قرارداد 1975 الجزایر درباره چه بود و در چه موقعیتی بین ایران و عراق منعقد شد؟
همان‌طور كه در پاسخ سؤال قبل توضیح داده شد اختلافات عراق و ایران همچنان ادامه پیدا كرد و عراق به طور مكرر قرارداد 1937 را نقض می‌كرد. در آذر 1350 عراق مناسبات خود را با ایران قطع كرد و در اتحادیه عرب و سازمان ملل متحد دست به مبارزه شدیدی علیه ایران زد و هزاران ایرانی مقیم عراق را اخراج كرد. در سال 1974 دولت عراق از ایران به شورای امنیت شكایت كرد. ایران و عراق با وساطت شورای امنیت در 16 اسفند 1352 با آتش‌بس موافقت كردند و به درگیری‌های پراكنده مرزی خاتمه دادند و در اوت 1974 ملاقاتی بین نمایندگان دو دولت در استانبول به عمل آمد ولی نتیجه‌ای از آن حاصل نشد و برخوردهای مرزی نیز گاهی تجدید می‌شد، این امر با تشدید مبارزات كردها علیه دولت عراق مقارن شد كه مورد حمایت مستقیم ایران و حمایت غیرمستقیم امریكا قرار داشتند. در فاصله روزهای 26 تا 30 دی 1353 پس از تجدید مناسبات سیاسی بین دو كشور، نمایندگان دو كشور با هم ملاقات كردند و این بار زمینه برای ادامه مذاكرات فراهم گردید.
در اجلاس سران اوپك كه 13 تا 15 اسفند 1353 در الجزایر تشكیل گردید، شاه ایران برای نخستین بار شركت كرد و دو جلسه مذاكره طولانی با صدام حسین انجام داد. پس از مذاكرات بین سران دو كشور (گرچه صدام در آن سال‌ها معاون حسن‌البكر رئیس‌جمهور عراق بود اما مرد اول حزب بعث و رژیم عراق محسوب می‌شد)، اعلامیه مشترك ایران و عراق در تاریخ
6 مارس 1975 (15 اسفند 1353) انتشار یافت.
در این اعلامیه طرفین در مورد اصول ذیل به توافق رسیدند:
1ـ دو طرف مرزهای آبی خود را بر اساس خط تالوگ تعیین می‌كنند.
2ـ طرفین متعهد شدند كه در مرزهای خود كنترل مؤثر به منظور قطع هرگونه رخنه و نفوذی كه جنبه خرابكارانه داشته باشد، اعمال كنند.
3ـ طرفین تصمیم گرفتند، پیوندهای همسایگی و دوستی سنتی را از طریق تماس‌های دائمی تجدید نمایند.
4ـ علامت‌گذاری نهایی مرزهای زمینی بر اساس پروتكل مورخ 1913 و صورت جلسات تحدید حدود 1914 انجام شود.
در مادة 1 اعلامیه، عراق می‌پذیرد كه خط مرزی تالوِگ* را به رسمیت می‌شناسد و این یكی از امتیازات مهم اعلامیه الجزایر برای ایران بود، در حالی كه به موجب مادة 2، ایران غیرمستقیم می‌پذیرد كه از حمایت كردهای بارزانی دست بردارد و با همكاری عراق از نفوذ هر عامل كه مزاحمتی برای دو طرف ایجاد كند، جلوگیری نماید. در جهت اجرای مصوبات اجلاس الجزیره، وزیران امور خارجه ایران، عراق و الجزایر چهار بار گرد هم آمدند. نتیجه نشست‌های آنها، امضای عهدنامه مشترك مربوط به مرز مشترك و حُسن هم‌جواری بین ایران و عراق در 23 خرداد 1354 (13 ژوئن 1975) بود.*
