موفقیت یا ناكامی ایران در عملیات‌های نظامی، چه تأثیری در میزان فروش نفت داشت؟
پیشروی ارتش عراق در خاك ایران در ابتدای جنگ و اشغال برخی مناطق ایران، باعث شد مشتریان نفت به دلیل بی‌ثباتی اوضاع، تمایلی به خرید نفتِ ایران نشان ندهند. آزادسازی مناطق اشغالی ایران در توجه كشورهای دیگر به ایران مؤثر بود و آنان دریافتند كه ایران بر اوضاع مسلط شده و از شكست رهایی یافته است. بعد از آزادی بستان در آذر 1360 (عملیات طریق‌القدس) به تدریج شاهد بهبود وضعیت اقتصادی كشور و تمایل بیشتر خریداران نفت برای بستن قرارداد تجاری با ایران بودیم. آزادی خرمشهر و اخراج دشمن متجاوز از خاك ایران، این روند اقتصادی را بهبود بخشید طوری كه تولید و صدور نفت ایران و در نتیجه درآمد ملی و تولید ناخالص داخلی افزایش چشمگیری یافت.
اما در زمانی كه ایران عملیات‌های موفقی را در عمق خاك عراق انجام داد و شكست عراق در جنگ محرز شد، با فشار امریكا كشورهای اروپایی و ژاپن از خرید نفت ایران امتناع كردند. به این ترتیب هرچند موفقیت‌های اولیه ایران در جبهه‌ها، در افزایش مشتری‌ها و خرید نفت از ایران مؤثر بود، اما پیروزی‌های بعدی ایران كه نوید شكست كامل عراق را می‌داد، به یك عامل منفی در فروش نفت تبدیل شد و كشورهای اروپایی و ژاپن برای تحت فشار قرار دادن ایران و در جهت سیاست امریكا علیه ایران، تمایل چندانی به خرید نفت از ایران نداشتند.
