پايان گزارش روزنامه مردم چنين نتيجه‌گيري شده است : اينك كه توطئه‌امپرياليست‌هاي  امريكايي و مرتجعين داخلي در مورد دست‌گيري محمدرضا سعادتي كاملا فاش شده است ،  مقامات مسئول فقط دو كار بايد انجام دهند : نخست آن كه محمدرضا سعادتي را بي درنگ آزاد سازند ؛ دوم آن كه طراحان و اجرا كنندگان اين توطئه را افشا كنند و مورد تعقيب قرار دهند و به  مجازات برسانند . ( 17 ) 

752

در پي انتشار اخباري مبني بر دست‌گيري حجت الاسلام محمد منتظري از سوي برخي گروه‌ها و سازمان‌ها و نيز اعلام رسمي آن از سوي برخي مسئولان دولت موقت ، دادستان كل انقلاب  اسلامي‌با انتشار اطلاعيه‌اي اين خبر را تكذيب كرد . متن اطلاعيه چنين است :

اخير اخباري در روزنامه‌ها و همچنين از صداي جمهوري اسلامي راجع به سفر محمد منتظري منعكس شده و صداي جمهوري اسلامي دستور بازداشت نام برده را هم اعلام كرده  است . لازم است متذكر شود تا به جرايم در دادسراي انقلاب جمهوري اسلامي رسيدگي نشود ،  درج آگهي و اعلام نظر موجه نيست . در اين مورد پرونده‌اي تشكيل شده كه پس از تكميل ، اعلام  نظر خواهد شد و به اطلاع ملت شريف و مسلمان ايران خواهد رسيد . ( 18 ) 


753

امروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شيراز با انتشار اعلاميه‌اي ، درباره جمع‌آوري كتاب‌هاي دكتر علي شريعتي به دست افراد ناشناس ، هشدار داد . متن اين اعلاميه به‌اين شرح است :

برابر گزارشات واصله ، اخير تعدادي افراد سودجو و فرصت طلب با مراجعه به  كتاب فروشي‌ها و معرفي خود به نام مامور كميته ، كتب معلم شهيد دكتر علي شريعتي را جمع‌آوري و ضبط مي‌نمايند . به اطلاع همگان مي‌رساند : در صورت مشاهده چنين افرادي ، فوراً  مراتب را به سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شيراز اطلاع دهند تا مرتكبين تحت پي گرد قرار گيرند . ( 19 ) 

754

سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شهسوار با انتشار اطلاعيه‌اي ضمن اعلام موجوديت ، انحلال  كميته‌اين شهر را اعلام كرد . متن اطلاعيه چنين است : در اجراي امر امام ، سپاه پاسداران انقلاب  اسلامي شهرستان شهسوار موجوديت خود را اعلام مي‌نمايد و بديهي است كليه كميته‌ها ،  بدين وسيله منحل مي‌گردد و بايد كليه سلاح‌ها و مهمات و وسايل نقليه و غيره را به مدت سه  روز از تاريخ اعلام ، تحويل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي شهسوار دهند . قهر سلاح‌هايي را كه  در نزد افراد بماند ، غيرمجاز شناخته شده و متخلفين تحت پي گرد قانوني قرار خواهند گرفت . ( 20 ) 

755

امام خميني امروز در ديدارهاي متعدد اقشار مختلف مردم با ايشان به افشاگري درباره ماهيت  عناصر ضدانقلاب اسلامي پرداختند و بر ضرورت عدم طرح مسائل غيراساسي در جامعه  كنوني و پرهيز از ايجاد تفرق و ضرورت پرداختن به تدوين قانون اساسي تاكيد كردند ؛ از جمله ،  امام در جمع كاركنان و دانشجويان دانشگاه شيراز و گروهي از اطباء سنتي اسلامي ، با اشاره به  اوضاع حاد كشور گفتند : « الان وقت طرح اين كه دانشگاه وضعش چطور است … نيست اينها يك  وقتي دارد . الان ما يك دولت متزلزل انتقالي داريم ، استقرار پيدا نكرده است الان رژيم ما ،  استقرار پيدا نكرده حكومت ما . ما قانون اساسي مي‌خواهيم كه اساس يك مملكتي بر قانونش  هست ؛ بعد از آن ، رئيس جمهور مي‌خواهيم كه الان نيست ؛ بعد از آن ، مجلس شوراي ملي  مي‌خواهيم كه با راي مردم تحقق پيدا كند ؛ بعد كه مجلس تحقق پيدا كرد و رئيس جمهوري تحقق  پيدا كرد و دولتي تحقق پيدا كرد ، يك دولت مستقري و دست اينها و طمع اينها از اين مملكت  بريد ، آن وقت ، وقت اين است كه من مشكلاتي كه دارم ، بگويم ، شما مشكلاتي كه داريد ، آقايان  هم مشكلاتي كه دارند ، [ بگويند . ]

همچنين امام خميني در جمع اعضاي جهاد سازندگي قم با اشاره به آتش زدن خرمن‌ها در كشور به دست عناصر ضدانقلاب ، فرمودند : خرمن را آتش زدن يعني چه ؟ قبلا اين عده مي‌رفتند و نمي‌گذاشتند كشت بكنند ، بعد از آن نمي‌گذاشتند درو بكنند ، بعد از آن درو كردند ، خرمن 
كردند ، حالا خرمن‌ها را آتش مي‌زنند ! اين نفعش به جيب چه كسي مي‌رود ؟ ما حساب بكنيم . ما بخواهيم عمال يك رژيم را بشناسيم ، بايد ببينيم كه‌اين كاري كه‌اينها مي‌كنند نفعش تو جيب  چه كسي مي‌رود ؛ توي جيب هر كسي كه رفت ، اين نوكر اوست . مستقيم توي جيب امريكا مي‌رود ؛ پس اين كه ما مي‌گفتيم كه‌اينها كه با اسم چي و به اسم كذا دارند عمل مي‌كنند ، اينها از عمال امريكا هستند ، منتها خودشان نمي‌دانند وضع خودشان را ، اين براي اين است كه كار ، كار آمريكايي است ؛ كار ، كاري است كه مي‌خواهد گندم نباشد ، ما زراعت نداشته باشيم و آنها كه  زراعتشان زياد است و آتش مي‌زنند و به دريا مي‌ريزند ، آنها زراعتشان را بدهند به ما … ما ديديم  كه‌امريكا بيشتر نفع مي‌برد براي اين كه‌امريكا در اين شكست از همه بيشتر شكست خورد و بيشتر از دول منفعت مي‌برد ، شكست او هم بيشتر است ، ناراحتي او هم بيشتر است و دسيسه او هم بيشتر است … پس مطلب اين طور نيست كه ما خيال كنيم كه نه ، اينها كمونيستند ، كمونيست  نيستند ، اصلا كمونيست به آن معنا كه خودشان ادعا مي‌كنند كه ما طرف‌دار ضعفا و مستضعفين  هستيم و مي‌خواهيم به مردم برسيم ، اصلا اينها آن نيستند ، اينها طرف‌دار سرمايه دارها و طرف‌دار قلدرها هستند و مي‌خواهند محتاج به آنها باشيم و گندم‌ها را از آنها بياوريم و پولش را بدهيم و بعد هم نفت را بيايند ببرند . ( 21 ) 

756

سفارت امريكا در تهران در گزارشي به‌امضاي لينگن براي وزارت امورخارجه آن كشور با طبقه‌بندي خيلي محرمانه و تحت موضوع : “ قانون اساسي ايران “ نوشت : مامور وزارت  امورخارجه كلنت و رايزن سياسي در هفته گذشته با سحابي وزير مشاور در طرح‌هاي انقلابي و ميناچي وزير ارشاد ملي درباره طرح قانون اساسي ايران و نقشه‌هاي مربوط به اجراي آن صحبت  كرده‌اند .

سحابي گفت كه ابتدا نقشه دولت موقت ايران اين بود كه يك مجلس موسسان كامل مركب  از صدها نماينده داشته باشد كه قانون اساسي را مورد بحث قرار دهند ولي به مرور زمان  همان‌طوري كه ماه‌ها پشت سر هفته‌ها در جريان تدوين قانون اساسي گذشت ، به‌اين نكته پي  برده شد كه زمان حائز اهميت فزاينده است ، بنابراين مجمع كوچك‌تري از خبرگان ( مجلس  خبرگان ) به عنوان بهترين وسيله بررسي طرح قانون اساسي با سرعت هر چه تمام‌تر و ارائه آن به  عموم براي تصويب ، تلقي گرديد . ميناچي كه يكي از اعضاي كميته‌اي بود كه طرح اوليه را تهيه  كرد ، اظهارنظر كرد كه‌اين شورا حدود يك ماه وقت خواهد داشت تا كار خود را به اتمام رساند و انتخابات به طور آزمايشي براي پايان ماه ژوئيه پيش‌بيني شده است در صورتي كه برنامه  تهيه شده ميناچي به تصويب برسد و اين بدان معني خواهد بود كه طرح قانون اساسي براي  ارجاع به همه پرسي در حدود آغاز ماه سپتامبر آماده خواهد بود و اين با برآورد ميناچي در اوايل  پاييز براي تكميل تمامي فرآيند ، يعني تصويب و اجراي قانون اساسي و انتخابات 
رياست جمهوري و برقراري يك حكومت جديد ، مطابقت خواهد داشت .

هنگامي كه پرسيده شد : آيا طرحي كه اخير انتشار يافته با طرح اوليه‌اي كه كميته تهيه كرده  نزديك است يا خير ؟ ميناچي گفت كه خميني فقط “ چند تغيير جزيي “ در آن داده است . سحابي  تاكيد كرد كه پيش نويس عين همان است ، يعني يك سند كاري است كه مي‌تواند به وسيله  مجلس خبرگان هنگام بحث درباره آن اصلاح شود .

از لحاظ تئوريكي ، همه‌ايرانيان حق دارند تا درباره‌اين پيش نويس اظهارنظر كنند و شوراي  خبرگان قرار است اين نظريات را مورد توجه قرار دهد و اين نظريات را جمع‌آوري كرده ، به  مجلس خبرگان به شكلي ارائه دهد كه مجلس خبرگان بتواند اصلاحات لازم را در آن انجام دهد .

ما در روزهاي اخير تحت اين تاثير قرار گرفته‌ايم كه دولت موقت ايران در مقابل  سرخوردگي‌هاي مداومي كه در كوشش خود براي اين كه‌اين حكومت غير رسمي را تحت كنترل  معيني قرار دهد ، تصميم گرفته است به عنوان بهترين وسيله سر و كار داشتن با مشكلات  متعددي كه‌ايران در حال حاضر با آنها رو‌به‌رو است ، خود را از صحنه قانون سازي خارج كند ، به  عبارت ديگر هدف اصلي اين شده است كه يك حكومت متناسب درست‌تركيب شده ، تعيين  گشته و جزئيات فني اين مطلب كنار گذاشته شود . ( 22 ) ( ابهام از اصل‌ترجمه است مركز )

757

“ بروس لينگن “ ، كاردار سفارت آمريكا در تهران ، گزارشي براي “ ونس “ وزير امور خارجه آن كشور  با طبقه‌بندي كاملا سري و تحت موضوع : “ ملاقات با معاون نخست وزير آقاي اميرانتظام “  درباره جلسه‌امروز خود با نامبرده ارسال كرد و طي آن با استفاده از سخنان اميرانتظام ، نكات  مهمي را از آنچه دولت موقت با آن مواجه است به خصوص در زمينه‌هاي اقتصادي و نظامي و سياسي مربوط به رابطه با آمريكا ، براي ونس تشريح كرد و نيز ادامه و حتي توسعه چنين  همكاري‌هايي را با اميرانتظام در سوئد ، يادآوري كرد . در اين گزارش آمده است : در ملاقات مورخ  7 ژوئيه 17/4/79 ( 58 ) با آقاي انتظام معاون نخست وزير ، تمايلات امريكا را براي عادي كردن  روابط با ايران مجدد متذكر شدم . همچنين در مورد چند مطلب تجاري و غيرتجاري از قبيل  قراردادهاي نظامي مهم ، تلفن‌هاي GTE الكترونيكي ساخت امريكا و رفتار با اقليت‌هاي مذهبي  گفت وگو شد . انتظام به ضعف دولت موقت اشاره كرد و مشكلاتي را كه دولت موقت در اعمال  قدرت بر سيستم‌هاي موازي غيررسمي يعني كميته‌هاي انقلاب داشته ، توضيح داد . او مجدداً  خواهش كرد كه تبادل اطلاعات در مورد فعاليت‌هايي كه در داخل و يا در كشورهاي مجاور صورت مي‌گيرد داشته باشيم ، چرا كه‌اين گونه اطلاعات از نظر امنيتي داخلي ايران حائز اهميت‌اند .

نحوه برخورد من با مسئله روابط ايران و آمريكا درست همان شيوه‌اي بود كه در برابر يزدي  به كار بردم . ( مرجع A ) و من از انتظام به خصوص در مورد اقداماتش براي تسهيل حركت به  طرف عادي كردن روابط مفيد دوجانبه در دوره بعد از انقلاب ، تشكر كردم و متذكر شدم كه به
 نظر ما مصاحبه‌اش در 21 ژوئن ( 31/3/1358 ) در اين مورد بسيار مفيد بوده است .

در مورد فرستادن سفير به‌ايران ، من پيشنهاد كردم - همان‌طور كه به يزدي پيشنهاد كرده بودم  - كه در حال حاضر اوضاع به همين صورت باشد ؛ در اين مورد هرچه كمتر گفته شود بهتراست و  اين در واقع همان نظريه‌اي است كه سخن‌گوي وزارت امورخارجه اظهار داشته است وبه طور  غيررسمي به او توجه دادم كه ما نمي‌توانيم سفيري به‌ايران بفرستيم كه مورد قبول ايرانيان  نيست . سپس افزودم كه مدتي وقت لازم است تا اين مورد طوري حل شود كه رضايت همه را  تضمين نمايد . اوقات خوشي را در “ استكهلم “ براي او آرزو كردم .

همچنين از تلاش‌هاي انتظام در مورد انتقال ذخاير خواروبار ارتش امريكا در ايران و بازگشت دادن وسايل مخابراتي نظامي تشكر كردم و به او توجه دادم كه ما همچنان به خاطر تعدد مراكز قدرت ، با مشكلاتي در مورد كنترل وسائل و اموال مربوطه رو‌به‌رو شده‌ايم . انتظام  تعجب كرد كه چرا هنوز مسئله ذخاير خواروبار حل نشده است . او تمايل دولت موقت را در مورد خريد آنها تكرار كرد و گفت كه درباره آن با وزير بازرگاني تماس خواهد گرفت .

وقتي من به‌اين تمايل اشاره كردم كه تمام مسائلي كه از دوره قبلي همكاري‌هاي نظامي  به جا مانده بايد به طور منظم دور ريخته شوند تا ما بتوانيم دوباره وسعت و ماهيت روابطي كه ‌ايران در اين مورد مي‌خواهد را تعيين كنيم ، انتظام پاسخ داد كه‌اين موضوع از حساسيت خاصي  برخوردار است و به علت فشارهاي وارده به دولت موقت به ويژه از طرف گروه‌هاي چپ ، بايد در آن محتاطانه عمل شود .

سپس از نظرهاي انتظام درباره نحوه عمل دولت موقت در سطح مملكت با توجه به  ملاقات‌هايي كه بين كابينه و شوراي انقلاب با خميني در هفته گذشته انجام شده بود ، جويا شدم . انتظام پاسخ داد كه دولت موقت همچنان مشكلات فراوان دارد و بيشتر اين مشكلات  به وسيله افراد ايده آليستي كه مي‌خواستند كمك كنند ، ايجاد مي‌شود . او افزود كه “ حل اين  مشكلات به زمان احتياج دارد و ما و شما ( امريكا ) بايد صبور باشيم . “ او در دنباله سخنانش  خاطرنشان ساخت كه دولت موقت در اعمال قدرت مشكلاتي دارد ولي او مسئول تمام كارها شناخته مي‌شود . مردم زيادي كه در خارج از كادر دولت‌اند ، به دولت اجازه نمي‌دهند كه خودش  امور مملكت را اداره كند . انتظام همچنين گفت كه دولت موقت به كرات سعي كرده است كه‌اين  افراد را قانع كند كه دست از مزاحمت بردارند و اين تلاش از پشتيباني خميني برخوردار بوده است .

او سپس به گروه‌هاي چپ حمله كرد و گفت كه قصد دارند انقلاب را نابود كنند و براي اين  كار به وسيله شوروي پشتيباني مي‌شوند . در اين زمينه او افزود كه‌اميدوار است كه‌امريكا دولت  موقت را از چنين فعاليت‌هاي خرابكارانه آگاه كند .

من به او متذكر شدم كه بعضي افراد سياسي مهم اظهاراتي مي‌كنند كه موجب دردسر براي  ايران مي‌شود و ديگران اين را تحريك كننده تلقي مي‌كنند . انتظام آهي كشيد و گفت يكي از
عواقب اين انقلاب اين بوده است كه هر كسي خود را صداي ملت بپندارد . او گفت در اين مورد حتي بين افراد دولت نيز اختلاف نظر وجود دارد . روش ايران هميشه داشتن روابط مناسب با همه كشورها به خصوص همسايگانش مي‌باشد . ولي در همان روز صادق طباطبايي سخن‌گوي  دولت بر خلاف روش و سياست دولت ، در مورد عراق اظهاراتي مي‌كند و همين مسئله نيز در راديو و تلويزيون به وسيله صادق قطب زاده مطرح و تكرار مي‌شود . بودجه صدا و سيما را دولت مي‌پردازد ولي عملا هيچ كنترلي در پخش برنامه‌هاي آن ندارد .

انتظام گفت كه بلافاصله بعد از انقلاب ، دولت موقت به‌اين نتيجه رسيد كه همه از امام  گرفته تا كميته‌ها و پاسداران انقلاب و دادگاه‌هاي انقلاب در صدر دولت موقت كار مي‌كنند .  نخست وزير و كابينه صدها بار با خميني تماس گرفته ولي تا دو هفته قبل كه دولت موقت  تصميم به اتخاذ يك موضع قاطع گرفت ، نتيجه مطلوبي حاصل نشد . او افزود كه دولت موقت  مي‌خواهد اوضاع را سريع به وضع عادي باز گرداند و پيش‌بيني كرد كه در عرض يك يا دو هفته  سياست و تشكيلات كلي دولت براي عموم اعلان مي‌شود و اين نتيجه ملاقات و توافق اخير با رهبر انقلاب بوده است .

او در جواب سوال من گفت كه بازرگان مصمم است كه وظيفه‌اش را به نحو احسن تا پايان  ( به طور موفقيت آميز ) انجام دهد . او بازرگان را شخص ايده آلي براي اين كار توصيف كرد و گفت  كه او تنها كسي است كه غيرعملي بودن برنامه‌اي كه به وسيله عوامل مذهبي ارتجاعي پيشنهاد شده است را تشخيص مي‌دهد ، چرا كه آنها مي‌خواهند زمان را هزار سال به عقب برگردانند ، ولي  با وجود اين تسليم چپ گرايان نخواهند شد .

انتظام خوشبين بود كه سفرش به سوئد باعث اين نخواهد شد كه وظيفه‌اش به عنوان كانال  ارتباطي بين دولت ايران و آمريكا قطع شود . او حتي گفت ارتباط ساده‌تر نيز خواهد شد ، در آن جا بهتر از واشنگتن و تهران مي‌توانيم حرف‌هاي خود را بزنيم . به علاوه او به طور منظم ، دو ماه يك بار به‌ايران خواهد آمد . وقتي از او در مورد تعيين سفير براي امريكا سئوال شد ، گفت كه  ممكن است يكي دو ماه طول بكشد و خوشبين بود كه خودش نامزد اين مقام خواهد شد .

انتظام سپس از من جوياي اطلاعاتي درباره كشورهاي همسايه‌ايران شد و من هم نظر كلي  خود را در مورد برداشت عراق از روابط با ايران ( براساس مرجع D ) بيان كردم . ( 23 ) 

758

يونايتدپرس به نقل از خبرگزاري امارات متحده عربي اعلام كرد : « با توجه به‌اين مسئله كه‌امريكا در نظر دارد در خليج فارس به مداخله نظامي متوسل شود ، يك رزمناو امريكا به منظور ديدار تشريفاتي سه روزه وارد آب‌هاي ابوظبي شده است . » براساس اين گزارش ، يك ناو پاكستاني به نام  “ جهانگير “ نيز قرار است ديدار سه روزه‌اي از ابوظبي به عمل آورد . شيخ “ زايدبن سلطان آل  نهيان “ حاكم امارات متحده عربي قبلا گفته بود : اگرچه‌امريكا ممكن است در حمله احتمالي ،  يكي دو كشور عرب را به تصرف خود درآورد اما نمي‌تواند تمام جهان عرب را تسخير كند . ( 24 ) 

 

منابع و ماخذ روزشمار 17/4/1358

 

1 ـ روزنامه كيهان ، 17/4/1358 ، ص 2 ، خبرگزاري  پارس ، اهواز .

2 ـ روزنامه اطلاعات ، 17/4/1358 ، ص 3 .

3 ـ روزنامه بامداد ، 17/4/1358 ، ص 2 .

4 ـ روزنامه كيهان ، 18/4/1358 ، ص 2 .

5 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 7 .

6 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 7 .

7 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 5 .

8 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 8 .

9 ـ روزنامه كيهان ، 16/4/1358 ، ص 3 .

10 ـ روزنامه انقلاب اسلامي ، 17/4/1358 ، ص 4 .

11 ـ خبرگزاري پارس ، “ گزارش‌هاي ويژه “ ، نشريه  شماره 107 ، 18/4/1358 ، ص ص 2 و 3 .

12 ـ روزنامه اطلاعات ، 18/4/1358 ، ص 3 .

13 ـ سازمان مجاهدين خلق ، مجموعه اعلاميه‌ها  و موضع گيري‌هاي سياسي سازمان مجاهدين خلق  ايران ( 1 ) ( تهران : انتشارات سازمان مجاهدين خلق ،  1358 ) ص ص 198 تا 200 .

14 ـ ماخذ شماره 2 ، ص 2 .

15 ـ روزنامه جمهوري اسلامي ايران ، 17/4/1358 ، ص 2 .

16 ـ ماخذ شماره 13 ، ص ص 217 و 218 .

17 ـ نامه مردم ، ارگان حزب توده‌ايران ، دوره هفتم ،  سال اول ، شماره 36 ، 16/4/1358 ، ص 6 .

18 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 4 .

19 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 7 .

20 ـ ماخذ شماره 1 ، ص 7 .

21 ـ مركز مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي ، صحيفه  نور ، مجموعه رهنمودهاي امام خميني جلد 8 ،  ( تهران : وزارت ارشاد اسلامي ، 1361 ) ص ص 76 و 77 .

22 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي  امريكا شماره 15 ، ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص ص  130و 131 .

23 ـ دانشجويان پيرو خط امام ، اسناد لانه جاسوسي  امريكا شماره 10 ، ( تهران : نشر لانه ، بي تا ) ص ص  74تا 78 .

24 ـ ماخذ شماره 12 ، ص 16 ، يونايتدپرس ، به نقل  از خبرگزاري امارات عربي ، ابوظبي .



لینک کوتاه :
کد خبر : 3459